فرهاد کیانفرید
محمود جامساز کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در گفتگو با بهار در خصوص اینکه در سال آینده کاندیداهای مقابل رئیس جمهور حوزه اقتصادرا میتوانند به عنوان برگ برنده استفاده کنند، گفت: آقای روحانی در زمانی دولت را تحویل گرفتند که یک اقتصاد ورشکسته فرو پاشیده در کشور وجود داشت. ضمن اینکه در آن زمان تمام منابع ما قفل شده بودند. زمانیکه در یک کشور رشد اقتصادی منفی 8/6 و تورم44در صدی و رکود اقتصادی و مسئله بیکاری هم که سربه فلک کشیده باشد برای اصلاح اوضاع ما نیازمند ابزار و منابع خاصی هستیم.
وی افزود: درباره منابع که ما بطور کلی محدود به نفت و مالیات هستیم. در این میان هم که قیمت نفت به شدت سقوط کرد و از بشکهای 100 دلار به 30 دلار رسید. از سوی دیگر تحریمهای بانکی و مالی و سوئیفت و نفتکشها، موجب شد ما نفت را با قیمت پایینتر و کمتر(از لحاظ کمی) بفروشیم. البته این یک طرف ماجرا است. ما همین میزان نفت را هم که میفروختیم نمیتوانستیم پول آن را بگیریم. معمولا در ازای نفت کالا دریافت میکردیم یا اینکه کشور مقابل پول را پرداخت نمیکرد، مثل چین و هند. بنابراین دولت برای یک جهش اقتصادی منابع مورد نیاز را در اختیار نداشت.
جامساز تصریح کرد: از سوی دیگر اقتصاد کشور با رکود و تورم شدید روبرو بود. دولت هم توان خود را بر روی کنترل تورم متمرکز کرد که البته همانطور که میدانید کنترل تورم که با سیاستهای انقباضی انجام میشود، موجب تشدید رکود میشود. بنابراین اگر بخواهیم واقع بینانه به عملکرد دولت نگاه کنیم میبینیم که آقای روحانی و مردان اقتصادیش، مهلت کافی برای ساماندهی اقتصادی در سه سال گذشته نداشتند. شاید تنها اقدامی که توانست شرایط را بهتر کند (در مورد تورم) این بود که به گونهای مدیریت کردند که دیگر کشور دچار شوک اقتصادی نشود.
این اقتصاددان ادامه داد: اواخر سال گذشته وزیر اقتصاد دولت اعلام کرد که تا ۲۰ سال آینده توان بازپرداخت بدهی های خود را ندارند. این در حالی است که ما منابع داخلی داریم اما به علت سوءمدیریت، بدهیهای دولت از گذشته رو به افزایش گذاشته است و به خاطر پرداخت 42 هزار میلیارد تومان یارانه در سال دولت نمی تواند بدهی های را پرداخت کند. در دولت قبل برای مسکن مهر حدود 150 هزار میلیارد تومان برای این پروژه از بانک مرکزی پول گرفتند. در پایان دولت دهم هم پروژه ناتمام ماند و آنهایی هم که تمام شده بود بسیار نقص داشت و جالب اینجاست که به علت آن نقص ها برای آن ها هم که کامل شده است متقاضی و خریداری وجود ندارد. جامساز در پایان تاکید کرد: در مجموع به عقیده من بسیاری از این نقدها ممکن است مبنای درستی نداشته باشند و با اهداف سیاسی و حزبی مطرح شوند.