علی سبزمیدانی
روزنامه بهار
استان اردبیل یکی از خاصترین مناطق کشورمان از نظر وجود طبیعت زیبا و منابع طبیعی مختلف است که اغلب آن را با نام شهر مرکزی آن «اردبیل» و منطقه «سرعین» میشناسند که دارای چشمههای سرد و گرم معدنی فراوان است و بین مردم بسیاری نقاط ایران محبوبیت زیادی دارد. در استان اردبیل اما منطقهای وجود دارد که البته نسبت به شهر اردبیل و سرعین کمتر معرفی و در موردش صحبت شده، اما کافی است یکبار به این منطقه سفر کنید تا با شرایط خاص آبوهوایی و منابع این شهر آشنا شوید. نام این شهر زیبا «مشکینشهر» است. «مشکینشهر» دومین شهر بزرگ در استان اردبیل است. این شهر در دامنه کوه سبلان (در زبان محلی ساوالان) واقع شده و آب و هوایی سرد و خشک دارد. نام قبلی این شهر «خیاو» بوده که چند دهه است به مشکینشهر تغییر نام داده است.
مشکینشهر چشمههای آبگرم متعدد دارد که در فاصلههای نه چندان دور به هم قرار دارند. اغلب این چشمهها در دامنه کوه سبلان و مناطق اطراف آن قرار دارند و در داخل شهر چشمهای وجود ندارد. ساکنان میگویند که در گذشته اغلب این چشمهها کاملا طبیعی به وجود آمده بوده و نظارت و مدیریتی بر روی آنها نبوده است. بههمین خاطر همه آزادانه میتوانستند از آنها استفاده کنند. اما در سالهای اخیر به این مجموعهها رسیدگی شده است. استخرسازی صورت گرفته و حتی آنها سرپوشیده شدهاند و به مجموعههای آبی تغییر ماهیت دادهاند. حتی بعضی از این چشمههای سابق دارای سونا و جکوزی شدهاند. همه ساله جمعیت زیادی برای بازدید از طبیعت خارق العاده و دیدنی مشکینشهر و اطراف به آن سفر میکنند.
بزرگترین پل معلق خاورمیانه
اوج شهرت و محبوبیت مشکینشهر اما به این یکی دو سال اخیر برمیگردد. در اردیبهشت ماه 94 بر فراز منطقه جنگلی و بسیار زیبای خیاوچای (پارک جنگلی ورودی شهر مشکینشهر) پلی بسیار زیبا و بلند ساخته شد که به بزرگترین پل معلق خاورمیانه شهرت دارد. ساخت این پل بین مردم بسیار سر و صدا کرد و بعد از آغاز بهرهبرداری از آن گردشگران خیلی زیادی فقط بهخاطر تجربه قدم زدن روی آن به این منطقه سفر کردند. این پل معلق بر برفراز جنگل و رودخانه کوچک زیر آن قرار دارد و ارتفاع آن حدود هشتاد متر و تا حدودی دلهرهآور است. به طوریکه هنگامی که زیر پایت را نگاه میکنی دچار هیجانات خاصی میشوی. همچنین طول این پل 365 متر و عرض آن حدود دو متر است.
با ساخت این پل معلق تفریحی، شهر حال و هوایی دیگری گرفته است. به گفته بسیاری از شاهدان و ساکنین شهر، بعد از ساخت این پل تعداد مسافران و توریستهایی که به مشکینشهر سفر کردهاند چند برابر شده و در ایام شلوغ ،گاه باید برای استفاده از این مجموعه در صف بایستی و منتظر شوی. این منطقه جنگلی و زیبا اما فقط به پل معلق ختم نمیشود. بعد از ساخت پل و رونق گردشگری در منطقه یک هتل ساخته شده که در آستانه افتتاح و بهرهبرداری است. بجز آن تفریحاتی نظیر پاراگرایدر و کارتینگ وجود دارد. همچنین قرار است به زودی مجموعهای آبی نیز در این منطقه ساخته و فعال شود.
مجموعههای اقامتی
مسافرانی که شناخت قبلی از مشکینشهر ندارند و صرفا بهخاطر دیدن و قدم زدن روی پل معلق به این اینجا آمدهاند با سایر جاذبههای این شهر که طبیعت زیبا و بناهای تاریخی و همچنین آبگرمهای طبیعی است، آشنا میشوند و تازه متوجه میشوند که کجا هستند و اغلب همین دلیلی میشود که گاه زمان سفر و اقامت در شهر را تمدید کنند. هتل و یا مهمانپذیر و واحدهای اقامتی در مشکینشهر پیش از این با تعداد مسافران این منطقه تقریبا تناسب داشت. تنها هتل رسمی این شهر هتل «ساوالان» بود که قبلا بیمارستان بوده و اکنون چندین سال است که به هتل تغییر کاربری داده است. هتل تازه تاسیس «آران» نیز بیش از دو سال است که از افتتاحش میگذرد و مجموعهای سه ستاره و استاندارد است. در کنار اینها چند مجموعه انگشت شمار مسافرخانه و هتل آپارتمان در مشکینشهر قرار دارند، اکنون اما ساخت مجموعههای اقامتی برای اسکان مسافران انبوه و ساخت هتلها بیشتر از هر موقع دیگری نیاز مشکینشهر است. بعد از ساخت پل معلق چندین هتل و مجموعه اقامتی در حال ساخت و یا در آستانه بهرهبرداری هستند تا بتوانند به گسترش هرچه بیشتر فضای گردشگری و خدمت رسانی به گردشگران کمک کرده باشند.
آش دوغ و کباب
جدا از همه اینها مهمان نوازی و معرفت اهالی مشکینشهر است که مسافران را مجذوب میکند. مردمان این شهر همچون بسیاری از نواحی ایران با روی گشاده با مسافران برخورد کرده و با رفتار نیک خود سعی دارند تا خاطرهای به یادماندنی از این شهر در ذهن گردشگران ثبت شود. در داخل شهر که قدم میزنی با مغازههای آش فروشی بیشماری روبهرو میشوی که اغلب آنها به پخت و فروش آش معروف مناطق آذرینشین کشورمان که همان "آش دوغ" است مشغول هستند. از جلوی این دکانها که میگذری بوی دل انگیز سیر داغ شدیدا شما را وسوسه میکند تا وارد مغازه شوید.
با من البته باشد کبابیهای متعدد این شهر را هم جزئی از جاذبههای آن معرفی میکنم. چرا که واقعا طعم کباب آن نیز متفاوت با خیلی نقاط دیگر است. اگر زمانی قسمت شد و به مشکینشهر سفر کردید حتما به کبابیها و رستورانهای آن هم سری بزنید. صنعت زنبور داری و تولید عسل نیز در این منطقه به وفور دیده میشود، کندوهایی که در دامنه سبلان قرار دارند باعث شده تا عسل درجه یک در این منطقه تولید شود. عسل مشکینشهر یکی از بهترین انواع عسل در کشورمان است که محبوبیت زیادی بین مصرفکنندگان دارد.
ساوالان
کوه معروف «ساوالان» با ارتفاع ۴۸۱۱ متر از سطح دریا، عظمت خاصی به منطقه بخشیده است. این کوه با یخچالهای عظیم از منظر ورزش کوهنوردی و یخچال نوردی، یکی از کوههای مطرح در سطح جهان است و هرسال و بهویژه در فصل تابستان هزاران علاقهمند از اقصی نقاط ایران و جهان به این کوهستان روی میآورند و از مواهب طبیعی آن بهره مند میشوند. سبلان، یکی دیگر از دلایل بازدید و سفر به مشکینشهر برای خیلیهاست.
آثار تاریخی
از دیگر جاذبههای مشکینشهر آثار تاریخی و باستانی تقریبا متعددی است که در این منطقه قرار دارد که دیدن آنها خالی از لطف نیست. آثاری نظیر سنگ نوشته شاپور دوم ساسانی در حاشیه شرقی شهر، مقبره برج مانند معروف به شیخ حیدر که در مرکز شهر وجود دارد و منسوب به شیخ حیدر، پدر شاه اسماعیل اول است و کهنه قلعه نیز جزء آثار باستانی مشکینشهر هستند.