تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۰/۲۸ ساعت ۱۲:۳۳
کد مطلب : ۱۲۳۷۳۷
رابطه خرید ایرباس با توسعه اقتصادی
عبدالله ناصری- فعال اصلاح طلب
روزنامه بهار
بعد از دو سال مذاکره با کمپانی هواپیماسازی ایرباس، سرانجام یک فروند از آن در روزهای گذشته به ناوگان هواپیمایی ایران افزوده شد، تا مقدمه‌ای برای ورود بقیه هواپیماهایی باشد که در فهرست سفارش‌های ایران از فرانسه بود. به اعتقاد محافظه‌کاران و منتقدان دولت، مراسم ورود هواپیما به ایران و رونمایی از آن تحقیرآمیز بوده است. در جایی خواندم نوشته بود، ذوق کردن برای یک فروند هواپیما که مرجوعی بوده و نقص فنی داشته چه معنایی دارد؟ همان‌هایی که به دولت نیش و کنایه می‌زدند که آثار برداشته شدن تحریم‌ها کجاست، همان‌هایی بودند که خرید این هواپیما را بی‌ارزش می‌دانستند. مهم‌تر آنکه این‌ها همان‌هایی بودند که تا چهار سال پیش می‌گفتند تحریم‌ها بی‌اثر است و آنقدر تحریم کنید تا چنین شود و چنان شود. حالا دیگر می‌دانیم منتقدان دولت نخبگان نیستند که از نظر سیاسی صاحب تفکر و خط مشی پایدار باشند. آن‌ها فقط بازیگران آماتور در میدان سیاسی هستند و بیش از آنکه در پی منافع ملی باشند به منافع حزبی را اولویت می‌دهند. برای آن‌ها استانداردی تعریف نشده که روی آن حساب کنیم و بدانیم حد و مرزشان در برهم زدن قواعد و زیرپا گذاشتن اصول چقدر است.
نتیجه چنین تفکری کشور را هم از درون و هم از بیرون دچار ناامنی خواهد کرد. شاید در کوتاه مدت و یا میان مدت آثار و تبعات این کنش سیاسی پدیدار نشود اما حتما در بلند مدت تشدید خواهد شد. درجریان مذاکرات حسن روحانی و فرانسوا اولاند رؤسای جمهور ایران و فرانسه در بهمن ماه سال گذشته، اولاند با صراحت گفته بود که گروه 1+5 در مورد اصل حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران اختلاف نظر نداشتند و اختلاف نظر در زمان حمله بود. در واقع در نتیجه سال‌ها پافشاری روی مسیری که تشنج و تنش ذات آن شده بود، کشور در آستانه یک حمله نظامی قرار گرفته بود. همینطور اراده حاکمیت و تغییر تیم دیپلماسی ایران به طور کل این صحنه را عوض کرد و ایران را در مسیر دیگری قرار دارد.
در واقع وقتی سایه‌های ناامنی تحت دیپلماسی غلط کشور را تهدید می‌کرد و حلقه تحریم‌ها روز به روز بیشتر گردن اقتصاد را میفشرد توانستیم از آن مهلکه خود را بیرون کشیم و سرآغازی تازه در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی داشته باشیم.در دوران تحریم ارتباط اقتصادی ایران با دنیا به حداقل رسیده بود. به طور حتم اقتصاددانان تجلیل منسجمتری در مورد رابطه توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری خارجی در افزایش امنیت بیان می‌کنند، اما به زبان ساده هرچه سرمایه‌گذاری خارجی در کشوری بیشتر شود، امنیت داخلی و خارجی آن نیز بیشتر تامین می‌شود. خصلت «اقتصاد باز» تامین امنیت مشترک در نتیجه توسعه‌همکاری‌ها و منافع اقتصادی مشترک است.
در ماه‌های گذشته شرکت نفت جمهوری اسلامی ایران نام 29 شرکت خارجی و داخلی را که صلاحیت حضور در مناقصات پروژه‌های نفتی کشور را دارند اعلام کرد که انی، توتال، شل، شرکت نفت چین و خیلی دیگر از شرکت‌های خارجی در آن فهرست قرار داشتند. تا امنیت برای سرمایه‌گذاری و تضمین سود و برگشت اصل سرمایه تامین نشود، هیچ شرکتی ریسک سرمایه‌گذاری در کشور دیگر را نمی‌کند.
جذب سرمایه خارجی تنها در صورتی محقق می‌شود که سرمایه‌گذار از امنیت سرمایه خود مطمئن باشد. حجم بالای شرکت‌هایی که مایل به همکاری با ایران هستند، تجلی افزایش امنیت در کشور است. چیزی که در گذشته در دولت قبل به حداقل رسیده بود. به طور حتم اگر روزی ائتلاف بین‌المللی به هر دلیل قصد حمله به تاسیسات کشوری را داشته باشد اگر اقتصاد آن مهاجمان احتمالی در این حملات تهدید شود در قدم اول آنان دست به اقدامات نظامی نمیزنند.
از طرفی اگر شرایط به نحوی شودکه سرمایه خارجی به اقتصاد وارد شود خود نشان از امنیت در کشور است. وقتی شرکتی بزرگ مثل ایرباس به طور قانونی زیر سایه شکسته شدن تحریم‌ها به ایران هواپیما می‌فروشد، یعنی تحریم‌ها کاهش داشته و در ذهن سرمایه‌گذار خارجی حتماً خواهد ماند که شرایط در حال تغییر است و او نیز حتی به‌طور محدود می‌تواند وارد اقتصاد ایران شود. از این رو دولت وارد شدن یک فروند ایرباس را به ناوگان هوایی ایران تبدیل به فرصتی برای سخنرانی رئیس‌جمهور با محور پیروزی دیپلماسی کرد و در مراسم رونمایی هواپیما به دنیا نشان داد که ایران در حال تغییر است.
همین استراتژی ساده که مخالفت دولت با تمسخر از آن حرف می‌زنند، زاویه دید خیلی از مدیران و صاحبان سرمایه در تمام دنیا را متوجه خود می‌کند. کاری که در دوران محمود احمدی‌نژاد عکس آن انجام می‌شد و یک سخنرانی جنجالی و نابجا، بار سنگینی را در ورطه سیاسی روی دوش کشور قرار داد. در واقع در دولت‌های نهم و دهم نه تنها محیطی برای دیپلماسی باز نبود و سرمایه‌ای جذب نمی‌شد و امنیت رو به کاهش می‌رفت، بلکه همان دارایی‌ها و اموالی هم که داشتیم صرف مجادله شد.
روزنامه بهار
بعد از دو سال مذاکره با کمپانی هواپیماسازی ایرباس، سرانجام یک فروند از آن در روزهای گذشته به ناوگان هواپیمایی ایران افزوده شد، تا مقدمه‌ای برای ورود بقیه هواپیماهایی باشد که در فهرست سفارش‌های ایران از فرانسه بود. به اعتقاد محافظه‌کاران و منتقدان دولت، مراسم ورود هواپیما به ایران و رونمایی از آن تحقیرآمیز بوده است. در جایی خواندم نوشته بود، ذوق کردن برای یک فروند هواپیما که مرجوعی بوده و نقص فنی داشته چه معنایی دارد؟ همان‌هایی که به دولت نیش و کنایه می‌زدند که آثار برداشته شدن تحریم‌ها کجاست، همان‌هایی بودند که خرید این هواپیما را بی‌ارزش می‌دانستند. مهم‌تر آنکه این‌ها همان‌هایی بودند که تا چهار سال پیش می‌گفتند تحریم‌ها بی‌اثر است و آنقدر تحریم کنید تا چنین شود و چنان شود. حالا دیگر می‌دانیم منتقدان دولت نخبگان نیستند که از نظر سیاسی صاحب تفکر و خط مشی پایدار باشند. آن‌ها فقط بازیگران آماتور در میدان سیاسی هستند و بیش از آنکه در پی منافع ملی باشند به منافع حزبی را اولویت می‌دهند. برای آن‌ها استانداردی تعریف نشده که روی آن حساب کنیم و بدانیم حد و مرزشان در برهم زدن قواعد و زیرپا گذاشتن اصول چقدر است.
نتیجه چنین تفکری کشور را هم از درون و هم از بیرون دچار ناامنی خواهد کرد. شاید در کوتاه مدت و یا میان مدت آثار و تبعات این کنش سیاسی پدیدار نشود اما حتما در بلند مدت تشدید خواهد شد. درجریان مذاکرات حسن روحانی و فرانسوا اولاند رؤسای جمهور ایران و فرانسه در بهمن ماه سال گذشته، اولاند با صراحت گفته بود که گروه 1+5 در مورد اصل حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران اختلاف نظر نداشتند و اختلاف نظر در زمان حمله بود. در واقع در نتیجه سال‌ها پافشاری روی مسیری که تشنج و تنش ذات آن شده بود، کشور در آستانه یک حمله نظامی قرار گرفته بود. همینطور اراده حاکمیت و تغییر تیم دیپلماسی ایران به طور کل این صحنه را عوض کرد و ایران را در مسیر دیگری قرار دارد.
در واقع وقتی سایه‌های ناامنی تحت دیپلماسی غلط کشور را تهدید می‌کرد و حلقه تحریم‌ها روز به روز بیشتر گردن اقتصاد را میفشرد توانستیم از آن مهلکه خود را بیرون کشیم و سرآغازی تازه در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی داشته باشیم.در دوران تحریم ارتباط اقتصادی ایران با دنیا به حداقل رسیده بود. به طور حتم اقتصاددانان تجلیل منسجمتری در مورد رابطه توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری خارجی در افزایش امنیت بیان می‌کنند، اما به زبان ساده هرچه سرمایه‌گذاری خارجی در کشوری بیشتر شود، امنیت داخلی و خارجی آن نیز بیشتر تامین می‌شود. خصلت «اقتصاد باز» تامین امنیت مشترک در نتیجه توسعه‌همکاری‌ها و منافع اقتصادی مشترک است.
در ماه‌های گذشته شرکت نفت جمهوری اسلامی ایران نام 29 شرکت خارجی و داخلی را که صلاحیت حضور در مناقصات پروژه‌های نفتی کشور را دارند اعلام کرد که انی، توتال، شل، شرکت نفت چین و خیلی دیگر از شرکت‌های خارجی در آن فهرست قرار داشتند. تا امنیت برای سرمایه‌گذاری و تضمین سود و برگشت اصل سرمایه تامین نشود، هیچ شرکتی ریسک سرمایه‌گذاری در کشور دیگر را نمی‌کند.
جذب سرمایه خارجی تنها در صورتی محقق می‌شود که سرمایه‌گذار از امنیت سرمایه خود مطمئن باشد. حجم بالای شرکت‌هایی که مایل به همکاری با ایران هستند، تجلی افزایش امنیت در کشور است. چیزی که در گذشته در دولت قبل به حداقل رسیده بود. به طور حتم اگر روزی ائتلاف بین‌المللی به هر دلیل قصد حمله به تاسیسات کشوری را داشته باشد اگر اقتصاد آن مهاجمان احتمالی در این حملات تهدید شود در قدم اول آنان دست به اقدامات نظامی نمیزنند.
از طرفی اگر شرایط به نحوی شودکه سرمایه خارجی به اقتصاد وارد شود خود نشان از امنیت در کشور است. وقتی شرکتی بزرگ مثل ایرباس به طور قانونی زیر سایه شکسته شدن تحریم‌ها به ایران هواپیما می‌فروشد، یعنی تحریم‌ها کاهش داشته و در ذهن سرمایه‌گذار خارجی حتماً خواهد ماند که شرایط در حال تغییر است و او نیز حتی به‌طور محدود می‌تواند وارد اقتصاد ایران شود. از این رو دولت وارد شدن یک فروند ایرباس را به ناوگان هوایی ایران تبدیل به فرصتی برای سخنرانی رئیس‌جمهور با محور پیروزی دیپلماسی کرد و در مراسم رونمایی هواپیما به دنیا نشان داد که ایران در حال تغییر است.
همین استراتژی ساده که مخالفت دولت با تمسخر از آن حرف می‌زنند، زاویه دید خیلی از مدیران و صاحبان سرمایه در تمام دنیا را متوجه خود می‌کند. کاری که در دوران محمود احمدی‌نژاد عکس آن انجام می‌شد و یک سخنرانی جنجالی و نابجا، بار سنگینی را در ورطه سیاسی روی دوش کشور قرار داد. در واقع در دولت‌های نهم و دهم نه تنها محیطی برای دیپلماسی باز نبود و سرمایه‌ای جذب نمی‌شد و امنیت رو به کاهش می‌رفت، بلکه همان دارایی‌ها و اموالی هم که داشتیم صرف مجادله شد.
