احمد ابوالفتحی
روزنامه بهار
روز گذشته وقایع مرتبط با فروریختن ساختمان پلاسکو را از ظهر روز دوشنبه تا ظهر روز سهشنبه مرور کردیم. اما ظهر سهشنبه پایان ماجرا نبود. ماجرا هنوز هم ادامه دارد. امروز وقایعی که در حوالی یک فاجعه قابل پیشبینی رخ داده است را از ظهر روز سهشنبه تا ظهر چهارشنبه مرور خواهیم کرد و این مرور را در روزهای بعد هم ادامه خواهیم داد.
***
سهشنبه ساعت سیزده
آواربرداری بدون یافتن پیکر تازه ادامه دارد. قهرمان امروز، پزشکی قانونی است که همه منتظرند نتیجه آزمایشهای احراز هویت را از زبان مسئولان آن بشنوند. مدیرکل پزشک قانونی استان تهران، درباره احراز هویت پیکرهایی که به پزشک قانونی تحویل داده شده میگوید: «در این مدت ۱۵ خانواده از آتشنشانان و ۴ خانواده از افراد عادی به ما مراجعه کردهاند و ما از آنها نمونه DNA گرفتیم و آنها نیز فرم احراز هویت را تکمیل کردهاند. تا امروز ۵ پیکر به پزشکی قانونی تحویل داده شده که هویت این افراد هنوز قطعی نشده است و ما در حال آزمایشهای لازم هستیم و فردا نتیجه نهایی را اعلام خواهیم کرد.» شناسایی اما تا فردا طول نخواهد کشید. پیش از پایان روز سهشنبه، نتایج احراز هویت اعلام خواهد شد.
پانزده
ضلع غربی ساختمان پلاسکو که در مجاورت ساختمان پاساژ کویتیها قرار دارد، در حال تخلیه شدن است و آتشنشانان از شب گذشته پیشرفت خوبی در این قسمت از ساختمان داشتهاند. امیدواری دراینباره که در ضلع غربی ساختمان پیکر تازهای یافته شود بسیار است. هر چند که هنوز در این قسمت جسدی یافت نشده و فقط چند کپسول آتشنشانی بهدست آمده است. این کپسولها صاحبانی هم داشتهاند. صاحبانشان کجا هستند؟
شانزده
شهردار منطقه دوازده میگوید مکانهای متفاوتی برای انتقال کسبه پلاسکو پیشنهاد شده است. هم شهرداری هم کسبه منطقه ۱۲ و هم مالک پاساژ پلاسکو برای انتقال کسبه به دنبال مکان مناسبی میگردند. بنیادمستضعفان که مالک پاساژ پلاسکو است؛ ساختمان زنجیرهای قدس را برای این کسبه درنظرگرفته است. هم مردم و هم مسئولان دغدغه وضعیت حالِ حاضرِ کسبه پلاسکو را دارند اما ما باید درنهایت با درنظر گرفتن نزدیکی محل برای مردم و همچنین کسبه پاساژ پلاسکو، تصمیمگیری کنیم. باتوجه به اینکه مدیریت بحران برعهده شهردار تهران است؛ ما از روز اول تمامی پرسنلمان را در شیفتهای مختلف برای کمکرسانی به منطقه اعزام کردیم.وضع کسبه پلاسکو یادآور کودکان یتیم است. همه برای سرنوشت آنها در حال تصمیمگیری هستند. از این همه دلسوز اما آیا بخاری بلند خواهد شد؟ از زمین پلاسکو بخار فراوانی بلند میشود. جوری که مهی بسیار غلیظ کارگاه آواربرداری را پوشانده، این بخارها اما به زودی فروخواهند نشست. به همراه آنها آیا دلسوزی برای کسبه هم فروکش خواهد کرد؟
هجده
افزایش مصدومان. سخنگوی اورژانس تعداد مصدومان را 204 نفر اعلام میکند. 49 نفر از این افراد به بیمارستان اعزام شدهاند و از آن میان تنها یکنفر هنوز بستری است. این افزایش مصدوم با دود غلیظ پلاسکو ارتباط مستقیم دارد. دود هم برآمده از گرمای حدود پانصد درجه سانتیگرادی آوارهاست. این میزان گرما حیرتانگیز است. آیا یافته نشدن پیکر تازه با این گرمای ذوبکننده در ارتباط است؟ ساعاتی بعد، شهرام گیلآبادی معاون شهردار تهران، در توئیتی ادیبانه این فرضیه را مطرح خواهد کرد.
بیستودو
براساس اطلاعیه سازمان پزشکی قانونی احراز هویت شش فوتی حادثه پلاسکو به اتمام رسیده است و این افراد به شرح زیر اعلام هویت شده اند: هویت آتش نشانان شهید: بهنام میرزاخانی، علی امینی و فریدون علی تبار. همچنین هویت ۳ شهروند فوت شده در حادثه پلاسکو که تاکنون از زیر آوار خارج شدهاند عبارت است از: حیدر پهلوانی، جواد حسینقلیزاده و محمود محسنی.هنوز جسد دیگری از زیر آوارها بیرون کشیده نشده است.
بیستوسه
بیمه ایران اعلام کرد که بیش از 128 میلیارد ریال به واحدهای زیاندیده در فاجعه پلاسکو پرداخت شده است. مدیریت بیمههای آتشسوزی بیمه ایران در اطلاعیهای با اشاره به اینکه ساختمان پلاسکو از دو بخش برج پلاسکو در 15 طبقه و پاساژ پلاسکو در 5 طبقه تشکیل شده بود، افزود: در اثر حادثه آتشسوزی، برج 15 طبقه پلاسکو به طور کامل تخریب شده که خسارات وارده به این بخش به جز یکمورد که امر کارشناسی آن در حال بررسی است، براساس تعهدات بیمهنامه، بهطور کامل پرداخت شده است.در ادامه این اطلاعیه آمده است: پاساژ پلاسکو (بخششمالی) متحمل خساراتی شده که با توجه به ضوابط و مقررات بیمهنامه، نیازمند بازدید از محل و انجام امر کارشناسی است که بهدلیل ملاحظات ایمنی و امنیتی، اکنون امکان بازدید کارشناسی مقدور نیست و پس از اخذ مجوزهای لازم از مراجع ذیربط، اقدامات لازم برای کارشناسی و پرداخت خسارت به بیمهگذاران این بخش نیز به عمل خواهد آمد.این اطلاعیه برای اولینبار ابهام در مورد بخشی از پلاسکو که ویران نشده است را کمتر میکند. عکسهایی از مغازههای سالم باقیمانده در پلاسکو منتشر شده بود که به ابهام بیشتر دامن زده بود و البته کسی هم برای رفع ابهام کوششی نکرد. اطلاعیه بیمه هم برای رفع ابهام نیست، رفع ابهام از تبعات آن است.
چهارشنبه یک بامداد
امدادگران مشغول کارند. سخنگوی ستاد بحران پلاسکو میگوید: «چنانچه امروز آواربرداری به پایان نرسد تدابیر تازهای اندیشیده خواهد شد.» از دیگر خبرها این است که تشییع پیکرها روز پنجشنبه برگزار خواهد شد. این خبر اما تا چند ساعت دیگر ارزشش را از دست خواهد داد. چرا که صبح چهارشنبه اعلام خواهد شد که تشییع به تعویق افتاده است.
هفت صبح
هنوز هیچ خبری از پیکر تازه نیست. آواربرداری به پایان نزدیک میشود. برآوردها اما این است که روند تا پایان هفته ادامه خواهد داشت. دستگاههای بتنریز هم به محل فاجعه آورده شدهاند. بهنظر میرسد مسئولان ستاد بحران قصد دارند با دیوارریزی در قسمت جنوبی ساختمان ترددِ اتومبیلهای شخصی را آزاد کنند. به این صورت آواربرداری از قسمت جنوبی ساختمان پلاسکو متوقف خواهد شد و طبق گفته مسئولان ستاد بحران؛ پس از این آواربرداری تنها از پارکینگی که در ضلع شمالی ساختمان پلاسکو قرار دارد؛ انجام میشود.
نه صبح
کشف یک پیکر تازه. این را سخنگوی ستاد بحران پلاسکو اعلام میکند. به گفته او امکان خارج کردن پیکر از زیر آوار هنوز وجود ندارد و این کار باید در مراحل پایانی آواربرداری انجام شود. آواربرداری همچنان ادامه دارد و تاکنون به مدت ۱۴۵ ساعت عملیات آواربرداری و امداد و نجات در محل حادثه انجام گرفته است و بیش از ۱۵ هزار تن ضایعات شامل آهن شکسته، نخاله و بتن در قالب ۱۱۰۰ دستگاه کمپرسی از این محل خارج شده است.سخنگو درباره بتنریزی هم توضیح میدهد: «در حال کشیدن دیواری در محل پاساژ قدیم پلاسکو هستیم تا خیابان جمهوری را از محل این ساختمان جدا کنیم. با این کار از روز شنبه محدوده خیابان جمهوری بازگشایی میشود و از ضلع شمال شرقی ساختمان کار دنبال خواهد شد تا کسبه محل نیز بتوانند به کار خود ادامه دهند. ظرف امروز و فردا کار آواربرداری به پایان رسیده و به طبقه همکف خواهیم رسید، پنج الی شش متر نیز از این طبقه آواربرداری خواهیم تا چنانچه فرد یا افرادی در این طبقه بودند به آنها دسترسی پیدا کنیم. در شب گذشته با بررسی مجدد نقشهها و مطالعات میدانی فرمانده عملیاتی میدان کانالی در ضلع شرقی ساختمان حفر کردیم که به اتاقک تاسیسات برقی ساختمان رسیدیم و پس از برش دیواره اتاقک دو آتشنشان وارد محوطه شدند اما هیچ فردی در آن نقطه حضور نداشت و عملیات همچنان ادامه دارد.»
ساعت یازده
جلال ملکی (سخنگوی ستاد بحران حادثه پلاسکو) درخصوص آخرین فعالیتها و همچنین کاستیهای عملیات میگوید: متاسفانه باید بگوییم حرارت طبقات پایینی بسیار زیاد است به حدی که ما یکی از ستونهای ساختمان را دیروز ساعت پنج و نیم عصر از زیر آوار بیرون کشیدهایم ولی هماکنون هم این ستون حرارت دارد، این نشان میدهد که حرارت حاصل از آتشسوزی همه چیز را در طبقات پایین از بین برده است.ملکی به عملیات حفر تونل و رسیدن به اتاقک برق ساختمان اشاره میکند و میگوید: بامداد روزچهارشنبه در طی بررسی مجدد نقشهها در ضلع شرقی ساختمان پلاسکو تونلی حفر شد و آتشنشانان با حضور مقام قضایی وارد اتاقک برق شدند. در اتاقک هیچ جسدی وجود نداشت و راه ورودی اتاقک هم بر اثر ریزش آوار کاملا مسدود شده بود. میزان پیشرفت آواربرداری بخش دیگر صحبتهای سخنگو است: «تاکنون موفق شدیم ۸۵ درصد آوارها را از محل حادثه خارج کنیم و ۱۵ درصد باقیمانده هم در روزهای آینده کاملا تخلیه خواهد شد.»سخنگوی اورژانس هم تعداد مصدومان را 207 نفر اعلام میکند. دو نفر بیشتر از آمار دیروز.
ساعت دوازده
پیکر یکی از آتشنشانانی که زیر آوار مانده بود، در ضلع شمال غربی پیدا شد. جلال ملکی میگوید: لحظاتی پیش پیکر یکی از شهدای آتشنشان در ضلع شمال غربی ساختمان پلاسکو پیدا و از زیر آوار خارج شد. احتمال یافت شدن پیکرهای دیگری نیز در ساعات پیش رو وجود دارد. پیکر کشف شده از طریق مدارکی که همراهش بوده، قابل شناسایی است.پس از آنکه پیکر یکی از آتشنشانان در ضلع شمال غربی ساختمان پلاسکو در زیر آوار کشف شد، عواملی انتظامی در آن محوطه حلقه زدند. نیروهای امدادی نیز دقایقی پیش بار دیگر تابوت حمل پیکر را به ضلع شمال غربی ساختمان پلاسکو بردند. عملیات آواربرداری متوقف و جستجو آغاز شده است. دقایقی بعد پیکر یک آتشنشان دیگر یافت شد. با یافتن این پیکر؛ شمار آتشنشانان شهید به پنج نفر رسیده است.
ساعت سیزده
طبق گزارشهای بهدست آمده سگهای سپکا (سگهای پلیس کارآزموده ناجا) ظهر روز چهارشنبه محلی که آتشنشانان در آن مفقود شده بودند را کشف کرده و ماموران امداد و نجات توانستند در یکی از دو محل کشف شده توسط این سگها؛ پیکر ۲ تن از آتشنشانان شهید را پیدا کنند.در حال حاضر مربیان سگ سپکا در حال جستجو برای یافتن دیگر پیکرها هستند. لازم به ذکر است این ماموران در محل یاد شده یک عدد ساعت، یک شارژر موبایل و یک چکمه سفید خدماتی را پیدا کردند و احتمال میرود در این محل پیکرهای دیگری متعلق به آتش نشانان یا شهروندان وجود داشته باشد.
ساعت سیزده و سی
تشییع به تعویق میافتد. به احتمال فراوان بهخاطر یافته شدن پیکرهای تازه. تعداد پیکرهای تازهای که یافته میشوند. هنوز زمان مجدد تشییع اعلام نشده است. آنچه به صورت رسمی اعلام میشود این است که تعویق به خواست خانوادهها بوده است. از همان اول هم اعلام پنجشنبه به عنوان زمان تشییع، در حالی که بنا به گفته شهردار در همان روزهای اول فاجعه، مشخص بود که آواربرداری تا پایان هفته ادامه خواهد داشت. از طرف دیگر خبرهایی درباره پشتپرده تعویق هم منتشر شده است. گویا بین تصمیمگیران اختلافاتی بوده و هست،«شنیدهها حاکی است، اختلاف بر سر برگزاری مراسم تشییع برای روز پنجشنبه میان مدیران شهرداری بالا گرفته است و شورای تامین هم با توجه به ناهماهنگی موجود از خود سلب مسئولیت نموده است.»
ساعت چهارده
پیکر سه تن دیگر از جانباختگان پلاسکو لحظاتی پیش از میان آوارها خارج شد. پیکرها روی دست آتشنشانان و با فریادهای الله اکبر و لااله الا الله و یا حسین به سمت خودروهای ویژه حمل این پیکرها هدایت شدند. با کشف این سه پیکر تعداد پیکرهای کشف شده از صبح امروز تا کنون به پنج تن رسید.ملکی به اعلام آخرین وضعیت تفحص و جستوجو در منطقه پلاسکو میپردازد و میگوید: در ادامه عملیات جستوجو در ضلع شمال غربی قبلا پیکر دو نفر را کشف کرده بودیم و لحظاتی قبل پیکر سه تن دیگر نیز پیدا شد. این سه تن به فاصله یک متر در کنار یکدیگر قرار گرفتند و هر سه آتشنشان بودند که به پزشکی قانونی منتقل شدند. کماکان در این قسمت و نقاط دیگر به جستوجو ادامه میدهیم و در مجموع تاکنون پیکر 8 نفر از شهدای آتشنشان پیدا شده و به دنبال کشف پیکر 8 تن دیگر هستیم. به گفته ملکی، حجم آتش در قسمت شمال غربی ساختمان پلاسکو بوده که بیشتر محبوسشدگان نیز در این بخش هستند.