به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۳۱ - ۱۴:۰۳
 
۰
تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۱/۲۷ ساعت ۱۶:۱۲
کد مطلب : ۱۲۸۴۴۵

تشخیص افسردگی با تصویر MRI مغز

گروه علمی: محققان دریافته اند که می توانند با بررسی تصاویر MRI و ایجاد الگوهایی از بخش های مختلف مغز، شیوه جدیدی برای تشخیص افسردگی ایجاد کنند. زیرا طبق تحقیقات انجام شده، بخش های خاصی از شبکه عصبی مغز، در بیماری افسردگی تحت تاثیر قرار می گیرند.
در حال حاضر افسردگی با پرسش سوال از افراد در مورد احساسات آن ها یا چیزی هایی که دوست دارند، تشخیص داده می شود؛ اما در برخی از موارد متخصصان نمی توانند از این روش برای تشخیص افسردگی استفاده کنند؛ زیرا برخی از افراد نمی توانند به راحتی احساسات خود را بیان کنند و یا به خوبی نمی توانند با متخصصان سلامت روانی ارتباط برقرار کنند و مشکلات خود را با آن ها در میان بگذرانند.از سویی دیگر عدم تشخیص افسردگی می تواند باعث ایجاد مشکلات جدی در زندگی افراد شود و حتی در برخی از موارد می تواند منجر به خودکشی افراد شود. در حال حاضر تشخیص افسردگی در افرادی که احساسات خود را به راحتی بیان نمی کنند، مشکل است و از طرفی دیگر هیچ نشانگر زیستی خاصی هم برای تشخیص افسردگی وجود ندارد.

اما به تازگی متخصصان مغز و اعصاب دریافته اند که بخشی از شبکه عصبی مغز، در هنگام افسرده شدن افراد تحت تأثیر قرار می گیرد؛ بنابراین احتمال تشخیص افسردگی از طریق اسکن مغز به وسیله دستگاه MRI در آینده وجود دارد.افسردگی از چند قرن پیش یک بیماری محسوب می شود و در اوایل آن را مالیخولیا می نامیدند.بعدها محققان دریافتند که علاوه بر عوامل محیطی، عوامل ژنتیکی نیز گاهی اوقات می توانند باعث ایجاد این بیماری شوند؛ حتی محققان موفق به شناسایی برخی از ژن های عامل این بیماری نیز شده اند. محققان دریافته اند که این بیماری بیشتر در خانواده ها و کودکان خاصی ایجاد می شود که مورد سوء استفاده های مختلف قرار گرفته اند.

معمولا افراد دچار افسردگی دارای علائم خاصی هستند که شامل کاهش اشتها و وزن می شود؛ اما مشکل اینجا است که این مشکلات تحت شرایط مختلفی رخ می دهند؛ حتی ممکن است این مشکلات در برخی از افراد دچار افسردگی، کاملا برعکس باشند و افسردگی آن موجب افزایش اشتها و در نتیجه افزایش وزن آن ها شود.حتی ممکن است مشکلات مرتبط با خواب نیز در افراد افسرده دیده شود؛ مثلا ممکن است این افراد نیمه شب ناگهان از خواب بیدار شوند و اصلا خوابشان نبرد و یا خواب آن ها بیش از حد معمول باشد.

افسردگی علائم دیگری نیز دارد؛ مثلا ممکن است این افراد به هیچ کاری علاقه نشان ندهند یا میل جنسی خود را از دست بدهند و یا اصلا پر انرژی یا سر زنده نباشند. معمولا این افراد نمی توانند روی کار خود تمرکز کنند و یا زیاد از حد به موضوعات مختلف فکر می کنند و همیشه احساس گناه می کنند. حتی در برخی از موارد افراد افسرده آرزوی مرگ می کنند.ممکن است همه افراد در برخی از مواقع بسیاری از این علائم را به شکل خفیفی داشته باشند؛ اما در افراد افسرده این علائم برای مدت زمان زیادی، پایدار و شدید هستند. در برخی از موارد افراد افسرده آرام و قرار ندارند.

افسردگی و تاثیرات آن بر مغز انسان
همان طور که قبلا گفتیم بخشی از شبکه عصبی مغز در افراد افسرده تحت تاثیر قرار می گیرند. محققان متخصص مغز و اعصاب دریافته اند که لوب لیمبیک (بخشی از مغز که مرتبط با عواطف، انگیزه و رفتار است) و بخش های پیش پیشانی مغز (بخش هایی از مغز که در فرایند ایجاد رفتارهای شناختی پیچیده و تصمیم گیری، درگیر هستند) در افراد افسرده تحت تاثیر قرار می گیرند و ماده ای تحت عنوان ماده خاکستری به میزان قابل توجهی در این بخش ها کاهش پیدا می کند.در بسیاری از تحقیقاتی که قبلا در زمینه تشخیص افسردگی صورت گرفته است، تفاوت های کلی بین افراد بیمار و افراد سالم مورد بررسی قرار گرفته است؛ اما در تحقیق جدیدی که به تازگی صورت گرفته است، از شیوه جدیدی برای تحقیق استفاده شده است. در این تحقیق گروهی از افراد افسرده مورد آزمایش قرار گرفتند و متداول ترین الگوها در بخش های مذکور از مغز آن ها شناسایی شد، سپس محققان به بررسی این موضوع پرداختند که آیا مشابه این الگوها در افراد دیگر نیز وجود دارد یا نه و یا اینکه وجود این الگوها در آن ها نشان دهنده افسرده بودن آن ها است یا نه.

محققان برای انجام این کار از نوعی تحلیل تحت عنوان یادگیری ماشینی استفاده کردند. در این روش الگوریتم هایی با بهره گیری از نظریه یادگیری آماری و هوش مصنوعی ایجاد شد. در این تحلیل الگوهای مختلف در داده ها تشخیص داده می شد و از این الگوها برای پیش بینی مجموعه اطلاعات جدید استفاده می شد.اطلاعات از طریق تصاویر MRI مغز ۲۳ فرد افسرده و ۲۰ فرد سالم، جمع آوری شدند.محققان با بررسی تصویر MRI دریافتند که بخش اعظمی از شبکه عصبی مغز افراد افسرده دارای تراکم خاص متغیری از ماده سفید و ماده خاکستری است.

این بخش از شبکه عصبی مغز در افراد افسرده از قسمت پیش پیشانی مغز تا لوب های آهیانه (قسمتی از مغز که اطلاعات مرتبط با حواس انسان را با یکدیگر ادغام می کند) کشیده شده است و شامل مناطق لوب پس سری (که پردازش بینایی انسان را بر عهده دارد) و مخچه (بخش اصلی مسئول حرکات انسان می شود) می شود.سپس دانشمندان دریافتند که الگوی مغز افراد افسرده مورد آزمایش با الگوی مغز سایر افراد دچار افسردگی، کاملا همخوانی دارد.این تحقیق به محققان نشان داد که هنگامی که افراد دچار افسردگی می شوند، بخش هایی از مغز تحت تاثیر قرار می گیرند. دانشمندان امیدوارند بتوانند با استفاده از اطلاعات به دست آمده از این تحقیق، یک روش جدید برای تشخیص افسردگی ایجاد کنند.

همچنین محققان می خواهند بدانند آیا می توانند از یک الگوی یکسان (الگوی مرتبط به بخش های مختلف) برای افراد قومیت های مختلف جهت تشخیص افسردگی استفاده کنند یا نه؛ زیرا شواهد نشان داده است که واکنش عصبی افراد قومیت های مختلف در هنگام مواجهه با موقعیت های مختلف متفاوت است.محققان پس از انجام یک سری تحقیقات دریافتند که الگوی ناحیه های مغز در افراد افسرده با قومیت های مختلف یکسان است. همچنین این تحقیقات باعث شده است که دانشمندان احتمال دهند که به یک نشانگر زیستی حقیقی برای افسردگی نیز دست یافته اند.

همچنین محققان می خواهند بدانند که آیا می توان موثر بودن یا نبودن درمان افراد افسرده به وسیله داروهای ضد افسردگی یا صحبت کردن با آن ها را پیش بینی کرد یا نه.اگر چه راهکارهایی برای شروع روش های درمانی خاص وجود دارند؛ اما با قطعیت نمی توان گفت که این روش های درمانی تا چه اندازه ای به بیماران خاص کمک می کنند؛ اما می توان گفت الگوهای ایجاد شده از ناحیه های مغز توسط محققان، می توانند به آن ها کمک کنند تا میزان بهبود افراد افسرده ای را که به وسیله های داروهای ضد افسردگی یا صحبت کردن درمان می شوند، به درستی تشخیص دهند.

الگویی از ناحیه های مغز که نشان دهنده موثر بودن درمان بیمار به وسیله دارو است، نشان دهنده تراکم بیشتر ماده خاکستری در بخش هایی از مغز بود که به ایجاد ارتباط بین نتایج رفتاری و انگیزه می شود.الگوی مغز افرادی که به نظر می رسید درمان به وسیله دارو تاثیر زیادی بر روی آن ها نداشته است و بیماری آن ها در برابر این روش درمانی مقاومت کرده است، نشان دهنده تراکم بیشتر ماده خاکستری در بخش هایی از مغز بود که با ارزیابی محرک های تقویت کننده، در ارتباط هستند.بر اساس این الگوها، احتمال موثر بودن درمان افسردگی به وسیله داروهای ضد افسردگی، ۸۰ درصد است و حتی در برخی از این موارد بیش از این میزان است.

اسکن مغز افراد برای تشخیص اینکه افراد دچار افسردگی هستند یا نه، تنها ده دقیقه طول می کشد؛ اما در حال حاضر دستگاه های MRI به صورت گسترده در همه جا یافت نمی شود و برخی از افراد با شرایط خاص (مثلا افرادی که در بدن آن ها از ضربان ساز استفاده شده است) نمی توانند از دستگاه های MRI استفاده کنند.در ضمن دانشمندان برای ارائه مراقبت بالینی روز به روز، نیازمند متمایز کردن الگوی خاص نشان دهنده افسردگی از الگوی سایر اختلالات همانند اختلال دو قطبی (اختلالی که فرد مبتلا به آن دچار تغییرات شدید خلق و خو می شود) و اختلال اسکیزوفرنی (اختلالی که فرد مبتلا به آن نمی تواند تشخیص دهد که چه چیزی واقعی و چه چیزی وهم و خیال است) هستند. در ضمن در الگوی ایجاد شده توسط محققان، باید بخش های مختلف شبکه عصبی مغز انسان، به صورت مجزا از هم نمایش داده شوند.