تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۲۷ ساعت ۱۶:۳۹
کد مطلب : ۱۳۰۲۸۵
استراتژی انتخاباتی در روزهای آخر
دکتر علی میرزامحمدی (جامعه شناس)
روزنامه بهار
در روزهای اخیر مطالب مختلفی درباره احتمال پیروزی دکتر روحانی و میزان آرای رقبای او منتشر شده است. اما لازم است درباره تبعات روانی و اجتماعی این پیش بینی ها، تامل بیشتری داشته باشیم. تفاوت پیش بینی در امور اجتماعی همانند انتخابات با امور طبیعی در این است که طبیعت پیش بینی را ادراک نمی‌کند اما باور انسانها بر پیش‌بینی موثر است. از همین روی است که کارشناس هواشناسی با هر لحن و بیانی خبر بارش باران را اعلام کند ابرها تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند و شدت و حدت باران کم و زیاد نمی‌شود!؟ اما اعلام پیش بینی نتایج انتخابات به عنوان امری اجتماعی مقوله‌ای متفاوت است؛ چراکه انسانها با علم به نتایج پیش بینی ها، می‌توانند رفتارهایی در پیش بگیرند که زمان تحقق پیش بینی‌ها را یا به تعویق بیندازند یا تعجیل کنند. انسانها حتی قادرند تدابیری اتخاذ نمایند که نتیجه‌ای خلاف آن پیش بینی محقق بشود؟ ! بر این اساس پیش بینی نتایج انتخابات می‌تواند رفتار انتخاباتی افراد را تغییر بدهد. همین مساله موجب می‌شود که رقبای انتخاباتی در اعلام پیش بینی نتایج، جو روانی جامعه را به نفع خود ملتهب یا بی انگیزه کنند. در این میان لازم است حامیان مردمی دکتر روحانی به ویژه تیم تبلیغاتی ایشان هوشیاری خود را برای کاربست استراتژی مناسب حفظ نمایند. القای خوش بینی کاذب و خوش خیالی با این تصور که دیگر کار تمام شده است و مطابق پیش بینی‌ها و نظرسنجی‌های موجود، دکتر روحانی برنده انتخابات خواهد بود می‌تواند بر رفتارهای انتخاباتی حامیان و به گونه‌ای متفاوت بر مخالفان و حتی جمعیت خاکستری انتخابات - که تمایلی به رای دادن به او ندارند اما از به قدرت رسیدن رقبای او هراس دارند - موثر باشد و ورق نتیجه را به نفع رقبای روحانی برگرداند. به این معنا که:
الف- برخی حامیان با این خوش بینی کاذب، نقش خود را در این پیروزی کم اهمیت خواهند دید و به خیال آنکه حضور دیگران کفایت می‌کند و رای آنها تغییری در این نتیجه ندارد در انتخابات حضور نخواهند یافت! حکایت سقایی که با مشک خالی برای پر کردن استخر بالای کوه همراه دیگر سقاها راهی می‌شود و تصور می‌کند مشک پر یا خالی او تاثیر چندانی در پر شدن استخر ندارد؛ بی خبر از آنکه دیگر سقاها نیز به این تصور با مشک خالی رهسپار شده اند؟ !
ب- مخالفان روحانی نیز به این خیال که حتی اگر بازنده انتخابات بشوند باید آرای جناح خود را برای حفظ آبرو و کمرنگ نمودن پیروزی جناح روحانی افزایش دهند انگیزه بیشتری برای شرکت در انتخابات خواهند داشت.
ج- جمعیت خاکستری انتخابات به آن آستانه هراس روانی نخواهند رسید که خطر به قدرت رسیدن رقبای روحانی را جدی بگیرند و به تبع آن در انتخابات شرکت نخواهند کرد.
برای مقابله با این خطر جدی، استراتژی تبلیغاتی حامیان دکتر روحانی در این روزهای حساس منتهی به روز 29 اردیبهشت، باید « استراتژی پیروزی مشروط به مشارکت همه جانبه» و «استراتژی مقابله با بی تفاوتی» و حتی در مواقعی «هراس آفرینی مصلحتی از استیلای رقبای روحانی» باشد. بر این اساس توصیه می‌شود در این روزهای حساس، رسانه‌های حامی جریان اعتدال و تدبیر به تبعات بی تفاوتی و خوش بینی کاذب در نتایج انتخابات بپردازند. در این میان ابداع جملات کوتاه با تصاویری تاثیرگذار که انگیزه روانی افراد را برای مشارکت افزایش دهد بسیار اهمیت دارد. این جملات بهتر است در قالب دوم شخص و خطاب مستقیم باشد تا اثر روانی بیشتری داشته باشند. جملات زیر می‌توانند الگویی برای ابداع جملات تاثیرگذارتر باشند:
- دکتر روحانی برای پیروزی قطعی در انتخابات تنها به یک رای نیاز دارد و آن رای رای توست. شک نکن!
- همه ما دوباره به چهار سال گذشته بر خواهیم گشت چون تو تصمیم گرفته‌ای به دکتر روحانی رای ندهی!
- حضور من و تو برای رای دادن به دکتر روحانی کفایت نمی‌کند، باید او را هم به رای دادن‌ترغیب کنیم.
- امیدواریم 30 اردیبهشت حسرت نخوریم که ای‌کاش به دکتر روحانی رای می‌دادیم!
شاه بیت این استراتژی، اشاعه این جمله در افکار عمومی است که« اگر من و تو به صحنه نیاییم روحانی شکست خواهد خورد؟ ! ». این هراس‌آفرینی مصلحتی می‌تواند به خوش بینی کاذب در میان حامیان دکتر روحانی و بی انگیزگی انتخاباتی جمعیت خاکستری پایان دهد.
روزنامه بهار
در روزهای اخیر مطالب مختلفی درباره احتمال پیروزی دکتر روحانی و میزان آرای رقبای او منتشر شده است. اما لازم است درباره تبعات روانی و اجتماعی این پیش بینی ها، تامل بیشتری داشته باشیم. تفاوت پیش بینی در امور اجتماعی همانند انتخابات با امور طبیعی در این است که طبیعت پیش بینی را ادراک نمی‌کند اما باور انسانها بر پیش‌بینی موثر است. از همین روی است که کارشناس هواشناسی با هر لحن و بیانی خبر بارش باران را اعلام کند ابرها تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند و شدت و حدت باران کم و زیاد نمی‌شود!؟ اما اعلام پیش بینی نتایج انتخابات به عنوان امری اجتماعی مقوله‌ای متفاوت است؛ چراکه انسانها با علم به نتایج پیش بینی ها، می‌توانند رفتارهایی در پیش بگیرند که زمان تحقق پیش بینی‌ها را یا به تعویق بیندازند یا تعجیل کنند. انسانها حتی قادرند تدابیری اتخاذ نمایند که نتیجه‌ای خلاف آن پیش بینی محقق بشود؟ ! بر این اساس پیش بینی نتایج انتخابات می‌تواند رفتار انتخاباتی افراد را تغییر بدهد. همین مساله موجب می‌شود که رقبای انتخاباتی در اعلام پیش بینی نتایج، جو روانی جامعه را به نفع خود ملتهب یا بی انگیزه کنند. در این میان لازم است حامیان مردمی دکتر روحانی به ویژه تیم تبلیغاتی ایشان هوشیاری خود را برای کاربست استراتژی مناسب حفظ نمایند. القای خوش بینی کاذب و خوش خیالی با این تصور که دیگر کار تمام شده است و مطابق پیش بینی‌ها و نظرسنجی‌های موجود، دکتر روحانی برنده انتخابات خواهد بود می‌تواند بر رفتارهای انتخاباتی حامیان و به گونه‌ای متفاوت بر مخالفان و حتی جمعیت خاکستری انتخابات - که تمایلی به رای دادن به او ندارند اما از به قدرت رسیدن رقبای او هراس دارند - موثر باشد و ورق نتیجه را به نفع رقبای روحانی برگرداند. به این معنا که:
الف- برخی حامیان با این خوش بینی کاذب، نقش خود را در این پیروزی کم اهمیت خواهند دید و به خیال آنکه حضور دیگران کفایت می‌کند و رای آنها تغییری در این نتیجه ندارد در انتخابات حضور نخواهند یافت! حکایت سقایی که با مشک خالی برای پر کردن استخر بالای کوه همراه دیگر سقاها راهی می‌شود و تصور می‌کند مشک پر یا خالی او تاثیر چندانی در پر شدن استخر ندارد؛ بی خبر از آنکه دیگر سقاها نیز به این تصور با مشک خالی رهسپار شده اند؟ !
ب- مخالفان روحانی نیز به این خیال که حتی اگر بازنده انتخابات بشوند باید آرای جناح خود را برای حفظ آبرو و کمرنگ نمودن پیروزی جناح روحانی افزایش دهند انگیزه بیشتری برای شرکت در انتخابات خواهند داشت.
ج- جمعیت خاکستری انتخابات به آن آستانه هراس روانی نخواهند رسید که خطر به قدرت رسیدن رقبای روحانی را جدی بگیرند و به تبع آن در انتخابات شرکت نخواهند کرد.
برای مقابله با این خطر جدی، استراتژی تبلیغاتی حامیان دکتر روحانی در این روزهای حساس منتهی به روز 29 اردیبهشت، باید « استراتژی پیروزی مشروط به مشارکت همه جانبه» و «استراتژی مقابله با بی تفاوتی» و حتی در مواقعی «هراس آفرینی مصلحتی از استیلای رقبای روحانی» باشد. بر این اساس توصیه می‌شود در این روزهای حساس، رسانه‌های حامی جریان اعتدال و تدبیر به تبعات بی تفاوتی و خوش بینی کاذب در نتایج انتخابات بپردازند. در این میان ابداع جملات کوتاه با تصاویری تاثیرگذار که انگیزه روانی افراد را برای مشارکت افزایش دهد بسیار اهمیت دارد. این جملات بهتر است در قالب دوم شخص و خطاب مستقیم باشد تا اثر روانی بیشتری داشته باشند. جملات زیر می‌توانند الگویی برای ابداع جملات تاثیرگذارتر باشند:
- دکتر روحانی برای پیروزی قطعی در انتخابات تنها به یک رای نیاز دارد و آن رای رای توست. شک نکن!
- همه ما دوباره به چهار سال گذشته بر خواهیم گشت چون تو تصمیم گرفته‌ای به دکتر روحانی رای ندهی!
- حضور من و تو برای رای دادن به دکتر روحانی کفایت نمی‌کند، باید او را هم به رای دادن‌ترغیب کنیم.
- امیدواریم 30 اردیبهشت حسرت نخوریم که ای‌کاش به دکتر روحانی رای می‌دادیم!
شاه بیت این استراتژی، اشاعه این جمله در افکار عمومی است که« اگر من و تو به صحنه نیاییم روحانی شکست خواهد خورد؟ ! ». این هراس‌آفرینی مصلحتی می‌تواند به خوش بینی کاذب در میان حامیان دکتر روحانی و بی انگیزگی انتخاباتی جمعیت خاکستری پایان دهد.
