تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۳۰ ساعت ۱۳:۴۲
کد مطلب : ۱۳۲۱۹۷
مقابله با تروریست، مقابله با تروریسم و حل بحران سوریه
سه پرونده، سه راه حل
محمد توکلي
1ـ مقابله با تروریست
در پی حمله گروه‌تروریستی داعش به پایتخت که منجر به از دست رفتن تعدادی از هموطنان و ایجاد فضایی ملتهب در جامعه شد شاهد عکس العمل به موقع و متناسب نیروهای نظامی به آن بودیم. حمله موشکی به یکی از مراکز فرماندهی‌تروریست‌های تکفیری در سوریه اقدامی متناسب بود که مطابق قواعد حقوق بین الملل هم بر آن خدشه‌ای وارد نیست. همانطور که حضور نظامیان آمریکایی در عراق، افغانستان و. . . مادامی که با مجوز دولت‌های این کشورها باشد خلاف قواعد حقوق بین الملل نیست. از جهت دیگر مقابله به مثل با‌تروریست‌ها در راستای منافع ملی کشور نیز ارزیابی می‌شود. برای فهم دقیق‌تر ارتباط حمله موشکی اخیر با منافع ملی پیش از هر کاری می‌بایست دوگانه «دیپلماسی– دفاع» را که تندروهای داخلی برای به دست آمدن اهداف حقیر سیاسی شان بر آن پای می‌فشارند را فراموش کرده و بپذیریم که ایران به همان‌اندازه که به سرداران دیپلماسی اش نیازمند است نمی‌تواند از بال نظامی و دفاعی خود نیز چشم پوشی کند و تنها نکته در این میان برقرار تعادل بین این دو بال است که ناهماهنگی‌شان می‌توان خسارت‌های زیادی را به کشور وارد آورد.
1ـ مقابله با تروریست
در پی حمله گروه‌تروریستی داعش به پایتخت که منجر به از دست رفتن تعدادی از هموطنان و ایجاد فضایی ملتهب در جامعه شد شاهد عکس العمل به موقع و متناسب نیروهای نظامی به آن بودیم. حمله موشکی به یکی از مراکز فرماندهی‌تروریست‌های تکفیری در سوریه اقدامی متناسب بود که مطابق قواعد حقوق بین الملل هم بر آن خدشه‌ای وارد نیست. همانطور که حضور نظامیان آمریکایی در عراق، افغانستان و. . . مادامی که با مجوز دولت‌های این کشورها باشد خلاف قواعد حقوق بین الملل نیست. از جهت دیگر مقابله به مثل با‌تروریست‌ها در راستای منافع ملی کشور نیز ارزیابی می‌شود. برای فهم دقیق‌تر ارتباط حمله موشکی اخیر با منافع ملی پیش از هر کاری می‌بایست دوگانه «دیپلماسی– دفاع» را که تندروهای داخلی برای به دست آمدن اهداف حقیر سیاسی شان بر آن پای می‌فشارند را فراموش کرده و بپذیریم که ایران به همان‌اندازه که به سرداران دیپلماسی اش نیازمند است نمی‌تواند از بال نظامی و دفاعی خود نیز چشم پوشی کند و تنها نکته در این میان برقرار تعادل بین این دو بال است که ناهماهنگی‌شان می‌توان خسارت‌های زیادی را به کشور وارد آورد.
2ـ مقابله با تروریسم
مقابله نظامی با‌تروریست‌ها با همه سختی‌ها و جان فشانی هایی که با خود به همراه دارد در برابر پرونده مقابله با «تروریسم» دارای ابعادی کوچکتری است.تروریسم حاصل شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، مذهبی، سیاسی و. . . است و برای ریشه کن کردن آن نمی‌توان لزوما به موشک روی آورد. نابودی‌تروریست‌ها با همه سختی هایش در مقایسه با ریشه کن کردن‌تروریسم میزان حساسیت و سختی‌های کمتری را با خود به همراه دارد. ایرانی بودن عوامل حادثه‌تروریستی اخیر یکبار دیگر به همه مسئولان کشور این هشدار را به روشن‌ترین شکل ممکن داد که می‌بایست بیش از گذشته حواسمان را جمع کنیم و یادمان باشد که‌تروریست‌ها از ابتدا و وقتی پا به این دنیا می‌گذارند‌تروریست نیستند، بلکه شرایط محیطی سبب آن می‌شود که از فرقه‌ها و گروه‌های مخوف‌تروریستی سر دربیاورند و مرتکب اقدامات حیرت انگیزی شوند که هیچ انسانی تصور آن را نمی‌کند. مقابله با‌تروریسم نیازمند تصمیماتی همه جانبه، چند بعدی و با توجه به جمیع شرایط است.
3ـ حل بحران سوریه
برخی تصور می‌کنند که جنس بحران چند ساله در سوریه هم از همین جنس برخورد با‌تروریست هاست و می‌توان با برخورد سخت نظامی این مسئله را حل و فصل کرد. همین تصور نادرست سبب آن شد که بشار اسد در ابتدای اعتراضات در این کشور با سوء تدبیر و عدم دقت در تصمیم‌گیری باعث گسترش یافتن بیش از پیش بحران در این کشور شود. این در حالی است که می‌شد در همان آغاز اعتراضات با پذیرش خواست و نظر اکثریت هم از ظهور گروه‌های‌تروریستی جلوگیری کرد و هم پای کشورهای خارجی به این کشور باز نمی‌شد. حال و برای حل و فصل بحران سوریه چاره‌ای جز اصلاح رویه‌های نادرست نیست.
حقیقت آن است که نمی‌توان با یکسان دانستن معترضان به رژیم اسد با گروه‌های‌تروریستی به حل این بحران که بیش از همه باعث فشارهایی چند ساله بر مردم سوریه شده است کمکی کرد. راه حل این پرونده، اجماع جهانی است؛ به گونه‌ای که قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با مذاکره به راه حل مشترکی بر مبنای «برد – برد» دست یابند که بر اساس آن هم نقشه راه مشخص مشترکی برای مبارزه با گروه‌های‌تروریستی حاضر در سوریه‌ترسیم شود و هم از آن مهم‌تر به بحران سیاسی عمیق موجود در این کشور با توجه به خواست اکثریت پایان داده شود.
مقابله نظامی با‌تروریست‌ها با همه سختی‌ها و جان فشانی هایی که با خود به همراه دارد در برابر پرونده مقابله با «تروریسم» دارای ابعادی کوچکتری است.تروریسم حاصل شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، مذهبی، سیاسی و. . . است و برای ریشه کن کردن آن نمی‌توان لزوما به موشک روی آورد. نابودی‌تروریست‌ها با همه سختی هایش در مقایسه با ریشه کن کردن‌تروریسم میزان حساسیت و سختی‌های کمتری را با خود به همراه دارد. ایرانی بودن عوامل حادثه‌تروریستی اخیر یکبار دیگر به همه مسئولان کشور این هشدار را به روشن‌ترین شکل ممکن داد که می‌بایست بیش از گذشته حواسمان را جمع کنیم و یادمان باشد که‌تروریست‌ها از ابتدا و وقتی پا به این دنیا می‌گذارند‌تروریست نیستند، بلکه شرایط محیطی سبب آن می‌شود که از فرقه‌ها و گروه‌های مخوف‌تروریستی سر دربیاورند و مرتکب اقدامات حیرت انگیزی شوند که هیچ انسانی تصور آن را نمی‌کند. مقابله با‌تروریسم نیازمند تصمیماتی همه جانبه، چند بعدی و با توجه به جمیع شرایط است.
3ـ حل بحران سوریه
برخی تصور می‌کنند که جنس بحران چند ساله در سوریه هم از همین جنس برخورد با‌تروریست هاست و می‌توان با برخورد سخت نظامی این مسئله را حل و فصل کرد. همین تصور نادرست سبب آن شد که بشار اسد در ابتدای اعتراضات در این کشور با سوء تدبیر و عدم دقت در تصمیم‌گیری باعث گسترش یافتن بیش از پیش بحران در این کشور شود. این در حالی است که می‌شد در همان آغاز اعتراضات با پذیرش خواست و نظر اکثریت هم از ظهور گروه‌های‌تروریستی جلوگیری کرد و هم پای کشورهای خارجی به این کشور باز نمی‌شد. حال و برای حل و فصل بحران سوریه چاره‌ای جز اصلاح رویه‌های نادرست نیست.
حقیقت آن است که نمی‌توان با یکسان دانستن معترضان به رژیم اسد با گروه‌های‌تروریستی به حل این بحران که بیش از همه باعث فشارهایی چند ساله بر مردم سوریه شده است کمکی کرد. راه حل این پرونده، اجماع جهانی است؛ به گونه‌ای که قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با مذاکره به راه حل مشترکی بر مبنای «برد – برد» دست یابند که بر اساس آن هم نقشه راه مشخص مشترکی برای مبارزه با گروه‌های‌تروریستی حاضر در سوریه‌ترسیم شود و هم از آن مهم‌تر به بحران سیاسی عمیق موجود در این کشور با توجه به خواست اکثریت پایان داده شود.
مرجع : روزنامه بهار
