به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۱۰ - ۱۷:۵۹
 
۱
تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۱۳ ساعت ۱۲:۲۱
کد مطلب : ۱۳۲۸۵۷
قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی میان ایران و توتال فرانسه امضا شد؛

سرآغازی برای عقد سایر قراردادها

روزنامه بهار: سرانجام روز گذشته پس از کش و‌قوس‌های فراوان نخستین قرارداد جدید در بالادست صنعت نفت میان شرکت ملی نفت ایران و کمپانی توتال فرانسه به امضا رسید تا علاوه بر آنکه توسعه آخرین فاز پارس جنوبی در دستور کار قرار گیرد پای شرکت‌های بزرگ و مطرح نفتی نیز دوباره به ایران باز شود.قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی، نخستین قراردادی است که در قالب قراردادهای جدید نفتی موسوم به آی. پی‌سی میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم توتال، سی ان پی سی و پتروپارس به امضا رسید. شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم توتال فرانسه، شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‎پی‎سی) و پتروپارس پس از هفت ماه از امضای موافقنامه امضای اصولی (HOA) فاز 11 پارس جنوبی در 18 آبان ماه 1395، روز گذشته  (دوشنبه، 12 تیرماه) قرارداد توسعه این فاز را در قالب شرایط عمومی، ساختار و الگوی قراردادهای نفتی مصوب هیئت وزیران امضا کردند. سهم توتال در این پروژه 50. 1، سی ان پی سی 30 و پتروپارس ایران 19. 9 تعیین شده است.

قرارداد 5 میلیارد دلاری
این قرارداد چهار میلیارد و 879 میلیون دلاری با حضور بیژن زنگنه، وزیر نفت، میان علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران به عنوان کارفرما و پاتریک پویان، مدیرعامل توتال به عنوان رهبر کنسرسویم ایرانی-فرانسوی- چینی توسعه دهنده فاز 11 پارس جنوبی و سید حمید اکبری، مدیرعامل پتروپارس و لو، مدیرعامل شاخه بین المللی شرکت ملی نفت چین (CNPCI) امضا شد.با امضای قرارداد فاز 11 پارس جنوبی که با به ثمر رسیدن آن، روزانه ۵۶ میلیون مترمکعب به ظرفیت برداشت ایران از این میدان گازی مشترک با قطر افزوده می‌شود، پرونده پارس جنوبی بسته می‌شود. توجه به موضوع ازدیاد برداشت از طریق به‎کارگیری فناوری‌های مدرن و پیشرفته از مزیت‌های طرح توسعه فاز ۱۱ است، به‎طوری که برای نخستین بار در میدان گازی پارس جنوبی، استفاده از تاسیسات تقویت فشار هدف‌گذاری شده است. پیش بینی می‌شود فاز ۱۱ به مرکز انتقال فناوری‌های روزآمد پارس جنوبی بدل شود. تاکید بر تامین همه منابع مالی طرح از سوی پیمانکار و جذب میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری از دیگر دستاوردهای توسعه فاز ۱۱ در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی خواهد بود.برجسته‎ترین نقطه قوت این طرح توسعه‌ای، افزایش مشارکت‌های بین المللی شرکت‌های ایرانی به عنوان مسیری برای انتقال فناوری‌های نوین در حوزه‌های مختلف به ویژه ازدیاد برداشت و ساخت تجهیزات است. توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در قالب الگوی جدید قراردادی نفت بر سهم بالای شرکت‌های ایرانی در ابعاد مختلف کار تاکید دارد از این رو پیش بینی می‌شود تحرک بیشتری را در صنعت نفت ایران شاهد باشیم.

ارزش تولیدات 84 میلیارد دلار
در  مراسم امضای این قرارداد که با حضور بیژن زنگنه وزیر نفت، پاتریک پویان مدیرعامل شرکت توتال، شرکت ملی نفت چین و پتروپارس برگزار شد. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه طی فاز این قرارداد ۲. ۴ میلیارد دلار به این پروژه تزریق می‌شود، گفت: در مرحله دوم نیز آورده سرمایه خارجی ۲. ۴ میلیارد دلار است. علی کاردر افزود: در طول ۲۰ سالی که برای این قرارداد زمان در نظر گرفته شده است ۳۳۵ میلیارد متر مکعب گاز غنی برداشت می‌شود که ارزش کل محصولات برداشت شده از فاز ۱۱ پارس جنوبی ۲۳ میلیارد دلار است. وی با بیان اینکه در فاز 11 پارس جنوبی 4. 8 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌شود، گفت: بر اساس محاسبه قیمت نفت برای هر بشکه 50 دلار، ارزش مجموع تولیدات فاز 11 پارس جنوبی در مدت اجرای قرارداد و پس از آن به 84 میلیارد دلار خواهد رسید. به گفته این مقام مسئول در خلال این قرارداد که نخستین قرارداد به روش‌ای پی سی است شاهد انتقال تکنولوژی و فناوری هستیم. با توجه به اینکه شرکت توتال در گذشته در حوزه میدان سیری و همچنین فاز ۲ و ۳ پارس جنوبی حضور داشته‌اند با روش و وضعیت صنعت نفت ایران آشنایی دارد. امیدواریم باقی قراردادها در این زمینه به روانی انجام شود.

 ضرورت توسعه فاز 11
 با عنایت به ضرورت و فوریت توسعه فاز میدان مشترک گازی پارس جنوبی، مذاکرات با شرکت توتال به منظور تهیه رئوس (HOA) توسعه و بهره برداری فاز 11 پارس جنوبی در قالب قراردادهای جدید نفتی ایران از اوایل اردیبهشت ماه سال 1395 آغاز و رئوس توافق 18 آبان ماه 1395 میان شرکت ملی نفت ایران و مشارکت توتال و CNPCI (شاخه بین المللی شرکت ملی نفت چین) و پتروپارس به عنوان شریک ایرانی ایرانی مشارکت به‌ترتیب به نسبت 50. 1، 30 و 19. 9 درصد به امضا رسید. در این مشارکت، توتال رهبری را بر عهده خواهد داشت. پس از امضای HOA، مذاکرات مربوط به متن قرارداد و 14 پیوست آن و نیز جزئیات طرح توسعه میان طرفین صورت پذیرفت که متن تنظیم شده قرارداد و پیوست‌ها امضا شد. این نخستین قراردادی است که در قالب شرایط عمومی، ساختار و الگوی قراردادهای نفتی مصوب هیات وزیران به امضا می‌رسد.

اهداف و رئوس شرح عملیات
این طرح با هدف تولید حداکثری و پایدار روزانه 2 میلیارد فوت مکعب (برابر با حدود 56 میلیون مترمکعب) گاز غنی‌ترش از منابع بخش فراساحل فاز 11 میدان گازی مشترک پارس جنوبی و انتقال آن به خشکی اجرا می‌شود. با اجرای این طرح برآورد می‌شود در طول 20 سال دوره قرارداد 335 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی غنی و‌ترش از این میدان مشترک تولید شود که از این گاز غنی‌ترش می‌توان حدود 290 میلیون بشکه میعانات گازی، 14 میلیون تن گاز مایع، 12 میلیون تن اتان و 2 میلیون تن گوگرد به همراه 315 میلیارد مترمکعب گاز سبک شیرین تولید کرد.

حاکمیت ملی بر منبع
در قرارداد تصریح شده است که مالکیت مخزن، هیدروکربورها استخراج شده و تاسیسات، همگی از ابتدا تا انتها متعلق به شرکت ملی نفت ایران (از طرف جمهوری اسلامی ایران) است.

درآمدهای طرح
با فرض قیمت حدود 50 دلار برای هر بشکه نفت خام، بدون احتساب ارزش گاز شیرین، ارزش سایر محصولات قابل استحصال در طول دوره قرارداد بالغ بر 23 میلیارد دلار می‌شود. ارزش گاز سبک شیرین تولیدی نیز با فرض هر مترمکعب 10 سنت دلار بالغ بر 31 میلیارد دلار می‌شود و در مجموع بر اساس قیمت‌های فعلی حامل‌های انرژی در بازار بین‌المللی، ارزش محصولات این طرح در طول دوره قرارداد برابر با 54 میلیارد دلار آمریکا است. البته باید توجه کرد که درآمد دولت از اجرای این طرح منحصر به دوران قرارداد نبوده و برآورد می‌شود که ارزش تولیدات این میدان پس از پایان قرارداد (با قیمت‌های فرض شده حدود 50 دلار) بالغ بر 30 میلیارد دلار شود که در نتیجه درآمد کشور از اجرای این طرح، جمعا از مبلغ 84 میلیارد دلار با قیمت‌های کنونی نفت خام فراتر خواهد رفت.

توجه به نکات زیست محیطی
از منظر زیست محیطی، با استفاده از گاز طبیعی حاصل از اجرای این طرح و جایگزینی آن با انواع سوخت‌های مایع، برآورد می‌شود سالیانه حدود 21 میلیون تن دی اکسید کرین و 1380 تن مونوکسید کربن ناشی از احتراق سوخت‎های فسیلی کاهش یابد. علاوه بر رعایت همه استانداردهای زیست محیطی در اجرا و بهره برداری از طرح منظور شده است.

مانعی برای حضورآمریکایی ها نیست
وزیر نفت ابراز امیدواری کرد امضای قرارداد فاز 11 پارس جنوبی راه را برای امضای سایر قراردادها و حضور شرکت های خارجی باز کند. بیژن زنگنه در این مراسم گفت: مانعی برای حضور شرکت های آمریکایی قائل نیستیم، بلکه مانع را دولت آمریکا ایجاد کرده است.زنگنه امضای این قرارداد را دستاورد برجام و دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری کشورمان دانست و افزود: مردم در انتخابات 29 اردیبهشت قاطعانه خواستند تا حرکت دولت یازدهم ادامه یابد.وی افزود: ۱۰ روز قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری از من در مورد امضای این قراردادها سوال شد و من پاسخ دادم مردم در ۲۹ اردیبهشت تصمیم می‌گیرند که این قراردادها ادامه پیدا کند یا خیر و امضای این قرارداد را به مردم ایران، رهبر معظم انقلاب اسلامی که بدون حمایت ایشان این قراردادها به نتیجه نمی‌رسید و رئیس‌جمهور تبریک می‌گویم و از حمایت‌های دولت و مجلس تشکر می‌کنم.وی افزود: ما راهی طولانی و فرساینده را طی کردیم و باید این مسیر را ادامه دهیم.وزیر نفت با بیان اینکه با امضای قرارداد برای توسعه فاز ۱۱ و توتال نزدیک به ۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در کشور صورت می‌گیرد.

ما هیچ گاه پیشتاز بودن توتال را در صنعت نفت ایران فراموش نمی‌کنیم. همچنین از CNPCI به عنوان شریک توتال تشکر می‌کنیم. ما دوستان خود را در روزهای سخت فراموش نخواهیم کرد و از این شریکان راهبردی همچنان استفاده می‌کنیم.زنگنه ادامه داد: با صبوری در سه سال و نیم گذشته یک ساختار و الگوی جدید قرارادی که قابلیت پذیرش برای شرکت‌های بین‌المللی داشت، به تصویب رساندیم و در مورد آن به اجماع ملی رسیدیم.وی با تاکید بر اینکه امروز در مورد قراردادهای جدید نفتی اجماع ملی وجود ندارد، اظهار کرد: ممکن است برخی با این قراردادها مخالف باشند که این موضوع طبیعی است و برای دولت افتخار است که این حق را برای مخالفانش قائل شده که بتوانند انتقاد کنند.وزیر نفت با تاکید بر اینکه برای امضای قرارداد با توتال مجوزهای لازم توسط شرکت ملی نفت و وزارت نفت اخذ شده است، افزود: در برنامه پنج ساله باید ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه برای بخش بالادستی و پایین دستی نفت درج شود که بیش از ۷۰ درصد آن باید از منابع خارجی تامین شود. بنابراین ما به سرمایه‌گذاری خارجی نیاز داریم.

 هدف ایران تولید شش میلیون بشکه نفت‌خام و میعانات گازی در پایان برنامه ششم توسعه است.زنگنه با بیان اینکه اولویت ایران توسعه میدان‌های مشترک است، افزود: مناقصه آزادگان در جریان است و پیش می‌رود. امیدوارم همکاران اروپایی و آسیایی حضورشان را جدی‌تر کنند. ما همکاری با توتال را به صورت استراتژیک در برنامه داریم.وی در مورد حضور شرکت‌های آمریکایی در صنعت نفت ایران توضیح داد: ما مانعی برای حضور شرکت‌های آمریکایی نداریم و این مانع را کشور خودشان ایجاد کرده‌اند. ایران همواره تعهد خود را برای عرضه انرژی در سطح جهان ایفا کرده است. زنگنه با اشاره به امضای قرارداد با توتال اظهار کرد: مهم‌ترین بخش این قرارداد انتقال فناوری در همه سطوح است. از پتروپارس و سایر شرکت‌های ایرانی نیز انتظار داریم از حضور توتال در ایران حداکثر استفاده را کنند. همچنین زمینه جذب سرمایه‌گذار خارجی برای پتروشیمی و پالایش نیز وجود دارد.وزیر نفت ضمن تشکر از افرادی که در پروژه امضای قرارداد با توتال همکاری کرده‌اند، تاکید کرد: بخش اعظم این قرارداد توسط جوانان زیر ۳۰ سال صورت گرفت.

صنعت نفت ایران متحول می‌شود
عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: قرارداد بین شرکت ملی نفت ایران با شرکت توتال قطعا حرکتی در مقابل سیاست‌های تحریمی آمریکا است و تحول در صنعت نفت را به دنبال دارد. حسین امیری خامکانی در خصوص اهمیت قرارداد شرکت توتال با ایران افزود: این قرارداد از جنبه‌های مختلف دارای اهمیت است. وی ادامه داد: یکی از جنبه‌های اهمیت این قرارداد این است که نخستین قرارداد بعد از برجام است که در قالب جذب سرمایه خارجی و انعقاد قرارداد با شرکت‌های خارجی مهم و بزرگ انجام می‌شود. این قرارداد راه را برای سایر شرکت‌ها باز می‌کند و این تابوی آمریکا و تابوی تحریم‌های آمریکایی را می‌شکند.
وی ادامه داد: در برنامه پنجم و برنامه ششم و بودجه سنواتی بر میادین مشترک تاکید می‌کنیم لذا این قرارداد کمک خوبی خواهد کرد که دولت اولویت سرمایه گذاری را در میادین مشترک بگذارد. وی اضافه کرد: این قرارداد کمک خوبی خواهد کرد که در پارس جنوبی مسیر برای سایر سرمایه‌گذاری‌ها باز شود و یک دفعه برای همیشه تکلیف پارس جنوبی را در بهره برداری مشترک با کشور همسایه حل کنیم و این دغدغه همه قوای نظام بود که با این سرمایه‌گذاری رفع می‌شود.

سرآغازی برای عقد سایر قراردادها
فاز 11 پارس جنوبی به عنوان نامزد اجرای نخستین مدل جدید قراردادهای نفتی کشورمان انتخاب شده است. امضای این قرارداد سرآغازی برای عقد سایر قراردادهای جدید نفتی کشورمان است که انجام سرمایه‌گذاری‌های جدید و به ویژه انتقال فناوری را به دنبال دارد.ارزش قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی چهار میلیارد و ٨٠٠ میلیون دلار است که با به ثمر رسیدن آن، روزانه 56 میلیون مترمکعب (معادل 2 میلیارد فوت مکعب) به ظرفیت برداشت ایران از میدان گازی پارس جنوبی مشترک با قطر افزوده می‌شود. ویژگی مهم این قرارداد، برنامه‌ریزی برای ساخت سکوهای تقویت فشار در پارس جنوبی برای نخستین بار در کشور است. با توجه به افت فشار میدان گازی پارس جنوبی و کاهش تولید، قرار است در توسعه فاز 11 از طریق همکاری با شرکت‌های بین‌المللی، برای نخستین بار از فناوری‌های جدید برای افزایش فشار و جلوگیری از افت تولید این میدان استفاده شود. به گفته مدیران صنعت نفت، قرار است کارشناسان ایرانی پس از بومی شدن دانش ساخت سکوهای تقویت فشار، از این تجربه در سایر فازهای پارس جنوبی استفاده کنند.