جشن دوسالگی یک توافق

روزنامه بهار: برجام دو ساله شد، توافقی که به لطف تلاش‌های رئیس‌جمهور روحانی و وزیر خارجه ظریف میان ایران و 6 کشور جهان در رابطه با پرونده هسته‌ای کشورمان به دست آمد و به یک بحرانی جهانی پایان داد و آن را به یک موضوع دست چندم درآرود. بحرانی که می‌توانست به دنبال قطعنامه‌های شورای امنیت از یک نزاع سیاسی بین‌المللی به نزاع نظامی تبدیل شود.از جمله نشانه خروج پرونده فعالیت‌های اتمی ایران از قالب یک بحران جهانی اینکه در نشست اخیر سران گروه 20 (20 قدرت اقتصادی اول جهان) در هامبورگ آلمان، درسخنرانی‌ها و دیدارهای دو و چند جانبه سران و مقامات مختلف، به موضوع هسته‌ای ایران اشاره‌ای نشد. این یعنی اینکه مسئله هسته‌ای ایران دیگر یک دغدغه جهانی نیست. همچنین همه 7 طرف این توافق (ایران در کنار 5 عضو دائم شورای امنیت و آلمان) تاکنون به طور رسمی، ‌اجرایی شدن برجام را تایید کرده اند.حال و در دوسالگی این توافق بزرگ برخی شخصیت‌های حقیقی و حقوقی بین‌المللی در ارتباط با آن سخن گفتند که از آن جملهجان کریوزیر خارجه دولت باراک اوباما بود. وی که در مذاکرات برای دستیابی به توافق اتمی از جانب آمریکا حضور داشت در یادداشتی به مناسبت سالگرد توافق هسته‌ای ایران (برجام) بر لزوم تلاش برا حفظ این توافق تاکید کرد.

دیپلماسی نتیجه ‌بخش است
وزیر امور خارجه سابق آمریکا درباره به سرانجام رسیدن توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 گفت: این توافق نشان داد که دیپلماسی نتیجه بخش است.جان کری در این یادداشت خاطر نشان کرده است: برجام راه‌های منتهی به ساخت بمب اتمی به روی ایران را بست. وی می‌افزاید: امروز دومین سالگرد دستاورد بسیار چشمگیر توافق با ایران است که بی شک جهان را به جایی امن‌تر تبدیل کرد. با گذشت دو سال، نه فقط وعده داده می‌شود، بلکه ثابت می‌شود دیپلماسی ثمربخش است. وزیر سابق آمریکا در ادامه آورده است: من به تمام چیزهایی که در چهار سال وزارت امور خارجه دولت باراک اوبامابه دست آوردیم، افتخار می‌کنیم. گمان نمی‌کنم چیزی به‌اندازه این توافق تاریخی درخشنده باشد که باعث شد ایران از رسیدن به سلاح هسته‌ای بازماند. به دست آوردن توافق ایران ساده نبود. این توافق مستلزم ایمانی قوی به قدرت دیپلماسی بود؛ زمانی که بسیاری آن را مردود می‌دانستند و انکار می‌کردند یا آماده تسلیم شدن بودند. مجبور بودیم از نقطه بی اعتمادی مسیر خود را در 2011 شروع کنیم؛ زمانی که رئیس‌جمهور اوباما من‌ را به عنوان رئیس کمیته روابط خارجی به مسقط اعزام کرد تا 2013 که اولین دیدار رو در روی وزیران امور خارجه آمریکا و ایران از انقلاب 1979 به این سو صورت گرفت. ما در طول سال‌ها، ساعات بسیاری بر سر میز گفت‌وگوها صرف کردیم تا سرانجام راهی بیابیم که همه با یک توافق سخت و منصفانه موافقت کنند.
وی در ادامه این یادداشت می‌نویسد: قطعا بعد از آن می‌بایست کنگره را قانع می‌کردیم تا توافق تصویب شود، چیزی که بدون حمایت مردمی مانند شما که صدایتان شنیده شد، ممکن نبود. حال تصور کنیم چه پیشرفتی به دست آورده‌ایم. زمانی که توافق به دست آمد، ایران ذخایر لازم برای ساخت چندین بمب اتمی را در اختیار داشت. برنامه هسته‌ای آنها یک دهه بود که جریان داشت. با این توافق، توانستیم آنان را به بازگرداندن همه این مسیر واداریم. ما خواستار تعهدی سخت و قابل راستی‌آزمایی از سوی ایران بودیم و آنان نیز حتی در دولت جدید در آمریکا و همان گونه که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تائید می‌کند، به توافق پایبند بوده‌اند. در نهایت، نشان دادیم که دیپلماسی کار می‌کند. از این رو، امیدوارم در این سالگرد، احساس غرور کنید و امیدوارم سرشار از هدف باشید. برای حفظ همه آنچه که با دشواری با رئیس‌جمهور اوباما انجام دادیم، باید با صدای رسا صحبت کنیم. صدای شما به ما کمک کرد تا به این دستاورد دیپلماتیک قابل توجه دست یابیم. بنابراین باید آن را تقویت کنیم و به دیپلماسی اصولی پایبند بمانیم.

نمونه موفق همکاری‌های بین‌المللی
انگلستان از دیگر طرف‌های مذاکرات اتمی نیز در دومین سالگرد برجام به ان واکنش داشت. وزیر امور خارجه انگلیس به همین مناسبت در بیانه‌ای تأکید کرد: برجام نمونه‌ای از آن چیزی است که می‌تواند با همکاری جامعه بین‌المللی با یکدیگر حاصل شود.بوریس جانسون در ادامه بیانیه خود اعلام کرد: روز جمعه، ‌14 ژوئیه 2017 دومین سال امضای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است که معمولاً با نام توافق هسته‌ای با ایران شناخته می‌شود و میان این کشور و آمریکا، انگلیس، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و اتحادیه اروپا حاصل شد. وزارت امور خارجه انگلیس در دومین سالگرد این توافق موضع این کشور مبنی بر اجرای کامل و دقیق برجام را مورد تأکید قرار می‌دهد. بوریس جانسون، وزیر امور خارجه انگلیس در ادامه این بیانیه آورده است: توافق هسته‌ای با ایران از طریق وضع محدودیت‌های سخت بر برنامه هسته‌ای ایران در ازای لغو تحریم‌ها کمک کرد تا جهان مکانی امن‌تر باشد. این یک مثال از آن چیزی است که در صورت همکاری جامعه بین‌المللی با یکدیگر می‌تواند به دست آید. وی افزود: انگلیس کماکان به همکاری با جامعه بین‌الملل برای تضمین اجرای این توافق که یک موفقیت است ادامه می‌دهد، توافقی که دستاوردهای واقعی برای امنیت جهانی و منع اشاعه هسته‌ای بعلاوه منافع قابل توجه برای مردم ایران داشته است.

هشدار آقای سفیر
همچنین سفیر کشورمان در انگلستان نیز از جمله مقامات ایرانی بود که در ارتباط با دوسالگی برجام واکنش داشت. عضو تیم مذاکره کننده ایرانی در مذاکرات با 5+1 با انتشار یادداشتی در تلگرام خود نسبت به چالش‌های مهم اجرای برجام هشدار داد و اعلام کرد که تداوم سیاست‌های خصمانه آمریکا به احتیاط اقتصادی و تعارض آشکار رفتار دولت‌ها با برجام منجر شده است.حمید بعیدی نژاد با بیان اینکه برجام علاوه بر تثبیت حقوق هسته‌ای کشورمان، بسیاری از موانع رشد و توسعه اقتصادی کشور را که وضع تحریم‌ها برای کشورمان ایجاد کرده بود از سر راه برداشت، به رفع موانع علیه ایران در حوزه‌های انرژی شامل نفت و گاز و پتروشیمی و همچنین حمل‌ونقل چون کشتیرانی بازرگانی و کشتیرانی نفت‌کش و هواپیمایی اشاره کرد.وی نوشت: اگر امروز در آستانه دومین سال حصول برجام، این توافق کماکان محور توجه در سطح جهانی و منطقه‌ای است، این به دلیل محکم بودن مبانی و اصول بنیادین این تفاهم می‌باشد. حتی دولت آمریکا که باروی کار آمدن خود با قاطعیت اعلام می‌کرد که به‌محض روی کار آمدن این توافق را پاره خواهد نمود، کماکان از اقدام علیه برجام ناتوان بوده است.بعیدی نژاد در یادداشت خود تاکید کرده است: بی‌شک اجرای برجام با چالش‌های مهمی هم روبروست. باوجودآنکه دولت آمریکا به‌طور مشخص تا این لحظه خلاف صریح تعهدات بنیادین خود اقدام نکرده است اما تداوم سیاست‌های خصمانه آمریکا در خصوص برجام به‌نوعی حزم و احتیاط در جامعه اقتصادی و شرکت‌های بزرگ تجاری و بانک‌های بین‌المللی برای ورود به کار اقتصادی و مالی با طرف‌های ایرانی انجامیده است. این وضعیت در تعارض آشکار با تعهدات دولت‌ها بر اساس برجام می‌باشد، چراکه برجام که آن‌ها را به اقدامات مؤثر برای حمایت از این تفاهم باهدف عادی ساختن روابط اقتصادی با ایران متعهد نموده است.وی در پایان خاطرنشان کرده است: برجام توافقی بین‌المللی و چندجانبه است و همان‌طور که هیچ کشوری نمی‌تواند به‌صورت یکجانبه نسبت به سرنوشت آن تصمیم بگیرد، حفظ آن نیز به تعهدی از سوی تمامی اعضا برای تحقق کامل مفاد آن نیاز دارد.

تحسین دبیر کل
همچنین دبیرکل سازمان نیز در بیانیه‌ای به مناسبت دومین سالگرد تحقق برجام، ایران را به خاطر پایبندی به این توافق تحسین کرد و آن را دستاورد بزرگی دانست که نوید می‌دهد پیچیده‌ترین امور در این حوزه را می‌توان از راه گفت و گو، تفاهم و همکاری حل و فصل کرد.گوترش در این بیانیه گفت: برجام دستاورد بزرگی در حوزه منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای است و به ما نوید می‌دهد که پیچیده‌ترین مسائل را در حوزه هسته‌ای می‌توان از راه گفت و گو، تفاهم و همکاری حل و فصل کرد. من اطمینان دارم که برجام بهترین راه برای حصول اطمینان از این است که برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح آمیز باشد و از تمامی کشورهای عضو سازمان ملل می‌خواهم از پیگیری بیشتر این توافق تاریخی حمایت کنند. دبیر کل سازمان ملل تصریح کرد: در این دو سال، تداوم اجرای برجام من را دلگرم کرده است و جمهوری اسلامی ایران را به خاطر اجرای تعهدات هسته‌ای خود که از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راستی آزمایی شده است، تحسین می‌کنم