به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۰۹ - ۱۱:۰۰
 
۰
تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۵/۱۰ ساعت ۱۵:۳۱
کد مطلب : ۱۳۴۴۵۲

وزیر زن؛ شاید وقتی دیگر؟

سجاد خداکرمی- روزنامه بهار: تنها 4روز تا تحلیف رئیس‌جمهور باقی مانده، مراسمی که بنا بر برخی اخبار با تحویل لیست کابینه دوازدهم به مجلس همراه خواهد بود. این روز‌ها بحث‌ها بیش از هر زمان دیگر در این ارتباط بالا گرفته و گمانه‌ها و اخبار از کابینه جدید برای برخی راضی کننده و برای بسیاری ناامید کننده می‌نماید. یکی از مهمترین موضوعاتی که در چینش کابینه جدید پس از پیروزی روحانی در انتخابات ریاست جمهوری مطرح بوده و هست موضوع به‌کارگیری خانم‌ها در دولت الخصوص در نقش و قامت وزارت بوده است، چرا که روحانی بارها در طول دوران دولت یازدهم و به خصوص در موسم انتخابات از جایگاه زنان در جامعه دفاع و آنها را همانند مردان نقش‌آفرین کلیدی دانسته بود، او در دولت یازدهم نشان داد با به‌کارگیری بانوان در سطح عالی معاونت ریاست جمهوری مشکلی ندارد و با این پیشینه بسیاری برای دولت جدید مطالبه حضور وزیرای زن را در سخنان او آن هم آنجایی که در دفاع از به‌کارگیری بانوان در جایگاه‌های عالی و مدیریتی سخن گفت، یافتند؛ هرچند که با خبرهای این روز‌ها از عدم به‌کارگیری زنان در قامت وزارت از این بذر امید دیگر به نظر در حال خشکیدن است.

وزیر زن نداریم
در همین ارتباط روز گذشته دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی که از جمله زنان حاضر در کابینه یازدهم بود، از ادامه حضورش در دولت دوازدهم خبر داد و گفت: آقای رئیس جمهور نگاه فراجناحی دارند و با توجه به تجربه و تخصصی که داریم، ایشان رویکردشان مثبت است اما اینکه در کجا باشم هنوز به طور قطعی معلوم نیست. آنچه مسلم است به احتمال زیاد زنان برای وزارت نباشند اما احتمال دارد در روزهای آتی این مسئله نیز تغییر کند. الهام امین‌زاده در پاسخ به این پرسش که با توجه به حضور ۴ زن در کابینه یازدهم، آیا این میزان نفرات در دولت دوازهم نیز حضور خواهند داشت، گفت: فعلا پست معاونت‌ها خالی است و رئیس‌جمهور برای آن تصمیم نگرفته‌اند و قرار شده بعد از بررسی رزومه‌های مختلف تصمیم‌گیری کنند.

او همچنین به شرایط تحت فشار رئیس‌جمهور برای چینش کابینه جدید اشاره کرد و گفت: شاهد هستیم که فشارهایی بر رئیس‌جمهور وارد می‌شود و افراد سیاسی و حتی اعضای کابینه برای جابجایی یا اینکه در پستی بمانند و یا حتی ارتقا کنند فشار می‌آورند و رئیس‌جمهور از این وضع خرسند نیست چراکه این فشار‌ها ممکن است بر انتخاب اثر بگذارد و انتخاب اصلح را که برای حل مشکلات مردم و اقتصادی و اجتماعی مردم است، کمی تحت الشعاع قرار بدهد. دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی با بیان اینکه رئیس‌جمهور خواستار‌ آرامش هستند تا در فضایی به دور از فشار‌ها تصمیم‌گیری کند، گفت: مرتب از طریق روزنامه و سایت‌های خبری روحانی را نباید مخاطب قرار داد که فلان شخص در دولت یا فلان سمت باشد و ایشان از این وضعیت راضی نیستند.

این سخنان دستیار رئیس‌جمهور در کنار بسیاری دیگر از سخنان نمایندگان ملت در پارلمان و همچنین بسیاری از ناظران سیاسی که روند موجود را در نهایت منتهی به کابینه بدون وزیر زن می‌دانند بسیاری را در برابر این پرسش قرار داده است که آیا راه رسیدن زنان به وزارت آنقدر سخت است که رئیس‌جمهور را گامی به عقب واداشته یا موضوعات دیگری در میان است؟ این همه در حالی است که پیگیری مطالبات حقوقی زنان در زمان روی کار آمدن شهیندخت مولاوردی به عنوان معاون زنان ریاست جمهوری به عنوان یکی از دستورکارهای جدی این معاونت عنوان شده بود و پیگیری‌های او، هجومی سنگین از سوی محافظه‌کاران را در پی داشت. از سوی دیگر تجربه تنها وزیر زن در تاریخ جمهوری اسلامی که توسط محمود احمدی‌نژاد انتخاب شد، نشان می‌دهد که چنین انتخابی به خودی خود بحران‌زا نیست. به‌ویژه که وزارتخانه‌های مطرح شده، پیشاپیش وزارتخانه‌هایی غیرسیاسی‌ترند.

موضوع به‌کارگیری زنان وزیر در ایران موضوعی پر بحث و حاشیه در تمام دوران‌های استقرار دولت مدرن بوده است. چه از حضورفرخ‌رو پارسابر مسند وزارت آموزش و پرورش ایران در کابینه دوم و سوم امیرعباس هویدا به عنوان اولین زن وزیر و چه پس از انقلاب اسلامی که مرضیه وحید دستجردی در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد بر مسند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نشست.
حواشی وزارت زنان در پیش از انقلاب به کنار اما مسئله حضور این بخش از جامعه در عالی‌ترین سطح وزارت خانه‌های دولت در دوران پس از انقلاب با معرفی وحید دستجردی و دو کاندیدای خانم دیگری که از سوی احمدی‌نژاد و برای نخستین بار در طول 29سال عمر نظام برای این پست معرفی می‌شدند از سوی تندروهای جریان اصولگرایی همانند بسیاری دیگر از مطالبات زنان مورد حاشیه‌سازی و مخالف بوده است. هرچند که محمود احمدی‌نژاد پیش و پس از این اقدام خود بارها نشان داد هیچ اقبالی به حقوق و مطالبات زنان ندارد و اقدامش در این راستا تنها به قرارگرفتن وی در برابر برخی حامیان دیروز و مخالفان آن زمانش برمی گشت اما بازخوانی موردی از نگاه افراطیون به همین اقدام رئیس دولت‌های نهم و دهم نشان می‌دهد رئیس‌جمهور روحانی بیش از احمدی‌نژاد توان ایستادگی در برابر تندروها و سهم خواهان را در برابر عدم به‌کارگیری زنان وزیر در کابینه بگیرد.

سایت رجانیوز در مقطع معرفی وزرای خانم از سوی احمدی‌نژاد نوشت:سه بانوی ایرانی برای تصدی سه وزارتخانه آموزش و پرورش، بهداشت و رفاه از سوی رئیس‌جمهور دهم به مجلس شورای اسلامی معرفی می‌شوند. این اقدام رئیس‌جمهور بازتاب‌ها و تحلیل‌های متفاوتی را در پی داشته است. شاید این اختلاف آرا نتیجه بدیع وتازه بودن این مسئله در نظام مقدس جمهوری اسلامی باشد اما در این میان، نظر فقها و مراجع تقلید بیش از همه حائز اهمیت است. فتاوای برخی مراجع تقلید مبنی براین است که احمدی‌نژاد بهتر بود به جای زنان از مردان متخصص و با تجربه در کابینه خود استفاده می‌کرد و اگر ما مردانی با تجربه نداشتیم، آنگاه ایشان می‌توانست زنان را در کابینه خود جای دهد‏. اما ریشه این نظر بزرگان کجاست؟

کنکاش در منشأ این واکنش‌ها علاوه بر پاسخ به برخی شبهات، نخبگان را به تبیین دقیق‌تری از جایگاه زنان درساختار یک نظام سیاسی اسلامی وا خواهد داشت و مانع از بهره برداری‌های جناحی از این موضوع می‌شود. کشاندن پای بزرگان مذهبی و مراجع به بازی تندروها و مخالفت‌هایشان در برابر حضور زنان به حساب این بزرگان بازی نخ نمای دوران گذشته است؛ رئیس‌جمهور روحانی که بیش از دولت احمدی‌نژاد نشان داده ارتباط نزدیکی با روحانیت دارد و به نگاه بزرگان دین و فقه پویای شیعه در این حوزه حضور زنان در عرصه اجتماع اشراف دارد امروز بعید است با این نگاه دگم چندان دست در گریبان باشد اما اینکه اگر بنا بر اخبار احتمال عدم حضور زنان برای کابینه جدید به واقعیت بپیوندد و معنی آن را باید رئیس‌جمهور به مطالبه گران بسیار دولتش توضیح دهد.