به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۳۰ - ۱۳:۳۰
 
۲
تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۰۶ ساعت ۲۲:۱۱
کد مطلب : ۱۳۵۷۷۸

«آزادی» نهضت آرمانی ابراهیم یزدی

گروه سیاسی: واکاوی شخصیت و پیشینه کنشگران سیاسی تاثیرگذار درهر نظام حکومتی، پس از فقدان آن کنشگر می تواند به شناخت تاریخی و سیاسی آن نظام حکومتی یاری کند.
«آزادی» نهضت آرمانی ابراهیم یزدی
فرآیند انقلاب سیاسی و تغییر نوع حکومت در هر سرزمینی ضرورت ها و بسترهای خاص خود را داراست. آنچه اما میان تمام انقلاب های جهان نقطه مشترک انگاشته می شود، حضور و کنشگری شخصیت هایی پرتوان، متفکر و پرتلاش در پیروزی این انقلاب ها است. شخصیت هایی که با تبیین اصول و جهان بینی انقلاب و توضیح ضرورت های آن سمت و سوی حرکت در مسیر صحیح را برای بدنه و توده های جامعه مشخص می سازند.

در انقلاب اسلامی مردم ایران در بهمن ماه 1357 هم حضور و تکاپوی این دسته از صاحبان تفکر نقش غیرقابل انکاری در پیروزی آن داشت. مرحوم دکتر «ابراهیم یزدی» یکی از تلاشگران انقلاب اسلامی مردم ایران بود که فعالیت سیاسی علیه رژیم شاه در پیش از انقلاب تا مسوولیت وزارت امور خارجه و نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی در پس از انقلاب در کارنامه سیاسی او ثبت شده است. ابراهیم یزدی آخرین ساعات یکشنبه 6 شهریور ماه در شهر ازمیر ترکیه درگذشت.

یزدی که از پیشگامان عضویت در جبهه ملی ایران و از مریدان دکتر محمد مصدق بود، بین سال های 1344 تا 1357 به عنوان یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین مهره های انقلاب در خارج از ایران فعالیت کرد. با مهاجرت امام خمینی(ره) به نوفل لوشاتودر اطراف پاریس، ابراهیم یزدی نقش غیرقابل انکاری در جهانی شدن پیام انقلاب مردم ایران داشت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی وی در دولت موقت مرحوم مهندس «مهدی بازرگان» به عنوان وزیر امور خارجه ایران، در مجامع بین المللی به دفاع از حق مردم و انقلاب پرداخت. پس از استعفای دولت موقت، به عنوان نماینده مردم تهران در دور اول مجلس شورای اسلامی فعالیت کرد. او در سال های پس از انقلاب هرگزاز تلاش برای یکی از آرمان های انقلاب که همانا ترویج آزادی بود، ناامید نشد.
گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا به منظور بررسی پیشینه سیاسی و انقلابی مرحوم ابراهیم یزدی با «هاشم صباغیان» وزیر کشور دولت موقت مهندس بازرگان و «داوود هرمیداس باوند» فعال سیاسی و کارشناس امور بین الملل گفت وگو کرده است.

**تفکر و تواضع اصول فعالیت سیاسی
صباغیان درباره فعالیت های انقلابی و تاثیر مرحوم یزدی در پیروزی انقلاب به پژوهشگر ایرنا گفت: نقش مرحوم دکتر یزدی در فرآیند پیروزی انقلاب و سفر بسیار مهم امام خمینی به نوفل لوشاتوی فرانسه، تاثیرگذار و غیرقابل انکار بود. مجموعه اقدامات اطلاع رسانی در پاریس به عهده ایشان بود، ارتباط با خبرنگاران، ترجمه مصاحبه های امام (ره) و انتشار گسترده این مصاحبه ها در سطح بین المللی، گامی بسیار مهم در معرفی انقلاب و خواسته های بنیانگذار آن به جهان بود.

یکی از ویژگی های بارز شخصیتی ایشان کم توقعی بود. با وجود تمام زحمت ها و مشقت هایی که دکتر یزدی در راه پیروزی انقلاب متحمل شدند، هرگز از سیستم متوقع نبود و انتظاری در قبال زحمت های خود نداشت. حتی شرایط دشوار هم نتوانست ایشان را از ایران و انقلاب مایوس کند. دکتر یزدی انسانی خلاق و مبتکر بود. پیشنهاد راهپیمایی روز قدس از طرف ایشان به امام خمینی ارائه شد و تاکنون از ثمرات آن بهره مند هستیم.

صباغیان درباره فرآیند درمانی مرحوم یزدی هم گفت: بیماری قلبی یزدی سبب شد ایشان برای معالجه و درمان ابتدا عازم ترکیه شود تا از آن کشور برای ورود به آمریکا ویزا دریافت کند. این موضوع با کارشکنی های آمریکایی ها و اعلام ممنوع الورودی ایشان به خاک این کشور ناکام ماند. فرزندان ایشان با توجه به تخصص خود در زمینه بیماری ایشان درهمان ترکیه به مداوا اقدام کردند. عمل نخست ایشان هم با موفقیت انجام شده بود اما مرحله دوم وکنترلی متاسفانه تاثیری نداشت و ما یکی از بهترین یاران انقلاب را از دست دادیم.

** توازن ارزش های دینی و ملی در معادلات سیاسی ابراهیم یزدی
هرمیداس باوند با اشاره به فعالیت های پیش از انقلاب ابراهیم یزدی گفت: مرحوم دکتر یزدی تا سال 41 و پیش از آغاز نهضت انقلاب اسلامی عضو جبهه ملی و بعد هم نهضت آزادی بود. پس از این مقطع فعالیت های خود را در خارج از کشور پیگیری کرد. ایشان در ارتباطات خود با دانشجویان به ویژه با مرحوم چمران برنامه های انتقادی علیه رژیم شاه ترتیب می دادند. در دوران ریاست جمهوری کندی در آمریکا فضای مساعدی برای بازتاب این دیدگاه انتقادی را پیدا کرد. از نمونه های فعالیت یزدی در آمریکا برگزاری راهپیمایی از ایالت مریلند به واشگتن بود که با همراهی دکتر چمران و به منظور جلب توجه دولت آمریکا به نقض دموکراسی در ایران صورت گرفت. دکتر یزدی به همراه صادق قطب زاده و چمران در نامه ای به جمال عبدالناصر رییس جمهور وقت مصر، درخواست پشتیبانی برای ایجاد تغییرات در رژیم ایران را کرد.

باوند درباره نقش مرحوم یزدی در خروج امام خمینی از عراق گفت: پس از درخواست شاه از عراق برای اخراج امام خمینی و عدم پذیرش ایشان از سوی دولت کویت، ابراهیم یزدی به همراه گروه دیگری زمینه مهاجرت امام خمینی به نوفل لوشاتو را فراهم کردند.دکتر یزدی در گسترش پیام انقلاب در پاریس بسیار کوشا بود. پس از پیروزی انقلاب و دوران دولت موقت هم ایشان به عنوان وزیرامور خارجه ایران منصوب شد. یزدی در سخنرانی های خود در نشست غیر متعهد ها در هاوانا و نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک ، پیام انقلاب اسلامی ایران را تبیین کرد . پس از موضوع گروگانگیری و استعفای دولت موقت، مرحوم یزدی در قامت نماینده مردم و در کنار مرحوم مهندس مهدی بازگان به خدمت پرداخت. هرچند موازنه متوازنی در معادلات یزدی بین ارزش های دینی و ملی و میهنی حاکم بود، اما در برهه هایی ارزش های ملی بر دینی غلبه می یافت.

وی درباره سال های پایانی زندگی یزدی گفت: مرحوم یزدی توصیه ها و راهنمایی های خصوصی به برخی از مسوولان و مقامات انجام می داد، بدون آنکه بازتاب رسانه ای داشته باشد. ایشان فردی وطن پرست و دارای پیچیدگی های سیاسی و اجتماعی، باهوش و فعال و درعین حال معتقد جدی به ارزش های اسلامی بود.
مرجع : ایرنا