تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۲/۰۲ ساعت ۱۳:۱۱
کد مطلب : ۳۹۰۵۵
قاچاق سمندر و سنجاب ایرانی در کردستان
گروه جامعه: مدیر کل حفاظت محیط زیست کردستان گفت: متاسفانه در طول چند سال اخیر، پدیده‌ای به نام قاچاق گونه‌های مختلف جانوری مانند سمندر و سنجاب ایرانی از استان کردستان به سایر نقاط کشور و حتی دیگر کشورها به عاملی جهت تشدید انقراض گونه‌های نادر تبدیل شده است.
ناصح قادری قاچاق جانداران به منظور خرید و فروش در بازارهای داخلی و خارجی را یکی از مخرب ترین و نقش آفرین ترین عوامل در از بین رفتن گونه‌های جانوری نادر در استان دانست و ابراز تأسف کرد: متاسفانه به دلیل شرایط نامناسب نگهداری، غالب این حیوانات از بین رفته و در صورت کشف، بازگشت آنها به طبیعت و زیستگاهشان بسیار سخت است. وی افزود: در استان کردستان قریب به 14گونه جانوری مانند خرس قهوه‌ای، پلنگ، سیاهگوش، گربه وحشی، گربه جنگلی، سگ آبی، کل و بز، قوچ و میش ارمنی، عقاب طلایی، هما، کرکس(دال )، سمندر آتشین، سمندر کردستانی و عقاب مارخور در خطر انقراض قرار دارند.
قادری ادامه داد: در این میان وضعیت خیلی از حیوانات دیگر مانند کبک و خرگوش با این روند برخورد و شکار اصلآ مناسب نیست. زنگ خطر انقراض این حیوانان به صدا در آمده است. وی بیان کرد: در استان کردستان زیستگاه‌های زیادی وجود دارد که گونه‌های متنوعی از انواع پستانداران و پرندگان در آنها یافت می‌شود. زندگی جانوری در استان کردستان از تنوع خاصی برخوردار است. در استان، تعداد متنوعی از مهره‌داران وجود دارند. برخی گونه‌ها در اکوسیستم‌های منطقه دارای ارزش‌های ویژه بوده که به صورت ملی حفاظت می‌شوند، که در صورت عدم مبارزه با قاچاق و شکار بی‌رویه امکان نابودی و انقراض این گونه‌ها دور از تصور نخواهد بود.
وی با اشاره به اینکه تاکنون بیش از 35 گونه پستاندار، حدود 50 گونه خزنده، 200 گونه پرنده و حداقل شش گونه دو زیست در استان کردستان شناسایی شده است، اظهار کرد: گونه‌های جانوری شاخص کردستان در رده پستانداران شامل قوچ و میش ارمنی، کل و بز، خرس، پلنگ، سیاه گوش، گربه جنگلی، کاراکال، گربه وحشی، کفتار و گرگ است. قادری با بیان اینکه دوزیستان شناسایی شده استان شامل سمندر خالدار کردستانی و سمندر آتشین است، افزود: عقاب طلائی، کرکس (دال)، هما، میش مرغ (میشه سی)، پری شاهرخ و جی جاق نیز جزو پرندگان نادر کردستان هستند.
مدیر کل محیط زیست کردستان، با اعلام اینکه مار جعفری، گرزه مار و افعی تکابی از گونه‌های مار نادر استان است، گفت: سمندر آتشین تنها گونه جانوری است که پراکنش آن تاکنون تنها در استان کردستان شناسایی شده است. قادری افزود: کردستان دارای چهار منطقه حفاظت شده، سه منطقه شکار ممنوع و یک پناهگاه حیات وحش است که گونه‌های جانوری متنوعی در این مناطق زیست می‌کنند. وی با ابراز تأسف از فقدان مطالعات جامع و عمیق در خصوص گونه‌های جانوری و گیاهی در کردستان، افزود: زمانی دشت‌های جیران دوزی حسن آباد یاسوکند شهرستان بیجار، جولانگاه آهو بوده اما از دهه پنجاه به بعد اثری از این حیوان زیبا باقی نمانده و مشاهده نشده است.
مدیر کل محیط زیست کردستان تصریح کرد: پرنده زیبای میش مرغ (میشه سی) هم که زمانی نه چندان دور در دشت‌های دزج شهرستان قروه و زرینه اوباتو، محل تخم گذاری و بزرگ کردن جوجه‌هایش بوده است، طی سه چهار سال گذشته مشاهده نشده و احتمال انقراض نسل آنها در استان ممکن است. وی با اشاره به اینکه در یک اکوسیستم طبیعی گونه ها با هم تکامل و سازگاری پیدا می کنند و بیشتر جمعیت‌ها آنقدر تنوع ژنتیکی دارند که با تغییرات تدریجی ملایم در محیط زیست سازگار می‌شوند، بیان کرد: متأسفانه امروزه با افزایش جمعیت، فشار بر منابع طبیعی و محیط زیست دوچندان شده و تغییرات ناشی از تخریب زیستگاه و دخالت مستقیم انسان معمولا انقراض گونه‌ها را سریعتر کرده و روند تخریب را به جلو می‌اندازد.
قادری، تخریب زیستگاه‌ها و انقراض گونه‌ها را دارای عوامل متعدد، اعلام و اظهار کرد: یکی از عوامل اصلی آن، افزایش جمعیت انسانی است که تهدیدات دیگر را به دنبال دارد. به گفته این مقام مسئول، تخریب زیستگاه که یکی از تهدیدهای اساسی تنوع زیستی است، هر ساله بخش یا قطعه بزرگی از زیستگاه انواع جانوران در استان کردستان به طرق مختلف را تخریب می‌کند به گونه‌ای که در دشت های جیران دوزی، زرینه اوباتو و دزج قروه اثری از مراتع باقی نمانده است و همه تخریب شده و به اراضی کشاورزی تبدیل شده و بالطبع حیات جانوران هم در این مناطق به مخاطره جدی افتاده است.
قادری، عامل مهم دیگر از بین رفتن گونه‌های جانوری را حضور دام‌های اهلی فراتر از توان و ظرفیت مراتع، تصرف چشمه‌ها و تغییر کاربری آنها و همچنین انتقال آب این چشمه‌ها به اراضی کشاورزی و خارج کردن آنها از دسترسی وحوش دانست و ادامه داد: شکار بی‌رویه و خارج از اصول و قواعد انسانی و زیست محیطی، رویدادهایی مانند خشکسالی و آتش سوزی که در چند سال اخیر تعداد آن در استان زیاد شده و بسیاری از مناطق جنگلی و مراتع را از بین برده در کنار بهره گیری بی رویه از طبیعت باعث تشدید فشارها و تهدیدها حیات وحش استان شده است. به گفته این مقام مسئول، عامل مهم دیگر و نابود کننده طبیعت، نبود آگاهی و آشنایی مردم و جوامع با طبیعت و موجودات و همچنین نحوه برخورد با حیات وحش و در مجموع عدم آموزش زیست محیطی در میان مردم را عامل اصلی از بین برنده گونه‌های جانوری دانست.
وی با اشاره به اینکه اقداماتی برای کاستن از عوامل تهدید گونه‌ها و جلوگیری از انقراض و احیاء حیات وحش جانوری استان با ایجاد سایت تکثیر آهو در منطقه حفاظت شده بیجار صورت گرفته است، خاطرنشان کرد: در سال های نزدیک شاهد رها سازی آهو در این منطقه خواهیم بود و انتظار داریم مردم همکاری لازم را با محیط زیست در حفاظت از طبیعت داشته باشند. وی با تأکید بر اینکه افزایش سطح مناطق حفاظت شده و ارتقاء حفاظت فیزیکی از مناطق و آموزش زیست محیطی از طریق رسانه‌ها برای جلوگیری از تجاوز و تخریب زیستگاه‌های طبیعی می‌تواند یکی از راهکارهای اصلی حفاظت از محیط زیست جانوری استان باشد، بیان کرد: افزایش تعداد همیاران و تشکل‌های زیست محیطی از اقدامات و برنامه‌های محیط زیست استان برای حفاظت از میراث طبیعی و تنوع زیست استان در سال‌های آتی است.
قادری ادامه داد: در این میان وضعیت خیلی از حیوانات دیگر مانند کبک و خرگوش با این روند برخورد و شکار اصلآ مناسب نیست. زنگ خطر انقراض این حیوانان به صدا در آمده است. وی بیان کرد: در استان کردستان زیستگاه‌های زیادی وجود دارد که گونه‌های متنوعی از انواع پستانداران و پرندگان در آنها یافت می‌شود. زندگی جانوری در استان کردستان از تنوع خاصی برخوردار است. در استان، تعداد متنوعی از مهره‌داران وجود دارند. برخی گونه‌ها در اکوسیستم‌های منطقه دارای ارزش‌های ویژه بوده که به صورت ملی حفاظت می‌شوند، که در صورت عدم مبارزه با قاچاق و شکار بی‌رویه امکان نابودی و انقراض این گونه‌ها دور از تصور نخواهد بود.
وی با اشاره به اینکه تاکنون بیش از 35 گونه پستاندار، حدود 50 گونه خزنده، 200 گونه پرنده و حداقل شش گونه دو زیست در استان کردستان شناسایی شده است، اظهار کرد: گونه‌های جانوری شاخص کردستان در رده پستانداران شامل قوچ و میش ارمنی، کل و بز، خرس، پلنگ، سیاه گوش، گربه جنگلی، کاراکال، گربه وحشی، کفتار و گرگ است. قادری با بیان اینکه دوزیستان شناسایی شده استان شامل سمندر خالدار کردستانی و سمندر آتشین است، افزود: عقاب طلائی، کرکس (دال)، هما، میش مرغ (میشه سی)، پری شاهرخ و جی جاق نیز جزو پرندگان نادر کردستان هستند.
مدیر کل محیط زیست کردستان، با اعلام اینکه مار جعفری، گرزه مار و افعی تکابی از گونه‌های مار نادر استان است، گفت: سمندر آتشین تنها گونه جانوری است که پراکنش آن تاکنون تنها در استان کردستان شناسایی شده است. قادری افزود: کردستان دارای چهار منطقه حفاظت شده، سه منطقه شکار ممنوع و یک پناهگاه حیات وحش است که گونه‌های جانوری متنوعی در این مناطق زیست می‌کنند. وی با ابراز تأسف از فقدان مطالعات جامع و عمیق در خصوص گونه‌های جانوری و گیاهی در کردستان، افزود: زمانی دشت‌های جیران دوزی حسن آباد یاسوکند شهرستان بیجار، جولانگاه آهو بوده اما از دهه پنجاه به بعد اثری از این حیوان زیبا باقی نمانده و مشاهده نشده است.
مدیر کل محیط زیست کردستان تصریح کرد: پرنده زیبای میش مرغ (میشه سی) هم که زمانی نه چندان دور در دشت‌های دزج شهرستان قروه و زرینه اوباتو، محل تخم گذاری و بزرگ کردن جوجه‌هایش بوده است، طی سه چهار سال گذشته مشاهده نشده و احتمال انقراض نسل آنها در استان ممکن است. وی با اشاره به اینکه در یک اکوسیستم طبیعی گونه ها با هم تکامل و سازگاری پیدا می کنند و بیشتر جمعیت‌ها آنقدر تنوع ژنتیکی دارند که با تغییرات تدریجی ملایم در محیط زیست سازگار می‌شوند، بیان کرد: متأسفانه امروزه با افزایش جمعیت، فشار بر منابع طبیعی و محیط زیست دوچندان شده و تغییرات ناشی از تخریب زیستگاه و دخالت مستقیم انسان معمولا انقراض گونه‌ها را سریعتر کرده و روند تخریب را به جلو می‌اندازد.
قادری، تخریب زیستگاه‌ها و انقراض گونه‌ها را دارای عوامل متعدد، اعلام و اظهار کرد: یکی از عوامل اصلی آن، افزایش جمعیت انسانی است که تهدیدات دیگر را به دنبال دارد. به گفته این مقام مسئول، تخریب زیستگاه که یکی از تهدیدهای اساسی تنوع زیستی است، هر ساله بخش یا قطعه بزرگی از زیستگاه انواع جانوران در استان کردستان به طرق مختلف را تخریب می‌کند به گونه‌ای که در دشت های جیران دوزی، زرینه اوباتو و دزج قروه اثری از مراتع باقی نمانده است و همه تخریب شده و به اراضی کشاورزی تبدیل شده و بالطبع حیات جانوران هم در این مناطق به مخاطره جدی افتاده است.
قادری، عامل مهم دیگر از بین رفتن گونه‌های جانوری را حضور دام‌های اهلی فراتر از توان و ظرفیت مراتع، تصرف چشمه‌ها و تغییر کاربری آنها و همچنین انتقال آب این چشمه‌ها به اراضی کشاورزی و خارج کردن آنها از دسترسی وحوش دانست و ادامه داد: شکار بی‌رویه و خارج از اصول و قواعد انسانی و زیست محیطی، رویدادهایی مانند خشکسالی و آتش سوزی که در چند سال اخیر تعداد آن در استان زیاد شده و بسیاری از مناطق جنگلی و مراتع را از بین برده در کنار بهره گیری بی رویه از طبیعت باعث تشدید فشارها و تهدیدها حیات وحش استان شده است. به گفته این مقام مسئول، عامل مهم دیگر و نابود کننده طبیعت، نبود آگاهی و آشنایی مردم و جوامع با طبیعت و موجودات و همچنین نحوه برخورد با حیات وحش و در مجموع عدم آموزش زیست محیطی در میان مردم را عامل اصلی از بین برنده گونه‌های جانوری دانست.
وی با اشاره به اینکه اقداماتی برای کاستن از عوامل تهدید گونه‌ها و جلوگیری از انقراض و احیاء حیات وحش جانوری استان با ایجاد سایت تکثیر آهو در منطقه حفاظت شده بیجار صورت گرفته است، خاطرنشان کرد: در سال های نزدیک شاهد رها سازی آهو در این منطقه خواهیم بود و انتظار داریم مردم همکاری لازم را با محیط زیست در حفاظت از طبیعت داشته باشند. وی با تأکید بر اینکه افزایش سطح مناطق حفاظت شده و ارتقاء حفاظت فیزیکی از مناطق و آموزش زیست محیطی از طریق رسانه‌ها برای جلوگیری از تجاوز و تخریب زیستگاه‌های طبیعی می‌تواند یکی از راهکارهای اصلی حفاظت از محیط زیست جانوری استان باشد، بیان کرد: افزایش تعداد همیاران و تشکل‌های زیست محیطی از اقدامات و برنامه‌های محیط زیست استان برای حفاظت از میراث طبیعی و تنوع زیست استان در سال‌های آتی است.
مرجع : ايسنا
