اعتیاد به نفت علت کاهش بهره‌وری در ایران

محمود حاج‌رحیمی - کارشناس - اظهار کرد: یکی از عوامل پایین بودن بهره‌وری در ایران به اقتصاد تک‌محصولی مربوط می‌شود. اقتصاد ایران به نفت اعتیاد دارد؛ دقیقا مثل معتادی که به دارویی وابسته می‌شود و از انجام کار فکری و فیزیکی مناسب عاجز می‌ماند. این رفع اعتیاد هم با حرف حل نمی‌شود. ما برای خلاصی از اقتصاد نفتی نیازمند چند دهه ثبات اقتصادی هستیم تا بتوانیم بخش‌های تولیدی واقعی مثل کشاورزی، صنعت و معدن را توسعه دهیم. وی، عامل دیگر را به دولتی بودن اقتصاد مربوط دانست و افزود: 80 درصد اقتصاد ما دولتی و 20 درصد خصوصی است، در حالی که این نسبت باید برعکس باشد. در علم اقتصاد، ناکارآمدی اقتصاد دولتی اثبات شده، لذا باید در دیدگاه و رفتارمان خصوصی‌سازی به شکل واقعی انجام شود.

این اقتصاددان با بیان این‌که دیگر مشکل پایین بودن بهره‌وری در اقتصاد ایران به سیستم ناکارآمدی بانکی مربوط می‌شود، گفت: ما یک سیستم ناکارآمد را در نظام بانکداری ایجاد کرده‌ایم که با افزایش بهره‌وری در بخش‌های تولیدی واقعی هماهنگ نیست. این سیستم بیشتر در جهت دلالی و تجارت عمل می‌کند و با شرایط آنها هماهنگ است. حاج‌رحیمی ادامه داد: یکی از پایه‌های رشد اقتصادی، افزایش تولید، بهره‌وری و دستیابی به اهداف سند چشم‌انداز، داشتن یک نظام بانکی کارآمد و به‌روز است که در حال حاضر چنین شرایطی در نظام بانکی کشور وجود ندارد.

به گفته این اقتصاددان، بهره‌وری شعبده‌بازی نیست که با کارهای عجیب و غریب آن را افزایش دهیم. پایین بودن بهره‌وری در اقتصاد ایران محصول ساختار اقتصادی است و بدون تغییر ساختارها امکان افزایش بهره‌وری وجود ندارد. حاج رحیمی، کنترل نوسانات سیاسی همچون شوک‌های مقطعی، برداشتن سد تحریم‌ها، ایجاد انگیزه‌های تولید در بخش خصوصی واقعی و ارتباط با بازارهای جهانی را از جمله راهکارهای منجر به رشد و بهره‌وری در اقتصاد ایران عنوان کرد.