به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۱۰ - ۱۸:۵۲
 
۵
تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۹/۰۶ ساعت ۱۴:۰۵
کد مطلب : ۱۲۱۰۲۷

مهمترین ویژگی‌های سیانور / نقد فیلم

مهمترین ویژگی‌های سیانور / نقد فیلم
صادق صدرایی

فیلم سیاسی ساختن آن هم در ایران فی نفسه کار سختی است، اگر مربوط به تاریخ معاصر هم باشد کار سخت‌تر می‌شود، درباره‌ی سازمان پیچیده‌ای مثل مجاهدین خلق «منافقین» هم باشد سختی کار فزونی می‌یابد و وقتی که بخواهی به جای بیانیه خوانی و شعار دادن فیلم بسازی و در یک کلام اصل برایت سینما باشد نه مضمون آن وقت دیگر حکایتت حکایت فرهاد است و کوه بیستون. بهروز شعیبی همان فرهاد قصه‌ی ماست که به خوبی توانسته است ”سیانور”اش را از آب در بیاورد. فیلمی که در کمال تعجب هم مغضوب جشنواره‌ی دولتی فجر بود و هم جشنواره مقاومت که جریانات به اصطلاح ارزشی مدیریت اش را بر عهده داشته اند.

اینکه فیلمی به چشم هر دو جریان فکری حاکم بر سینما نیاید یا به دلیل بی کیفیت بودنش است یا اگر مانند”سیانور”فیلم با کیفیتی باشد آنگاه باید دلیلش را در جایی غیر از مسائل هنری جست و جو کنیم. مهمترین ویژگی فیلم شعیبی این است که آنچه برای فیلمساز مهم است پیش و بیش از هر نکته‌ای تعریف کردن قصه‌ای گانگستری است. او در نگاه اول کاری به این ندارد که شخصیت‌های فیلم مربوط به چه زمانی و وابسته به چه سازمانی هستند، کارگردان در مرحله‌ی اول فقط می‌خواهد قصه اش را در حال و هوای فیلم‌های گانگستری پیش ببرد و به دنبال این نیست که نگاه جریان رسمی را به اجبار و در هر جای با ربط و بی ربطی به مخاطب ارائه کند، دیگر وجه جذابیت این فیلم این است که بر خلاف آنچه معمولا درباره‌ی نقش‌های ساواکی‌ها یا اعضای سازمان در صداوسیما و سینما شاهدش هستیم اینجا نقش هایی که منفی هستند هم وجوه خاکستری شان حفظ شده است و نقش‌های منفی و مثبت ابتدا به اصطلاح آدم هستند با همه ویژگی هایش و در مرحله‌ی بعد دارای ویژگی هایی منفی یا مثبت.

هنگامی که با مخاطبان این فیلم به گفتگو می‌نشینیم یا واکنش چهره‌های سیاسی را درباره‌ی «سیانور» مطالعه می‌کنیم همه‌ی مخاطبان این فیلم با هر تفکر سیاسی و اعتقادی به این امر اذعان دارند که این فیلم بر خلاف فیلم‌ها وسریال‌های دیگر با مضمون مشابه به هیچ وجه قصدی برای آنکه‌تریبونی برای بیان یک قرائت رسمی از مقطعی از تاریخ باشد نداشته است و در یک کلام سینما را فدای مضمونی که قصد ارائه اش را داشته نکرده. دقیقا به همین خاطر است که مخاطبان ”سیانور” طیف وسیعی را از مردم با سلایق سیاسی و فکری متفاوت شامل شده است. مهمترین ویژگی‌های ”سیانور” را می‌توان به طور خلاصه عدم اغراق، تلاش برای نگاه بی طرفانه به وقایع تاریخی و اشتباه نگرفتن سینما با ‌تریبون‌های یک طرفه دانست.