به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۱۰ - ۱۸:۵۲
 
۲۷
تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۱۲/۲۸ ساعت ۱۹:۳۶
کد مطلب : ۷۲۶۳۴
نوروز در ترکیه

ترکیه و حکایت دو جشن نوروز

ترکیه و حکایت دو جشن نوروز
گروه جامعه: صحبت کردن از نوروز در ترکیه بدون در نظر گرفتن پیچیدگی‌های سیاست‌های هویتی آن کاری بس سخت خواهد بود.
به گزارش بي بي سي ترك، ساکنان ترکیه، مانند ساکنان خیلی از کشورهای خاورمیانه و آسیای مرکزی، نوروز را با این‌که سال‌ها است عید چندان مهمی در زندگی روزمره آنها نبوده جشن گرفته‌اند. نوروز، جز چند سال نخست بعد از تاسیس جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳، هیچگاه در این کشور تعطیل رسمی نبوده است. بعد از قیام کردها در دهه ۱۹۷۰، نوروز تبدیل به ابزاری شد برای بیان سیاسی هویت کردی؛ هویتی که مدعی بود تحت ستم قرار دارد. کردها، با‌ گذشت سال‌ها، نوروز را به روزی برای نمایش "هستی" خود به عنوان قومی متفاوت تبدیل کردند.

بنا به گفته پ‌ ک‌ ک‌، حزب کارگران کردستان، اسطوره قیام کاوه آهنگر علیه ضحاک، حاکم ستمگر آشوری، نمادی است برای قیام کردهای ترکیه در دوران معاصر. ممنوعیت برگزاری جشن نوروز در دهه ۱۹۹۰ و مرگ ده‌ها شرکت‌کننده در جشن نوروز در سال‌های ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲، نقطه آغاز پیوند جشن نوروز با خشونت و تشنج بود. در این میان مقامات ترکیه نوروز متفاوتی را پایه‌گذاری کردند و در برابر استفاده کردها از کلمه کردی "نوروز"(Newroz)، از کلمه ترکی "نِوروز" (Nevruz) استفاده کردند.

یوجل دمیرِر، استاد دانشگاه و نویسنده کتابی درباره نوروز در ترکیه، می‌گوید دولت ترکیه با این کار دو هدف را تعقیب می‌کرد: برخورد با قیام کردها و برقراری روابط بهتر با کشورهای ترک‌نشین آسیای مرکزی که در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مستقل شده بودند. حالا کار به جایی کشیده که ترکیه دو تا نوروز دارد. آن‌که مقامات جشن می‌گیرند "نِوروز" است. مقامات محلی، مدرسه‌ها، دانشگاه‌ها و غیره این روز را با اجرای برنامه‌هایی در میادین شهر‌ها جشن می‌گیرند. رقص و کنسرت موسیقی معمولا بخشی از برنامه است و مردم از روی آتش می‌پرند اما از طرف دیگر "نوروز" کردها نمایشی کاملا متفاوت است.

جشن‌های این روز در غرب کشور از طرف حزب حامی کردها و در شرق کشور از طرف دولت‌های محلی تحت اختیار این حزب برگزار می‌شوند و روزنه‌ای است برای بیان هویت فرهنگی و سیاسی کردی. مردان لباس‌های محلی می‌پوشند و زنان با لباس‌های رنگارنگ در جشن شرکت می‌کنند. آنها در میان دریایی از رنگ قرمز، سبز و زرد، آوازهای کردی می‌خوانند و کردی می‌رقصند و در حالی که عکس عبدالله اوجالان، رهبر زندانی جنبش سیاسی کردها، را در دست دارند پرچم‌های این جنبش را تکان می‌دهند. روشن کردن آتش‌های بزرگ و پریدن از روی آن‌ها هم بخشی از سنت معمول است. بزرگترین جشن در شهر دیاربکر برگزار می‌شود و صدها هزار نفر در آن شرکت می‌کنند.