گزارشي از صنعت هواپیما‌سازی روسیه

بازرسان ایمنی پرواز در اندونزی جستجو برای یافتن علت سانحه هوایی در ارتفاعات نزدیک جاکارتا را آغاز کرده‌اند.
نتیجه این تحقیقات و روشن شدن علت سقوط سوپر جت سوخوی100، می‌تواند برای صنایع هواپیما سازی روسیه سرنوشت ساز باشد. این هواپیما، آغازی دوباره برای روسیه است.
هواپیمایی برد متوسط با ظرفیت حدود۱۰۰ نفر و اولین محصول صنایع هواپیما سازی تازه جان گرفته روسیه که هیچ پیوندی با تولیدات زمان شوروی ندارد و همه اجزایش از نو طراحی شده است.

این هواپیما برای نمایش و بازار یابی به نمایشگاه هوایی جاکارتا آمده بود. حدود۵۰ دقیقه بعد از آغاز پرواز، بعد از کاهش ارتفاع به ۶ هزار پا از دید رادار محو شد. هیچ یک از حدود۵۰ سرنشین این هوایپما جان سالم به در نبردند. مسافران این پرواز علاوه بر روزنامه نگاران و علاقه‌مندان، سرمایه داران و صاحبان شرکت‌های هوایی آسیایی بودند.
مشتری های بالقوه‌ای که روسیه برای بازگشت به بازار صنعت هوایی به آنان نیاز داشت.
امید به بازسازی دو دهه بعد از فروپاشی روسیه تا یک سال قبل از فرو ریختن دیوارهای بلوک شرق، سالی۷۰۰ فروند یا حدود۲۵ درصد کل هواپیماهای تجاری تولیدی در جهان را می‌ساخت.

با فروپاشی شوروی، چرخ‌های صنعت هواپیما سازی روسیه که پشت دیوارهای آهنین بلوک شرق یکه تازی می کرد، از حرکت ایستاد. شمار هواپیماهای تولیدی در سال ۲۰۰۰ میلادی به کمتر از انگشتان یک دست رسید.
سرانجام در سال۲۰۰۵، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، با تزریق سرمایه دولتی، صنعت هواپیما سازی روسیه را دوباره زنده کرد. بیشتر نامداران این صنعت در اتحادیه هواپیماسازی روسیه جمع شدند.سوپرجت سوخوی صد، تنها محصول این اتحادیه است که از نقطه صفر و باکمک شرکت های هوایی غربی از جمله بوئینگ طراحی و ساخته شده است.

ایران سوخوی صد می‌خواهد
با انتشار خبر تکمیل ساخت و آغاز پرواز های آزمایشی سوخوی صد، بعضی از مقام‌های ایران از علاقه به خرید این هواپیما سخن گفتند. از پارسال تحویل این هواپیما به ایرفلوت، خطوط هوایی روسیه و هواپیمایی ارمنستان آغاز شد. دی ماه پارسال هم علی نیکزاد، وزیر راه ایران از آغاز مذاکره با روسیه برای خرید سوخوی صد خبر داد.مشارکت شرکت های آمریکایی و اروپایی در این پروژه ممکن است فروش این هواپیما را به ایران مشمول تحریم های آمریکا کند. با این حال تاکنون مقامات روسیه پاسخی قطعی به درخواست ایران نداده اند.
با وجود این حادثه، علیرضا دادخواه، کارشناس صنایع هوایی می گوید در صورت موافقت روسیه هم این هواپیما برای صنعت هوایی بحران زده ایران مناسب نیست: هنوز قابلیت های این هواپیما برای پرواز در مناطق کوهستانی اثبات نشده است. در مجموع بین طراحی تا ورود به بازار زمان زیادی صرف پرواز های آزمایشی نشده، آزمایش های فعلی هم در آب و هوای سرد بوده، اما هوای ایران گرم و خشک است.
نام هواپیماهای روسی در ایران با سوانح مرگبار هوایی گره خورده است. اما شمار تلفات سوانح هواپیماهای روسی۷۰۰ نفر و برابر با شمار تلفات سوانح هواپیماهای غربی است.ضمن آنکه تاکنون مقام های ایران، تنها علت سقوط توپولوف ۱۵۴ در نزدیکی قزوین را نقص فنی و ایراد ساختاری این هواپیما اعلام کرده اند. این سانحه باعث خروج این نوع هواپیمای روسی از ناوگان حمل و نقل هوایی ایران شد.اتحادیه هواپیما سازان روسیه، برای تولد هزار فروند سوخوی صد در سال های آینده برنامه ریزی کرده است. بازار هدف کشورهای آسیایی هستند که به لطف رشد اقتصادی انفجاری و جمعیت زیاد، نیاز به توسعه حمل و نقل هوایی خود دارند. تاکنون۱۷۰ سفارش ثبت شده است. اندونزی۴۲ فروند سوخوی صد سفارش داده است و نمایشگاه هوایی اندونزی هم تلاشی بود برای یافتن هواپیما های بیشتر.روزهای اخیر خلبان های روسی در گفتگو با رسانه‌های روسیه، گفته‌اند که احتمالا علت سقوط نا آشنایی خلبان با منطقه و اشکال در کار شناسایی مسیر پرواز، پیش از برخواستن از باند فرودگاه بوده است  اما انتشار گزارش رسمی از علت این سانحه، شاید ماه ها طول بکشد. اتحادیه هواپیما سازان روسیه می‌خواهد نام هواپیماهای مشهور به بی کیفیتی و عقب ماندگی را پاک کند. اما حالا پیش از آن باید در انتظار روشن شدن تکلیف علت سقوط در جاکارتا باشد.