این‌همه عقب‌نشینی خیلی خطرناک است

عبدالرضا کاهانی در این نشست گفت: جشنواره فیلم فجر برای من هیچ ارزشی ندارد و اینکه فیلم من در جشنواره نیست نه تنها جای تعجب ندارد بلکه یک نوع واقعیت است. اما تعجب من از رفتارهایی است که برخی مسئولان در جشنواره دارند. وی با اشاره به اینکه سعی کرده در این مدت سکوت کند و دو سال است که هیچ حرفی نزده و حتی ایران نبوده؛ گفت: با وضعیت امروز سینما فضايی برای گفتگو وجود ندارد. آنقدر بی‌احترامی و کج‌روی و بداخلاقی صورت گرفته که مجبور شدم دربرابر رسانه‌ها بنشینم و حرف بزنم.

وی ادامه داد: مسئولان فعلی وزارت ارشاد نه تنها از روی مسئولان قبلی کپی‌برداری می‌کنند بلکه شیوه جدیدی را در سانسور آغاز کردند که تاکنون ندیده بودیم. کاهانی افزود: زمانی که ما درباره یک چیز حرف می‌زنیم و زیاد آن را تکرار می‌کنیم؛ بدین معناست که آن مسئله وجود ندارد. زمانی که دولت فعلی مکرر از اعتدال و امید می‌گوید یعنی این‌که اعتدال و امیدی وجود ندارد. وی با اشاره به سرنوشت فیلم استراحت مطلق افزود: بعداز ساخت فیلم؛ از مهرماه منتظر دریافت پروانه نمایش فیلم بودیم و حتی می‌خواستیم فیلم را اکران کنیم اما با پادرمیانی یکی از دوستان قرار شد فیلم در جشنواره شرکت کند و حتی مسولان جشنواره و سازمان سینمایی نیز تاریخ و زمان نمایش فیلم در برج میلاد را با هماهنگی به من اعلام کردند.

کاهانی افزود: من برای نمایش این فیلم برای اولین بار سانسور را قبول کردم و با یک مدیر سینمایی شام خوردم و برای اولین بار رفتم ارشاد و تعهد دادم که موارد اصلاحی را درست کنم و حتی با من صحبت شد فیلمی که در فرانسه ساخته‌ام را در بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر نشان دهم. کارگردان استراحت مطلق با تاکید بر اینکه از جزئیات جلسه هیات انتخاب کاملا آگاه است؛ افزود: حرف زدن درباره جشنواره فیلم فجر برای من کشنده و ناراحت کننده‌است زیرا این جشنواره ارزشی برای من ندارد و جایزه‌های آن قابل حدس است که آنچه باعث بزرگ شدن یک فیلمساز می‌شود نبودن در جشنواره‌هایی همچون فجر است.

وی ادامه داد: من نگران کسانی می‌شوم که همیشه در همه جشنواره‌ها حضور دارند زیرا این امر نشانه دولتی بودن آن‌ها به معنای منفی آن است. وی ادامه داد: هیچ جای دنیا درباره نبود یک فیلم در جشنواره این همه حرف زده نمی‌شود اما در ایران اینگونه است. متاسفانه اعضاي هیات انتخاب امسال نه تنها با همدیگر هماهنگ نیستند بلکه با خودشان نیز هماهنگ نیستند و هر روز درباره فیلم‌ها و آرای‌شان یک نظر می‌دهند و خودشان را شگفت‌زده می‌کنند. کارگردان «اسب حیوان نجیبی است» افزود: نه تنها امروز بسیاری از مسولان در جشنواره فیلم فجر و سازمان سینمایی از زیربار مسئولیت خود شانه خالی می‌کنند بلکه خود سینماگران نیز از هم دفاع نمی‌کنند ولی نمی‌دانند بلایی که امسال بر سر من آمده شاید سال‌ بعد بر سر دیگر سینماگران بیاید.

وی ادامه داد: حتی اگر فیلم من امسال انتخاب شده بود بازهم به احترام افرادی همچون فرمان‌آرا؛ فیلم‌ام را از جشنواره خارج می‌کردم. کاهانی با اشاره به اینکه تاکنون ۷ فیلم جشنواره فیلم فجر امسال را دیده است؛ گفت: امروز در فجر احتیاط و نگرانی‌ای وجود دارد که قابل قبول نیست و متاسفانه بخش نگران‌کننده در جشنواره؛ سیاستی است که مسئولان در قبال فیلم‌های اجتماعی درنظر گرفته‌اند و فیلمسازان را به سمتی هدایت می‌کنند که فیلم‌های خنثی بسازند به همین دلیل امسال ما هیچ فیلم شگفت‌انگیزی نمی‌بینیم.

وی با تاکید بر اینکه فیلم استراحت مطلق قطعا اکران می‌شود، گفت: سینما چه هنر باشد و چه صنعت نیاز به اقتصاد دارد و باید یک فیلم بلیت بفروشد و به نمایش دربیاید. به همین دلیل من فیلمم را اکران می‌کنم و پروانه نمایش را نیز از خدا می‌گیرم زیرا خدا همیشه حامی ما بوده است و پروانه نمایش و پروانه ساخت‌هایی که ارشاد می‌دهد دیگر هیچ اعتبار و ارزشی ندارد. حتی فیلم استراحت مطلق پخش کننده بین‌المللی دارد و فیلم سال ۲۰۱۵ بصورت بین المللی اکران می‌شود. وی با اشاره به تجربه ساخت فیلم در خارج از کشور گفت: تنها کشوری که می‌شود فیلم نفروش ساخت و بازهم فیلم ساخت، ایران است و در هیچ کشوری دیگر این اتفاق نمی‌افتد.

کاهانی درباره اصلاحیه‌هایی که به فیلم استراحت مطلق خورده؛ گفت: ۱۶ مورد اصلاحیه به فیلم خورده است که بسیاری از موارد با پیگیرهای سعید خانی حل شد اما حذف صحنه‌های فیلم امکان‌پذیر نیست زیرا من فیلم‌هایم را از لحاظ زمانی دقیق می‌سازم و با حذف صحنه‌های فیلم از لحاظ زمانی فیلم آسیب می‌بیند. وی ادامه داد: در طول فیلم رضا عطاران و فریده احمد‌زاده که واقعا زن و شوهر هستند همدیگر را در صحنه‌هایی لمس می‌کنند. ارشاد اعلام کرد که باید اول فیلم در تیتراژ ابتدایی بنویسی که این دو نفر واقعا با هم زن و شوهر هستند و من هم قبول کردم و حتی گفتم حاضرم تصویر عقدنامه آن‌ها را اول فیلم بگذارم. کاهانی افزود: در صحنه‌ای از فیلم مجید صالحی و بابک حمیدیان درحالیکه نیم تنه بالای آن‌ها برهنه است، فوتبال بازی می‌کنند. این صحنه نیز مورد انتقاد ارشاد بود زیرا فکر می‌کردند که بازیگری مانند حمیدیان که نقش‌هایی خاص را قبلا قبول کرده؛ باید در زندگی واقعی نیز همانند نقش‌هایش باشد.

وی ادامه داد: من در جلسه با ایوبی و رضاداد گفتم که شمقدری و سجادپور خیلی مرا اذیت کردند و اصلا بدلیل اینکه آن‌ها به من مجوز نمی‌داند من از ایران رفتم اما امروز متوجه شدم که آن‌ها مدیران بهتری هستند. من صراحتا به ایوبی گفتم خیلی بد است مردم تفاوت بین روحانی و احمدی‌نژاد را فقط در یک لبخند بدانند. کاهانی افزود: من فیلم می‌سازم و به راه خود ادامه می‌دهم اما دیگر فریب جشنواره فیلم فجر را نمی‌خورم. همان یک بار که در جشنواره بودم برای من کافی است. کاهانی در پاسخ به این سوال که مسولان ارشاد و سازمان سینمایی می‌گویند از طرف کمیسیون فرهنگی مجلس و نیروهای تندرو تحت فشار هستند؛ گفت: این امر نوع جدیدی از سانسور و رفع تکلیف است اینکه وزارت ارشاد می‌گوید کاری از دستش برنمی‌‌آید پس از دست چه کسی چه کاری برمی‌‌آید.

وی ادامه داد: اگر وزیر نمی‌تواند به وظایف خود عمل کند هرقدر هم آدم خوبی باشد؛ می‌تواند خداحافظی کند و برود. به همین دلیل من موافق هستم که وزیر ارشاد استیضاح شود اما به این دلیل که چرا فیلم‌هایی که با پول بیت‌المال ساخته شده؛ اکران نمی‌شود. وی ادامه داد: مشکل اصلی من با رضاداد است. دبیران قبلی جشنواره با ما صادق‌تر و ساده‌تر بودند. سجادپور با تیمش به خانه ما آمد و با من آبگوشت خورد. اما تیم فعلی به مدیریت رضاداد خوب عمل نمی‌کند. وی ادامه داد: متاسفانه در کشور فیلم‌های ضعیف به عنوان فاخر ساخته می‌شوند درحالیکه کل بودجه فیلم‌های قبلی من روی هم یک میلیارد و پانصد میلیون تومان است.

کارگردان «بی‌خود و بی‌جهت» افزود: متاسفانه معنی کلمه مستقل نیز در سینمای ما دستمالی شده و بسیاری از فیلمسازن از دولت و فارابی پول می‌گیرند و بعد می‌گویند ما مستقل هستیم. وی با انتقاد از رفتار بعضی فیلمسازان در کشور گفت: امروز تعدادی از اهالی سینما نیز مسولان را بدعادت کرده‌اند و به خاطر یک جایزه یا بودجه فیلم بعدی، دائم حرف‌های آنها را کاملا گوش می‌کنند. وی با تاکید بر اینکه امروز مردم در خانه‌هایشان فیلم‌های روز دنیا را می‌بینند؛ افزود: مگر یک فیلم در دنیا چه قدرتی دارد؟ به کسی برمی‌خورد و مگر یک فیلم چه‌ کاری می‌تواند بکند؟ این همه احتیاط و عقب‌نشینی خیلی خطرناک است و این همه سانسور که ما می‌بینیم؛ در هیچ جای دیگر نمی‌بینیم.