به روز شده در ۱۴۰۳/۰۱/۱۰ - ۱۷:۱۷
 
۱۷
تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ساعت ۰۸:۲۵
کد مطلب : ۵۶۳۳۱
اقليما: مسئولان دنبال راهکار بيهوده انتقال آب از این گوشه به آن گوشه ایران نباشند

مقصر بحران‌مصرف در ایران؛مردم يا مسئولان؟

مقصر بحران‌مصرف در ایران؛مردم يا مسئولان؟
لیلا واحدی
گروه اقتصادي: مصرف برق ایرانیان ۳برابر میانگین جهانی است. سرانه مصرف انرژی در ایران ۴برابرکشوری مثل هند با یک میلیارد جمعیت است. ایران سومین رتبه مصرف گاز را در جهان داراست. ایران بالاترین میزان مصرف نان را در جهان داراست. ایرانیان چند برابر میانگین جهانی روغن مصرف مي‌کند. آمار مصرف نمک در ایران ۲برابرمیانگین جهان است.

با نگاهی اجمالی به چنین آمارهایی، تفاوت‌هاي تکان دهنده ای از میزان مصرف در همه حوزه‌ها میان مردم ایران و جهان آشکار مي‌شود. اگر به این تفاوت‌ها که رفته رفته به بحران‌هاي زیست محیطی و بهداشتی منجر مي‌شوند به عنوان یک معضل یا همان درد مشترک نگریسته شود و این پرسش در ذهن شکل گیرد که این تفاوت‌هاي غم انگیز چرا به وجود مي‌ایند؟ مي‌توان پاسخ این پرسش را در دو بعد بررسی کرد.

بعد نخست به نارسائی‌هاي فرهنگی و روانی مردم و افراد جامعه مربوط مي‌شود. کمبودهای ساختاری در حوزه فرهنگ و اخلاق در جامعه ایران در ادوار مختلف تاریخی نمودهای متفاوت داشته است، تا زمانی که این کمبودهای فرهنگی به معضل بدل نشده بودند مي‌شد کج و دار و مریض با این بی اخلاقی‌ها کنار آمد، اما اکنون این کاستی‌هاي فرهنگی در حال بحران آفرینی برای ایران است، بحران اب، سونامی انواع سرطان، الودگی‌هاي غذایی و بهداشتی در کنار همه دلایل پدید آورنده شان، به سبک زندگی ایرانیان هم مربوط مي‌شود.

میل به مصرف زیاد در کنار ارزانی منابع و انرژی‌ها در ایران، از ایرانیان مردمی مصرف گرا و اسراف کار ساخته است و این گزاره تلخ به یک ویژگی خطرناک تبدیل شده است. در بررسی این ویژگی از نقطه نظر اعتقادی مي‌توان گفت: با وجود آنکه در جامعه ایدوئولوژیک ایران، مفاهیم قناعت و دوری از افراط و تفریط از آموزه‌هاي اسلامی به شمار مي‌روند، اما آمارها حکایت از نادیده گرفته شدن این آموزه‌ها از سوی مردم ایران دارد.

واقعیت این است که مذموم شمردن اسراف در جامعه ایران مانند بسیاری از اعتقادات دینی تنها در حد کتاب و سخنرانی باقی مانده است. و نمود عینی آن در رفتار روزمره مردم مشاهده نمی شود. از منظر فرهنگی، باوجود آنکه بسیاری از ما همواره در تلاشیم تا بهترین‌ها را برای خود و خانواده خود فراهم آوریم، اما همواره از این نکته غافلیم که این بهترین ها، به قیمت آسیب به طبیعت و سایر افراد جامعه حاصل مي‌شود و این عدم توجه به حقوق محیط زیست، و حقوق هم نوعان سرانجام خوشی را برای جامعه رقم نخواهد زد.

اما بعد دوم و در حقیقت دغدغه اصلی این نوشته، بعد نارسائی هایی است که از جانب مسئولان ایران، بر این کشور تحمیل مي‌شود. کشوری که به لحاظ دارا بودن منابع انرژی و سرمایه‌هاي آب و نفت و گاز، از سرمایه دارترین کشورها محسوب مي‌شود چگونه است که امروز با بحران هایی از جنس کمبود همین منابع روبرو شده است.

این پرسش را با دکتر مصطفی اقلیما، استاد دانشگاه و رئیس انجمن علمی مددکاری ایران در میان گذاشتیم. از ایشان درباره تمایل ایرانیان به مصرف و تجمل پرسیدیم كه دکتر اقلیما با رد این ادعا آن را توجیه مسئولان برای کم کاری‌ها و نقصان‌هاي جامعه مي‌داند و معتقد است که در شرایط کنونی و با وجود تورم شدیدی که در چند سال اخیر بر مردم تحمیل شد، طبقه متوسط در جامعه ایران از بین رفت و همین شکاف طبقاتی موجب شد که ۹۰درصد مردم ایران نتوانند مایحتاج روزانه و ماهانه خود را هم تامین کنند و عملا تجمل و مصرف بیش از اندازه آرام آرام از زندگی طبقه فرودست جامعه رخت بر بست اما ۱۰ درصد افراد کشور در اثر سیاسیت‌هاي غلط اقتصادی توانایی مال اندوزی و تجمل گرایی خود را حفظ کردند که عمده علت آن هم عدم نظارت در مسئله اخذ مالیات بر درآمد است و مصارف افراطی هم اکثرا بین افراد این طبقه دیده مي‌شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به بالا بودن میزان مالیات بر درآمد در کشورهای پیشرفته آن را موجب رشد سیستم خدمات رسانی در این جوامع مي‌داند و معتقد است دولت و حکومت باید بتواند از مالیات اغنیا رفاه را برای مردم متوسط و فقیر جامعه فراهم کند. اقلیما، علت بالا بودن مصرف انرژی، آب و موارد دیگر را نبود ساختارهای زیربنایی درست در این زمینه ها دانسته و مي‌گوید هدر رفت آب در بسیاری از مواقع به نحوه مصرف مشترکان ارتباط چندانی ندارد، بلکه به مسائلی چون نبود سیستم لوله کشی درست، نشست آب در زمین، یکی بودن آب شرب با آبهای مصرفی، عدم وجود سیستم فاضلاب در بسیاری از نقاط مرتبط است که متاسفانه مسئولان به جای توجه به این حوزه ها، همواره ساده ترین راه یعنی واردات را بر مي‌گزینند.

رئیس انجمن علمی مددکاری ایران مي‌افزاید در مسئله مصرف گاز و برق هم با همین مشکلات مواجه هستیم، سیستم گرمایشی و سرمایشی منازل مسکونی، با وجود به اصطلاح مهندسان ناظر شهرداری، هنوز هم درست نیست و هدر رفت این منابع در بخش خانگی با وجود این ساختمان‌هاي غیر استاندارد روزبه روز بیشتر مي‌شود. وي با اشاره به بالا بودن مصرف بنزین در ایران یاد آور مي‌شود که هیچ یک از ما دلخواهمان نیست که بنزین سوزانده و متحمل هزینه شویم اما در ایران نه خیابان‌هاي استانداری برای ماشین سواری وجود دارد و نه اتومبیل‌هاي استانداردی، بنابراین راننده مجبور است مسیر چند دقیقه ای را چند ساعته بپیماید و لاجرم بنزین بیشتری هم بسوزاند.

دکتر اقلیما در بخش پایانی گفتگو ضمن تاکید بر این نکته که ایران و ایرانی شایسته بهترین‌هاست از مسئولان خواست برای حل بحران‌هاي موجود دنبال راهکارهای بيهوده‌اي چون انتقال آب از این گوشه به آن گوشه ایران نباشند بلکه به این دو توصیه رهبری توجه کنند که شایسته سالاری و پاسخگویی باید میان مسئولان ما الگو باشد که توجه به این دو توصیه سبب مي‌شود کارهای بزرگ به دست انسان‌هاي کوچک نیافتد و فاجعه هایی مانند مسکن مهر رخ ندهد. اگر مسئولی به این امر واقف باشد که باید در برابر مافوق یا مردم خود پاسخگوست، قطعا کار خود را بهتر و اصولی تر انجام مي‌دهد و از بروز فاجعه هایی مانند کشف روغن پالم در شیر جلو گیری مي‌شود.

شاهین کاکاوند
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۰:۰۱
مقصر مسولان کشور هستند باید قبل از دادن پایانکار نصب شیرهای هوشمند واتوماتیک قطع ووصل اب در ساختمان سازی را اجباری کنند و بجای واردات بیهوده محصولات لوکس غیرضروری صعنایع مهار اب های راکد را واردکشور کرده وبخش خصوصی تشویق به سرمایه گذاری دراین امر کنند (254313)
ایران
Spain
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۲:۰۲
پاراگراف اخر متن فوق بسیار زیبا و تامل برانگیز است و پاسخی قاطعانه به مدافعان طرحهای انتقال اب از سرشاخه های کارون میباشد. (254327)
1001
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۴:۵۶
مقصر مسئولین هستند

همانطور که نمیشود زمین مسکونی را تجاری کرد باید قانونی هم تصویب شود و نگذارد زمینهای دیم با کمک چاه عمیق تبدیل به زمین آبی شوند (254334)
محیط زیستی
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۵ ۰۰:۱۹
مقصر همه هستیم
وقتی هنرمندان ما میرن تو طبیعت و جای تمیز کردن جوجه شکار میکنن میخورن
وقتی مردم از شهرداری میخوان درختهای کوچه رو قطع کنه خیابون بزنه و ....
کلا ما ایرانیها دشمن محیط زیست هستیم ، به خدا بعضی روزها گریه ام میگیره ز رفتار مردم مخصوصا روشنفکرها و افراد مدعی با طبیعت
چرا فرزندان ما تا 20 سالگی یه درخت هم نمیکارن ولی ....
آجای رفتن قلیان کشیدن ، جای خوشی بیخودی ، با هم قرار بگذارید درختانی بکارید و بهشون سر بزنید
بزارید این درختها محل تجمع و دیدار دوستان باشه تا قهوه خانه (254398)
1001
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۵ ۰۰:۴۱
یکی از مسئولین بیاد بگه آیا کاشت علوفه با آبهای زیرزمینی صرفه اقتصادی دارد یا وارد کردن آن از استرالیا؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ (254403)
م
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۵:۳۴
باید ببینیم بیشترین مصرف کجاست همان جا بهینه سازی وصرفه جویی کنیم که طبق امارها مربوط به کشاورزی سنتی است با حدود 92% (254337)
تشنه
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۵ ۰۰:۲۱
«بارالها ! بارانى حیات بخش، سیراب کننده، کامل، همگانى، پاکیزه، پربرکت، گوارا و خرّمى بخش از ناحیه خودت بر ما نازل فرما ! بارانى که گیاهانى پربرکت با شاخه هاى پر ثمر و برگهاى سرسبز و پرطراوات برویاند، آن گونه که بندگان ضعیفت را با آن توان بخشى و سرزمینهاى مرده را با آن زنده کنى !
خداوندا ! بارانى ده ! که تپّه ها و کوههاى بلند ما را پر گیاه سازد و در دامنه ها و دشتها جارى گردد، به تمامى سرزمین ما نعمت فراوان بخشد
بخشی از 115 نهج البلاغه
دوستان لطفا بخونید تا خداوند به ما رحم کنه (254399)
فرهاد
United States
۱۳۹۳/۰۷/۱۵ ۰۶:۰۷
مسئولین همیشه میخوان مردم رو مقصر نتایج بی لیاقتی و بی کفایتی های خودشون نشون بدن. یک نمونش هم همین آمارهای مصرف آب و برق مردم ایران. اون 30 درصد هدر رفت آب در لوله های فرسوده انتقال آب و هدر رفت عظیم برق در شبکه انتقال نابسامان برق کشور رو هم میگذارن به حساب مردم بیچاره. بجای اینکه دنبال درست کردن اینها و اصلاخ شیوه کشاورزی و آبیاری که 70درصد مصرف آب شیرین ایران رو داره باشن دنبال درست کردن آمار برای پرمصرف نشون دادن مرد ایران هستن.در حالیکه کل مصرف آب شرب مردم 2 درصده.بهار نامردی چاپ نکنی. (254413)
مرگ بر دروغ
United States
۱۳۹۳/۰۷/۱۵ ۰۶:۱۷
امان از فریبکاری. خیلی مضحکه مقایسه این آمار میامگین مصرف جهانی با ایران. وقتی میگن میانگین جهانی یعنی تمام کشورهای افریقایی و ویرانه و جنگ زده هم جزوشون هست که اصلا نه برق و آب دارن که بخوان مصرف کنن نه منابع گاز و نفت دارن نه صنعت و کار و تولیدی دارن که بخوان اصلا آب و برقی براش مصرف کنن. چطور وقتی چیزهای دیگه مثل «مالیات» رو میخوان بگیرن با کشورهای پیشرفته صنعتی مقایسه میکنن ولی الان شد میانگین جهانی؟؟ (254414)
علی
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۰:۳۷
وقتی مسولین به جای فرهنگ سازی دنبال سیاست بازی است نباید انتظاری جز این داشت. فراموش نکنیم تا وقتی فرهنگ یک کشور درست نشود نه اقتصاد نه آزادی بلکه هیچ چیز درست نخواهد شد. (254316)
کارشناس وزارت نیرو
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۰:۴۳
بهار منتشر کن. چرا با اطلاعات درست سراغ مسئله تونلهای انتقال آب در کارون نمی روید؟ تونل بهشت آباد برای انتقال آب به سه استان کرمان یزد و اصفهان طرح شده است و در این انتقال آب نه تنها خوزستان خشکسالی نمی شود بلکه بخش بسیار ناچیزی از آبی که به خلیج فارس می ریزد کنترل می شود. و قابل توجه اینکه این میزان حتی یک در 50 آبی که بیهوده به خلیج فارس می ریزد نیست. (254317)
نجات کارون1
Spain
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۱:۴۴
مردم شریف ایران،هموطنان عزیز و کارشناسان محترم وزارت نیرو؛
هزینه اجرای فقط یکی از طرحهای انتقال اب از سرشاخه های کارون موسوم به طرح ((بهشت اباد)) حداقل 120000هزار میلیارد ریال براورد میشود!
ایا میدانید با این میزان هزینه میتوان حجم وسیعی از زمینهای کشاورزی کشور را به سیستم های پیشرفته ابیاری(قطره ای و تحت فشار)مجهز کرد.
به راستی چرا عده ای میخواهند به بهانه تامین اب شرب،طبیعت را دستکاری کنند و با انحراف مسیر رودخانه ها موجبات نابودی انها را فراهم سازند؟!
ادامه در کامنت بعدی... (254324)
نجات کارون2
Spain
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۱:۵۵
جناب کارشناس وزارت نیرو، چطور شما ابی که از کارون به خلیج فارس وارد میشود_انهم در شرایطی که کم ابی کارون امکان رسیدن ابی به خلیج فارس را ممکن سازد!_ را تلف شدن اب کارون محسوب میکنید؟! در صورتیکه حتی افراد غیرکارشناس هم میدانند که اب ورودی از کارون به خلیج فارس حقابه طبیعت محسوب میشود و از پیش روی اب شور دریا به درون رودخانه و شور شدن بیشتر اب کارون جلوگیری میکند.
مردم ایران هنوز هم فاجعه سد گتوند علیا را که با نظر و به اصطلاح کارشناسی کارشناسان وزارت نیرو به انجام رسید را فراموش نکرده اند! (254325)
نیما
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۸:۰۳
دوست عزیز حتی اگر این آب به خلیج فارس هم بریزد بیهوده نیست وکلی موجود زنده هم در این رودخانه ها و هم خلیج فارس حیاتشان به همین آب وابسته است. شما رودخانه را با یک کانال دست ساز بشر اشتباه گرفته اید. پیشنهاد میکنم در مورد قوانین بین المللی سد سازی و حق آبه پایین دست در دنیا مطالعه بفرمایید (254351)
حسینی
Spain
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۲۰:۰۲
جناب کارشناس، اخرین مطالعات وزارت نیرو درباره منابع ابی کارون مربوط به سال87 میباشد و امار ارائه شده در این مطالعات با وضعیت فعلی منابع ابی کارون هیچگونه مطابقتی ندارد،ضمنا بنابر نظر برخی کارشناسان مجرب صنعت اب کشور در این مطالعات نظریه های غلطی ارائه شده است و طرحهای اب بر مصوب استان خوزستان در سطوح واقعی در نظر گرفته نشده اند و همین حالا که هنوز این طرحها اجرایی نشده اند استان خوزستان با کمبود جدی اب مواجه است بتابراین طرحهای انتقال اب از سرشاخه های کارون خصوصا بهشت اباد فاقد توجیهات فنی هستند (254367)
بی طرف
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۵ ۰۰:۳۹
البته عقل سلیم میگه آب رو جای اینکه بریزیم تو دریا بدیم به بقیه
لطفا بهار برید اطلاعات جامعی از مخالفان و موافقان این طرح جمع کنید
اگر حرف ایشون درست باشه واقعا فردای قیامت شما چطور میخواید جواب کسایی که آب آشامیدنی ندارن رو بدید
لطفا احساسی برخورد نشه
اگر آب کارون به دریا میریزه عقل سلیم میگه در نزدیکی دریا این آب برداشت بشه بره به مناطق خشک اگر اینطور نیست خوب مساله فرق داره (254402)
115
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۰:۵۵
مرزها را به روی اجناس مرغوب بستند و ما را مجبور کردند وسایل برقی و اتومبیل و ماشین لباسشویی پر مصرف بخریم الان کلیه هواپیماها با عمر بالای چهل سال دارند استفاده میشوند 30 درصد اب در شبکه معیوب هدر میرود و .......... بله مثل همیشه مردم بدهکارند (254320)
اندیشه ها
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۱:۲۷
تلاش بیگانگان برای نفوذ در منطقه بختیاری
پس از پخش جنجالی سریال سرزمین کهن که موجب اعتراض بختیاریها در استانهای جنوبغربی کشور شد، سرمایه گذاری بیگانگان برای نفوذ در این منطقه افزایش یافته است.
در این میان شخصی بنام امیررضا امیربختیار از عموزادگان تیمور بختیار مؤسس ساواک که خود میکوشد بیشتر بعنوان عموزاده شاپور بختیار شناخته شود، با فعال نمودن برخی وبسایتهای خبری در خارج از کشور با هدف افزایش سطح مطالبات مردمی و نیز از طریق تمرکز بر جذب جوانان در جوامع مجازی بمنظور اعلام فراخوانهای مختلف برای تجمعهای ... (254323)
اسدیان
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۲:۴۶
اصولا ازاینکه ما اصراف گرا هستیم شکی نیست ولی نباید تمام کمبود هارا از این بابت بدانیم برای مثال یکی از علل کمبود اب پرت سی درصدی شبکه توزیع اب است که این معظل هیچگاه ازطرف مسولین مربوط به عنوان یک مشکل اساسی مطرح نگردیده است (254330)
333
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۵:۲۸
طبق اکثر امارها 92% مصرف آب کشور در کشاورزیه حالا باید به فکر شیوه های علمی و بهینه آبیاری باشیم تا در این مقدار مصرف صرفه جویی بشه و به مصرف خانگی و صنعت هم سهمی برسه. (254335)
داش کریم
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۵:۴۴
ازدولت محترم میخواهیم به فکرمعیشت فرهنگیان باشد .مشکل آنان کمتراز بحران آب نیست. (254338)
محمد
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۱۸:۲۵
در هر کشور اموزش حرف اول را میزند کدام فرهنگ سازی را از مسئولان دیدیم ما فقط فرهنگ اختلاس و پارتی بازی و باند بازی را یاد گرفتیم که دروغ بگوییم پا روی حق بزاریم و فقیر باشیم و برای مسئولان به به و چه چه بگوییم ما چیزی یاد نگرفتیم ؟ (254352)
کارن
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۲۱:۴۹
یه داستان جالب بگم از ملانصرالدین
زن ملا به عقل خود خیلی مینازید و همیشه پیش شوهرش از خود تعریف میکرد.روزی گفت مردم راست گفته اند که دارای عقل سالم و تندرستی هستم .ملا جواب داد: درست گفته اند چون تو هرگز عقلت را به کار نمیبری به همین دلیل سالم مانده است...!! (254380)
کر بختیاری
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۳/۰۷/۱۴ ۲۲:۵۵
چن روز دیگه میگن اینم تقصیره محموده.راستی گاو مش حسنم نمی زاد که اونم حتما مقصر اقا محموده..... هر دولتی سر کار اومده چه اصولگرا و چه اصلاح طلب وقتی عرضه ندارن که مشکلات مردمو حل کنن همه چیو گردن دولت قبلی میندازن-یه پیشنهاد دارم بیایم به جای وارد کردن جنس چینی یه مدت سیاستمداراشونو وارد کنیم تا یه سرو سامونی به اوضاع بدن شاید زبون مردم بیچاره رو چشم بادامی ها بفهمن.خدایا به دادمون برس از دست اینا . (254386)