بهار نیوز - سفر كاترين‌اشتون به تهران و ملاحظات‌راهبردى

سفر كاترين‌اشتون به تهران و ملاحظات‌راهبردى

گروه سياسي: سفر كاترين اشتون به ایران داراى اهمیت ویژه‌ای است. بخصوص آنكه طی 8سال گذشته چنین مقامی در سطح اروپا به ایران سفر نکرده بود. در همين زمينه و خصوصا به دليل، زوم شدن جناح اصولگرا و خصوصا مخالفان افراطي دولت يازدهم، بر فقط يك بخش از سفر وي به ايران و به زير سئوال بردن كل اثرات مثبت آن موارد زير قابل اعتنا هستند:

١- کاترین اشتون رییس سیاست خارجی و به عبارتي وزير خارجه اتحادیه اروپا طي چند روز گذشته وارد ایران شد تا با دیدار با مقامات ایرانی روند توافقنامه ژنو و ارتباط با اتحادیه اروپا را تسهیل نمايد.

٢- سفر اشتون به ایران را نمی‌توان صرفا در بحث هسته‌ای مورد ارزيابي قرار داد. اشتون وزیر خارجه اتحادیه اروپاست و مورد تایید 28 کشور این اتحادیه و دارای مسئولیت راهبردى مهم در محيط استراتژیکی اتحادیه اروپاست.

٣- این سفر به نمایندگی از همه کشورهای اتحادیه اروپا به ایران انجام گرفته و می‌توان نتیجه گرفت که سفر مقامی در این سطح نشان‌دهنده آن است که شرایط گذشته ایران واتحادیه اروپا دگرگون شده است. باید به خاطر داشته باشیم که در دولت قبلی حتی مدیران کل وزارت خارجه‌ کشورهای اروپایی برای سفر به ایران منع شده بودند و ایران در یک موضع انفعالی از جانب اتحادیه اروپا قرار گرفته بود لذا انجام این سفر اهمیت ویژه‌ای دارد.

٤- سفر اشتون از دو منظر قابل بررسی است؛ این سفر در فاز اول در مورد روابط ایران با اتحادیه اروپا تلقی و ارزیابی می‌شود و موضوع دوم بحث پرونده هسته‌ای ایران با گروه 1+5 است که اشتون نمایندگی این گروه را بر عهده دارد. رایزنی‌ها در مورد چگونگی پیشبرد مذاکرات در قالب گروه 1+5، برای رسیدن به موافقتنامه جامع و یک سند همکاری مشترک به انجام خواهد رسید و فرصت خوبی است که اشتون خارج از هیاهوهای تبلیغاتی ضمن اینکه با واقعیت‌های داخلی جامعه ایران آشنایی ملموس‌تری پیدا می‌کند با مقامات جمهوری اسلامی از نزدیک ارتباط برقرار کرد و درک کند که مساله هسته‌ای ایران ضرورتی است که یک اجماع ملی در حول موضوع هسته‌ای برای آن شکل گرفته است.

جمهوری اسلامی ایران حق هسته‌ای خود را دنبال می‌کند تا تحریم‌ها برداشته شود و به هیچ وجه از اصول و قوانین بین‌المللی تخطی نخواهد کرد. همچنین این فرصت برای اشتون ایجاد شده است تا با واقعیت‌های کشور ما به لحاظ سیاسی و اقتصادی آشنا شود و ما باید از این سفر استقبال کنیم و در جهت بالا بردن منافع ملی، به جای تبلیغات منفی، یکپارچگی و وحدت جناح‌های سیاسی مختلف حول بحث هسته‌ای، تیم مذاکره‌کننده و دولت را نشان دهیم. این رویکرد بهترین پیامی است که می‌توان به جامعه جهانی و کشورهایی اروپایی از طریق سفر اشتون منتقل شود.

٥- شخصيت حقوقي اشتون برای ایران دروازه ی بازارهای بزرگ اقتصادی 28 کشور است که بعد از آمریکا بیشترین تولید ناخالص ملی را دارند.اروپایی که نیاز مبرم به گاز بیشتر دارد و در پی این است که انحصار تامین انرژی گاز خود را از احاطه کامل روسیه خارج کند و برای این سیاست به دنبال جایگزین‌هاي جدید است. ایران به عنوان اولین کشور دارای منابع گازی در جهان بهترین گزینه برای کشورهای حوزه یورو، جهت متعادل کردن قدرت انحصاری روسیه در تامین انرژی است .

٦- اقتصاد ملي و مقاومتي با شعار و حب و بغض و علاقمندى با مباني جناحي قابل مديريت نيست. دوران این روش‌هاي پوپولیستی طي هشت سال گذشته به پایان رسیده است. برای اقتصاد با رشد بالا نیاز به تدبير، توجه به منافع و مصالح ملي تلاش و کوشش همگاني است. لذا برای پویایی و افزایش دامنه نفوذ باید در تمام بازارهای جهانی حضور داشت و این حاصل نمي‌شود مگر با یک برنامه دیپلماسی ملي هوشمندانه؛ زیرا در رابطه با کشور ما سیاست‌هاي خصمانه وجود دارد و برای حداقل کردن آن دیپلمات‌ها حلال مشکلاتند نه افراد غير مسئول و يا عناصر دربند منافع شخصي و جناحي.

٧- حدود پنج سالی می‌شود که بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی، ایران را رسما در فهرست سیاه قرار داده‌اند و اتباع خود را با صدور پیام‌های هشداردهنده و اخطارآمیز از سفر به ایران باز می‌دارند، پیام‌هایی که البته در هفت‌ماه گذشته و انتخاب «حسن روحانی» به‌عنوان رییس‌جمهور تا حدی در لفافه قرار گرفته، اما هنوز کاملا حذف نشده است. حالا شاید سفرکاترین اشتون - مسوول سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا -به ایران، به خروج ما از فهرست سیاه کشورهای غربی و شکسته شدن تحریم روابط گردشگری غرب با ایران کمک کند.

٨- در خصوص ديدار اشتون با چند نفر از شهروندان كشور آنچه مهم و مورد مطالبه براى منافع و مصالح ملي كشور است، نبايد نگاه محدود و گاهي بغض‌آلوده ضابطين در فضاى بسته و در محيط زندان و پرونده‌هاي مسئله‌داري كه معمولاً در ارتباط با ضابط و متهم بوجود مي‌آيد و به غرض ورزى‌هاي شخصي منتج مي‌گردد، مطمع نظر در حوزه وسيع و گسترده سياست خارجي قرار گيرد.

ظرفيت ملي و ديپلماسي يك كشور براى حصول به منافع و امنيت ملي بايد داراى چنان عمق و انعطافي باشد كه طاقت بازتاب صدای مخالف خود را در راهبرد سياست خارجي و امنيت ملي از قبل در مناسبات و روابط، قابل پيش بيني و لحاظ نمايد. زیرا این عمل فضای سیاسی مورد علاقه و طراحي شده بد خواهان كشور را معكوس و فضاى سياست راهبردى كشور را با غافلگيرى دشمن براى حفظ و حصول به منافع ملي را رونق مي‌بخشد و توان داخلي کشور را از رکود و مستهلك شدن در فضاى ساخته و پرداخته حريف خارج مي‌کند.

باعث مي‌شود كشورهاى حساس شده نيز نسبت به چنين موضوعاتي هرچه بیشتر نسبت به دشمني حريف، بعنوان رقيب بنگرند و برای کسب اعتماد دوجانبه با كشور فعال تر شوند. همچنین چون مسئولين و تعيين كنندگان خط مشي ملي كشور به صداقت رفتار خود نسبت به شهروندان كشور ایمان دارند و گمان بر ظلم ندارند اين رفتار عیان بهترين نوع آگاه سازى و مقابله با جنگ نرم عليه دشمنان دين، ملك، ملت و نظام در سطوح استراتژيك و گستره جهاني است.

٩- تماس با جامعه مدنی در فضاى غير حساس و يك ديپلماسي پايدار، در برنامه سیاست خارجی امری شناخته شده است کما اینکه روساي جمهور و وزیران امور خارجه کشورمان نیز در سفرهايشان به سایر کشورها در این چارچوب با فعالان جامعه مدنی دیدار و تبادل نظر مي‌نماید.