دریافت لینک صفحه با کد QR
نگاهی به انتخابات پارلمانی اخیر تركیه؛
برآیند انتخابات ترکیه؛ ائتلاف یا تجدید انتخابات؟
22 خرداد 1394 ساعت 18:13
با توجه به فضای سیاسی ترکیه به نظر نمی رسد تجدید انتخابات تغییر مثبتی در آراء حزب متبوع رجب طیب اردوغان ایجاد نماید.
هيرش سعيديان
گروه بین‌الملل: انتخابات7ژوئن 2015 با وجودیكه به كسب اكثریت نسبی آرا (41 درصد كرسی‌ها) حزب عدالت و توسعه منتهی شد اما به بیش از سیزده سال اقتدار پایان داد. با کاهش 10 درصدی آراء این حزب و از دست دادن اکثریت پارلمانی، تنها راه پیش روی حزب عدالت و توسعه برای تشکیل مجدد دولت، ائتلاف با یکی از سه حزب عمده رقیب است.
در صورتی که این حزب به غنوان حزب اول انتخابات نتواند تا چهل و پنج روز تلاشش را برای تشکیل ائتلاف با سایر احزاب به نتیجه‌ای مشخصی برساند می‌تواند درخواست تجدید انتخابات نمایید. با توجه به فضای سیاسی ترکیه به نظر نمی رسد تجدید انتخابات تغییر مثبتی در آراء حزب متبوع رجب طیب اردوغان ایجاد نماید.
برخی حتی کاهش بیشتر آراء عدالت و توسعه در صورت تجدید اتنخابات را محتمل می‌دانند. در این صورت به نظر می‌رسد منطقی ترین اقدام رایزنی با دیگر احزاب جهت تشکیل دولت ائتلافی است. گاردین به نقل از روزنامه های طرفدار دولت (حزب عدالت و توسعه) نوشت که این حزب ممکن است در خواست تجدید انتخابات نماید اما برخی این موضع گیری را تلاش اردوغان برای جلوگیری از سهم‌خواهی بیش از حد احزاب رقیب بدر مقابل پذیرش ورود به دولت ائتلافی می‌دانند.
آژانس خبری آناتولی نوشت دولت باغچلی، رهبر حزب راست حرکت ملی ترکیه ائتلاف با اردوغان را رد کرده و گفته که آماده است در برابر ائتلاف احتمالی حزب عدالت و توسعه- حزب دموکراتیک کُردها(نزدیک به کردها) و حزب جمهوریخواه خلق به حزب اپوزیسیون تبدیل شود.حزب حرکت ملی ترکیه در انتخابات توانسته 80 کرسی نمایندگی پارلمان را بدست آورد.
موفقیت نسبی حزب حرکت ملی ترکیه در این دوره از انتخابات و افزایش بیش از 4 درصد آراء نشان از آشتی ملی گراهای ترکیه با این حزب دارد. با نگاهی موشکافانه به این موضوع متوجه خواهیم شد که تلاش های سراسیمه حزب عدالت و توسعه و شخص رجب طیب اردوغان در اظهارات عجولانه در خصوص مسئله کردها و روند مذاکرات صلح برای نزدیک شدن به ملی‌گراهای ترکیه کارساز نبوده و این حزب تقریبا با افزایش 2 میلیونی رای خود توانسته وضعیت خود در 25مین دوره پارلمان ترکیه بهبود ببخشد.ائتلاف حزب عدالت و توسعه با این حزب چندان محتمل به نظر نمی رسد.
حزب دیگر حزب جمهوری خواه خلق ترکیه است كه در انتخابات اخیر، 132 کرسی نمایندگی را بدست آورده است. حزب جمهوریخواه خلق ترکیه موقعیت خود در انتخابات 2011 را تقریبا حفظ کرده است. اگر چه کاهش نامحسوسی داشته ولی باز توانسته از کرسی های خود نیز در انتخابات 2015 دفاع کند و تقریبا بلیط همان تعداد کرسی را برای خود در پارلمان ترکیه رزرو کند ولی مسئله مهم این است، حزب جمهوری خواه خلق ترکیه و شخص کمال قلیچدار اوغلو که همواره از حزب متبوعش به عنوان حزب موسس جمهوریت ترکیه یاد می‌کند این آراء و ارقام یک پیروزی است یا یک شکست؟
حزبی که داعیه حاکمیت در جمهوریت ترکیه را دارد در جا زدنش در 4 سال حتی نزول آراء این حزب دلیل بر مشکلات عمیق این حزب دارد. این حزب همچنین دارای گرایشات رادیکال ناسیونالیستی است. تلاش اردوغان برای گشودن باب مذاکره و تفاهم با کردها بشدت مورد انتقاد کمال قلیچدار اوغلو قرار گرفت، سالها درگیری لفظی اتخاذ تندترین مواضع علیه همدیگر بک گراند تاریخی این حزب با حزب عدالت و توسعه است. ائتلاف بعید جمهوری خواه خلق با عدالت و توسعه تعجب همگان را موجب خواهد شد.
در این میان محتمل ترین گزینه ائتلاف احتمالی حزب دمکراتیک خلق (حامی کردها) با 80 کرسی نمایندگی در پارلمان است. اگر ریاضی وار به انتخابات پارلمان ترکیه نگاه کنیم حزب عدالت و توسعه بیشترین رای را به دست آورده است ولی پیروزی در این انتخابات از آن حزب دموکراتیک خلق‌ها است؛ حزبی که به عنوان حزب کلید در این انتخابات مطرح شده بود نه تنها توانست حدنصاب انتخابات پارلمان ترکیه را به دست آورده و به پارلمان ترکیه راه پیدا کند بلکه بیشتر از حد انتظار ظاهر شد.
با مقایسه تطبیقی دو دوره اخیر پارلمان ترکیه حزب دموکراتیک خلق ها پیروز 25مین دوره از انتخابات پارلمان ترکیه است. شاید بتوان گرایش علوی های ترکیه به حزب دموکراتیک خلق ها (به نحوی که در تونجلی –قلعه مستحکم حزب جمهوریخواه خلق هاو استان علوی نشین ترکیه- حزب دموکراتیک خلق ها حزب اول شده است) و روی گرداندن کردهای ترکیه از حزب عدالت و توسعه و پشتیبانی آنها از حزب دموکراتیک خلق ها و در کنار آن حمایت چپ‌گراها و روشنفکران و آکادمیست های ترکیه از این حزب مهم ترین عامل در این نتیجه به شمار آورد.
اظهار نظر تاریخی رجب طیب اردوغان (کوبانی در حال سقوط است) بیشترین ضربه را به حزب عدالت و توسعه وارد آورد. به عنوان مثال دیاربکری که همواره از حزب عدالت و توسعه حمایت کرده بود در این دوره از انتخابات از 11 نماینده تنها توانست 1 نماینده برای حزب عدالت و توسعه باشد 10 نماینده دیگر از حزب دموکراتیک خلق ها است.
صلاحدین دمیر تاش رهبر حزب دمکراتیک خلق ها نیز اما مانند همتایانش در احزاب جمهوری و حرکت ملی هر گونه ائتلاف با حزب عدالت و توسعه رد کرده است. او در تازه ترین اظهارات خود حزب جمهوری خلق را گزینه مناسب برای ائتلاف با عدالت و توسعه عنوان کرده. تاریخ ترکیه اما نشان داده که این اظهارات لزوما غیر قابل برگشت نیستند و در جریان رایزنی ها اتفاقات سیاسی پیش بینی نشده ای ممکن است رخ دهد.
مسئله ای دیگری که حزب دمکراتیک مردم را به گزینه ای محتمل تری برای ائتلاف تبدیل می‌کند وجود تعداذ زیادی نماینده اسلامگرا در این حزب است. بر عکس باور غالب این حزب تنها از چپ ها و ملی گرایان کرد تشکیل نشده بلکه آنان در این دوره با جذب جریانات اسلامی توانستند نظر چهره های شاخص آنان را برای کاندید شدن در قالب این حزب را جلب کنند، از جمله برجسته ترین آنها آلتان تان از حوزه دیار بکر است.
آلتان تان همواره بر رویکردهای اسلامی خود اصرار کرده تان در سال 2013 همراه با دو نماینده دیگر در زندان امرالی با عبدالله اوجالان، رهبر زندانی پ.ک.ک ملاقات کرد و بعدها رسانه های نزدیک به دولت، اطلاعات مربوط به این ملاقات را افشا کردند و مشخص شد که در آن ملاقات بین آلتان تان و اوجالان بحث در گرفته است. موضع این بحث و جدل نیز پذیرش اسلام به عنوان جریانی اثر گذار در کردستان ترکیه بوده است.
روزنامه صباح ترکیه یک احتمال دیگر را نیز مطرح نموده و آن تشکیل ائتلاف حزب حاکم با نمایندگان مستقل راه یافته به پارلمان است که این گزینه نیز با توجه به کثرت جهت گیری های سیاسی این افراد قطعا بسادگی قابل عملی شدن نخواهد بود.
در روزهای اخیر فضای سیاسی ترکیه شاهد اتفاقات سریع و تازه ای است. احمد داوداوغلو از پست نخست وزیری استعفا داد اما معاون او بولنت آرنج در اظهاراتی متفاوت حزب دمکراتیک خلق ها را برنده واقعی انتخابات عنوان کرد. ناظران سیاسی در ترکیه این سخنان را نوعی دلجویی از این حزب پس از بحث‌های تند در گرفته میان آنها در جریان کمپین انتخاباتی قلمداد می‌کنند.
کد مطلب: 80659
بهار نیوز
https://www.baharnews.ir