از مغولستان تا روم؛ قلمرو جدید فروش نفت ایران
توتال یکی از این مشتریان است، شرکت فرانسوی که هنوز بدهی‌هایی به ایران دارد، اما در پساتحریم در طول سفرهای اروپایی وزیر نفت ایران قرار شده است در کنار قراردادهای همکاری و توسعه در صنعت نفت، قراردادی نیز برای خرید ١٥٠ تا ٢٠٠ هزار بشکه نفت خام در روز با ایران امضا کند.
مغولستان مشتری تازه دیگر نفت ایران به حساب می‌آید، کشوری که به گفته زنگنه علاقه‌مند به خرید نفت از ایران است اما چون به دریا راه ندارد این صادرات تنها می‌تواند به واسطه شرکت‌های چینی صورت گیرد و در صورت توافق بین چین و مغولستان، ایران نیز مشکلی برای آغاز صادرات به این کشور نخواهد داشت.
به گفته زنگنه، قرارداد فروش نفت بین ایران و مغولستان با توجه به نیاز اندک این کشور می‌تواند بین ٥٠ تا ٦٠ هزار بشکه در روز باشد.
یونان نیز از کشورهایی است که اگرچه مشتری جدیدی برای ایران به حساب نمی‌آید اما سال‌ها تحریم نام آن را از فهرست مشتریان نفت خام ایران خط زده بود و حالا قرار است به این فهرست بازگردد.
لازمه از سرگیری فروش نفت به یونان، تسویه بدهی‌های نفتی این کشور به ایران است، چراکه معاملات جدید منوط بر روشن شدن تکلیف معاملات قبلی است. میزان بدهی‌های نفتی یونان به ایران چیزی در حدود 800 میلیون دلاراست.
آفریقای جنوبی دیگر مشتری قدیمی نفت خام ایران بود که تحریمها خرید آن را به صفر رساند، این کشور اما در پسا تحریم می‌خواهد به بازار نفت خام ایران بازگردد.
زمانی ایران تامین‌کننده 40 درصد نفت مورد نیاز آفریقا بود و حالا در پساتحریم بار دیگر این دو کشور برای باز کردن مسیر بسته شده خرید و فروش نفت مذاکره می‌کنند. هم اکنون بحث اصلی این دو کشور برای آغاز صادرات نفت خام بر سرقیمت است و ایران هم اعلام کرده است قیمتی را می پذیرد که قیمت رقابتی بازار باشد.
انی و ساراس دو مشتری قدیمی دیگر ایران به دنبال آغاز دوباره خرید نفت هستند، خرید نفت خام از ایران در برنامه های هر دو شرکت بزرگ نفتی ایتالیا قرار دارد و برای خرید بیش از ١٥٠ هزار بشکه نفت از ایران اعلام آمادگی کرده بودند.
110 هزار بشکه سهم ژاپن از بازار نفت خام ایران تا بهمن ماه سال گذشته بوده است، اما ژاپن در همان زمان در دیدار مقامات نفتی ژاپن و ایران ابراز تمایل کرده بود که در قرارداد جدید با ایران حجم خرید نفت خود را افزایش می‌دهد تا خرید نفت این کشور از ایران به سطح پیش از تحریمها برسد.
چین دیگر کشور آسیایی است که اگرچه رابطه نفتی ایران با آن در طول تحریمها هرگز قطع نشد اما با مشکلات فراوانی مواجه شد و سطح خرید نفت آن را کاهش داد. حالا ایران در حال تدارک تدابیری است تا صادرات نفت خام خود را به چین پس از لغو تحریمها افزایش دهد؛ به همین منظور این کشور قراردادهایی را با بزرگترین خریدار خود، چین، برای سال ۲۰۱۶ امضا کرده است.
شرکت سینوپک، بزرگترین شرکت پالایشی در آسیا و شرکت دولتی ژوهای ژنرانگ چین قرار است در مجموع به طور میانگین روزانه ٥٠٥ هزار بشکه نفت خام از ابتدای سال ۲۰۱۶ از ایران خریداری کنند. این مقدار برابر با خرید کنونی این شرکت از ایران و نیز حدود نیمی از صادرات کنونی نفت خام ایران است.
چین در طول ۱۰ ماه گذشته روزانه ۵۳۶ هزار و ۵۰۰ بشکه نفت خام از ایران خریده است که نسبت به مدت مشابه پارسال 1.9 درصد کاهش نشان می دهد.
هند نیز یکی دیگر از مشتریان قدیمی ایران است، کشوری که نه تنها به دنبال اجرای پروژه‌های نیمه کاره خود به ایران آمده است بلکه برای افزایش خرید نفت خام نیز اعلام آمادگی کرده است. سطح کنونی خرید نفت خام هند از ایران حدود 350 هزار بشکه در روز است.
هند البته به دنبال خرید گاز از ایران نیز هست، دو گزینه صادرات گاز به هند از طریق خط لوله و به صورت ال ان جی وجود دارد.
کره جنوبی نیز از جمله مشتریانی است که لغو تحریمها را فرصت مناسبی برای افزایش خرید نفت خام از ایران می‌داند، این کشور تصمیم دارد خرید 100 هزار بشکه‌ای در روز خود را به دو برابر افزایش دهد. مقام‌های کره جنوبی قول داده‌اند مقدار واردات نفت خام و میعانات گازی از ایران را به رقمی بالاتر از پیش از تحریمها برسانند و در طول سال ٢٠١٦ این رقمها را افزایش دهند.
از نفت که بگذریم، گاز نیز به دنبال مشتریان جدیدی برای خود است که از جمهوری چک گرفته تا گرجستان، هند، عراق، پاکستان و عمان از مشتریان آتی گاز ایران به حساب می‌آیند.
