جزئیات تلخ نسل‌کشی ایزیدیان توسط داعش

به گزارش گاردین، در گزارش سازمان ملل که بر اساس مصاحبه با چندین تن از بازماندگان جنایات داعش تهیه شده، آمده که شبه نظامیان خارجی داعش از اوت ۲۰۱۴ به طور کاملا سیستماتیک ایزدیان را در عراق و سوریه دستگیر کرده و تلاش می کنند تا هویت آنان را از میان ببرند. در گزارش سازمان ملل آمده، داعش تلاش کرده با وادار کردن مردان به انتخاب میان تغییر مذهب و گرویدن به اسلام یا مرگ، تجاوز به دختران جوانی که حتی کمتر از ۹ سال داشته اند، فروش زنان در بازار برده فروشی و وادار کردن پسران جوان به جنگیدن، هویت ایزدیان را از میان ببرند.

بر اساس این گزارش، داعش با استفاده از یک اپلیکیشن رمزگذاری شده و دست به دست کردن تصاویر زنان و دختران ایزدی دستگیر شده مزایده های برده فروشی آنلاین را آغاز کرده بود. یکی از این زنان ایزدی به بازرسان سازمان ملل گفته که ۱۵ مرتبه فروخته شده و به سختی می تواند تمام شبه نظامیانی که او را خریداری کرده اند به یاد آورد. بازرسان شواهدی را جمع آوری کرده اند که نشان می دهد داعش پسران و مردان ایزدی که بیش از ۱۲ سال داشتند را از باقی اعضای خانواده جدا کرده و کسانی را که از تغییر دین سر باز زده اند، به قتل رسانده است. زنان و کودکان نیز پیش از منتقل شدن به محل هایی در عراق و پس از آن سوریه، اغلب شاهد این قتل ها بوده اند. بیشتر اسیران ایزدی در حال حاضر در سوریه هستند. در گزارش سازمان ملل آمده است: «هیچ گروه مذهبی دیگری در محدوده تحت کنترل داعش در سوریه و عراق به اندازه ایزدیان، چنین درد و رنج و تخریب گسترده‌ای را متحمل نشده‌اند.»

برآورد ها حاکی از آن است که شمار ایزدیان در جهان حدود ۷۰۰ هزار نفر است که اغلب آنان در شمال عراق و اطراف سنجار متمرکز هستند. ایزدیان به لحاظ قومی عمدتا کرد هستند و سنت های مذهبی خود را به رغم سال ها تهدید و ارعاب حفظ کرده اند. گزارش سازمان ملل می گوید که بر اساس کنوانسیون نسل کشی ۱۹۴۸، اقدامات داعش علیه ایزدیان نسل کشی بوده است. این برای نخستین بار است که سازمان ملل یک تحقیقات ویژه را درباره ایزدیان انجام داده است، از جمله درباره حمله داعش به منازل آنان در کوه سنجار در شمال عراق. حال سازمان ملل در گزارش خود عنوان کرده که «نسل کشی ایزدیان در حال اجرا شدن است.»

این در حالی است که تلاش قبلی درخواست از شورای امنیت سازمان ملل برای ارجاع جنایات جنگی در سوریه به دیوان بین المللی کیفری به دلیل مخالفت روسیه و چین شکست خورد. با این حال سازمان ملل اعلام کرده که اگرچه مسیر پیگیری این جنایات از طریق دیوان بین المللی کیفری مسدود شده، اما احتمالا افرادی که در این جنایات دست داشته اند توسط دادگاه های داخلی تحت تعقیب قرار می گیرند. گفته شده، هم اکنون نام برخی افراد که در نسل کشی نقش داشته اند به کشورهای مربوطه شان اعلام شده است.

با وجودی که توبیاس الوود، معاون وزیر خاورمیانه انگلیس در امور خاورمیانه، نوع رفتار داعش با ایزدیان را نسل کشی خوانده، انگلیس تا همین اواخر رویکردی دوگانه ای را در برابر این مساله اتخاذ کرده بود. اکنون (با انتشار این گزارش) انتظار می رود بودجه ای که انگلیس برای کمک به جمع آوری شواهد درباره رفتار داعش با ایزدیان تعیین کرده، افزایش یابد. پائولو پین هریو، رئیس کمیسیون تحقیق سازمان ملل در امور ایزدیان، در جلسه ای در ژنو گفته است: «داعش وحشتناک ترین جنایات را علیه هر زن، کودک یا مرد ایزدی که دستگیر کرده، اعمال کرده است. به همین دلیل جرم نسل کشی باید در سطوح ارشد سیاسی، از جمله در شورای امنیت، با اقدام بسیار قاطعانه ای پاسخ داده شود.»

ویتیت مونتاربهورن، یکی از اعضای این کمیسیون گفته که در گزارش جزئیاتی دقیقی از محل ها، نوع خشونت ها و اسامی عاملان این جنایات دارد. چهار کمیسیون مستقل نیز ادعا کرده اند که حداقل ۳۲۰۰ زن و کودک ایزدی هنوز در اسارت شبه نظامیان داعش هستند. کارلا دل پونته، یکی از بازرسان سازمان ملل و دادستان کل سابق این سازمان، می گوید: «داعش هیچگاه نیت خود برای از میان بردن ایزدیان در سنجار را پنهان نکرده و این یکی از عواملی است که به ما اجازه می دهد اقدامات آنان را در زمره نسل کشی بدانیم. البته ما این مساله را به عنوان نقشه راه در نظر می گیریم. نقشه راهی برای پیگرد قانونی و تحت تعقیب قرار دادن دست اندرکاران این جنایات در آینده.»
گفته شده، امل کلونی، وکیل مدافع، فعال حقوق بشر و همسر جرج کلونی، بازیگر مشهور هالیوود، در حال حاضر دفاع از یکی بازماندگان تجاوز جنسی داعش را پذیرفته است. او پیش تر نیز پرونده هایی را در دادگاه بین المللی کیفری درباره جنایات جنگی در یوگسلاوی سابق و همچین به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنه پیگیری کرده است.

در گزارش سازمان ملل آمده است: «مقیاس جنایات مرتکب شده، ماهیت عمومی این جنایات، و این حقیقت که عاملان حساب شده و به طور سیستماتیک قربانیان را هدف قرار داده اند و همچنین این مساله که قربانیان همگی متعلق به یک گروه خاص بوده اند عواملی هستند به کمیسیون اجازه می دهد که این جنایات را نسل کشی بداند.» در گزارش ذکر شده است: «انجام اقداماتی برای جلوگیری از تولید کودکان ایزدی از جمله وادار کردن بزرگسالان به تغییر مذهب، جداسازی مردان و زنان ایزدی از یکدیگر، ضربه های روحی و روانی، انتقال کودکان ایزدی از کنار خانواده هایشان و اسکان دادن آن ها در کنار شبه نظامیان داعش و در نتیجه جدا کردن آنان از باور ها و رویه های جامعه مذهبیشان، تحمیل شرایطی برای زندگی است که چیزی شبیه مرگ تدریجی است.»

یکی از زنان ایزدی به یاد می آورد که توسط یک شبه نظامی داعش در بازار برده فروشی در رقه خریداری شده است. فرد خریدار هنگام سوار کردن زن به خودروی خود، به او گفته بود: «تو مثل یک گوسفند هستی که من خریدمت.» این داعشی، زن را هفت روز بعد به داعشی الجزایری دیگری که در منطقه حلب زندگی می کرد، فروخت. زن گفته که اغلب روز ها مورد تجاوز قرار می گرفته و در صورت تلاش برای فرار، با کشته شدن یکی از کودکانش، تنبیه می شد.

این داستان بسیاری از زنان ایزدی است. بیشتر این زنان و دختران که با آنان مانند احشام رفتار می شد و در خانه برای انجام امور خانه داری زندانی می شدند، از دسترسی به آب و غذای کافی نیز محروم بودند. کمیسیون تحقیق سازمان ملل همچنین داستان هایی را درباره خودکشی زنان و دختران ایزدی شنیده است. در گزارش سازمان ملل آمده که کودکان پسر بالای هفت سال نیز به زور از مادران خود جدا شده و برای آموزش های نظامی به اردوگاه های داعش در سوریه منتقل می شدند. یکی از فرماندهان داعش به یک کودکی ایزدی گفته بود: «اگر پدرت را دیدی و او هنوز ایزدی بود باید او را بکشی.»