بهار نیوز - انتخاب رشته‌ تحصیلی‌ اجباری‌ یا اختیاری؟

گروه جامعه: معاون برنامه ریزی امور مشاوره اداره کل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش گفت: هیچ اجباری برای ترغیب دانش آموزان به انتخاب رشته تحصیلی از سوی مشاوران در مدارس صورت نمی گیرد.

محمد مصطفوی در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: اگر مشاوران دانش آموز را برای انتخاب یک رشته هدایت می کنند، بر مبنای نظر دانش آموز، اولیا و معلمان، آزمون استعداد و رغبت و در نهایت نظر مشاور است و مشاوران دخالت مستقیم در این رابطه ندارند. وی افزود: هر چند موضوع هدایت تحصیلی سابقه 30 ساله در آموزش و پرورش دارد اما پس از 23 سال برای اولین بار این کار در دوره متوسطه اول آغاز شده، به همین دلیل مقاومت در این مساله امری طبیعی است.

مصطفوی ادامه داد: برخی والدین فکر می کنند دانش آموزان باید وارد بهترین رشته و نه مناسب ترین رشته شوند و البته بهترین رشته به تصور آنها علوم تجربی و ریاضی است، غافل از اینکه امسال 540 هزار دانش آموز پشت کنکوری در رشته علوم تجربی بوده اند. وی اظهار داشت: از این تعداد تنها 6 هزار و 300 دانش آموز در رشته های بالای پزشکی مثل دندانپزشکی، پزشکی و پرستاری قرار است جذب شوند و بقیه بلاتکلیف هستند.

مصطفوی با بیان اینکه اینها دانش آموزانی هستند که سرخورده می‌شوند، گفت: از سوی دیگر کشور نیاز به نیروی انسانی ماهر، تکنیسین و متخصص در رشته های علوم انسانی و ریاضی و فنی دارد و این توزیع متوازن باید اتفاق بیافتد.
وی خاطرنشان کرد: شاید یکی دیگر از دلایل دغدغه خانواده ها، جابجایی دانش آموزان از دوره متوسطه اول به متوسطه دوم باشد که البته جای نگرانی نیست و مشاوران در مدارس حضور دارند و راهنمایی های لازم را در اختیار دانش آموزان و والدین قرار می دهند.

معاون برنامه ریزی امور مشاوره وزارت آموزش و پرورش اظهار کرد: لازم است این باور قدیمی و کهنه که دانش آموزان ضعیف باید در رشته های شاخه کار دانش و فنی و حرفه ای ادامه تحصیل دهند، با فرهنگسازی از میان برداشته شود و اولیا نقش استعداد، تمایل دانش آموزان و آزمون های مشاوره ای را جدی بگیرند. مصطفوی افزود: برای آشنای دانش آموزان با نحوه انتخاب رشته تحصیلی از مهرسال 94 برای دانش آموزان در کتاب کار و فناوری مبحثی با عنوان هدایت تحصیلی شغلی دانش آموزان ارایه شده که در قالب 12 ساعت از سوی مشاوران برای دانش آموزان تدریس می شود.

وی برگزاری کلاس های توجیهی و بازدیدهای شغلی برای دانش آموزان و اولیا آنها، 24 ساعت دوره ضمن خدمت برای مدیران و 40 ساعت آموزشی برای مشاوران را از دیگر اقدامات در راستای هدایت تحصیلی دانش آموزان برشمرد.
معاون برنامه ریزی امور مشاوره اداره کل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش اظهار داشت: بر اساس سند تحول بنیادین باید 48 درصد دانش آموزان در رشته های فنی و 52 درصد در رشته های نظری تحصیل کنند که این رقم اکنون در رشته های فنی 38 و رشته های نظری 62 درصد است و هنوز به توسعه متوازن دسترسی پیدا نکرده ایم. وی با بیان اینکه انتخاب رشته بر اساس 65 درصد بررسی مشاوره ای و 35 درصد عملکرد تحصیلی صورت می گیرد، گفت: با در نظر گرفتن این دو مقوله، 12 انتخاب به دانش آموز ارایه می شود اما شرط اصلی آن است که دانش آموزان به هنگام انتخاب رشته باید هنجار منطقه ای را رعایت کنند.

وی افزود: هنجار منطقه ای به این معناست که به عنوان مثال اگر در یک منطقه از آموزش و پرورش ظرفیتی برای یک رشته در نظر گرفته شده، انتخاب رشته دانش آموزان متناسب با رتبه ای است که به دانش آموز داده می شود. معاون برنامه ریزی امور مشاوره وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: یکی از ایراداتی که می توان به طرح هدایت تحصیلی گرفت این است که چون دروس دوره متوسطه اول، عمومی است نشانگرها اختصاصی نیست و دانش آموزان با درس های واقعی مثل فیزیک، شیمی، زیست و ریاضی متوسطه دوم روبرو نشده اند و لذا یک خودکارآمدی کاذب دارند. مصطفوی یادآورشد: از آنجا که نمرات دوره متوسطه اول ترکیبی از ارزشیابی توصیفی و نمره است، دانش آموزان در انتخاب رشته تحصیلی خود بر مبنای عملکرد تحصیلی 35 درصدی تصمیم می گیرند و به نقش رغبت و استعداد خود بی توجه هستند.

وی افزود: تفاوت عمده امسال هدایت تحصیلی این است که دانش آموزان اینگونه طبقه بندی نشده اند که هر شخص قوی در یکی از رشته های ریاضی و علوم تجربی ادامه تحصیل دهد و افراد ضعیف به کار دانش و فنی و حرفه ای بروند، بلکه جدای از عملکرد تحصیلی، دانش آموز متناسب با استعداد، رغبت و توانایی خود به سمت رشته های فنی هدایت شود.
مصطفوی خاطرنشان کرد: امسال برای اولین بار هدایت تحصیلی از پایه دهم به نهم آمده اما از سال آینده روند فرآیندی را دنبال خواهد کرد به این صورت که از پایه های هفتم و هشتم در قالب درس تفکر و سبک زندگی و در پایه نهم در قالب درس کار و فناوری اطلاعات لازم به دانش آموزان داده می شود تا آنها بتوانند انتخاب آگاهانه ای داشته باشند.