جزییات کنکور در سال‌های آینده
عبدالرسول عمادی (رییس سازمان سنجش وزارت آموزش و پرورش و عضو شورای سنجش و پذیرش دانشجو)، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره انتقادهایی که بار دیگر نسبت به کنکور و لزوم حذف آن مطرح می‌شود، گفت: قطعاً آگاه هستید که بسیاری از رشته محل‌های دانشگاهی از کنکور، آزاد شده‌اند؛ مثل دانشگاه آزاد، پیام نور، دانشگاههای غیرانتفاعی و حتی بعضی از رشته‌های دانشگاههای دولتی بویژه در نوبت دوم خود از کنکور آزاد هستند. این به این معناست که داوطلبان می‌توانند؛ کارنامه‌شان را ارائه دهند، خود دانشگاه یا سازمان سنجش بررسی و سپس اعلام می‌کند؛ این افراد وارد دانشگاه شوند و تحصیل کنند، اما مسئله جایابی پیش می‌آید که می‌بینید؛ برای یک صندلی دانشگاه، ۳۰ یا ۴۰ نفر متقاضی با هم رقابت می‌کنند.
وی در ادامه به ذکر مثالی پرداخت و افزود: به طور مثال بعضی از رشته محل‌های دانشگاهی در رشته‌های خاص در دانشگاههای خاص حتی ممکن است؛ برای یک صندلی‌اش ۱۰۰ نفر رقابت کنند، این ۱۰۰ نفر که از قضا ۱۰۰ نفر داوطلب زبده هم هستند؛ کارنامه تحصیلی‌شان هم که بررسی می‌شود، عمدتاً در دروس امتحانی نمره ۲۰ گرفته‌اند، پس می‌بینید؛ این افراد رقابت‌شان در نمرات امتحانی آنقدر بوده که همگی توانسته‌اند، بهترین نمره را کسب کنند.
رییس سازمان سنجش وزارت آموزش و پرورش با طرح این پرسش که وقتی۱۰۰ نفر با بهترین نمره وجود داشته باشند، حالا باید چه کار کرد؟ افزود: مسلما نمی‌توانیم؛ کنکور را برای این افراد حذف کنیم، یعنی باید آزمونی غیر از امتحانات نهایی برگزار شود؛ یک آزمون غربالگری که بتواند خیلی ظریف، این نفرات را از هم تفکیک و متمایز کند و اینجاست که برای این رشته‌ها ناگزیر به برگزاری کنکور هستیم.
عمادی افزود: باید توجه داشت پذیرش دانشجو براساس سوابق تحصیلی تنها یکی از روش‌هایی است که قانون سنجش و پذیرش دانشجو مقرر کرده است که بر اساس آن در رشته هایی که ظرفیت، تقریباً متناسب با تعداد متقاضیان است، نیاز به کنکور نیست.
وی با تاکید بر اینکه حتی اگر کنکور سراسری هم حذف شود، خود دانشگاهها باید یک فیلتری بگذارند، افزود: به طور مثال باید یک آزمون داخلی و البته سخت‌تر را تدارک ببیند، چرا که امتحاناتِ مدارس از آنجا که طبق یک محتوای معینی صورت می‌گیرد، تا حدی می‌تواند سخت باشد؛ یعنی اگر دانش‌آموزان همه بروند و کتابهای درسی را خوب بخوانند، احتمال اینکه همه آنها نمرات خوبی بگیرند، زیاد است؛ به این دلیل که ما نمی‌خواهیم؛ بین آنها رقابت ایجاد کنیم، بلکه می‌خواهیم آنها یک محتوای معینی را یاد گرفته باشند.
عمادی خاطرنشان کرد: در بعضی رشته محل‌های دانشگاهی متقاضی همیشه زیاد است و از آنجا که ظرفیت هم از یک حدی فراتر نمی‌رود، ناگزیر باید یک آزمون دومی غیر از سوابق تحصیلی ملاک انتخاب و گزینش باشد و آن آزمون و معیار چیزی است که به آن می گوییم صنعت کنکور.
رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش گفت: کنکور کار فراگیری است که همه با یک استرس سنگین در آن شرکت می‌کنند و در این بین اگر زمینه‌ای فراهم شود که این استرس سنگین برداشته بشود، بهتر است، یا اینکه به دانشگاهها گفته شود؛ مثل قدیم خودشان برای پذیرش دانشجو کنکور بگیرند. در هر حال، کنکور تبعات بسیار سخت و سنگینی بر فضای روانی و اجتماعی داوطلبان دارد، البته بسیاری از رشته‌های دانشگاهی هم وجود دارد که نیازی به کنکور ندارد، در حال حاضر خیلی رشته‌های خالی در دانشگاهها وجود دارد که متقاضی می‌تواند به گزینش برود و بعد هم پذیرش شود.
عمادی با اعلام اینکه برای بعضی رشته محل‌های دانشگاهیِ پرطرفدار مثل پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی یا بعضی رشته‌ها در یک سری دانشگاههای خاص متقاضیان بسیاری دارند، بیان کرد: به غیر از سوابق تحصیلی به چیز دیگری نیز برای تفکیک و تمایز و انتخاب نفرات نیاز داریم؛ بطور مثال همیشه برای رشته‌های مهندسی در دانشگاه صنعتی شریف متقاضی زیاد است، بنابراین دانشگاه شریف نمی‌تواند؛ بگوید من کنکور را حذف می‌کنم و شما با مدرک تحصیلی و کارنامه و نمرات دبیرستان بیایید و وارد شوید؛ در آن صورت کلی دانش‌آموخته متقاضی از سراسر کشور می‌آیند که همه هم نمراتشان ۲۰ است. پس باید یک فیلتری برای متمایز کردن این افراد باشد.
وی در واکنش به اینکه کنکور سراسری پرهزینه و استرس‌زا است؛ لذا باید برچیده شود، گفت: این کنکور بر اساس قانون برداشته نمی‌شود؛ چرا که قانون سنجش وپذیرش دانشجو صراحتاً بیان می‌کند که به ۳ شیوه می‌توان دانشجو گرفت؛ یکی بر اساس بررسی سوابق تحصیلی، دومی سوابق تحصیلی به علاوه آزمون عمومیِ کنکور و سومی هم سوابق تحصیلی به علاوه آزمون عمومی به علاوه آزمون تخصصی. یعنی همین شکلی که الان وجود دارد. این ۳ روشی که در قانون سنجش و پذیرش است در واقع کنکور را به رسمیت شناخته است و بر مبنای آنها حداکثر برای ۱۵ درصد رشته محل‌های دانشگاهی باید کنکور برگزار شود،. مگر اینکه بعدها در این قانون تبصره‌ای بیاید یا تغییر کند تا کنکور سراسری برداشته شده و برگزاری آزمون به خود دانشگاهها سپرده شود
عمادی تاکید کرد: در مجموع آنچه می‌توانیم از منظر قانون بگوییم؛ این است که در هر صورت حداکثر ۱۵ درصد رشته محل‌های دانشگاهی در سیطره کنکور باقی خواهد ماند.
