اعتراض کنکوری هابه حذف سنوات تحصیلی
گویا موضوع لغو قانون سنوات تحصیلی در سایر دانشگاه‌ها نیز تسری یافته است؛ در یکی دو هفته اخیر؛ این روند، صدای اعتراض دانشجویان را بلند کرده است. به طوری که علاوه بر "تحصن دانشجویان تربیت مدرس"، یکشنبه 28 شهریور تعدادی از دانشجویان دانشگاه اصفهان در اعتراض به قانون سنوات تحصیلی در کتابخانه مرکزی این دانشگاه تجمع کردند. 21 شهریور نیز، "انجمن اسلامی دانشگاه امیرکبیر"در نامه‌ای به رئیس دانشگاه، نسبت به حذف سنوات در تحصیلات تکمیلی اعتراض کردند. دانشگاه رازی کرمانشاه و دانشگاه شیراز همچنین از دیگر دانشگاه‌های معترض نسبت به این روند بوده‌اند.
قانون چه می‌گوید؟
براساس ماده 15 آیین‌نامه تحصیل در دوره‌های کارشناسی وزارت علوم، سنوات مجاز تحصیل در مقطع کارشناسی پیوسته ۴ سال است که بنا بر تشخیص دانشگاه، می‌تواند تا دو نیمسال افزایش یابد. در ماده ۱۳ آیین‌نامه مصوب سال ۹۱ هیات امنای دانشگاه شریف هم آمده است که حداکثر مدت مجاز تحصیل در دوره‌های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته ۲ سال و در دوره کارشناسی پیوسته ۵ سال است. این قوانین در برخی دانشگاه‌ها به نوعی نقض شده است؛ به طور مثال در دانشگاه شریف، مسئولان تصمیم گرفته‌اند؛ ترم پنجم کارشناسی ارشد و دکتری را از مدت سنوات مجاز حذف کنند و با اعمال جرائمی مثل کاهش نمره، افزایش هزینه اسکان، اخذ شهریه به گفته دانشجویان آنها را تحت فشار قرار دهند.
افزایش "سنوات رفاهی" دانشگاه‌ها
علی اکبر مومنی ملک شاه، دبیر شورای صنفی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف درباره اعتراض دانشجویان این دانشگاه به خبرنگار ایلنا، گفت: آنچه که این روزها محور اصلی اعتراض دانشجویان به شمار می‌رود، گلایه‌ها پیرامون بحث سنوات است و در این میان مسئولان دانشگاه‌ها و وزارت علوم باید بپذیرند که لحاظ 2 یا 4 سال بعنوان سنوات، کم است و لازم است با یک بازنگری دقیق افزایش یابد. در اکثر قریب به اتفاق دانشگاه‌ها موضوعی مطرح است با عنوان سنوات رفاهی؛ به این معنا که هر ساله پول غذا و اسکان بر اساس مصوبه وزارت علوم 2 یا 3 برابر می‌شود و به تبع آن، در دانشگاه‌ها نیز این مبلغ به همان نسبت افزایش پیدا می‌کند.
دریافت جریمه 1 میلیون تومانی از دانشجوی روزانه شریف!
وی با بیان اینکه مسئولان دانشگاه شریف بدعتی عجیب و جدید را در این مورد نهاده‌اند، گفت: دانشگاه صنعتی شریف در کمال تعجب امسال ثبت‌نام دانشجویی را که تحصیلش به ترم 5 کشیده شده است، منوط به پرداخت رقم جریمه‌ای حدود یک میلیون تومان کرده است؛ یعنی دانشجو ابتدا باید آن جریمه را بپردازد تا سپس بتواند در ترم جدید ثبت‌نام کند. آنهم در شرایطی که دانشجوی مورد بحث، دانشجوی روزانه " دانشگاه دولتی " صنعتی شریف است.
اعتراض دانشجویان به سنوات رفاهی و آموزشی
دبیر شورای صنفی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اینکه این کار از سال 1391 و زمانی که شورای صنفی دانشجویان دانشگاه شریف عملاً وجود نداشت، انجام می‌شود، اظهار داشت: مسئولان عزیز دانشگاه در اتاق‌های خود در هیات امنا این قانون را تصویب کردند و همچنان این مبالغ را از دانشجویان دریافت می‌کنند. ما از 9 ماه پیش (حدوداً اوایل آذرماه 94) با تعامل کامل از طریق کمیته آموزش شورای صنفی، موضوع را با معاونت آموزشی دانشگاه مطرح کردیم و خواستار آن بودیم که این مشکل به طریقی برطرف شود. البته ما علاوه بر ابراز اعتراض خود به سنوات آموزشی، حتی به لحاظ کردن سنوات رفاهی هم معترض هستیم و معتقدیم که اقدام اشتباهی است.
برخی هیات علمی‌ها دانشجو را مجبور به 5 ترمه شدن می‌کنند
مومنی گفت: وقتی شما با فشارهای علمی (بخصوص در دانشگاه صنعتی شریف که در سختگیری‌های علمی زبانزد عام و خاص است) که به من دانشجو وارد می کنید، ناخواسته زمان تحصیل به ترم پنجم کشیده می‌شود، برخی از هیات علمی‌ها حتی دانشجو را مجبور می‌کنند که 5 ترمه بشود. از طرفی این فشارها را به دانشجو وارد می‌کنند بعد از طرف دیگر اجبار می‌کنند که باید تحصیل را 4 ترمه به پایان برسانی. این کارها با یکدیگر متناقض است و همین تناقض رفتارها باعث بلند شدن صدای اعتراض دانشجویان شده است.
جریمه‌های اجباری از دانشجویان گرفته می‌شود
وی افزود: در این میان بسیاری از دانشجویان از سویی توان پرداخت چنین پولهایی را ندارند و از سوی دیگر بر این باورند که این پول و جریمه اجباری، پول زوری است که از دانشجویان مطالبه می‌شود؛ چرا که کاملاً برخلاف اصل 30 قانون اساسی است. این درحالیست که دانشگاه اعلام می‌کند که این مبالغ در مقابل ارائه خدمات مطالبه می‌شود، در مورد خدمات رفاهی این حرف تا حدی پذیرفتنی است، اما در قبال خدمات آموزشی که قانون تاکید بر رایگان بودن آن دارد، اقدامی غیرمنطقی است.
دبیر شورای صنفی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف اظهار داشت: نکته جالب و البته تامل برانگیز این است که پولی که برای ترم پنجم دریافت می‌شود صرفاً جریمه سنوات است و اگر من دانشجوی ترمِ 5 ارشد بخواهم، مدرکم را آزاد کنم، باید دوباره پول ترم 5 را به حساب وزارت علوم پرداخت کنم.
کمپین 1500 نفری شریفی‌ها در اعتراض به حذف سنوات
مومنی درباره تجمعات اعتراض‌آمیز دانشجویان در مورد این موضوع گفت: سال گذشته یک تجمعی برگزار شد که حدود 150- 200 نفر در آن شرکت داشتند. شورای صنفی در آن زمان متاسفانه حمایتی نکرد و این تحصن با بدقولی‌های معاون آموزشی دانشگاه که اکنون هم در همین پست مشغول به فعالیت است، شکست خورد. امسال اما کمپینی ایجاد شده که حدود 1500 دانشجو عضو آن هستند که در رابطه با همین سنوات آموزشی و هم سنوات رفاهی فعالیت می‌کند، چرا که حق همه دانشجویان کشور، بخصوص دانشجوی دانشگاه شریف است که از حقوق تحصیلی خود برخوردار باشد.
این شرایط دانشجویان شریف را روانه خارج کشور می‌کند
وی افزود: شب و روز در شورای صنفی تلاش می‌شود که امکانات آموزشی و رفاهی دانشجویان ارتقا پیدا کند تا دانشجویان کمتر به فکر خروج از کشور باشند و بمانند تا به ملت و کشور خود خدمت کنند، در مقابل اما مسئولان دانشگاه هر روز شرایط را برای دانشجو سخت‌تر می‌کنند؛ نتیجه چه می‌شود؟ این می‌شود که دانشجوی مستاصل عطای تحصیل در کشور را به لقایش می‌بخشد و به خارج از کشور می‌رود که هم امکانات تحصیلی بهتری برایش فراهم است و هم پول و حقوق خوبی دریافت می‌کند. اینها همه درد دل دانشجویان شریف است.
مومنی با بیان اینکه در واقع بنده در حال حاضر کنترل کننده تجمعات هستم، نه برگزار کننده آن، ادامه داد: برگزار کننده در حقیقت خود دانشجویان هستند، من از آنها درخواست کردم که 2 هفته این تجمع را به تاخیر بیاندازند تا بلکه با رایزنی و گفت‌وگو با مسئولان بتوانیم از امتیازات لازم برخوردار بشویم، ولی مسئولان یک قدم هم کوتاه نیامدند و تمام تعاملشان خلاصه شد به وعده و وعید اینکه این مبالغ را تخفیف می‌دهیم، تقسیط می‌کنیم و در صورتی که شما به دلیل مشکلات به دانشگاه درخواست بدهید، شاید هم ببخشیم!
پول هیچوقت نمی‌تواند اهرم بازدارنده باشد
دبیر شورای صنفی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف اظهار داشت: مسئولان در توجیه این موضوع که دانشجوی ارشد باید دوره تحصیل را 4 ترمه تمام کند، بر این باورند که دریافت جریمه می‌تواند؛ بعنوان یک اهرم بازدارنده عمل کند و اخذ این مبالغ باعث می‌شود؛ دانشجو به خود بیاید و کار را به ترم پنجم نکشاند. این در حالی که پول هیچوقت نمی‌تواند اهرم بازدارنده باشد.
وی توضیح داد: ما 3 دسته دانشجو داریم؛ گروه اول دانشجویانی که هم درس می‌خوانند و هم کار می کنند. این دانشجو تا حدی درآمد کافی دارد؛ لذا 5 ترمه می‌شود و این یک میلیون تومانی را که دانشگاه مطالبه می‌کند بدون اینکه خللی در معاش و زندگی روزمره‌اش بوجود بیاید؛ پرداخت می‌کند. پس برای این دانشجو بازدارنده نیست. گروه دوم دانشجویانی که فعال، درس خوان و پیگیر هستند، اما به علت کمبود امکانات آموزشی، سخت بودن پروژه و سخت‌گیری استادان و هر دلیل دیگری، ناخودآگاه 5 ترمه می‌شوند که گرفتن چنین جریمه سنگینی از آنها غیرمنصفانه است؛ البته این 2 دسته تقریباً اکثریت دانشجویان ارشد را شامل می‌شوند.
مومنی در ادامه افزود: گروه سوم هم در واقع دانشجویانی هستند که به دلیل کوتاهی و تنبلی دوره تحصیل‌شان به ترم 5 کشیده شده که نهایتاً شاید 10 درصد دانشجویان ارشد را تشکیل بدهند. این درحالیست که آمار نشان می‌دهد؛ هر ساله نیمی از دانشجویان ارشد و شاید هم بیشتر، 5 ترمه می‌شوند!
فشارهای مالی دانشجویان را از کارهای علمی بازمی‌دارد
مومنی با اشاره به اینکه بسیاری از هیات علمی‌ها نیز معتقدند این جریمه، جریمه ظالمانه‌ای است و نباید گرفته بشود، گفت: بدون شک این فشار های مالی باعث می‌شود؛ دانشجویان به دنبال این باشند که هرچه زودتر برای اینکه این پول را نپردازند، درس را تمام کنند و بروند. در نتیجه پروژه و مقاله خوبی از دانشجویان برجای نمی‌ماند؛ و زمانی که پروژه و مقاله خوبی درنیاید بالطبع رتبه دانشگاه در میان دانشگاه‌های جهان تنزل پیدا می‌کند. در این چند سال اخیر رتبه دانشگاه صنعتی شریف رو به پایین است. هرسال تعداد مقالات کمتر و رتبه پایین تر. .. که این نتیجه این طرح آموزشی غیرمنطقی بوده است.
