مذاکره کننده تیم هسته ای پیشین ایران گفت: اکنون و برای اولین بار، «میراث تعامل» اوباما، شکافی در جامعه آمریکا به وجود آورده که بی سابقه است. بعد از انقلاب تا 1392، حاکمیت آمریکا حول محور سیاست تغییر رژیم در ایران متحد و یکدست بود، بعد از برجام شکافی بزرگ ایجاد شده بگونه ای که یک دسته به تقابل و یکدسته به تعامل اعتقاد دارند.
سیدحسین موسویان در سومین همایش بانکی و تجاری ایران و اروپا در فرانکفورت افزود: زمان این فرا رسیده که اروپا و ایران روابطی نو، پایدار، باثبات و جامع را برقرار کنند. وی درک این مهم که اروپا و ایران با تهدیدات مشترک مهمی روبرو هستند را نقشه راه رسیدن به این روابطه دانست و ادامه داد: بعد از تجاوز صدام به ایران و کویت، تجاوز آمریکا به عراق و افغانستان، تجاوزعربستان به یمن، ظهور و گسترش تروریسم تکفیری، تجاوز ناتو و برخی از کشورهای عربی به لیبی، بحران سوریه ، ده ها میلیون نفرآواره، مهاجر، کشته یا زخمی شدن بی گناهان که فاجعه بارترین تراژدی انسانی بعد از جنگ جهانی دوم رقم خورده است؛ خاورمیانه به آسیب پذیرترین منطقه جهان تبدیل شده و امنیت ایران، اروپا، منطقه و جهان را تهدید می کند.
موسویان اضافه کرد: دیگر روابط یک بعدی در زمینه اقتصادی جوابگو نیست و برجام ، مدل حل سایر اختلافات ایران و اروپا و بحران های منطقه را روی میز قرار داده است که باید مورد بهره برداری قرارگیرد. وی با طرح این سوال که نکته کلیدی این خواهد بود که با آمریکا چه کنیم زیرا آمریکا بعد از انقلاب اسلامی مانع روابط حسنه ایران و اروپا بوده واز این به بعد هم خواهد بود، گفت: اوباما در دور دوم ریاست جمهوری خود، میراث تاریخی «تعامل با ایران» را ازخود بجای گذاشت؛ میراثی که باعث حل مسالمت آمیز بحران هسته ای، مبادله زندانیان، حل دوستانه برخی از اختلافات مالی، آزادی سریع ملوانان آمریکایی و دعوت ایران به مذاکرات صلح سوریه شد
مذاکره کننده تیم هسته ای پیشین ایران گفت: اکنون و برای اولین بار، «میراث تعامل» اوباما، شکافی در جامعه آمریکا به وجود آورده که بی سابقه است. بعد از انقلاب تا 1392، حاکمیت آمریکا حول محور سیاست تغییر رژیم در ایران متحد و یکدست بود، بعد از برجام شکافی بزرگ ایجاد شده بگونه ای که یک دسته به تقابل و یکدسته به تعامل اعتقاد دارند.
ممکن است ترامپ بخواهد از کیک اقتصاد ایران سهمی ببرد
موسویان افزود: این شکاف در دوره ریاست جمهوری ترامپ هم وجود خواهد داشت. من تقریبا مطمئن هستم که ترامپ نه برجام را پاره می کند و نه اجرای آن را متوقف خواهد کرد. وی اظهار داشت: کنگره ممکن است تحریم های جدیدی تحت عنوان حقوق بشر و تروریسم تصویب کند. ترامپ هم ممکن است برخی را تایید و برخی را رد کند. ضمن اینکه هیچ رییس جمهوری در تاریخ آمریکا به اندازه ترامپ ذهنیت تجاری نداشته و ممکن است بخواهد از کیک اقتصاد ایران سهمی ببرد. این مذاکره کننده پیشین ایران گفت: اما اروپا و ایران با فرض اینکه ترامپ سیاست تقابلی با ایران در پیش گیرد، باید یک 'نقشه راه' را از هم اکنون در دستور کار خود قرار دهند. اروپا باید با بخشی از حاکمیت و جامعه آمریکا که معتقد به تعامل با ایران هستند، روابط فعال و تنگاتنگ برقرار و آنها را تقویت کند.
اروپا اجازه ندهد نتانیاهو با موضوع ایران بازی کند
موسویان اضافه کرد: اروپا در گذشته ایران را درمورد 'پروسه صلح' سرزنش می کرد. حالا فهمیده که این نتانیاهوست که مانع تحقق طرح اروپا برای ایجاد دو دولت است. نتانیاهو سعی خواهد کرد با بزرگ کردن مساله ایران، جامعه جهانی را منحرف کند. اروپا باید روی طرح صلح خود متمرکز شده و اجازه ندهد که نتانیاهو با موضوع ایران بازی کند.
ایران و اروپا 'کمیته مشترک مبارزه با تروریسم' را تشکیل دهند
وی گفت: اروپا و آمریکا قبلا ایران را درمورد تروریسم سرزنش می کردند اما اکنون فهمیده اند که تهدید واقعی و اصلی، تروریسم تکفیری داعش، القاعده و جبهه النصره است که زاییده کشورهای عرب متحد غرب است. ازطرف دیگر جهان هم شاهد است که ایران درخط مقدم جنگ با این تروریست هاست. لذا زمان آن فرارسیده که ایران و اروپا با تشکیل یک 'کمیته مشترک مبارزه با تروریسم' همکاری را آغاز کنند و بهانه را ازتندروهای آمریکا بگیرند.
این کارشناس مسایل بین الملل ادامه داد: موضوع سلاح های کشتار جمعی از موارد اصلی اختلاف دیرینه دو طرف بوده است. ایران عضو همه کنوانسیون های سلاح های کشتار جمعی است و فقط مشکل اصلی در مورد هسته ای بود که بابرجام حل شد. ایران و اروپا باید با همکاری مشترک در جهت منطقه ای شدن اصول برجام همکاری را آغاز کنند تا خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای تحقق یابد و از همین مدل هم برای عاری سازی منطقه از کل سلاح های کشتار جمعی استفاده شود.
وضع حقوق بشر در ایران از همه متحدان منطقه ای غرب بهتر است
موسویان افزود: اختلافات درمورد حقوق بشر وجود داشته و ادامه خواهد داشت. نه شما مسلمان می شوید و نه ما مسیحی اما روشن است که وضع حقوق بشر در ایران ازهمه متحدین منطقه ای آمریکا و اروپا به مراتب بهتر است. وی خاطرنشان کرد: گفت و گوهای ساختارمند حقوق بشری به منظورتقویت مشترکات حقوق بشری اسلام و مسیحیت و کاهش اختلافات لازم است. ضمن اینکه باید همکاری را در مورد بزرگترین تراژدی انسانی درخاورمیانه آغاز کرد که این موضوع واقعی حقوق بشری جهان امروز است.
آمریکا حتی در دوران ترامپ وارد جنگ جدید نخواهد شد
موسویان با بیان این که منطقه خاورمیانه در آستانه سقوط است، افزود: حکومت های شکست خورده فراوان و رو به گسترش هستند. جنگ داخلی و فرقه ای نیز رو به گسترش است. بحمدالله آمریکا هم حتی در دوران ترامپ وارد جنگ جدید نخواهد شد. بحران تروریسم و آوارگان هم تهدید مشترک بزرگی است. وی پیشنهاد کرد ایران و اروپا «کمیته مشترک مدیریت بحران در خاورمیانه» را تشکیل دهند و بر اساس اصول خواست اکثریت، مشارکت در قدرت، انتخابات آزاد و رعایت حقوق اقلیت، همکاری مشترک را آغاز کنند. ایران در پنج سال آینده ظرفیت 1000 میلیارد دلار پروژه اقتصادی دارد. اروپا می تواند سهم خوبی داشته باشد اما لازم است که ایران و اروپا توافقنامه تجاری، صنعتی و اقتصادی را امضاء کنند تا مسائل گمرکی، بانکی، سرمایه گذاری و انتقال تکنولوژی حل شود.
اروپا و غرب به استانداردهای دوگانه حقوق بشری پایان دهند
بر پایه این گزارش در ادامه این نشست، مجری برنامه از موسویان سوال کرد که ایران درسوریه مداخله می کند که مانع روابط اقتصادی است. موسویان در پاسخ گفت: اروپا، آمریکا، اعراب، ترکیه و دیگران هم در سوریه مداخله دارند اما حضور ایران براساس درخواست دولت قانونی سوریه است. دولتی که تا به امروز از نظر سازمان ملل تنها دولت قانونی سوریه است. ایران به سوریه دعوت شده است و حضورش قانونی است اما شما به من بگویید که شما اروپایی ها، آمریکا و اعراب به دعوت چه کسی در سوریه مداخله و از تروریست ها حمایت می کند؟ وی ادامه داد: حضور شما اروپایی ها و متحدانتان از نظر مقررات و نرم های بین الملل غیرقانونی و حضور ایران قانونی است.
مجری به موسویان گفت که باوجود نقض حقوق بشر در ایران، اروپا چگونه می تواند روابط خوب با ایران داشته باشد ؟
موسویان گفت: عربستان به یمن تجاوز کرد و نسل کشی به راه انداخته و شما اروپایی ها هم به عربستان پیشرفته ترین سلاح ها را می دهید. آمریکا هم فقط به عربستان 110 میلیارد دلار سلاح فروخته است. غرب هم در مورد نقض حقوق بشر فاحش در عربستان سکوت کرده و هم در مورد جنایات سعودی ها در یمن؛ با اینکه اعتراف می کنید که اعراب متحدانتان حامی اصلی تروریست های تکفیری هستند، بهترین روابط را با آنها دارید و حالا در مورد روابط با ایران که وضع حقوق بشرش از همه متحدین تان بهتر است، موضوع حقوق بشر رامطرح می کنید؟ بهتر است اروپا به این استاندارهای دوگانه و رفتار ضد و نقیض خاتمه دهد.
مجری به موسویان گفت بالاخره اعتماد شرط روابط حسنه است. موسویان گفت: بله اما بی اعتمادی متقابل است. ایران در بین قدرت های غربی بهترین روابط را با آلمان دارد اما شما آلمان ها در دوران جنگ، تجهیزات سلاح های شیمیایی به صدام دادید که باعث کشته و مجروح شدن 100 هزار ایرانی شد. حالا ما باید به شما بی اعتماد باشیم یا شما به ما؟ بی اعتمادی متقابل را باید باهمکاری و گفت و گو بتدریج کاهش داد.
شباهت احمدی نژاد و ترامپ
وی همچنین در خصوص نقشه راه برقراری در خصوص روابط پایدار و جامع ایران و اروپا بعد ازبرجام و ترامپ اظهار داشت: کسینجر وزیر خارجه پیشین آمریکا اخیرا گفته که هیچ کسی نمی داند سیاست خارجی ترامپ چه خواهد بود. وی همچنین از تعبیر 'انقلاب' در مورد انتخابات اخیر آمریکا استفاده کرده است. جراید معتبر آمریکا هم ترامپ را احمدی نژاد آمریکا خوانده اند. این مذاکره کننده پیشین ایران افزود: اینکه سیاست خارجی ترامپ مشخص نیست، حرف درستی است اما آقای احمدی نژاد ما خیلی بهتر از ترامپ بود زیرا او هیچوقت نگفت که من مسیحیان یا یهودی ها را از ایران بیرون می کنم و دور مرزهای ایران دیوار می کشم با وجودی که چند همسایه ما مثل عراق و افغانستان به نوعی گرفتار جنگ داخلی هستند.
موسویان اضافه کرد: در 38 سال بعد از انقلاب، ایران و اروپا هیچگاه قادر به برقراری یک روابط باثبات و جامع نبوده اند. روابط عمدتا بازرگانی آن هم شکننده بوده است. اکنون مساله اصلی این است که چگونه می توان روابط پایدار و جامع ایران و اروپا را شکل داد. برای این منظور باید مروری به چهاردوره روابط بعد ازانقلاب داشته باشیم. موسویان گفت: از ابتدای انقلاب تا بحران هسته ای در سال 1382، چالش ایران و اروپا برسر چهار موضوع تروریسم، سلاح های کشتارجمعی، پروسه صلح و حقوق بشر بود اما اروپا تحت عنوان دیالوگ انتقادی روابط اقتصادی خود را حفظ و نقش بالانس کننده در روابط متشنج ایران و آمریکا را بازی کرد.
وی ادامه داد: با آغاز بحران هسته ای درسال 1382، اتحادیه اروپا ابتکار عمل گفت و گوی هسته ای با ایران را بدست گرفت و برای اولین بار در یک موضوع استراتژیک خاورمیانه، نقش کلیدی ایفاء کرد اما مذاکرات بخاطر مخالفت آمریکا با حق مشروع هسته ای ایران به نتیجه نرسید. این مذاکره کننده هسته ای اظهار داشت: بعد از ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل در سال 1385 تا سال 1392، اروپا با آمریکا و سایر قدرت های جهانی متحد و سخت ترین تحریم های تاریخ سازمان ملل را علیه ایران اعمال کردند به خیال اینکه ایران تسلیم خواهد شد.
موسویان گفت: ایران هم در مقابل سطح ومیزان غنی سازی خود را افزایش داد تا جایی که سه ماه به نقطه گریز بمب هسته ای بیشتر فاصله نداشت. اینجا بود که آمریکا دوگزینه داشت: جنگ یا دیپلماسی. خوشبختانه آمریکا راه دیپلماسی را انتخاب کرد اما نکته مهمی که این دوره داشت این بود که غرب فهمید که ایران در مقابل فشار تسلیم نمی شود. این حرفی بود که من سال ها به دوستان اروپایی می گفتم اما باور نمی کردند.
وی افزود: سال 1392 مصادف شد با انتخابات ریاست جمهوری در ایران و تغییر کادر تصمیم گیری در وزارت خارجه و کاخ سفید آمریکا توسط اوباما. ضمن اینکه رئیس جمهوری آمریکا هم خط قرمز را ازغنی سازی به بمب هسته ای تنزل داد و حق مشروع ایران را پذیرفت. لذا توافق هسته ای بدست آمد. این هم یعنی که ایران در موارد معقول، منعطف است، زمان این فرا رسیده که اروپا و ایران روابطی نو که هم پایدار و باثبات باشد و هم جامع باشد را برقرار کنند.