در چند روزی که از رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی میگذرد بار دیگر طرح آشتی ملی بر سر زبانها افتاده است و سید محمد خاتمی نیز با تاکید بر این طرح بیان داشته است که طرح آشتی ملی با محوریت رهبر انقلاب باید انجام بگیرد. با نگاهی به سپهر سیاست در ایران به این واقعیت تلخ خواهیم رسید که بعد از وقایع ناگوار رخ داده پس از انتخابات88 جریانات سیاسی و از نگاهی کلانتر مردم حاضر در متن جامعه که سیاست را با جدیت بیشتری دنبال میکنند دچار نوعی اختلاف و شکاف شده اند. اختلاف و شکافی که در پسِ خوش و بشهای سیاستمدارانه کاملا عیان است.
بنابراین، این پیشنهاد جریانات اصلاحی مبنی بر «آشتی ملی» ضرورتی غیر قابل انکار است اما به قول شاعر «چه خوش بی مهربونی هر دو سر بی» . این که رهبران جریان اصلاحات به دنبال آشتی ملی باشند و از سوی دیگر کمترین قدمی برای حل و فصل مسائل و اختلافات دیده نشود مصداق «آب در هاون کوبیدن» نیست؟ در زمانی که اقلیتی تندرو در یک سوی ماجرا پشت نقاب دروغین دفاع از نظام با در اختیار داشتنتریبونهای مختلف طرف دیگر را همچنان برانداز میخواند و به اتهام زنیهای بی سند ادامه میدهد و حتی در صداوسیما و پیش چشمان حیرت زده مردم مرحوم هاشمی رفسنجانی و رئیس جمهور اسبق کشور را متهم میکند که از طرفهای غربی خواستهاند که ایران را تحریم کنند یا افراد دیگری همچنان بر ادعای بدون سند خود مبنی بر اینکه رئیس دولت اصلاحات از سعودیها برای براندازی نظام جمهوری اسلامی منابع مالی دریافت کرده است اصرار دارد چگونه میتوان از آشتی ملی سخن گفت؟ طرح آشتی ملی تنها در صورتی محقق شدنی است که بزرگان نظام (چه در ساختار حاکمیتی و چه در حوزههای علمیه) وارد میدان شوند و این اقلیت تندرو را کنترل کنند. این سخن به این معنا نیست که در سوی مقابل، چنین جماعتی وجود ندارند که مانع از پیشبرد طرحهای آشتی جویانه شوند اما واقعیت آن است که تندروهایی که به دروغ خود را منتسب به نظام میکنند به واسطه اختیارات و امکانات فراوانشان از امکان تاثیرگذاری بیشتری هم بر روی جامعه و هم بر روی برخی مسئولان برخوردار هستند در نتیجه کنترل رفتار و گفتار آنان از اهمیت بیشتری برخوردار است تا افرادی که نه بر روی جامعه تاثیر چندانی میگذارند و نه رهبران جریان اصلاحات توجهی به آنها و نظرات افراطی شان دارند. سخن آخرآن که آشتی ملی در صورتی که محقق شود میتواند باعث قوام و دوامِ هر چه بیشتر وحدت ملی شود و افزایش انسجام و وحدت ملی موضوعی است که ایران به واسطه آن که در حوزههای مختلفی مورد تهدید است به شدت به آن نیازمند است.