«مرنجاب»، نگین بی بدیل دشتهای کویری ایران با طبیعتی بی نظیر و پر رمز و راز، یکی از زیباترین نقاط گردشگری جهان، نیازمند ساماندهی و مدیریت واحد است. این بحث امروز و دیروز نیست. سال گذشته در همین روزها باز هم صحبت از ساماندهی مرنجاب بود و «محسن یاراحمدیان»، معاون گردشگری استان اصفهان درباره اقداماتی که این سازمان در راستای ساماندهی منطقه انجام داده بود، چنین گفته بود: «ما اواسط دی ماه جلسهای با حضور معاون گردشگری سازمان در اصفهان داشتیم، در این جلسه مدیران کل مرتبط با مرنجاب، دادستان آران، نمایندگان سپاه و نیروی انتظامی و نماینده دادستان اصفهان حضور داشتند.
در این جلسه مسائل خوبی مطرح شد و در نهایت قرار بر این شد که دوستان سختگیری کمتری داشته باشند و بروند به سمت اینکه زیرساختها را آماده کنند تا دغدغههای دوستان در مورد این منطقه هم برطرف شود. مواردی که باید برای بهبود اوضاع منطقه مطرح شود، بهطور مشخص برای هر ارگانی مشخص شود و هزینه مورد نیاز برای هر بخش هم در جلسه عنوان شد، یکی از اصلیترین فعالیتها مربوط به وزارت راه بود که نماینده این وزارتخانه عنوان کرد که چندین میلیارد تومان برآورد هزینه کردهاند تا این منطقه سامان بگیرد.
نیروی انتظامی هم میتواند در این منطقه کیوسکهایی را احداث کند تا تذکرات لازم را به گردشگران بدهند و در صورت عدم رعایت اصول ارائه شده در منطقه با متخلفین برخورد کند. ضمن اینکه ملزومات مربوط به مهیا کردن شرایط مناسب در جاده و راه این منطقه هم انجام شود. تصمیم بر این شد که در یک بازه ٤٥ روزه هر کدام از ارگانها طرحها و برنامههای خود را برای ساماندهی مرنجاب ارائه کند. جلسه بعدی همین گروه قرار است پس از پایان این بازه ٤٥روزه حدودا اواخر بهمن در منطقه مرنجاب برگزار شود.» از آن مهلت 45 روزه یک سال گذشته است و امسال هم قرار است مرنجاب را ساماندهی کنند. درباره نتایج حاصله در آن مهلت هم اطلاعی در دست نیست.
مرنجاب کجاست؟ منطقه نمونه گردشگری مرنجاب در شمال استان اصفهان و در مجاورت با شهرستان آرانو بیدگل به دلیل چهار فصل بودن و اعتدال نسبی هوا، تنوع جاذبههای گردشگری، تنوع گونههای جانوری و پوشش گیاهی از زیباترین و منحصر به فرد ترین کویرهای جهان محسوب میشود.مرنجاب در شمال شهرستان آران و بیدگل در استان اصفهان قرار دارد؛ این کویر از شمال به دریاچه نمک آران و بیدگل، از غرب به کویر مسیله و دریاچههای نمک حوض سلطان و حوض مره، از شرق به کویر بند ریگ و پارک ملی کویر و از جنوب به شهرستان آران و بیدگل محدود میشود.
ارتفاع متوسط کویر مرنجاب از سطح آبهای آزاد در حدود ۸۵۰ متر بوده و بلند ترین نقطه این جزیره در حدود ۸۸۰ متر بالاتر از سطح دریای آزاد وقسمت عمده این کویر پوشیده از تپههای شنی و ریگزار است. کویر مرنجاب از نظر پوشش گیاهی بسیار غنی است. عمده پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان شور پسند از جمله درختهای گز و تاق و بوتههای قیچ است.
این کویر که آمیزهای ازطبیعت، تمدن و تاریخ است هرساله میزبان دهها هزار گردشگر داخلی و خارجی و گردشگران اروپایی است و امروزه این کویر بکر بر تارک داشتههای خود به چهار تحفه ارزشمند از جمله کاروانسرای شاه عباسی، دریاچه نمک، جزیره سرگردان و تپههای شنی میبالد. بر اساس آمارهای موجود، کویر مرنجاب به جز فصل تابستان که به علت گرما با کاهش محسوس گردشگر مواجه است، میزبان بیش از 100هزار گردشگر داخلی و خارجی است.شبهای کویر با ستارگانی که در نزدیکی ماست، بینظیرترین شب زندگی هر گردشگر خسته از سقفهای کوتاه است که هر شب در مقابل چشمان اوست.
مرنجاب حال خوبی ندارد اما این روزها مرنجاب حال خوبی ندارد و کمبود زیر ساختهای گردشگری مشکلات فراوانی برای گردشگران بهوجود آورده است. مشکلاتی، از جمله نبود خدمات امداد جادهای، نبود پایگاه اورژانس و همچنین نبود سرویسهای بهداشتی مناسب، گوشهای از مشکلات منطقه مرنجاب است.هم اینک مهمترین مشکل این منطقه را میتوان نبود جاده مناسب ارتباطی برشمرد که هر هفته شاهد حوادث رانندگی در آن هستیم به طوری که در سال جاری 3 کشته و بیش از 50 زخمی در حوادث منطقه مرنجاب گزارش شده است.انتظار اهالی این شهرستان و گردشگران ازمسئولان این است که همانطور که بارها قول ساماندهی منطقه را دادند و دهها کارگروه ویژه ساماندهی منطقه تشکیل دادند هر چه زودتر شاهد حل مشکلات و فراهم کردن زیر ساختها در این منطقه نمونه گردشگری باشند.
مرنجاب تا قبل از عید نوروز تعیین تکلیف میشود معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در گفتوگو با ایرنا با اشاره به این که مرنجاب تا قبل از عید نوروز تعیین تکلیف میشود چنین اظهار نظر کرده است: طرح مطالعاتی مرنجاب در حال آماده شدن است و به زودی ضوابط مدیریت مرنجاب تهیه و ابلاغ خواهد شد.به گفته مرتضی رحمانی موحد: مدیریت منطقه به کسی واگذار خواهد شد که ضوابط مدیریت و ساماندهی مرنجاب را پذیرفته و مسئولیت از ابتدای جاده تا سایت اصلی را یکسان بپذیرد و در مقابل آن جوابگو باشد. همه باید بیایند و زیر چتر مدیریت واحد قرار بگیرند و این نوع جزیرهای عمل کردن جمع شود تا هر چه سریع تر این منطقه ساماندهی شود. جاده مرنجاب در وضعیتی است که راه قانونی و رسمی کشور محسوب نمیشود و در چندین ماه اخیر هم چندین حادثه ناگوار اتفاق افتاده است که ضروری به نظر میرسد هر چه سریعتر ساماندهی شود.
تصمیمگیری با تهران نیست مدیرکل طبیعت گردی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز چنین اظهارنظر کرده است: یکسری وظایف به دستگاههای اجرایی استان اصفهان جهت ساماندهی مرنجاب محول کردیم که نیازی به تصمیم گیری در تهران نیست.به گفته محمدعلی فیاضی: دستگاههای مربوطه هم باید هر کدام بر طبق وظایف خود عمل کنند تا شاهد کاهش مشکلات دراین منطقه گردشگری باشیم. ازهمه دستگاههای مربوطه در استان اصفهان خواستیم که اعلام کنند که تاکنون چه کارهایی در مرنجاب انجام دادهاند تا بعد از جمع بندی، تصمیم نهایی درباره مرنجاب را بگیریم. با جمع بندی که به زودی انجام خواهیم داد شاهد رونق هر چه بیشتر گردشگری در این منطقه خواهیم بود.
با قوت به دنبال حل مشکلات مرنجاب هستیم معاون سیاسی امنیتی استاندار اصفهان بر لزوم نگاه ملی نسبت به کویر مرنجاب تاکید کرده است: به دنبال آن هستیم که با قوت مشکلات مرنجاب از جمله جاده و امکانات زیر ساختی را حل کنیم تا گردشگران داخلی و خارجی بتوانند از جاذبههای آن استفاده کنند.به گفته سید رضا عقدایی: باید منافع اقتصادی مرنجاب شامل حال مردم و سرمایه گذاران منطقه شود و برای شهرستان آران و بیدگل اشتغال پایدار ایجاد کند.
تسطیح جاده و ایجاد گیت دوم دریافت ورودیه مرنجاب به گفته رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آران و بیدگل یکسری اقدامات در چند ماه گذشته برای ساماندهی منطقه مرنجاب صورت گرفته است: تسطیح جاده مرنجاب، ایجاد گیت ورودی دوم در منطقه ارغوانی جهت گرفتن ورودیه از خودروهایی که از جادههای فرعی وارد منطقه میشوند و همچنین ایجاد سرویس بهداشتی در آن منطقه از جمله اقدامهای صورت گرفته در منطقه مرنجاب است.
جواد صدیقیان از ورود مشاوران معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی کشور در روزهای گذشته به منطقه مرنجاب خبر داد و گفت: بازدیدهای میدانی از منطقه مرنجاب صورت گرفته است و گزارشی تهیه شده تا به سازمان میراث فرهنگی کشور برای تصمیم گیری نهایی ارسال شود.وی همچنین از شروع اقدامهای مرمتی در کاروانسرای مرنجاب با هماهنگی صندوق احیای آثار تاریخی کشور خبر داد. قرار دادن جاده نامناسب کویر مرنجاب در حوزه راههای روستایی کشور تا بتواند ردیف بودجه خاص دریافت کند و هرچه سریع تر ساماندهی شود از جمله راهکارهای مناسب برای ساماندهی مرنجاب است. همچنین باید آموزش راهنمایان تخصصی کویر گردی و نظارت بر اجرای تورهای کویر مرنجاب توسط ارگانهای مربوطه انجام شده تا از اجرای با کیفیت تورها اطمینان حاصل شود.
علاوه بر آن لازم است آموزش رانندگان با خودروهای مخصوص کویرگردی جهت اجرای تورهای تخصصی ویژه گردشگران داخلی و خارجی انجام گیرد تا ذهنیت مثبتی از گردشگری کویر در ذهن گردشگران نقش بسته شود. یکی دیگر از راهکارهای لازم برای بهبود گردشگری در مرنجاب حمایت و بهرهگیری بیشتر از توانایی بخش خصوصی است تا این بخش بتواند مجتمع گردشگری با بهرهگیری از خودروهای ویژه کویرنوردی ایجاد کند و یا با استفاده از کاروانهای شترسواری در کویر، جذابیت بیشتری به گردشگری در منطقه مرنجاب تزریق کند.