فائزه طاهری
روزنامه بهار
با آغاز به کار دولت یازدهم، حسن روحانی مسائلی را درباره ویرانیهای به جا مانده از دولت قبل مطرح کرد. در آستانه انتخابات ریاست جمهوری 96، محمود احمدینژاد در حالی که توسط مقام معظم رهبری از کاندیداتوری منع شده، با این داعیه که از کاندیدایی در انتخابات حمایت نخواهد کرد، یکی از نزدیکان خود را به میدان رقابت فرستاده است. با گذشت سه سال او نیت کرده تا از اتهامات وارده به دولت خود دفاع کند و در این راستا بیانیهای را نیز منتشر کرده است. محسن رهامی -دبیر کمیته انتخابات شورای هماهنگی جبهه اصلاحات- در گفتوگو با بهار میگوید: «با نزدیک شدن به انتخابات فضایی ایجاد شده که مردم نسبت به کم و کسریهای عملکرد دولت انتقاداتی وارد میکنند و در چنین فضایی احمدینژاد و نزدیکانش از این فرصت استفاده کرده تا مسائلی که پشت سرشان وجود دارد را جبران کنند و به همین خاطر طلبکارانه وارد قضایا میشود.» معتقد است مسئولان خزانه و بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه باید آمار و ارقام رسمی خود درباره عملکرد دولتها را اعلام کنند که به نوعی پاسخگویی به ادعاهای احمدینژاد است. در ادامه مشروح این گفتوگو را میخوانید.
***
محمود احمدینژاد اخیرا بیانیهای داده است تا به گفته خود، ضمن دفاع از عملکرد دولتش، ضمن حفظ موضع سکوت خود، به برخی موارد مطرح شده پاسخ دهد. با توجه به اینکه نزدیک به چهار سال از انتخاب حسن روحانی به عنوان رییسجمهور میگذرد و ابتدای شروع به کار او، مباحثی درباره خالی بودن خزانه مطرح شده بود، در حال حاضر طرح یک بیانیه توسط احمدینژاد در این شرایط و نزدیک به انتخابات چه معنایی دارد؟
هراندازه که دولت روحانی سکوت میکند و مسائل گذشته را یادآوری نمیکند، احمدینژاد به اصطلاح دست پیش را میگیرد که پس نیفتد. مردم هرگز فراموش نمیکنند که در زمان ریاست جمهوری احمدینژاد چه اتفاقاتی افتاده است، اینکه خزانه مملکت خالی شد، میلیاردها میلیارد دلار فروش نفت از کشور خارج شد و محل اختفای آنها نیز مشخص نیست. در حال حاضر با نزدیک شدن به انتخابات فضایی ایجاد شده و طبیعی است که در آستانه انتخابات مردم نسبت به کم و کسریهای عملکرد دولت انتقاداتی وارد میکنند و در واقع نگاه مردم به اقدامات دولت روحانی است. در چنین فضایی احمدینژاد و نزدیکانش از این فرصت استفاده کرده تا مسائلی که پشت سرشان وجود دارد را جبران کنند. او میخواهد فضایی را فراهم کند که خود و جریانش از صحنه سیاسی کشور حذف نشده و به همین خاطر طلبکارانه وارد قضایا میشود.
بنابراین پرداختن به مسائل گذشته توسط احمدینژاد را چطور تفسیر میکنید؟
باتوجه به اینکه یکی از سفارشهای مقام معظم رهبری این بوده که دولت خیلی به مسائل گذشته نپردازد، گذشته را نقد نکند بلکه بیشتر به عملکرد خود پرداخته و مطبوعات و روزنامهها هم تلاش کنند که به گذشته نپردازند، احمدینژاد از این فضا سوءاستفاده میکند. او تصور میکند که در فضای فعلی مردم فراموش کردند که در دولتش چه اتفاقاتی رخ داده است. این اقدامات دست پیش گرفتن و درواقع پاک کردن صورت مسئله است. مطبوعات به موازات نقد دولت و بررسی عملکرد دولت روحانی در آستانه انتخابات باید مرتب به این مسئله تاکید کنند که این همه ویرانی کشور از جهت اقتصادی و از هم پاشیدن اقتصاد و تحریمهای وسیعی که کشور را تا آستانه جنگ پیش برد و تمام درآمدهای ما را در خارج کشور بلوکه کرد، محصول عملکرد هشت ساله این دولت به اصطلاح اصولگرا است. زیرا هر مقدار این موضوعات مطرح نشود آنها طلبکارانه جلو میآیند و درواقع نه تنها درصدد عذرخواهی و قبول مسئولیت عملکرد خود نیستند، بلکه به شکلی با گامی به پیش، تلاش میکنند در آستانه انتخابات شرایط را برای خودشان مساعد کنند که حتی اگر نتوانستند کاندیدای مناسبی هم از طرف خودشان فراهم کنند، حداقل نسبت به بالا رفتن آرای روحانی اغتشاش ایجاد کنند و به موفقیتها و عملکرد دولت فعلی آسیب بزنند تا حتی اگر خودشان موفق نشدند، روحانی هم موفق نباشد.
احمدینژاد اظهاراتی داشته است مبنی بر اینکه از هیچ کاندیدایی برای انتخابات سال 96 حمایت نمیکند. از طرفی کاندیداتوری حمیدرضا بقایی وجود دارد و اینکه علیرغم اظهارات احمدینژاد به نظر میرسد پشت بقایی، احمدینژاد و اسفندیار رحیم مشایی قرار دارند. اگر بقایی تایید صلاحیت شود، هدف آنها به گفته شما شکستن رای روحانی خواهد بود. اما اگر بقایی از طرف شورای نگهبان ردصلاحیت شود، این بیانیهها و اظهارات با چه هدفی مطرح میشود؟
بقایی باید نسبت به مسائلی که از جهت قضایی مطرح است پاسخگو باشد. البته تایید صلاحیت و عدم تایید کاندیداها از طرف شورای نگهبان انجام میشود و ما نمیتوانیم درباره آن اظهار نظر کنیم. اما به نظر میرسد احمدینژاد این مسائل را مطرح میکند که اگر شورای نگهبان بقایی را تایید کرد، این شورا را در برابر یک علامت سوال بزرگ قرار دهد که شخصیت بزرگی مانند هاشمی رفسنجانی را رد صلاحیت میکنند اما افرادی که پروندههای قضایی در دادگستری دارند که هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است را تایید میکنند. از طرفی اگر شورا بقایی را ردصلاحیت کند، احمدینژادیها این مسائل را مطرح میکنند که مردم ما را قبول داشتند و ما محبوبیت داشتیم اما شورای نگهبان نگذاشت ما بیاییم و خدمترسانی کنیم. این اقداماتی است که به هر حال احمدینژادیها تصور میکنند یک بازی دو سر برد و مسئله ایجاد کردن در فضای سیاسی کشور است.
باتوجه به اینکه مقام معظم رهبری احمدینژاد را از حضور در انتخابات ریاست جمهوری به عنوان کاندیدا منع کردند، چنین فضاسازی و اقداماتی و کاندیداتوری یکی از نزدیکان او به چه معناست و با چه هدفی میتواند انجام گرفته باشد؟
در جهت خلاف نهیای که از طرف مقام معظم رهبری مطرح شد که احمدینژاد کنار بکشد و دخالت نکند،حال او میخواهد در قالب شکل دیگری به نحوی افراد خود را مطرح کند و فضای عمومی را به جای پرداختن به مسائل مربوط به فساد و اختلاسهای کلان آن دوره، بیشتر به سمت تایید صلاحیت و رد صلاحیت ببرد. درواقع آنها میخواهند مسائل جدیدی مطرح کنند تا مسائل گذشته از ذهن مردم پاک شود. آنها تصور میکنند با فضاسازی و ایجاد مسائل جدید میتوانند ذهن مردم را نسبت به مسائل گذشته دچار فراموشی کنند.
آیا باتوجه به اینکه این احتمال هم وجود دارد که بقایی رد صلاحیت شود، بیان این مسائل با گذشت سه سال و در آستانه انتخابات میتواند دورخیزی باشد برای حضور خود احمدینژاد در انتخابات 1400 و یا اینکه این کار صرفا فضاسازی است؟
بله. احمدینژاد نمیخواهد از فضای سیاسی کنار بکشد. او باید نسبت به عملکرد خود پاسخگو باشد و برای اینکه پاسخگو نباشد درواقع تلاش میکند خود را مطرح کند و همچنان خود را در صحنه سیاسی کشور زنده نگه دارد. او بنا ندارد از این فضا کنار بکشد و با توجه به اینکه از طرف مقام معظم رهبری از حضور در انتخابات نهی شده، معتقد است این نهی نسبت به خود او انجام شده و نسبت به افراد و نزدیکانش صورت نگرفته است. به هر حال براساس یک حرکت سیاسی، میتوان گفت کارهایی که احمدینژاد انجام میدهد کاملا نوعی سیاسیکاری است برای اینکه نگذارد مردم به مسائل گذشته به فسادها و خلافهای اقتصادی بپردازند و میخواهد مرتب مسائل جدیدی را مطرح کند که دغدغههای جدید باعث فراموشی مسائل گذشته شود.
احمدینژاد در بیانیهای که ارائه داده مواردی را درباره خزانه ذکر کرده است. موضوعاتی که روحانی هم ابتدای دوران ریاست جمهوری خود به آنها اشاره کرد مبنی بر اینکه خزانه خالی تحویل دولت یازدهم شده است و مواردی از این دست و حالا احمدینژاد ادعا میکند این مسائل صحت ندارد. چنین شفافسازیهایی و اینکه بالاخره کدام طرف بیانکننده حقیقت هستند باید چطور انجام شود؟
آمار و ارقام چیزهایی نیستند که شخصی بخواهد ادعا کند و شخصی بخواهد تکذیب کند. آمار بانک مرکزی و خزانه کشور موجود است. زمانی که احمدینژاد دولت را از رئیس دولت اصلاحات تحویل گرفت ما بیش از 18 میلیارد دلار نقدینگی در صندوق ذخیرههای ارزی داشتیم و زمانی که روحانی دولت را از احمدینژاد تحویل گرفت، طبق اعلام سازمان برنامه بودجه و بانک مرکزی، تقریبا تمامی بانکها بدهکار بودند و اوایل دولت روحانی برای پرداخت حقوق ماهانه کارمندان دولت بنابر آنچه سازمان برنامه و بودجه و خزنه اعلام کردند، ما کمبود نقدینگی داشتیم و برای پرداخت حقوق دچار مشکل بودیم. بنابراین آمار و ارقام رسمی کشور خصوصا آمار خزانه به صورت کتبی موجود است و کسی نمیتواند آنها را مخفی کند یا آمار تقلبی بسازد. در این آمار و ارقام مشاهده میشود که وقتی روحانی در سال 92 روی کار آمد، در ماههای اولیه به صورت جدی دچار مشکل بود. حتی برای تامین گندم مردم از طرف استانداری اعلام میشد که برای خرید گندم و تحویل به نانواها آرد لازم نداریم و سیلوهای کشور خالی شده بود. روحانی کشور را در شرایط ورشکستگی کامل تحویل گرفت و حالا این آقایان با سخنرانی و فرار به جلو سعی میکنند که ذهنیتها را نسبت به این مسائل دچار فراموشی کنند.
در برابر این رفتاری که احمدینژادیها از خودشان نشان میدهند و برای ایجاد شفافیت چه اقدامات و عکسالعملی میتوان نشان داد؟
مسئولان خزانه و بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه باید آمار و ارقام رسمی را که در جلسات دولت مطرح میشود اعلام کنند و مردم را در جریان مسائل قرار دهند. البته این مساله از یک طرف پاسخگویی به ادعاهای دولت گذشته است، اما از طرف دیگر دولت روحانی بنا ندارد ذهن مردم را به گذشته برگرداند و تلاشش این است که به عملکرد خود و اقداماتی که انجام داده و یا در حال انجام است بپردازد، نخبگان جامعه و تحصیلکردهها و اکثر نیروهای مؤثر جامعه و جریانهای حامی دولت این مسائل را به خوبی درک میکنند. طرح چنین مسائلی از طرف دولت گذشته، تهیه خوراک فکری برای طرفداران خود احمدینژاد است که آنها را در صحنه نگه دارند و از ریزش بیش از حد نیروهایشان جلوگیری کنند.