بهار نیوز - گام‌هایی مهم در برقراری عدالت سلامت

روزنامه بهار: دولت یازدهم در حالی به روزهای پایانی خود می‌رسد، که پس از چهار سال می‌توان کارنامه‌ آن را در بسیاری از حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مورد نقد و بررسی قرار داد، حوزه‌های اجتماعی، رفاهی، سلامت و محیط زیست هر جامعه در کنار امنیت، اقتصاد و توسعه سیاسی فرهنگی هر جامعه معمولا شاخص‌هایی برای بررسی کارنامه هر دولت است؛ در این راستا «بهار» کارنامه سلامت دولت تدبیر و امید در بخش‌های سخت‌افزاری آن مانند ساخت و تجهیز بیمارستان‌ها، پایگاه‌های سلامت و. . مورد بررسی قرار داده است.
***
یکی از نقاط قوت این دولت را می‌توان اهمیت دادن به برنامه‌‌های سلامت و اولویت دادن به آن در قیاس با دولت‌های پیشین دانست؛ اگر طرح تحول سلامت را یکی از بزرگترین پروژه‌های بهداشت و درمانی پس از انقلاب بنامیم که به نوعی به آبروی نظام تبدیل شد پر بیراه نگفته‌ایم. از سوی دیگر در دولت‌های پیشین تنها 4 و 4. 5 درصد هزینه‌های کشور به بهداشت و درمان اختصاص می‌یافت اما در نخستین سال‌ دولت تدبیر و امید این میزان به 9 درصد رسید. یکی از شاخصه‌هایی را که به وسیله آن بهداشت و درمان هر کشوری سنجیده می‌شود دسترسی همگانی به خدمات نظام سلامت است که از آن با عنوان عدالت در سلامت تعبیر می‌شود، طرح تحول سلامت که از سال 93 شروع شد سطح دسترسی را افزایش داده و با ساخت خانه‌های بهداشت، و مراکز و پایگاه‌های سلامت همچنین ساخت بیمارستان و تکمیل بیمارستان‌های نیمه‌کاره گام‌های مهمی در راه بر قراری عدالت سلامت درتمامی در تمامی کشور برداشت.
پایگاه‌های سلامت
پایگاه‌های سلامت مدل متفاوتی از خانه‌های بهداشت روستایی در شهرها و مناطق حاشیه‌نشین یکی از مهمترین دست‌آوردهای دولت در حوزه بهداشت و درمان می‌باشد این پایگاه‌ها قرار است به صورت فعال از جمعیت تحت پوشش خود برای دریافت خدمات دعوت کنند. پایگاه‌های سلامت براساس‌تراکم جمعیت منطقه، به ازای هر پنج تا 20 هزار نفر و به طور متوسط برای جمعیت 12500 نفر راه‌اندازی شدند که در آنها کارشناسان تغذیه و سلامت روان نیز خدمات خود را برای همه افراد تحت پوشش پایگاه در قالب بسته خدمات سطح اول ارائه می‌کنند. مراکز سلامت جامعه نیز به عنوان محل ارجاع از این پایگاه‌ها در نظر گرفته شده‌اند و پزشک متخصص در آن‌ها حضور دارد. در این راستا 1290 مرکز جامع خدمات سلامت شهری برای جمعیت شهری و حاشیه نشین کشور و 3841 پایگاه سلامت طی سال‌های اخیر در راستا انجام شد که علاوه بر اینکه خود ابتکاری تازه در برای ارائه خدمات بهداشتی، مراقبت‌ و پیشگیری توسط این دولت ایجاد شد.

بیمارستان‌های ناتمام و بیمارستان‌های جدید
از سوی دیگر بسیاری از پروژ‌های بهداشتی و درمانی همانند بیمارستان‌ها و کلینیک‌هایی که از دولت قبل و بعضا دولت‌های پیشین به جا مانده بود نیز در این دوره تکمیل وارد عرصه خدمت رسانی به مردم شدند. اگر در دولت دهم سالانه 1700 تخت بیمارستانی ساخته می‌شد در دولت یازدهم این میزان به 26 هزار تخت بیمارستانی رسید تا مردمانی که توانایی مالی بهره‌مندی از بیمارستان‌های و کلینیک‌های خصوصی را نداشتند، امید به تدبیر بیمارستان‌های دولتی دوخته و کمتر در بیمارستان‌ها منتظر بمانند.
به گفته «ایرج حریرچی» معاون کل و قائم مقام وزیر بهداشت در حال حاضر 45 هزار تخت نوسازی کامل شده که این آمار بیش از 50 درصد ظرفیت تختی کشور است. همچنین 2 هزار و 547 تخت‌ای سی یو، 1830 واحد تک نفره زایمان تحت سیاست‌های جمعیتی و هزار تخت روان پزشکی به ظرفیت کشور اضافه شده است همچنین 140 هزار متر فضای بهداشتی به خانه‌های بهداشت و پایگاه‌های سلامت اختصاص یافته بود. قائم مقام وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکید کرد: ما در سلامت سرپایی کاهش قابل توجهی در هزینه‌های مردم داشتیم ضمن آنکه بر خلاف نظر مسئولان دولت قبل، از دستاوردهای آنها حمایت می‌کنیم و این دوستان بهتر است شعارها و ادعاهای خود را به یاد بیاورند.
از سوی دیگر وزیر بهداشت وعده اضافه شدن 21 هزار تخت بیمارستانی را تا پایان این دولت داد و اعلام کرد: در ابتدای دولت یازدهم وعده دادیم که در این مدت چهار سال، 21 هزار تخت بیمارستانی را در کشور تحویل می‌دهیم و هیچ کس باور نمی‌کرد و خودمان هم با توجه به افت شدید قیمت نفت و عدم دریافت مطالبات از بدهکاران، اطمینان زیادی به ایجاد این تعداد تخت نداشتیم . بسیاری از این بیمارستان‌هایی که به دست این دولت افتتاح شدند بیمارستان‌هایی بودند که کلنگ‌ آنها در زمان دولت‌های پیشین بر زمین زده شد اما به دلیل بی توجهی و یا تخصیص بودجه ساخت‌ آنها نیمه کاره ماند اما با دمیدن صبح دولت امید و اختصاص ردیف‌های بودجه‌ای روند ساخت این بیمارستان‌ها سرعت دوباره‌ای یافته و پس از تکمیل آن افتتاح شده‌اند.
در این راستا نباید از کنار خیرین سلامتی که کمک دولت شتافته و آن‌ را در این مسیر بیمارستان‌سازی یاری کرد به آسانی گذشت، اتفاقا مسئله جذب خیرین هدایت سرمایه آنان در عرصه سلامت نیز از جمله موفقیت‌های این دولت در این عرصه است؛ چنانکه در سال 95 این خیرین توانستند بیش از 4 هزار میلیارد ریال را وارد اعتبار را به این حوزه تزریق کند. این مهم با تشکیل معاونت اجتماعی در وزارت بهداشت و ایجاد اداره کل خیرین و مشارکت‌های مردمی جان تازه‌ای گرفت. دولت‌های پیشین اگر در جذب خیرین برای عرصه‌هایی مانند مدرسه‌سازی و خوابگاه‌سازی و مسجد‌سازی موفق جلوه می‌کردند اما هیچ‌گاه نتوانستند آنان را به حضور سازمان یافته در عرصه سلامت و جذب سرمایه آنان ‌ترغیب کند اما این مهم توسط دولت یازدهم رخ داده و برای دولت‌های پس از خود هم به یادگار گذاشت.

اعتبار بخشی بیمارستانی و ارتقای هتلینگ
در حال حاضر یکی از شاخص‌های بسیار مهمی که بر اساس آن بیمارستان‌ها رتبه‌بندی شده و حتی اعتبارات مالی به آنها تعلق پیدا کند «اعتبار بخشی به بیمارستان‌ها» بر اساس سنجه‌هایی شامل ایمنی بیمار، کاهش خطا، نحوه خدمات دهی به بیمار و همراه بیمار تحت عنوان خدمات هتلینگ است و ارزیابی که این مسئله تا به امسال در ایران مورد بی‌توجهی قرار گرفته بود، اما در سال 95 اعتبار بخشی به 300 بیمارستان در کشور آغاز و به گفته «محمد آقاجانی» معاون درمان وزارت بهداشت تا خرداد 96 تمامی بیمارستان‌های کشور اعتبار بخشی می‌شوند.

از سوی دیگر نباید تجهیز ناوگان‌های آمبولانس، موتوآمبولانس، اتوبوس آمبولانس و راه‌اندازی اورژانس‌های هوایی توسط این دولت را از یاد برد، به ویژه اینکه راه‌اندازی اورژانس هوایی با اختصاص 17 بالگرد در این دولت آغاز شد و مقرر شده است که تعداد این ناوگان افزایش یابد.اگرچه خدمات دولت تدبیر و امید در حوزه سلامت دچار بعضا دچار کمبودهایی بود، اما در کنار خدمات بزرگی همچون تثبیت قیمت و کاهش دارو ارتقای سطح تولید داخلی همچنین ساخت کلینیک‌های درمان نازایی و ایجاد پوشش بیمه‌ای برای آنها می‌توان خدمات دولت در حوزه سلامت در بخش سخت‌افزاری این کمبودها کمتر به چشم آمده و می‌توان کارنامه دولت در حوزه بهداشت و درمان را در این رابطه مثبت ارزیابی کرد.