میگل هشترودی- روزنامه بهار:
روز جمعه اولین مناظره بین کاندیداهای ریاست جمهوری در رابطه با مسائل و مشکلات اجتماعی را شاهد بودیم. در این مناظره مسائلی مثل اشتغال و ازدواج جوانان مطرح بود که هر کاندیدا بسته به طرح و برنامه خود نظری را ارائه داد. گذشته از اینکه خیلی از کاندیداها طرحی برای ارائهدادن نداشتند و تنها توضیحاتی درباره این مسائل بیان کردند و عدهای هم با بیثمر شمردن تلاشها و دستاوردهای دولت یازدهم سعی در بزرگ نمایی جایگاه کنونی خود داشتند، اما آنچه که مشخص است این است که در دوازده سال اخیر دستاوردهای دولت یازدهم با وجود اینکه از نظر بسیاری از نمایندگان مجلس کافی و لازم نبوده اما انکارناپذیر است. اینکه چرا آنطور که باید به مسائل اجتماعی در این دولت پرداخته نشده است دلایل مختلفی دارد که همه این دلایل قبلا مطرح شده است اما اینکه چرا دستاوردهای دولت در حوزه مسائل اجتماعی دیده نمیشود امریست که پاسخ آنرا باید از منتقدان دولت پرسید.
***
جایگاه زنان در دولت تدبیر و امید ارتقا یافته است
روز گذشته شاهد آن بودیم که شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس جمهور در امور بانوان و خانواده، در نشست ساماندهی امور جوانان خراسان رضوی گفته بود: تاکنون دستگاههای مختلف در مسیر فعالیتهای دولت یازدهم تلاشهای بسیار زیادی را برای ارتقای جایگاه زنان در جامعه انجام دادهاند. ارتقای شاخص مشارکت اجتماعی به صورت ویژه در دولت تدبیر و امید دنبال شد و توانست دستاوردهایی به همراه داشته باشد. در آغاز کار دولت سال 1392 سازمانهای فعال در حوزه زنان غیرفعال یا بسیار کمرنگ بودند اما اکنون تعداد سازمانهای غیررسمی فعال در این حوزه از هزار و 677 مورد به دو هزار و 670 مورد رسیده است. تلاش شد میزان مشارکت زنان در فعالیتهای سیاسی نیز در چارچوب فعالیت دولت تدبیر و امید ارتقا یابد؛ افزایش اعتماد به نفس زنان، اعتماد بیشتر به صلاحیتها و شایستگی زنان از جمله رویکردهایی بود که در این زمینه به صورت ویژه دنبال شد.
مولاوردی ادامه داد: مشارکت زنان در مجلس دهم بسیار گسترده شد و هم اکنون حضور زنان در مجلس شورای اسلامی دو برابر افزایش یافته است. در استان خراسان رضوی درصد حضور زنان در شوراهای شهر و روستا بیش از 26 درصد افزایش یافته است. هماکنون 24 بخشدار، چهار معاون وزیر و دو معاون استاندار زن در دولت یازدهم مشغول فعالیت هستند. شناسایی زنان توانمند، بهرهمندی از توانمندیهای آنها در سطوح میانی، حضور زنان به عنوان فرماندار، سفیر و سخنگوی وزارت امور خارجه، بخشی از رویکردهایی است که در دولت تدبیر و امید دنبال شده است. میزان رشد مشارکت اقتصادی زنان نیز در چارچوب فعالیت دولت تدبیر و امید بیش از یک درصد افزایش یافته و هم اکنون به 14 درصد رسیده است. دستاوردهای دولت در حوزه زنان کاملا مشخص است و دیده میشود که چقدر جایگاه حقوقی زنان در این دولت ارتقا یافته است اما «بهار» برای بررسی بیشتر دستاوردهای دولت یازدهم، در حوزه اشتغال و جوانان با دو نماینده مجلس به گفتگوی کوتاه نشست.
تصدی گری دولت در امر ازدواج به هیچ وجه راه گشا و کار گشا نیست
طیبه سیاوشی در این رابطه گفت: با توجه به مناظرههای انجام شده، دیدیم که آقای روحانی و آقای جهانگیری تلاش کردند اقدامات انجام شده در مورد پرداخت وام ها، برای ازدواج جوانان را مطرح کنند اما این را باید مد نظر قرار داد که امر ازدواج یک مسئله فرا بخشی است. با توجه به اینکه بخش جوانان قبلا به صورت سازمان مستقل بوده و حالا تحت عنوان وزارت ورزش و جوانان قرار گرفته، شاهد عملکرد چشمگیری از دولت در باره این موضوع نبودیم و آن هم به این دلیل بود که مسئله جوانان یک مسئله جدا از مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نیست. متاسفانه به دلیل مشکلات عدیدهای که در زمینههای مختلف وجود دارد وبه ویژه سیاستهای ضد تورمی که صورت گرفته است و منجر به کمی رکود اقتصادی شده است، دولت نتوانسته در مورد مسئله اشتغال جوانان پیشرفت چشمگیری داشته باشد.
وی افزود: من فکر میکنم اگر دولت بتواند زمینه اشتغال جوانان را فراهم کرده و امر اشتغال را برای جوانان تسهیل کند به طور خودکار مسئله ازدواج آنها نیز حل خواهد شد، اگر چه مسئله ازدواج صرفا یک مسئله اقتصادی نیست و در واقع یک مشکل اجتماعی، فرهنگی است که دولت به آن باید توجه بیشتری داشته باشد اما این مسئله بخشی است که از دید دولت یازدهم مغفول مانده و به دلیل ادغام بخش جوانان با وزارت ورزش در واقع جوانان در سایه ورزش قرار گرفتهاند. درست است که در زمینه ورزش جوانان، چه ورزش حرفهای و چه ورزش غیرحرفهای دولت بسیار موفق عمل کرده است اما در مسائل دیگری مثل اشتغال و یا ازدواج، معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان عملکرد موفقی نداشته که آن هم دلیل عدیدهای دارد. یکی از این دلایل میتواند بودجه باشد چون بودجه مناسبی برای آنها در نظر گرفته نشده است و دیگر اینکه تصدی گری دولت در امر ازدواج به هیچ وجه راه گشا و کار گشا نیست.
سیاوشی با بیان اینکه بسیاری از نمایندگان محترم وبخشهای مختلف جامعه طالب این هستند که دولت در امر ازدواج دخالت داشته باشد، ادامه داد: اما از نظر من و بخش عظیمی از مسئولان این کشور، این تصدی گری دولت نه تنها به تسهیل امر ازدواج کمک نمیکند بلکه نوعی دخالت در امور خصوصی خانواده است که به نوعی باعث شده که تاثیر منفی هم داشته باشد. ما باید تا جای ممکن دست دولت را از بخشهای خصوصی مردم کوتاه کنیم که یکی از این امور همین ازدواج جوانان است. چون در حال حاضر، هستند جوانانی که با وجود اینکه از نظر اقتصادی توانایی ازدواج را هم دارند اما این امر برای آنها اتفاق نیفتاده است و این موضوع کاملا یک موضوع فرهنگی است و باید اجازه داد که خانوادهها این امرتربیتی مهم را خودشان به عهده بگیرند و پیش ببرند.
او افزود: همانطور که میدانیم 13 سال پیش قانون تسهیل ازدواج جوانان ابلاغ شده اما متاسفانه چیزی از این قانون تا به حال دیده نشده و شاهد تاثیر آنچنانی از آن نبودیم. شاهد آن هستیم که وام هایی که در این زمینه داده میشود به دلیل نبود امکانات لازم برای دولت و مسائل و مشکلات فراوانی که بانکها دارند، جوانان ماهها پشت نوبت این وام منتظر میمانند. این وام باید به جوانانی تعلق بگیرد که امکان ازدواج ندارند و لازمه آن اطلاعات و امکانات آماری بیشتر و حتی یک پایش جمعیتی فراتر از مسئله وام دادن به همه جوانان است. مسئله اشتغال جوانان علیرغم اینکه یکی از سیاستهای دولت تدبیر و امید بود اما میتوان گفت این موضوع به طور کامل تحقق پیدا نکرده و آن هم دلایلی دارد که مهمترین این دلایل این است که دولت بیشتر درگیر مسائل و مشکلات خارجی و در واقع احیای سیاست خارجی بوده است. اما یک مساله بسیار مهمی که من مطمئنم همه به آن اذعان دارند این است که دولت در سطح ملی یک نشاط ملی را به وجود آورده است و این امید وجود دارد که بتواند در دوره دوم زمینه اشتغال را آن طور که باید برای جوانان فراهم کند.
سیاوشی با بیان اینکه متاسفانه بسیاری از جوانان نخبه و تحصیل کرده ما که هزینههایی برای آنها پرداخت شده و در حال حاضر آنها سرمایه انسانی ما هستند که نتوانستند در داخل کشور به فعالیت بپردازند گفت: این موضوع یک وظیفه فرا بخشی است نه این که فقط یک دستگاه مثل معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان به این مشغول باشند بلکه دستگاههای مختلف باید این امر را به عهده بگیرند و به نوعی تلاش شود تا زیر ساخت هایی فراهم شود که جوانان بتوانند وارد عرصه اشتغال شده که این اشتغال نیز الزاما نباید دولتی باشد اما بخشی از جامعه و اشتغال در جامعه را به عهده خواهند داشت.
او ادامه داد: به هر حال با توجه به تلاشهایی که دولت در عرصه سیاست خارجی انجام داده میتوان امید وار بود که گرچه در دوره اول اقدامات موثری به طور کلی برای اشتغال و ازدواج جوانان انجام نشده اما این امیدواری وجود دارد که دولت در دوره دوم اشتغال جوانان را در اولویت قرار دهد و درواقع در اولویت قرار دادن اشتغال جوانان خود میتواند منشأ سیاستگذاریهای مناسب در این زمینه باشد.
او در ادامه تصریح کرد: مورد دیگری که باید به آن توجه شود این است که در برنامه ششم توسعه فراکسیون جوانان و کمیسیون فرهنگی با همکاری معاونت جوانان تلاش کردهاند تا در تبصره الحاقی 2 ماده 104 قانون دائمی آن امر ازدواج و اشتغال جوانان و محل بودجه آن نیز دیده شود که بتواند به تصویب برسد و مورد دیگر که برای ازدواج جوانان بسیار راهگشا است و دولت با کمک سازمان بهزیستی نیز تلاشهای بسیاری در این باره انجام داده و در حال حاضر نیز دستگاههای دیگری هم مانند سازمان ورزش و جوانان در این زمینه فعالیت میکنند و متولی آن در واقع معاونت جوانان است و سازمان بهزیستی هم در این زمینه کمک لازم را انجام میدهد این است که مسئله مشاوره پیش از ازدواج که امری بسیار مهم و اساسی است و با توجه به بحران طلاقی که در کشور ما وجود دارد میتواند راهگشا باشد. این الحاقیه بعد از تایید شورای نگهبان و هنگام ابلاغ به دولت تبدیل به تبصره 2 ماده 94 شده است. این یک قانون دائمی است و ماهیت بودجهای دارد و در این الحاقیه قانونی مشاوره پیش از ازدواج و حتی مشاورههای در حین ازدواج در قانون دائمی ششم توسعه آمده و مسلما در سالهای آینده نتیجه آن را بهتر خواهیم دید.
3 سال از وقت دولت یازدهم صرف آواربرداری اقدامات دولت قبل شد
فاطمه ذوالقدر در رابطه با دستاوردهای اجتماعی دولت در حوزه اشتغال و ازدواج میگوید: با توجه به شرایطی که آقای روحانی، 4 سال پیش دولت خود را از دولت نهم ودهم تحویل گرفت و از آنجایی که تحریمهای متعدد وقطعنامههای ظالمانهای که مقام معظم رهبری نیز از آنها با تعبیر قطعنامههای ظالمانه یاد کرده بودند، وجود داشت، باید به دور از سیاسی کاری وبا رعایت اخلاق وانصاف توجه داشته باشیم که دولت تدبیر وامید با توجه به مطالب پیش گفته شده وهمچنین با توجه به اینکه سه سال از وقت دولت روحانی صرف آوار برداری گذشته شد، در خصوص موضوع اشتغال سعی وتلاش فراوانی انجام داده وامیدواریم در ادامه دولت تدبیر امید ودر دولت دوازدهم نیز شاهد به ثمر نشستن زحمات ایشان ودولت مردانشان برای رونق اشتغال باشیم، کما اینکه سعی شده که در زمینه فرصتهای شغلی حتیالامکان تبعیض جنسیتی وجود نداشته باشد وفرصتهای شغلی ایجاد شده به طور مساوی بین زنان ومردان تقسیم شود. این موضوع خود گام بلندی است که در دولتهای پیشین به آن پرداخته نشده و میتوان گفت زمینهای است برای احیای حقوق از دست رفته زنان که با توجه به پیشینه مرد سالار کشور ما به وجود آمده بود. نباید این دستاوردها کم شمرد شود و یا نادیده گرفته شود. وی افزود: وام ازدواجی که تصویب شده است تا به زوجین داده شود ودیگر تسهیلات، همه نشان از آن دارد که دولت با همه مشکلات به ارث رسیدهای که حاصل دولت قبل بوده، برای رفاه حال کشور و مردم تلاش نموده و امید است با کمک و همیاری مردم و سایر نهادها و قوای دیگر این شرایط با توسعه امنیت، آرامش، ثبات و با جذب سرمایههای داخلی و خارجی و سرمایهگذاری در بخش صنعت توریسم، نفت، گاز و دیگر ظرفیتهای خدادادی کشور و جوانان این مرز و بوم شاهد موفقیتهای بیشتر برای کشور و ملت باشیم.