تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۰۶ ساعت ۱۲:۲۶
کد مطلب : ۱۳۵۷۶۳
یک بام و دو هوای صداوسیما
محمد توكلی
فقط کافی است یک مقام آمریکایی در یک صحبت غیررسمی از تحریم ایران سخن بگوید، آن وقت است که تمامی بخش‌های خبری و تحلیلی رسانه انحصاری صداوسیما که «رسانه ملی» خوانده می‌شود بسیج می‌شوند که به تک تک مردم ایران این خبر را برسانند و آنقدر به آن خبر بی اهمیت مطالب راست و دروغی را اضافه می‌کنند که مخاطب بخت برگشته تصور کند از فردا قرار است معیشت و زندگی عادی‌اش دچار اختلال شود.
در مقابل اگر قرارداد چند میلیون دلاری نفتی بین ایران و شرکت‌های بزرگی همچون توتال امضا شود و یا پس از چهار دهه قدم‌های ملموسی در مسیر نوسازی ناوگان فرسوده هوایی برداشته شود و یا پس از چند سال ایران به جایگاه قبلی‌اش در بازار نفت بازگردد و. . . به سختی می‌توان در گوشه‌ای از حجم اخبار اثری از آن را پیدا کرد. به‌عنوان نمونه بیاییم به بازتاب رسانه‌ای بزرگترین قرارداد وام خارجی کشورمان در پسابرجام نگاهی کنیم. قراردادی که علاوه بر وجوه اقتصادی آن که به نوعی نشان دهنده گشایش‌های اقتصادی حاصل از برجام است از جنبه سیاسی نیز بیانگر آن است که طرف‌های مختلف برجام برخلاف آرزوی دولت‌ترامپ از برجام دست نخواهند کشید و این توافق همچنان به‌عنوان یگانه راه حل برای معضل پرونده هسته‌ای ایران است.
واقعیت آن است که مسئولان دولت آمریکا در زمان‌ترامپ در ابتدا تصور می‌کردند که به سادگی می‌توانند برجام را بر هم بزنند اما امروز به روشنی مشخص شده است که امکان همراهی اروپایی‌ها با ایالات متحده حداقل در این موضوع احتمالی نزدیک به صفر است. افزایش گشایش‌های برجامی و ملموس‌تر شدن آن‌ها به واسطه قراردادهای گوناگونی که در این روزها منعقد می‌شود و افزایش قابل ملاحظه جذب سرمایه خارجی نسبت به گذشته به خوبی نمایانگر این نکته مهم است که برجام بر خلاف آرزوی تندروهای آمریکا و ایران پابرجا هست و خواهد بود. انعکاس رسانه‌ای همین قرارداد بزرگ وام خارجی اخیر که در یک دهه گذشته بی نظیر بوده در سازمان سیاسی-رسانه‌ای صداوسیما به چه شکل بوده است؟
می‌توان به جرات گفت که مجموع خبرها و تحلیل‌های مرتبط با این قرارداد در یک شبانه روز به یک ساعت هم نرسید در حالی که تیم سیاسی همیشه ثابت صداوسیما اگر قرار بود الفبای فعالیت رسانه‌ای را هم رعایت کند می‌بایست با این خبر مهم نوع دیگر مواجه شد. ریشه این رفتار غیرحرفه‌ای را می‌توان در ذبح منافع ملی پای تمایلات جناحی دانست. هنگامی که اصل و اساس تصمیم‌گیری‌ها بر مبنای جناح‌گرایی باشد آن‌گاه حتی دستاوردهای آشکار توافقی که تمامی ارکان تصمیم گیری در نظام آن را تایید کرده باشند هم کتمان می‌شود.
فقط کافی است یک مقام آمریکایی در یک صحبت غیررسمی از تحریم ایران سخن بگوید، آن وقت است که تمامی بخش‌های خبری و تحلیلی رسانه انحصاری صداوسیما که «رسانه ملی» خوانده می‌شود بسیج می‌شوند که به تک تک مردم ایران این خبر را برسانند و آنقدر به آن خبر بی اهمیت مطالب راست و دروغی را اضافه می‌کنند که مخاطب بخت برگشته تصور کند از فردا قرار است معیشت و زندگی عادی‌اش دچار اختلال شود.
در مقابل اگر قرارداد چند میلیون دلاری نفتی بین ایران و شرکت‌های بزرگی همچون توتال امضا شود و یا پس از چهار دهه قدم‌های ملموسی در مسیر نوسازی ناوگان فرسوده هوایی برداشته شود و یا پس از چند سال ایران به جایگاه قبلی‌اش در بازار نفت بازگردد و. . . به سختی می‌توان در گوشه‌ای از حجم اخبار اثری از آن را پیدا کرد. به‌عنوان نمونه بیاییم به بازتاب رسانه‌ای بزرگترین قرارداد وام خارجی کشورمان در پسابرجام نگاهی کنیم. قراردادی که علاوه بر وجوه اقتصادی آن که به نوعی نشان دهنده گشایش‌های اقتصادی حاصل از برجام است از جنبه سیاسی نیز بیانگر آن است که طرف‌های مختلف برجام برخلاف آرزوی دولت‌ترامپ از برجام دست نخواهند کشید و این توافق همچنان به‌عنوان یگانه راه حل برای معضل پرونده هسته‌ای ایران است.
واقعیت آن است که مسئولان دولت آمریکا در زمان‌ترامپ در ابتدا تصور می‌کردند که به سادگی می‌توانند برجام را بر هم بزنند اما امروز به روشنی مشخص شده است که امکان همراهی اروپایی‌ها با ایالات متحده حداقل در این موضوع احتمالی نزدیک به صفر است. افزایش گشایش‌های برجامی و ملموس‌تر شدن آن‌ها به واسطه قراردادهای گوناگونی که در این روزها منعقد می‌شود و افزایش قابل ملاحظه جذب سرمایه خارجی نسبت به گذشته به خوبی نمایانگر این نکته مهم است که برجام بر خلاف آرزوی تندروهای آمریکا و ایران پابرجا هست و خواهد بود. انعکاس رسانه‌ای همین قرارداد بزرگ وام خارجی اخیر که در یک دهه گذشته بی نظیر بوده در سازمان سیاسی-رسانه‌ای صداوسیما به چه شکل بوده است؟
می‌توان به جرات گفت که مجموع خبرها و تحلیل‌های مرتبط با این قرارداد در یک شبانه روز به یک ساعت هم نرسید در حالی که تیم سیاسی همیشه ثابت صداوسیما اگر قرار بود الفبای فعالیت رسانه‌ای را هم رعایت کند می‌بایست با این خبر مهم نوع دیگر مواجه شد. ریشه این رفتار غیرحرفه‌ای را می‌توان در ذبح منافع ملی پای تمایلات جناحی دانست. هنگامی که اصل و اساس تصمیم‌گیری‌ها بر مبنای جناح‌گرایی باشد آن‌گاه حتی دستاوردهای آشکار توافقی که تمامی ارکان تصمیم گیری در نظام آن را تایید کرده باشند هم کتمان می‌شود.
