بهار نیوز - سایه سیاه «نهنگ آبی»

می‌گل هشترودی- روزنامه بهار
با شنیدن زمزمه‌هاي فاجعه بار بازی نهنگ آبی و خودکشی نوجوانان که معمولا با پریدن از ارتفاع همراه بود اطلاع‌رسانی در جهت جلوگیری از ایجاد قربانی برای این بازی در ایران شروع شد و همان زمان بود که رئیس پلیس آگاهی اعلام کرد این بازی تا کنون در ایران قربانی نداشته است و به خانواده‌ها هشدار داد که بیش تر مراقب فرزندانشان باشند. تا این که چند روز پیش خبر هایی از خودکشی مشکوک دو دختر نوجوان در اصفهان خبر ساز شد و روز گذشته نیز اعلام کردند که این دو دختر قربانی بازی نهنگ آبی بودند و به این طریق می‌توان گفت بازی نهنگ آبی در ایران آغاز شده است و اگر دیر بجنبیم ممکن است تبدیل به فاجعه‌اي بزرگ شود!
***
گزارش‌های واصله
چالش نهنگ آبی در کشورهای زیادی نفوذ کرده و مواردی از خودکشی یا اقدام به خودکشی در این کشورها نیز گزارش شده است، آرژانتین، برزیل، بلغارستان، شیلی، چین، کلمبیا، گرجستان، هند،‌ ایتالیا، کنیا، پاراگوئه، پرتغال، عربستان سعودی، صربستان، اسپانیا، آمریکا، اروگوئه، ونزوئلا و حالا ایران هم جزئی از این کشور‌ها به شمار می‌آید. این بازی در هند رواج زیادی پیدا کرده و حداقل پنج مورد خودکشی به آن مرتبط دانسته شده است. جوان بیست‌ودو ساله‌ای که از چالش انتحاری نهنگ آبی نجات یافته، این تجربه را دردناک توصیف کرده است؛ تله‌ی مرگی که حتی اگر می‌خواست نمی‌توانست از آن جدا شود.الکساندر با چاقو در حال حک کردن طرح نهنگ آبی روی دستش بود که یک تیم پلیس وارد خانه‌ شد و او را از ادامه کار باز داشت. حالا او می‌گوید بعد از چند جلسه مشاوره، از نظر روحی پایدار است. این جوان در یک گروه واتس‌اپ، لینک چالش نهنگ آبی را دریافت کرده و می‌گوید: «این یک برنامه یا بازی نیست که بتوان آن را دانلود کرد. فقط یک لینک است. چالش توسط مدیر نهنگ آبی برای افرادی که می‌خواهند بازی کنند به طور سفارشی طراحی می‌شود». او در دورانی که در این بازی شرکت داشت از صحبت کردن با اهل خانه اجتناب می‌کرد و بیشتر خود را در اتاقش محصور کرده بود. گرچه می‌خواست از بازی خارج شود، اما نمی‌توانست. بالاخره برادرش که از بازی نهنگ آبی با خبر بود، متوجه رفتار عجیب او شد و به پلیس اطلاع داد.

در برزیل دختری از بالای دیوار شش‌متری خانه‌شان پایین پرید. او زنده ماند و به پلیس گفت قبلاً به خاطر این بازی دست‌های خود را بریده بود و در مرحله‌ی آخر بازی یعنی خودکشی قرار داشت. در سائو پالئولو، پایتخت برزیل نیز دو عاشق و معشوق هجده و نوزده‌ساله بالای هتلی مجلل رفتند و آنجا پسر با شلیک یک گلوله در سر نامزدش او را کشت و سپس اقدام به خودکشی کرد. مقامات برزیل این اتفاق را با چالش نهنگ آبی مرتبط دانسته‌اند. در کنیا دانش‌آموزی در چالش نهنگ آبی شرکت کرده بود و در نهایت خود را در بالکون هتل پدربزرگش در مرکز شهر حلق‌آویز کرد. در عربستان سعودی پسری سیزده‌ساله در اتاقش با کابل پلی‌استیشن خودکشی کرد و مادرش جسد او را پیدا کرد. مرگ او به بازی نهنگ آبی مرتبط دانسته شد. او اولین قربانی این چالش عربستان شناخته می‌شود. حالا در ایران نیز دو دختر نوجوان قربانی این چالش شدند!

خود کشی دو دختر در اصفهان
29 مهر ماه بود که غفور راستین، مدیر مرکز حوادث و فوریت‌های پزشکی استان اصفهان با اشاره به جزئیات سقوط ۲ دختر جوان از پل چمران اصفهان گفت: علت سقوط این دو دختر از این پل هنوز مشخص نیست. ساعت 11 و 40دقیقه صبح روز شنبه خبری مبنی بر این‌که 2 دختر جوان خود را از بالای پل چمران اصفهان به پایین پرتاب کرده‌اند، به مرکز 115 اصفهان گزارش شد. این دو دختر بین 17 تا 18 سال سن داشتند و یکی از آن‌ها هوشیاری خود را از دست داده و نفر دوم نیز با شکستگی تمام اعضای بدن روبه‌رو شد. سرهنگ ستار خسروی رئیس پلیس آگاهی استان اصفهان در خصوص حادثه سقوط دو دختر جوان از پل چمران اصفهان گفت: این به طور قطع خودکشی بوده است و دلایل آن در دست بررسی است. هر دو نفر احزار هویت شده‌اند و حادثه سقوط به طور قطع خودکشی بوده است. هر دو دختر دانش‌آموز سال اول دبیرستان و دوست و همکلاسی بوده‌اند. او در پاسخ به این سوال که آیا حادثه ارتباطی با «چالش نهنگ آبی» دارد یا خیر؟ تصریح کرد: علت این حادثه در حال بررسی است تا روشن شدن نتایج نمی‌توان در مورد آن اظهار نظر کرد.

هم‌چنین، کیانوش جهان‌پور، مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در خصوص وضعیت این دختران گفت: یکی از این دو نفر روز گذشته به دلیل شدت جراحات جان خود را از دست داد و دیگری دچار شکستگی‌های متعدد شده است اما سطح هوشیاری او نسبت به روز گذشته افزایش یافته است اما روز گذشته خبر‌ها رنگ دیگری گرفت، شنیده‌هاي حاکی از آن است که این دو نوجوان قبل از پرت کردن خود با یک دستگاه ضبط صوت، با خانواده خود خداحافظی و علت این کار را بازی آنلاین نهنگ آبی در فضای مجازی اعلام کرده اند.بعد از خبری شدن این موضوع مهدی معصوم بیگی، فرمانده انتظامی استان اصفهان دلیل سقوط 2 دانش آموز دختر اصفهانی از پل روگذر چمران و فوت یکی از آنان و مجروحیت دانش آموز دیگری را تاثیر بازی نهنگ آبی دانست و گفت: نوجوان مجروح شده نیز بیان داشته که تحت تاثیر بازی دست به این اقدام زده است. پلیس درباره بازی نهنگ آبی هشدارهایی داده بود، این بازی در کشورهای مختلف قربانی گرفته و تاثیر بسیاری بر ذهن دارد و افراد را وادار به رفتارهای پرخطری همچون خودزنی و خودکشی مي‌کند.او در هشدار به والدین افزود: پدر و مادرها مي‌بایست همواره بر رفتار فرزندان خود نظارت داشته باشند و این را بدانند که فضای مجازی در برخی مواقع از فضای واقعی خطرناک تر است. بر اثر این حادثه یکی از دختران که 15 ساله بود در دم فوت کرد و دیگری که 16 ساله بود به شدت مجروح و به بیمارستان منتقل شد و بر اساس گزارش‌هاي موجود، حال دانش آموز مجروح وخیم اعلام شده است.

شبکه مصدود شده قربانی گرفت
پیش از این بازی نهنگ آبی در میان نوجوانان کشورهایی مانند روسیه و فرانسه موجب رفتارهای خطرناکی شده بود و به همین دلیل تهدیدی برای نوجوانان در فضای مجازی به شمار میرفت که بار‌ها و بار‌ها مسئولین درباره آن هشدار داده بودند. برخی گمانه زنی‌ها حاکی از این بود که شاید چالش اینترنتی نهنگ آبی وارد ایران هم شده باشد تا این که وزیر ارتباطات در پیج اینستاگرام خود با انتشار مطلبی در این باره تاکید کرد که این بازی از بسیاری از فروشگاه‌های نرم‌افزار حذف شده و به طریق معمول از ایران هم قابل دسترسی نیست.آذری جهرمی با بیان این‌که امروز با مدیران vk برای عدم اشاعه خشونت از طریق این شبکه اجتماعی مذاکره می‌کنیم، گفته بود: هرچند این شبکه اجتماعی در ایران مسدود است اما برای این موضوع تلاش خواهیم کرد. توسعه فرهنگ استفاده از تبلت و سیم‌کارت خاص برای کودکان و نظارت والدین بر فعالیت فرزندان در فضای مجازی امری ضروری است، از بخش خصوصی برای توسعه این حوزه که بازار خوبی هم پیش رو دارد دعوت به فعالیت بیشتر می‌کنیم و حمایت لازم نیز به عمل خواهیم آورد و انتظار داریم مرکز ملی بازی‌های رایانه‌اي از طریق مدارس و معلمان تربیتی برای آگاهی رسانی به والدین و معلمان وارد عمل شوند. انتقال مفاهیم در قالب زبان بازی تاثیرگذاری بیشتری دارد و در میان بازی‌های مفید گاهی اندیشه‌هاي شیطانی نیز به یک بازی تبدیل می‌شود و نهنگ آبی یکی از این بازی‌ها است. در این میان برای صیانت از جوانان مهمترین وظیفه را در کنار حاکمیت، خانواده‌ها برعهده دارند و رسانه‌های رسمی و اجتماعی برای اطلاع رسانی خوب عمل کردند. باید مراقبت کنیم کار رسانه‌اي دغدغه ایجاد کند و نه ترس، ترس ناشی از بی‌اطلاعی است و وظیفه رسانه دقیقا اطلاع رسانی است اما حالا با گذشت نزدیک به 2 ماه از این صحبت‌ها شاهد هستیم که این بازی در کشورمان 2 قربانی گرفته است!

تمهیدات لازم
بازی نهنگ آبی، نگرانی‌های شدیدی را در هند، روسیه و اروپای غربی از جمله فرانسه و انگلیس موجب شده است. برزیلی‌هادر واکنش به این بازی، جنبشی به نام «نهنگ صورتی» ایجاد کردند که با کمک و همکاری صدها داوطلب ایجاد شد. این جنبش بر اساس وظایف مثبتی ایجاد شده که به زندگی بها می‌دهند و با افسردگی مبارزه می‌کنند. همچنین در برزیل جنبش مردمی برای مقابله با این بازی ایجاد شده تا کسانی که به کمک روحی احتیاج دارند را راهنمایی کنند. همچنین پلیس مبارزه با جرائم فناوری‌های پیشرفته‌ی برزیل سازوکاری دیجیتال برای هشدار به جوانان درباره‌ی خطرات این بازی فراهم کرده است. در آمریکا، سایتی که اسمش «چالش نهنگ آبی» بود، یک چالش ۵۰ روزه‌ی ارتقای سلامت ذهنی و تندرستی ارائه داد. یک نویسنده نیز گفته می‌خواهد فیلمنامه‌ای با نام «نیروی اراده» درباره‌ی این بازی بنویسد. شرکت‌های اینترنتی چین هم گروه‌های مجازی مشکوک به دست داشتن در این بازی را مسدود می‌کنند. همچنین نتایج جست‌وجوی کلمات مرتبط با این بازی نیز در کیوکیو (شبکه‌ی اجتماعی ملی چین) مسدود شده است. مقامات هندی نیز از گوگل، فیسبوک و یاهو خواسته‌اند تمامی لینک‌هایی که کاربران را به چالش نهنگ آبی هدایت می‌کرد، حذف کنند. وقتی در شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی نظیر فیسبوک، توئیتر، اینستاگرام و یوتیوب درباره‌ی نهنگ آبی جست‌وجو کنید با انبوهی از محتواهای تولید شده مواجه خواهید شد که البته ۹۹ درصد آنها ماهیت آموزشی و اطلاع رسانی دارند. به محض این‌که در فیسبوک و اینستاگرام عبارت «نهنگ آّبی» را جست‌وجو کنید پیامی را مشاهده خواهید کرد که می‌گوید: «اگر شما یا کسی که می‌شناسید دوران سختی را پشت سر می‌گذارد و نیاز به حمایت دارید، ما مایلیم به شما کمک کنیم». این طور که مشخص است با روش‌هاي ارتقای اعتماد به نفس در نوجوانان و همچنین ایجاد تفریحات متنوع می‌توان از ازدیاد قربانی این چالش جلو گیری کرد اما به شرطی که شیوع آن و عوارضش در کشور را نادیده نگرفته و آن را انکار نکنیم! تنها آگاهی رسانی و هشدار به والدین نمی‌تواند راه حل مناسب برای جلوگیری از این گونه فجایع باشد باید به صورت ریشه‌اي برای جلوگیری از آن اقدام کرد!