سجاد خداکرمی- روزنامه بهار
دو روز از نامه معرفی وزرای علوم و نیرو توسط رئیسجمهور به مجلس میگذرد و حال منصور غلامی و رضا اردکانیان در رفت و آمدند که هرچه بیشتر رای نمایندگان را برای خود بخرند و افکار عمومی را برای تصدی مسئولیتهای پیشنهاد شده به خود اقناع کنند. البته این روند معمولی است که وزرای پیشنهادی هر یک از روسای جمهور تلاشهای اینچنینی کنند اما بر سر این دو وزیر پیشنهادی نکته این است که یکی راهی سخت در پیش دارد و دیگری مسیری آسان پیش روی میبیند. دور نیست آن زمان که رئیسجمهوری دولت یازدهم، مصرانه و بی پرواتر از هر زمان دیگری در کمپین انتخاباتی خود بر اتخاذ رویکردهای اصلاحی، عمل به وعدههای مغفول مانده و شعارهای تحول خواهانه اصرار و پافشاری داشت اما کابینه که به مجلس معرفی شد، گزینههای پیشنهادی با سقف مطالبات مردمی و بدنه حامیان تفاوت محسوس و فاحشی داشت؛ هرچند از آن کابینه دو وزیر جا ماندند و منتقدان آنترکیب کابینه به این دو کرسی چشم داشتند که حال از واکنشها به معرفی اردکانیان و غلامی به نظر میرسد یکی انتظارها را برآورده کرده و دیگری دور از انتظار بوده است.
هنگامی که رئیسجمهور در آغاز روند معرفی اعضای کابینه دولت دوازدهم به مجلس در آخرین لحظه از معرفی وزیر علوم سرباز زد، برای بسیاری این جای امیدواری باقی بود که در این منصب خاص، قرار نیست گزینه ناهمسو با مطالبات معرفی شود و روحانی میخواهد با طمانینه و فراهمسازی بستر مناسب، گزینه مطلوب و مورد امعان نظر رای دهندگان خود و اصلاحطلبان را برای ساختمان شهرک غرب معرفی کند؛ اما بر خلاف تصورها چنین نشد. در روزهای گذشته و از همان آغاز زمزمههای نام غلامی برای تصدی وزارت علوم واکنشها بسیار بود اما نکته قابل توجه در این میان که از زبان برخی نمایندگان اصلاحطلب مجلس همچون محمود صادقی گفته شد این بود که معرفی غلامی حاصل فرایندی بود که در ان رئیسجمهور 10نفر را برای این منظور مورد توجه داشته اما در این مسیر نتوانسته آنگونه که باید برای آنها و از سوی تاثیر گذاران بر این انتخاب جلب نظر کند و در نهایت به منصور غلامی رسیده است؛ این البته اتمام ماجرای اعداد نفرات پشت سر گذاشته روحانی برای وزارت خانه مهمی چون علوم نبوده چه اینکه روز گذشته نایب رئيس فراکسیون امید مجلس گفت که «بر اساس شنیدهها آقای غلامی گزینه بیستم رئيسجمهوری برای تصدی وزارت علوم بود».
اینها البته تنها گفتههای محمد رضا تابش نبود و او با ابراز امیدواری نسبت به کسب رای اعتماد از سوی هر دو وزیر پیشنهادی گفت: وزرای پیشنهادی در دفاع از خود و پاسخ به سئوال نمایندگان مطالبی را ابراز خواهند کرد که در تجمیع نظر نمایندگان مجلس و کسب رای اعتماد تاثیر مستقیم خواهد داشت. وی در حاشیه نشست علنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی با حضور در جمع خبرنگاران درباره معرفی وزرای پیشنهادی علوم و نیرو به مجلس اعلام کرد: با توجه به اینکه هر دو وزارتخانه علوم و نیرو راهبردی و مهم بوده، رئيسجمهوری با تسلط بر مسائل کلان ملی و منطقهای این دو وزیر پیشنهادی را معرفی کرد و بنابر این امیدواریم هر دو نفر رای بتوانند از مجلس رای اعتماد بگیرند. وی درباره برخی واکنشهای منفی نسبت به معرفی وزیر پیشنهادی علوم، گفت: مجلس هنوز ارزیابی نکرده، اما بر اساس شنیدهها آقای غلامی گزینه بیستم رئيسجمهوری برای تصدی وزارت علوم بود اما در هر حال اظهار نظرهای مخالف و موافق طبیعی است. نماینده اصلاحطلب مردم اردکان در مجلس همچنین خاطرنشان کرد: منطقا وزرای پیشنهادی در دفاع از خود و پاسخ به سئوال نمایندگان ابراز خواهند کرد که در تجمیع نظر نمایندگان مجلس و کسب رای اعتماد تاثیر مستقیم خواهد داشت. وی ادامه داد: آقای غلامی در دوران ریاستجمهوری آقای خاتمی مسئولیت دانشگاه همدان را داشته و در دولت آقای روحانی نیز همین صورت مسئولیت برعهده گرفته است و در هر حال انتظار از وزیر علوم باید متناسب با وضعیت کشور، دولت و دانشگاهها مطرح شود. نایب رئيس فراکسیون امید مجلس همچنین درباره وزیر پیشنهادی نیرو گفت: آقای رضا اردکانیان شخصیتی ملی و بینالمللی در حوزه آب بوده و نسبت به مسائل کلان و ملی اشراف دارد، همچنین نسبت به کارکردی که در سازمانها و نهادهای بینالمللی داشته توانسته به عنوان شخصیت ایرانی ممتاز در عرصه بینالمللی از خود نشان دهد. رئيس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی ادامه داد: آقای اردکانیان فردی مدیر و مدبر، مسلط به زبان انگلیسی و از تحصیلات بسیار بالا برخوردار است، همچنین فردی شایسته و متکی بر مدار علمی است که همانند سایر وزرا معتقد به ملاحظات حاکمیتی کشور است.
چشمها پی برنامههای غلامی
این دو وزیر در روزهای آتی با حضور در فراکسیونهای مختلف مجلس و کمیسیون مربوطه به صورت مبسوط برنامههای خود را ارائه خواهند کرد اما وزی پیشنهادی پرحاشیه پیش دستی کرده و پیش از رفتن به مجلس برخی برنامههای خود را برشمرده است. برنامههای اعلامی از سوی غلامی محورهای قابل توجهی از نگاه تخصصی به دانشگاه را در بر میگیرد اما در این بین او کمی هم از فضای پویا فعالیتهای دانشجویی گفته، برنامه هایی که این روزها چشمان بسیاری دنبالکنننده آنها هستند. منصور غلامی روز گذشته درباره برخی از برنامههای خود برای تصدی پست وزارت علوم که به پویشهای مورد نظر خود در ارتباط با فضای فعالیت در دانشگاهها گفت: اولین برنامه من برای دانشگاهها، توسعه فضاهای بانشاط و امید انگیز در مجموعه چهارچوب قوانین و اجرایی کردن قوانینی است که شاید به آنها کمتر توجه شده است. وی همچنین در باره موضع خود نسبت به فعالیت تشکلهای دانشجوی گفت: در مورد تشکلها و فعالیت دانشجویان در تشکلهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، آیین نامههای خوبی وجود دارد اگر این آیین نامهها توسط دانشگاهها خوب اجرا شود و هم دانشجویان خود را با این آیین نامهها تطبیق دهند هیچ مشکلی رخ نمیدهد. گزینه پیشنهادی وزارت علوم افزود: اگر مسئولی اصرار به اعمال یک سلیقه کند یا دانشجویان تقاضا داشته باشند که مسئولان خارج این آیین نامهها فعالیت کنند، این اختلاف نظرها خود را به شکلی نشان میدهند که محدودیت برای دانشجویان ایجاد شده و یا غیره لذا باید تلاش شود قانونمداری و اخلاق مداری بیش از سایر قسمتهای جامعه در دانشگاهها رشد کرده و مردم به محیط دانشگاهی با احترام نگاه کنند.
هرچند که این مواضع و برخی دیگر مواضع غلامی در واکنش به انتقادها از وی به نظر در روزهای آینده نیز ادامه خواهد داشت اما برخی هم در میانه این موضوع ایستادهاند و معتقدند برخی رفت و آمدهای انجام شده در فاصله چهار سال موجب شده که حسن روحانی، رئيسجمهور با وسواس بیشتری گزینه مورد نظر خود برای وزارت علوم را معرفی کند. موضعی که از این زاویه قابل تامل است که بعد از معرفی جعفر میلیمنفرد (گزینهای که رای اعتماد نگرفت) ، رضا فرجی دانا (وزیری که استیضاح شد) ، محمود نیلی و فخرالدین احمدی دانش آشتیانی (گزینههایی که باز هم رای اعتماد نگرفتند) و محمد فرهادی نمیشد هر فردی را به مجلس معرفی کرد و آن داستان رای اعتماد نگرفتن را تکرار کرد، از همین رو روحانی زمان بیشتری را صرف کرد و در این فاصله نیز با فشارهای بسیاری رو به رو بود و نهایتا به منصور غلامی رسید؛ پیش از او اسامی دیگری شنیده میشد. از فرجی دانا و نیلی احمدآبادی گرفته تا جواد اطاعت و علی خاکیصدیق. تاخیر در معرفی وزیر علوم امیدواری به معرفی یک وزیر زن و فرستادن الهام امینزاده به این وزارتخانه را بیشتر کرده بود اما این طور نشد. بررسی فهرست حدودا ٢٠ نفره از اساتید دانشگاهها و وزرای سابق نهایتا به اینجا رسید که منصور غلامی به مجلس معرفی شود. موضوع فشارها البته موضوع چالش بر انگیز و دامنه داری در این مسئله است به گونهای که این مسئله و برخی موارد دیگر که در این ارتباط مطرح میشود منتقدان را به صرافت بیشتر میاندازد که روحانی از مواضع انتخاباتیاش عدول کرده و این موضوع را آغازی بر یک دوران افول عمل به مطالبات و وعدهها از سوی رئیسجمهور و دولت تدبیر و امید میدانند.
نقش واعظی در معرفی غلامی
همه این موارد به یک سو و موضوع کارشکنیهای رئیس دفتر روحانی بر سر انجام اقدامات اصلاحطلبانه و تصدی نیروهای شایسته اصلاحطلب در دولت نیز به موضوع غلامی گره خورده است و برخی از اصلاحطلبان پس از مطرح شدن نام غلامی برای وزارت علوم این انتخاب رئیسجمهور را حاصل اعمال نفوذ محمود واعظی رئیس دفتر رئیسجمهور عنوان کردند. البته نمیتوان موضوع شایعه اختلافات مابین جهانگیری و واعظی در دولت را بی ارتباط با این گفتهها دانست. از سوی دیگر نیز اصولگرایان که منتظر شکار چنین مواردی هستند هم بر سر این موج سوار شدند و سایت تابناک در مطلبی با این سویه نوشت: «اصلاحطلبان بر همین اساس به مخالفت با غلامی پرداختند و در مصاحبههای خود عنوان میکردند که یک شنبه تنها گزینه وزارت نیرو معرفی خواهد شد. . . برخی تحلیل گران هم این رویکرد اصلاحطلبان را بیشتر یک تاکتیک برای کاهش میزان مخالفتها با غلامی برمی شمارند و بر این عقیده هستند که آنها برای جلوگیری از عدم کسب رأی اعتماد از سوی گزینه اصلاحطلب پیشنهادی وزارت علوم چنین رویهای را در پیش گرفتهاند.» اینکه رئیس دفتر روحانی مواضعی در برابر ماضع تحول خواهانه مدیریت اصلاحطلب در دولت و مجلس داشته شکی نیست اما موضوع غلامی هرچند محل نزاع برخی اصلاحطلبان و بدنه رای روحانی به وی باشد اما در حال حاضر فعلا معرفی اردکانیان بخشی از دلسردیها را پوشش داده است و در ارتباط با غلامی نیز به نظر باید در روزهای آینده منظر موضع گیریهای او و البته فراکسیونهای مجلس به ویژه فراکسیون امید بمانیم.