آیا توافق اوپک در سال۲۰۱۸ فرو می‌پاشد؟

به گزارش ایسنا، مطمئنا ابهام زیادی نسبت به روند کاهش سطح ذخایر نفت جهانی وجود دارد. آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی کرده که میزان ذخایر در نیمه اول سال ۲۰۱۸ رو به افزایش خواهد گذاشت. چنین دورنمایی خطر اُفت دوباره قیمت‌ها را ایجاد می‌کند. در چنین سناریویی، اوپک به سختی تلاش خواهد تا بازار را متعادل کند و ممکن است ناچار شود مجددا کاهش تولید را تمدید کند. در واقع برخی از تحلیلگران ریسک نزولی را بسیار بزرگتر از ریسک صعودی می‌بینند و به این ترتیب، بازار نفت بایستی برای قیمت‌های پایین‌تر آماده شود.اما نگاه خوش‌بینانه هم وجود دارد. میزان مازاد ذخایر امسال کاهش چشمگیری داشته و تا اکتبر به بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه بالای متوسط پنج ساله رسید که نشان می‌دهد مازاد ذخایر بیش از دو سوم نسبت به ابتدای سال ۲۰۱۷ کاهش یافته است. اما روند کاهش ذخایر در واقع در نیمه دوم امسال آغاز شد و این روند سریع کاهش با رشد چشمگیر قیمت‌ها همزمان شد.

در این بین، پایبندی اوپک به توافق کاهش تولید در نوامبر به بالاترین سطح رسید که میزان ذخایر را تا چند ماه آینده تحت فشار قرار خواهد داد. و اگرچه آژانس بین‌المللی انرژی انتظار دارد افزایش ذخایر بازار را مایوس کند اما تحلیلگران دیگر به چنین سناریویی چندان بها نمی‌دهند. بانک آمریکایی گلدمن ساکس بر این باور است که رشد ذخایر در سه ماهه نخست سال ۲۰۱۸ بسیار کمتر از رشد معمول برای این وقت از سال خواهد بود و میزان ذخایر در سه ماهه دوم مجددا کاهش پیدا می‌کند.اختلالات غیرمنتظره در عرضه ممکن است به محدود شدن بیش از انتظار عرضه در بازار منجر شود به خصوص که وضعیت تولید ونزوئلا مشخص نیست.گلدمن ساکس انتظار دارد بازار تا اواسط سال ۲۰۱۸ متعادل شود و به خروج تدریجی اوپک و روسیه از توافق کاهش تولید تا پایان نیمه دوم سال میلادی آینده منتهی شود.

به عبارت دیگر اوپک ماموریتش را کامل خواهد کرد یا حداقل در زمان نشست رسمی خود در ژوئن، به اتمامش نزدیک می‌شود. پس از آن با توجه به افزایش قیمت‌ها و حذف مازاد ذخایر، کاهش تولید اوپک دیگر توجیهی ندارد و اعضای این سازمان برای نقض توافق وسوسه خواهند شد.به گفته اوله هانسن، مدیر استراتژی کالا در ساکسو بانک، در واقع پیش از رسیدن به چنین نقطه‌ای، قیمت‌های بالاتر نفت، برای تقلب در توافق وسوسه‌کننده خواهند بود. روسیه یکی از بزرگترین علامت پرسش‌هاست. مقامات روسی پیش از تمدید اخیر توافق کاهش تولید، تردیدهایی نشان دادند و برای خروج هر چه سریعتر از توافق بمحض حذف مازاد عرضه ابراز اشتیاق کرده بودند. دلایل معدودی برای افزایش انگیزه تقلب به موازات رشد قیمت‌ها وجود دارد.
در وهله نخست، همواره ثابت شده که قیمت‌های بالاتر وسوسه انگیز هستند زیرا هر بشکه بیشتر، درآمد بیشتری را به همراه خواهد آورد. ثانیا، در سال ۲۰۱۸ میزان ذخایر کاهش خواهد یافت و قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کنند. اعضای اوپک می‌دانند که زمان پایان توافق چندان دور نیست بنابراین چرا زودتر دست به کار نشده و به تولید بالاتر بازنگردند؟

ثالثا، اعضای اوپک بر این حقیقت واقف هستند که قیمت‌های بالاتر، خطر واقعی برای سهم بازار آنها است زیرا ممکن است باعث واکنش جدی‌تری از سوی تولیدکنندگان شیل آمریکا شود. ایبه کاچیکوو، وزیر نفت نیجریه در گفت و گو با وال استریت ژورنال با اشاره به نگرانی‌ها نسبت به افزایش سرمایه‌گذاری و تولید شیل آمریکا، گفته بود ما قطعا نمی‌خواهیم قیمت‌ها به روند صعودی ادامه دهند.سایر مقامات اوپک زمانی که قیمت برنت اوایل ماه جاری به ۶۵ دلار در هر بشکه نزدیک شد، ابراز نگرانی کردند. یک مقام اوپک در این باره به وال استریت ژورنال گفت: با رسیدن قیمت‌های نفت به میانه محدوده ۶۰ دلار، شما برای خودتان مشکل ایجاد می‌کنید. اوپک در این سطح قیمت واهمه دارد که شیل آمریکا موجی از عرضه جدید را اضافه خواهد کرد. اگر قیمت‌ها برای سایر تولیدکنندگان جذاب باشد، ما به جای اول برمی‌گردیم.

مشکل اوپک این است که تعادل بازار مسئله بسیار ظریف است و روشن نیست پنجره قیمتی که نیازهای اعضای اوپک را تامین کند، به اندازه کافی پایین خواهد بود تا مانع سرمایه‌گذاری جدید شیل شود.در حقیقت، آژانس بین‌المللی انرژی و خود اوپک افزایش چشمگیر عرضه از سوی شیل آمریکا را پیش‌بینی کرده‌اند. آژانس پیش‌بینی کرده که آمریکا در سال ۲۰۱۸ به میزان ۸۷۰ هزار بشکه عرضه جدید خواهد داشت در حالیکه اوپک رشد شیل آمریکا را بیش از یک میلیون بشکه در روز برآورد کرده است. به نظر می‌رسد بهترین نتیجه برای اوپک، ادامه ثبات قیمت‌ها خواهد بود که امکان می‌دهد ذخایر کاهش پیدا کنند و میزان عرضه شیل آمریکا اندکی اما نه چندان زیاد، افزایش پیدا کند.اما حتی در چنین سناریویی نیز، اوپک از خودگذشتگی می‌کند زیرا نتیجه نهایی، سهم بازار کوچکتر برای اوپک است.