بهار نیوز - تعطیلاتی که پایان ندارد

وزارت آموزش و پرورش مصوبه شورای عالی خود را رعایت نمی‌کند

می‌گل هشترودی
روزنامه بهار
این روزها که مدارس در روزهای پنجشنبه تعطیل هستند، به یمن آلودگی هوا نیز حد اقل 2یا 3 روز تعطیلی را تجربه مي‌کنند و این طور که معلوم است شمار روز هایی که به مدرسه رفتن آن‌ها ختم مي‌شود روز به روز در حال کاهش است. تا قبل از تعطیلات به دلیل آلودگی هوا که معمولا تنها خروجی جلسه کمیته اضطرار است، گفته شده بود که به رغم مصوبه 185 روزه دوره آموزشی در هر سال، مدارس در سال تحصیلی جدید تنها 174 روز فعال هستند اما در پی این تعطیلات این طور که معلوم است شمار روزهای تحصیلی دانش‌آموزان به بیش تر از 150 روز نخواهد رسید درست مثل سال تحصیلی گذشته که مصوبه مجلس برای سال تحصیلی 200 روز فعال بود اما دانش‌آموزان تنها 152 روز به مدرسه رفتند.
***
تعطیلاتی که پایان ندارد
طبق مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش از اول مهر ماه تا شهریور سال بعد یک سال تحصیلی محسوب می‌شود و دوره آموزش رسمی و امتحانات آن در هرسال تحصیلی از اول مهر ماه تا پایان خرداد سال بعد خواهد بود. بر اساس قانون دانش‌آموزان باید 37 هفته به مدت 185 روز به مدرسه بروند اما مروری بر تقویم ملی کشور حکایت از این دارد که بازه زمانی تحصیل دانش‌آموزان معمولا کمتر از این عدد است به نحوی که با احتساب تعطیلات رسمی دانش‌آموزان در سال تحصیلی جدید تنها 174 روز به مدرسه می‌روند این در حالی است که تعطیلات پیش‌بینی نشده‌اي مثل تعطیلات این روز‌ها که این طور که معلوم است تنها راه حل برای مقابله با آلودگی هوا به شمار مي‌آید را لحاظ نکرده باشیم که در صورت لحاظ این تعطیلات مشخص مي‌شود که روز هایی که دانش‌آموزان به مدرسه مي‌روند خیلی کمتر از مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش است.
آموزش رسمی برای دانش‌آموزان در سه ماهه تابستان و 13 روز نوروز، تعطیل است. دانش‌آموزان در سال تحصیلی 97- 96 و در بازه زمانی ابتدای مهر تا پایان خرداد ماه 72 پنجشنبه و جمعه پیش رو دارند و روزهای 8 و 9 مهر، 18 و 28 آبان، 15 آذر، 22 بهمن، ‌یکم و 29 اسفند و در سال 97 نیز 11 اردیبهشت، 14 و 15 و 24 خرداد نیز تعطیل رسمی هستند. با احتساب روزهای تعطیل، مجموع تعطیلات رسمی مدارس در سال تحصیلی به 174 روز می‌رسد. این در حالی است که مدارس ابتدایی تقریبا پایان اردیبهشت ماه تعطیل می‌شوند و امتحانات دانش‌آموزان متوسطه نیز معمولا کمتر از 25 روز به طول مي‌انجامد و عملا دانش‌آموزان فارغ از روزهای برگزاری امتحان، همه روزهای خرداد سرکلاس درس نخواهند بود.
ضررهایی که جبران ناپذیر است
این تعطیلات موجب مي‌شود که معلمان و در کنار گلایه همیشگی به حجم بالای کتب درسی، یا از روی درس‌ها سرسری بگذرند و آن طور که باید برای توجیح دانش‌آموزان زمان لازم را صرف نکنند یا به کلاس‌هاي اضافه پناه می‌برند و در این صورت هم مبالغ بالایی از دانش‌آموزان طلب می‌کنند. این تنها حاصل تعطیلات مداوم مدارس خواهد بود.
مهدی نوید ادهم دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش می‌گوید: ساعت رسمی فعالیت مدارس با در نظر گرفتن امتحانات 185 روز و به عبارتی 37 هفته است و شامل همه مدارس مي‌شود. خردادماه فصل امتحانات است اما جزو ساعات آموزشی محسوب می‌شود. وی درباره جبران عقب افتادگی دروس در پی تعطیلات مدارس در طول سال تحصیلی می‌گوید: ما برای حل این مشکل لایحه‌ای را در دولت تنظیم و به مجلس ارسال کردیم. از مجلس خواستیم تا محدودیت زمانی مربوط به آغاز و پایان سال تحصیلی که از سوی مجلس در سال 76 گذاشته شده و از اول مهر شروع می‌شود و تا پایان اردیبهشت ادامه دارد را بردارد که مجلس با تغییر این قانون موافقت نکرد. در نتیجه باید در چارچوب همین قانون حرکت کنیم، نمی‌توانیم در شهریور سال تحصیلی را شروع کنیم و یا بعد از اردیبهشت کلاس درس بگذاریم زیرا خرداد فصل امتحانات است. بنابراین معلمان و مدارس باید با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام می‌دهند سرفصل‌های مشخص شده را به موقع تدریس کنند و اجازه ندهند دانش‌آموزان عقب بیافتند.
طرحی که ابتر ماند
علی‌اصغر رجبی؛ مدیر مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم محیط زیست چندی قبل از بررسی کارشناسی این سازمان برای تغییر ساعت دستگاه‌ها و ادارات به‌همراه کاهش ایام و ساعت مدارس خبر داده و گفته بود: نتیجه بررسی‌ها به‌زودی به دولت ارائه می‌شود تا هيات وزیران درباره آن تصمیم‌گیری کند؛ بسته مدیریت تقاضای سفر شامل تغییر ساعات شروع و پایان ساعات کار کارمندان دستگاه‌های مختلف، کاهش ساعت و ایام تعطیلی مدارس و تغییر زمان تعمیرات اساسی واحدهای صنعتی از تابستان به زمستان است. پس از آن بود که معصومه ابتکار رئیس سازمان محیط زیست در دولت یازدهم از پیشنهاداتی برای تعطیل یک تا سه هفته‌ای و حتی یک ماهه مدارس خبر داد. پیشنهاد تعطیلی زمستانی مدارس در شرایطی از سوی سازمان محیط زیست مطرح می‌شود که متولیان تعلیم و تربیت دانش‌آموزان در وزارت آموزش‌وپرورش چندان از آن استقبال نمی‌کنند و براین باورند که نمی‌توان به دلیل آلودگی هوا در یک یا چند استان، مدارس کشور را در ۱۵ شهریور بازگشایی کرد همچنین هنوز کمیته مشترکی در این رابطه ایجاد نشده است تا پیشنهادات مربوط بررسی شود و اگر هم قرار باشد چنین موضوعی عملیاتی شود به مصوبه مجلس نیاز است.
علی اصغر فانی وزیر آموزش‌وپرورش دولت یازدهم در این رابطه گفته بود: این پیشنهاد در ستاد آلودگی هوا اعلام شده است اما نیاز است تا یک کمیته مشترک تشکیل شود و ما از آن استقبال می‌کنیم. ابهاماتی در رابطه با اینکه در چه تاریخی از پاییز مدارس تعطیل شوند و اینکه آیا آلودگی و وارونگی هوا قابل پیش‌بینی است که بتوان بر اساس آن برنامه‌ریزی کرد یا خیر مطرح است. نمی‌توان به صورت شناور مدارس را تعطیل کرد اما از بررسی این ابهامات در یک کمیته مشترک استقبال می‌کنیم.
در همین رابطه علیرضا کمرئی مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران درخصوص اعلام تعطیلی دو هفته‌ای و یک ماهه مدارس از سوی محیط زیست گفته بود: اخبار مربوط به تغییر ساعت یا تعطیلی در فعالیت مدارس باید پس از تعیین و تأئید از سوی وزارت آموزش و پرورش ابلاغ شود و تا زمانی که اخبار رسمی در زمینه تغییر در ساعات آموزشی اعلام نشود تمام این مسائل را در حوزه کارشناسی می‌‌دانیم. هنوز اخبار رسمی از طریق وزارتخانه و مسیرهای قانونی به ما اعلام نشده است و این اخبار را از طریق رسانه‌ها شنیده‌ایم.
تا به حال این طرح بدون پیگیری باقی مانده است به همین دلیل فاطمه سعیدی، عضو کمیسیون آموزش مجلس چندی پیش در این باره گفت: تاکنون هیچ یک از دولت‌ها ورود جدی به تعیین تکلیف وضعیت تقویم آموزشی نداشته‌اند، بهتر است وزیر کنونی این مهم را پیگیری کند. ورود وزیر تازه نفس آموزش و پرورش به این مهم ضروری است چراکه مدت‌هاست این موضوع از سوی وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مختلف مطرح شده اما ابتر باقی مانده است. با این وجود کیفیت زمستان و تابستان استان‌های مختلف با یکدیگر متفاوت است لذا باید این مهم را مدنظر قرار داد. چرا دانش‌آموزان مناطق سردسیر باید در سرمای سخت به مدرسه بروند یا مدارس آن‌ها به دلیل سرما تعطیل شود و آن‌ها آسیب آموزشی ببیند اما تمام تابستان که فرصت خوبی برای رفت و آمد است را تعطیل باشند.
وی آلودگی هوای شهرهای بزرگ در زمستان را دلیل دیگری برای تعطیلات زمستانی دانست و گفت: طرح تعطیلات زمستانی که به تازگی از سوی وزیر آموزش نیز مورد اشاره قرار گرفته باید در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس مطرح و مورد بررسی قرار بگیرد. باید به این مهم ورود جدی و پیگیر داشت، مشکلات آموزش و پرورش به قدری متعدد و عدیده است که در دست گرفتن این مهم برای آن‌ها کار مشکلی است به همین دلیل دستگاه‌های مرتبط دیگر باید در این زمینه به آموزش و پرورش کمک کنند.
هنوز در دست بررسی است!
نویدادهم در این باره مي‌گوید: با توجه به آلودگی هوا در فصول سرد سال، سال گذشته لایحه‌ای برای جابه‌جایی تعطیلات مدارس داشتیم که آن هم هنوز در دست بررسی است و به نتیجه مشخصی نرسیده است؛ اما می‌تواند کمک کننده باشد و بخشی از مشکلات ناشی از تعطیلات پیش‌بینی نشده مدارس را به خصوص در زمستان حل کند.
این در حالی است که نمایندگان مجلس دو هفته گذشته به رد لایحه بازگشایی مدارس رای دادند. میرحمایت میرزاده در این باره می‌گوید: این لایحه با حضور معاونین وزیر آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گرفت و آنچه در این لایحه مدنظر قرار گرفته بود در این راستا بوده که در سراسر کشور اول مهر زمان بازگشایی مدارس نباشد و با توجه به شرایط منطقه‌ای آغاز سال تحصیلی انجام شود.
سخنگوی کمیسیون آموزش می‌افزاید: مباحثی مانند آلودگی هوا، نوع محتوای کتب درسی، برگزاری امتحانات نهایی که در سراسر کشور یکسان است و همچنین زمان کنکور و یا نقل و انتقالات معلمان از موضوعاتی بود که در این جلسه مورد رسیدگی قرار گرفت و نهایتا برداشت اعضای کمیسیون در این بود که این مسئله کار کارشناسی قوی نیاز دارد لذا با رای اکثریت لایحه مذکور رد شد. بنابراین کمیسیون آموزش گزارش مربوطه را در اختیار هیأت رئیسه می‌گذارد و تصمیم با هیأت رئیسه مجلس است که آیا در صحن علنی مطرح شود یا خیر.
مصوبه‌اي که رعایت نمی شود
وزارت آموزش و پرورش در حالی مصوبه شورای عالی خود را درباره ساعات دوره آموزشی رعایت نمی‌کند که همچنان بر تنظیم محتوای کتب درسی بر اساس تقویم آموزشی و زمان حضور دانش‌آموزان در کلاس‌ درس تاکید دارد و خود گرفتار تناقضی شده که افت آموزش و کاهش کیفیت یادگیری دانش‌آموزان از بزرگترین تبعات آن است و در نهایت دود ناشی از این اقدام به چشم دانش‌آموزان خواهد رفت.
در این میان متناسب سازی حجم کتب درسی طبق تاکید سند تحول بنیادین و یا اصلاح تقویم آموزشی کشور از جمله راهکارهایی هستند که برای حل مشکل فوق پیش روی وزارت آموزش و پرورش و در ابعاد کلان تر دولت و مجلس قرار دارد. برای راهکار نخست طبق گفته رئيس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، پژوهشی جامع برای بررسی و مطالعه تطبیقی نظام آموزشی ایران با سایر کشــورهای منطقه و نظام‌های آموزشی موفق دنیا و همچنین مطالعه درونی با توجه به شاخص هایی همانند معلم، سازماندهی نیروی انسانی، میانگین دانش‌آموز، ســاعت آموزشی، چگالی و ضریب دشواری دروس و.... از سوی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در حال انجام است تا با دریافت نتایج نســبت به اعمال موارد مقتضی اقدام شود که تا کنون عملیاتی نشده و برای راهکار دوم نیز به نظر می‌رسد نمایندگان مجلس شورای اسلامی به دنبال بررسی و کار کارشناسی عمیق هستند تا بتوانند در این باره تصمیم‌گیری کنند و یا طرحی نو دراندازند.