گروه بينالملل: شورای امنیت سازمان ملل متحد جمعه شب به درخواست آمریکا برای بررسی اوضاع اخیر در ایران تشکیل جلسه داد.
دستیار دبیر کل سازمان ملل متحد در آغاز این جلسه گفت: «تظاهراتها در ایران از مشهد آغاز شد و بعد از آن به برخی شهرهای دیگر سرایت کرد.» وی اضافه کرد: «برخی از تظاهراتها به خشونت کشیده شد. گزارشها نشان میدهند بیش از 20 نفر کشته شدهاند. سازمان ملل متحد نمیتواند صحت تمامی فیلمها و تصاویر منتشر شده درباره اعتراضات ایران را تأیید یا رد کند.»
نیکی هیلی، نماینده آمریکا در این نشست گفت: « آنچه در هفته گذشته در ایران اتفاق افتاد، چیزی است که دنیا باید به آن توجه کند. دنیا باید شجاعت کسانی که علیه حکومتشان تظاهرات کردهاند را تحسین کند. تظاهراتکنندگان ایران خواستار آن شدهاند که حکومت این کشور حمایت از تروریسم را متوقف کند. دولت آمریکا در کنار تظاهراتکنندگان ایران است. ما ساکت نخواهیم بود. مردم ایران حقیقت را میدانند، ما هم حقیقت را میدانیم.» هیلی با اشاره به وقایع پس از اتفاقات ریاستجمهوری ایران در سال 1388 گفت: «در سال 2009، دنیا در حمایت از تظاهراتکنندگان ایران منفعل عمل کرد، این بار ساکت نخواهیم ماند.» هیلی وي افزود: بنا بر اسناد سازمان ملل، ایران هر ساله ۶ میلیارد دلار به رژیم اسد میدهد. وی افزود: هیچ چیز مانع ایستادن آمریکا در کنار مردم ایران و همراهی با آنها نخواهد شد. مردم در ایران درک کردهاند که نداشتن جایگاه در دولت، باعث آن شده تا رژیم آنها را نادیده بگیرد. هیلی افزود: رژیم ایران اکنون در کانون توجه قرار دارد و جهان نظارهگر اعمال شما است. سفیر آمریکا در سازمان ملل گفت: یکبار دیگر مردم ایران به پا خاستهاند و درخواستی دارند که هیچ دولتی بهطور قانونی نمیتواند آن را نادیده بگیرد و آن، حقوق بشر آنها است.
پس از هیلی، نماینده فرانسه علیرغم بیان اینکه «حوادث اخیر در ایران نگرانکننده هستند» گفت: «این حوادث به خودی خود، تهدیدی علیه صلح و امنیت بینالملل نیستند.» «فرانسوا دلاتره» بخش دیگری از اظهارات خود را به حمایت کشورش از توافق هستهای ایران و گروه 1+5 اختصاص داد و این توافق را «یکی از محورهای ثبات» در خاورمیانه خواند. او گفت: «ما بایستی کاملاض به تعهداتمان در این توافق پایبند بمانیم.»
ماتیو رایکرافت، نماینده انگلیس گفت از حکومت ایران میخواهد به تعهدات حقوق بشری خود عمل کند.
او با بیان ادعاهای اثباتنشده گفت: «نگرانیهای حقوق بشری انگلیس درباره ایران، از حوادث و اعتراضات اخیر فراتر میروند.تداوم استفاده از مجازات اعدام از جمله برای نوجوانان، حاکمیت ضعیف قانون و محدود کردن آزادی بیان همگی به شدت نگرانکننده هستند.»
رایکرافت گفت لندن از ایران میخواهد به گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد اجازه دسترسی به این کشور برای ارزیابی وضعیت حقوق بشر را بدهد. او گفت برای برای بررسی مطالبات تظاهراتکنندگان در ایران نیاز به انجام گفتوگوهای واقعی وجود دارد. نماینده انگلیس در ادامه مدعی شد برنامههای امنیتی ایران گاهاً به نحوی دنبال میشوند که دیگران را تهدید میکند. او مدعی شد ایران از تروریسم حمایت میکند. وی در پایان نطق خود تعهد انگلیس بر پایبندی به برجام را اعلام و از پایبندی ایران به این توافق استقبال کرد. نماینده کویت هم گفت جامعه بینالمللی در پرداختن به مسائل ایران بایستی از پیامدهای فاجعهبار بهار عربی و سوریه درس بگیرد.
نماینده سوئد گفتوگو با ایران را حائز بیشترین اهمیت دانست و گفت مسائل مربوط به حقوق بشر را باید از اجرای توافق هستهای برجام جدا کرد. نماینده هلند هم در اظهارات خود تأکید کرد که اوضاع در ایران اکنون آرام شده است. او ابراز امیدواری کرد ثبات بیشتری حاکم شود. نماینده لهستان گفت ایران قابلیت این را دارد که نقش سازندهای برای کمک به صلح و ثبات در منطقه بازی کند. نماینده جمهوری گینه استوایی هم مخالفت هیئت کشورش را با طرح مسائل داخلی ایران در شورای امنیت مطرح کرد. وی گفت: «با توجه به اینکه اوضاع ایران به صلح و امنیت منطقه مربوط نمیشود، وضعیت حقوق بشر این کشور در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل نیست. این مسائل بایستی در مکانیسمهای مرتبط مانند کمیته سوم بررسی شوند.»
نماینده چین هم خواستار احترام به تمامیت ارضی و حق حاکمیت کشورها شد و گفت شورای امنیت نباید درباره مسائل داخلی کشورهای دیگر گفتوگو کند.
نماینده روسیه در ادامه گفت: «برای همه مشخص است برنامهای که امروز در دستور کار شورای امنیت قرار گرفته، ارتباطی با وظایف این شورا ندارد. آمریکا نباید این شورا را تضعیف کند.» وی در ادامه خطاب به نماینده آمریکا گفت: «شما به جای اینکه انرژی شورای امنیت را صرف مسائل افغانستان، سوریه ولیبی کنید، آن را برای مسائل داخلی کشورها صرف میکنید.» دیپلمات روس اضافه کرد: «چرا آمریکا امروز که اوضاع داخلی ایران نرمال شده بایستی این جلسه را برگزار کند؟» او همچنین تصریح کرد: «البته ما باید از آمریکا تشکر هم بکنیم چون پیامهایی که این کشور برای ایرانیها ارسال کرد باعث همبستگی مردم این کشور شد و آنها حول محور احساسات ضد آمریکایی متحد شدند.» نماینده روسیه در ادامه تأکید کرد طبق منطق امریکا شورای امنیت بایستی بعد از حوادث داخلی آمریکا هم تشکیل جلسه میداد. وی گفت: «طبق این منطق، ما بایستی بعد از حوادث فرگوسن، میسوری یا بعد از تظاهراتهای والاستریت، درخواست برگزاری نشست شورای امنیت میدادیم.»
نماینده دائم ایران هم گفت: «اقدام امریکا در طرح موضوع اعتراضات تعدادی از شهروندان ما در ایران به دلیل برخی شکایات مشروع آنها، که بعضا بواسطه خودداری امریکا از انجام تعهداتش تحت برجام تشدید شده است، سوء استفاده یک عضو دائم شورا از اختیاراتش و نیز سوء استفاده از خود شورا است.»
خوشرو اضافه کرد: «باعث تاسف است که علیرغم مقاومت برخی از اعضاء، این شورا به خود اجازه داده است تا بوسیله هیات حاکمه فعلی آمریکا مورد سوء استفاده قرار گیرد و جلسهای را در مورد موضوعی تشکیل دهد که خارج از حیطه وظایف آن است و بدین ترتیب، ناتوانی خود در انجام وظیفه واقعی اش در حفظ صلح و امنیت بینالمللی را به منصه ظهور گذاشته است.» خوشرو همچنین گفت: «این باعث بی اعتباری شورای امنیت است که موضوعی را که ماهیتی کاملا داخلی دارد در دستور کار قرار می دهد اما در خصوص موضوعات واقعی، از جمله اشغال طولانی مدت سرزمین فلسطین، که عنوان دستور کار امروز شورا (وضعیت در خاورمیانه) در اصل به آن تعلق دارد، و نیز بمباران کور و بی هدف یمن در طول سه سال گذشته که تا کنون منجر به مرگ هزاران انسان شده و برای مردم یمن گرسنگی، بیماری و تخریب به همراه آورده است، با سرافکندگی از انجام کوچکترین کاری عاجز است. فهرست این قبیل شکست های شورا که در تمامی موارد به رویکرد خرابکارانه هیات امریکایی مرتبط است، بسیار طولانی است.»