بهار نیوز - رقابت نابرابر آثار تالیفی و ترجمه

گروه فرهنگی: طیبه گوهری رقابت آثار تالیفی با ترجمه را رقابت نابرابری می‌داند و می‌گوید نمی‌توان توقع داشت که در این رقابت نابرابر دست بالا را بگیریم.

این داستان‌نویس در گفت‌وگو با ایسنا درباره استقبال مخاطبان ایرانی از آثار ترجمه به نسبت آثار تالیفی، اظهار کرد: معمولا آثار ترجمه گزیده انتخاب می‌شوند. مترجم و ناشر فیلترهای موثری هستند که از انبوهی آثار شاخص یک کشور تعدادی را گلچین، ترجمه و به بازار نشر عرضه می‌کنند، و این پالایش در درازمدت منجر به اعتماد مخاطبان شده است. نمی‌توانیم آثار داخلی را با همه محدودیت‌های چاپ و نشر با کیفیت این آثار دستچین‌شده مقایسه کنیم و بعد توقع داشته باشیم در این رقابت نابرابر دست بالا را هم داشته باشیم.او افزود: جدا از این نکته مهم‌، آشنایی با فرهنگ‌ها و داستان‌های ملل دیگر به خودی خود دارای جذابیت و کشش ذاتی است که در نهایت منجر به استقبال بیشتر مخاطب از آثار ترجمه در کشور ما و بسیاری از کشورهای دیگر جهان شده است.

گوهری درباره تأثیر نویسندگان بر استقبال مخاطبان ایرانی از آثار ترجمه نیز اظهار کرد: نویسنده ایرانی با همه محدودیت‌ها و کاستی‌ها اثرش را تولید می‌کند و به ناشر می‌سپارد. به نظر می‌رسد رسانه‌ها و بنگاه‌های نشر تاثیر بیشتری می‌توانند روی مخاطب داخلی داشته باشند تا نویسنده‌ای که مهمترین رسالتش نوشتن است و بس. اگر این بده و بستان فرهنگی به تعادل برسد جای نگرانی ندارد. متاسفانه جامعه محدود کتاب‌خوان ما بیشتر به یک بازار یک‌طرفه تبدیل شده است و عملا ما در ترجمه آثار داخلی توفیق چندانی نداشته‌ایم.

او در ادامه اضافه کرد: مهم‌ترین مشکل مولفان در ترجمه و پیوستن به این شاهراه جهانی نبود زیرساخت و بسترسازی مناسب برای معرفی به مخاطبان خارجی است. در یک جامعه امن و سالم نویسنده توانمند این امکان را پیدا می‌کند که تولید و اثر خود را به بهترین شکل ممکن به مخاطب عرضه کند و از منافع مادی و معنوی اثر هنری خود بهره‌مند شود. بعد از چهره‌سازی و رسیدن به جایگاه درخور مولف در کشور خودش، اگر اثر پتانسیل و ظرفیت مطرح شدن را داشته باشد مترجمان و بنگاه‌های نشر خارجی برای ترجمه و معرفی آثار نویسنده صاحب‌نام اظهار تمایل می‌کنند و آن‌چه باید، در یک پروسه گام به گام و منطقی اتفاق می‌افتد.این نویسنده خاطرنشان کرد: متاسفانه این بسترسازی به دلایل اجتماعی و سیاسی در کشور ما کمتر مهیا بوده است. البته سانسور و مشکلات چاپ و نشر و نبود فرم‌های روایی جذاب و .... تکمیل‌کننده این پازل هستند.

گوهری درباره تأثیر رسانه‌ها بر این موضوع نیز گفت: رسالت یک رسانه بی‌طرف و موثر، معرفی بهترین‌های نشر داخلی است. یکی از عوامل مهم در ایجاد بسترسازی مناسب برای جهانی شدن ادبیات یک کشور که پیش از این ذکر شد، معرفی آثار شاخص و مهم ادبی به مخاطب سرگردان و بلاتکلیف است.او اضافه کرد: ظهور و جلوه کار رسانه‌ای فراگیر باید منجر به فروش و جذب مخاطب بیشتر و در نهایت رونق چرخه بازار نشر شود. یکی از آسیب‌های کار رسانه‌ای نگاه خودی و ناخودی به نویسندگان و تبعیض در معرفی آثارشان است.