با فرا رسیدن مهلت سه ماهه تصمیمگیری واشنگتن درباره توافق هستهای ایران، «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا لغو تحریمهای این کشور علیه ایران را برای ۱۲۰ روز دیگر تمدید کرد اما گفته این میتواند آخرین باری باشد که این کار را میکند. آمریکا همچنین ۱۴ شخصیت حقیقی و حقوقی مرتبط با ایران را تحریم کرده است. از جمله این افراد صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضاییه ایران است. بر این اساس آمریکا به برجام متعهد ماند و در توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ شامل آمریکا، فرانسه، انگلیس، چین، روسیه و آلمان باقی ماند. طی چند روز اخیر گمانه زنیهای بسیاری درباره اینکه تصمیم ترامپ درباره برجام چه خواهد بود و اینکه آیا رئیسجمهور آمریکا موجب مرگ زودرس توافق هستهای خواهد شد یا نه مطرح شده بود.
توافق هستهای ایران در سال ۲۰۱۵ وارد مرحله اجرایی شد و بر اساس قوانین داخلی آمریکا رئیسجمهور این کشور باید هر سه ماه یک بار پایبندی ایران به برجام را تایید و لغو تحریمها علیه ایران را تمدید کند. ترامپ همزمان با تایید تعلیق تحریمها علیه ایران، اعلام کرد که این آخرین بار است که تمدید تعلیق تحریمها را انجام میدهد مگر اینکه مذاکرات درباره برنامهای موشکی ایران آغاز شده و محدودیتهای هستهای ایران دائمی شود. این محدودیتها در چارچوب برجام، ۱۰ ساله بود.
رئیس جمهوری آمریکا پس از تمدید تعلیق تحریم های هسته ای علیه ایران و همزمان با تحریم 14 فرد و نهاد جدید، 4 شرط برای امضای هر قانونی که کنگره در رابطه با برجام وضع می کند، تعیین کرد. «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در بیانیه ای با تکرار ادعاهای نخ نمای خود علیه ایران، امضای هر قانونی از سوی کنگره برای حفظ برجام را منوط به شرطهایی کرد. وی در این بیانیه تاکید کرد که هر قانونی در این زمینه باید دارای این 4 شرط باشد:
1- باید از ایران بخواهد اجازه بازرسی فوری از همه سایت های مورد درخواست بازرسان بین المللی را بدهد
2- تضمین کند که ایران هرگز حتی به تسلیحات هسته ای نزدیک نخواهد شد
3- مفاد آن تاریخ انقضا نداشته باشد و در صورت عدم پایبندی ایران به هر یک از مفاد این قانون، تحریم های هسته ای آمریکا به صورت خودکار بازگردند
4- باید صریحا موشک های دوربرد را غیرقابل تفکیک از تسلیحات هسته ای بداند و توسعه و آزمایش موشکی ایران را تحت تحریم های شدید قرار دهد
تعیین این شروط در حالی است که برجام توافقی صرفا هسته ای است و متن آن به اذعان همه دیگر طرف های این توافقنامه بین الملی یعنی چین، روسیه، انگلیس، فرانسه و آلمان و همچنین سران اتحادیه اروپا، برنامه موشکی را مساله ای جدا می داند.
آژانس بین المللی انرژی هسته ای که تنها نهاد دارای صلاحیت برای اظهار نظر درباره پایبندی ایران به برجام است، همواره تاکید کرده که ایران هرگز این توافق را نقض نکرده است. رئیس جمهوری آمریکا ضمن تایید برجام، تعلیق تحریم های هسته ای علیه ایران را که هر 120 روز یکبار باید تمدید شود، امضا کرد. به گفته مقام های کاخ سفید، ترامپ گفته است این آخرین باری است که چنین کاری می کند و در صورتی که کنگره و متحدان اروپایی واشنگتن موفق به اصلاح برجام به صورت دلخواه او نباشند، از این توافق خارج می شود.
همزمان با این اقدام ترامپ، وزارت خزانه داری آمریکا 14 فرد و نهاد را به دليل نقض حقوق بشر و برنامه موشکی ایران به فهرست تحریم ها افزود. در این بیانیه نام آیتالله «صادق آملی لاریجانی» رئیس قوه قضائیه و «غلامرضا ضیائی» رئیس زندان رجائیشهر به عنوان افراد تحریم شده دیده میشود.
اسامی 14 فرد و شرکت مرتبط با ایران که خزانهداری آمریکا آنها را به عناوين «نقض حقوق بشر، سانسور و حمایت از افراد دخیل در اشاعه تسلیحاتی» در فهرست تحریمهای خود قرار داده به شرح زیر هستند:
- صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه ایران
- زندان رجایی شهر و غلامرضا ضیایی (رئیس زندان رجاییشهر)
- سازمان نبرد الکترونیک و دفاع سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملی فضای مجازی
- شرکت مخابراتی موج سبز و (واقع در مالزی) مرتضی رضوی (تبعه ایران)
- شرکت پشتیبانی و نوسازی بالگردهای ایران (پنها) و صنایع هواپیمایی ایران (صها)
- شی یوهاوا (تبعه چین)
- شبکه خرید مستقر در ایران و چین، شامل
- پردازان سیستم نماد آرمان (پسنا الکترونیک)
- شرکت بوچانگ سرامیک (مستقر در چین)
- ژو یوگون (تبعه چین و نماینده شرکت بوچانگ سرامیک)