عبدی؛ با قریحه و استعداد در هنر بازیگری
14 بهمن 1396 ساعت 12:11
گروه هنري: شاید اولین تصوری که درباره اکبر عبدی به ذهنتان بیاید، بازیهاي کمدی او در برخی فیلمهاي شاخص باشد مثل شخصیت بایرام که در فیلم «اخراجی ها» از خود نشان داد یا شخصیتی که سالها پیش در فیلم «اجاره نشین ها» از خود به یادگار گذاشت و یا بازیهاي جذابش در فیلمهاي «سفر جادویی»، «روز فرشته» یا حتی «قندون جهیزیه» ایفا کرده است. قطعا او به عنوان یکی از کمدینهاي بزرگ سینمای ایران در ذهنها خواهد ماند و استادی به تمام معنا چه در نقش هایش و چه خارج از نقش هایش است اما او بازیگری به غایت توانمند است که سوای نقشهاي ماندگار کمدی اش، نقشهاي تکرار نشدنیاي در قالب شخصیتهاي متفاوت و غیر کمدی را در کارنامه خود ثبت کرده است. بازیگری با استعدادی شگرف در ایفای نقشهايي دور از خود واقعی اش اما دور از پرستیژی مناسب بزرگی نام و استعدادش.
***
با قریحه و استعداد در هنر بازیگری
اکبر عبدی، بازیگر بزرگی است که نه خود به این بزرگی وفادار است و نه ذر ذهن برخی از علاقه مندان سینما به این عنوان شناخته ميشود. چرایی این مسئله را بيشک ميتوان در انتخابهاي اشتباه این هنرمند به نام در آثاری ضعیف و فاقد ارزش هنری جستجو کرد. بازیگری که بیشتر برای رفع گرفتاریهاي معاش و مشغول کار بودن، تن به بازی در هر نقشی ميدهد و توانمندی اش را نادیده ميگیرد. او با همه اهمال کاریها و بيتوجهی به سابقه هنری اش وحضور در فیلمهايي ضعیف، ایفاگر پرسوناژهای متفاوت و ماندگاری بوده است. هر چند کارنامه هنری او ميبایست درخشانتر از آن چیزی که اکنون هست، باشد اما برخی از نقشهايي که او به آنها جان بخشیده است، همواره در آسمان سینمای ایران خواهد درخشید. صرف نظر از اینکه او در آفرینش نقشهاي کمدی استادی بينظیر است اما برخی از نقشهاي غیر کمدی او بیش از همه در کارنامه او ميدرخشد و یادآور ميشود که با بازیگری با قریحه و استعدادی بيمانند در هنر بازیگری روبه رو هستیم. او دو بار سیمرغ را به خانه برده است، یک بار به خاطر فیلم «مادر» ساخته علی حاتمی و سیمرغ نقش دوم مرد و یک بار هم به خاطر فیلم «خوابم میاد» ساخته رضا عطاران و این بار سیمرغ نقش مکمل مرد.
درخشیدن در نقشی بيتکرار
درخشان ترین نقشی که عبدی بازی کرده است، بيشک به نقش غلامرضای کم ذهن و پر عاطفه فیلم «مادر» بر ميگردد. یکی از سخت ترین بازیها را در فیلم «مادر»، عبدی به عهده دارد، آن هم در دورانی که هنوز به عنوان یک بازیگر توانمند شناخته نمی شد و بازیگر نقشهاي کمدی در فیلمهايي چون «اجاره نشین ها» ساخته داریوش مهرجویی و «مردی که موش شد» ساخته احمد بخشی و بعدتر «سفر جادویی» ساخته ابوالحسن داودی و «دزد عروسک ها» ساخته محمد رضا هنرمند بود. هر چند او رفته رفته در ادامه هنر بازیگری اش به کمدینی پرطرفدار و توانا تبدیل شد، اما بازی او در نقش غیر کمدی غلامرضا که یکی از سخت ترین نقشهاي آن فیلم هم هست و دردسرهاي فراوانی برای نگه داشتن فرم بدنی و ظاهر یک فرد کم ذهن را داشته است، کم نظیر است و به یادماندنی. بسیاری از دیالوگهاي این فیلم به ویژه اکبر عبدی مثل «مادر مرد، از بس که جان ندارد» همواره یادآور عمق تلخی از دست دادن عزیزی است و شاید التیامی بر دل. فیلمی نوستالژیک که به هر بهانهاي آن را ببینیم، دلتنگ و دلگیر ميشویم.
بازآفرینی یک زندگی کاری و شخصی
او در کارنامه اش فیلمی از کارگردانی که از دایره سینمای ایران خارج شده است، به نام «هنرپیشه» ساخته محسن مخملباف دارد که اشارهاي ملموس و غیر ملموس به زندگی کاری و شخصی او دارد. فیلمی که در آن اکبر عبدی، نقش خودش را بازی ميکند. او یک بازیگر موفق فیلمهای کمدی است که به دلیل نازایی همسرش و مشکلات حرفهایاش که او را از رسیدن به آرزوهایش باز میدارند دچار آشفتگی در زندگی شخصی و اجتماعی است. سیمین همسر اکبر زن کولی ظاهراً لالی را به عقد اکبر در میآورد تا اکبر از او صاحب فرزندی شود. حضور زن کولی زندگی آن دو را دگرگون میکند. اکبر به زن دل میبندد و کار سیمین به مرز جنون میکشد. سیمین به تیمارستان فرستاده میشود و زن کولی هم آبستن نمیشود. وقتی اکبر زن کولی را به حلبی آبادمحل زندگی اش باز ميگرداند متوجه میشود که زن لال نیست.عبدی مستاصل به تیمارستان میرود و سیمین را به خانه باز ميگرداند. آن دو نوزادی را از پرورشگاه به عنوان فرزندخوانده می پذیرند. بازی او در این فیلم در راستای دو نقش جدی و کمدی و فیلم در فیلمی است که نشان دهنده توانایی این بازیگر در ایفای همزمان دو نقش جدی و کمدی است. شاید از این فیلم خاطرهاي به یاد نداشته باشید و سالها از زمانی که آن را دیده اید، گذشته باشد اما بد نیست دوباره آن را ببینید و بازآفرینی دو نقش جدی و کمدی توامان را و همچنین نمایش زندگی کاری و شخصی این بازیگر را در آن ببینید.
توانمند در بازی حتی در نقش زنان
بسیاری از هنرمندان به فراخور قصه و روایت داستانی مجبور به ایفای نقش زنان شدهاند که اصطلاحا با عنوان زن پوش از آنها یاد شده است. سوای از سینمای جهان، بسیاری از بازیگران چون محمود بصیری در فیلم «دستفروش» از محسن مخلمباف، مهران رجبی در تله فیلم «آخرخلاف»، سپند امیرسلیمانی در تله فیلم «کلاه گیس»، امیرحسین رستمی در تله فیلم «مرد خاکستری»، نادر سلیمانی در فیلم «پسر تهرونی»، فرهاد آئیش در فیلم سینمایی «مکس»، جواد رضویان در فیلم سینمایی «کلاهی برای باران»، امین حیایی در فیلم «مزاحم»، حسین یاری در فیلم «معادله»، مجید صالحی در فیلم «شاخه گلی برای عروس»، هاشم پور در فیلم «قاعده بازی»، مهران غفوریان و محسن تنابنده به ترتیب در مجموعههای «شوخی کردم» و «ابله»نقش زن قصه را برعهده گرفتند اما اکبر عبدی، تنها بازیگر مرد سینما است که تاکنون چهار نقش زن بازی کرده و اتفاقا برای یکی از آنهایعنی «خوابم میاد» سیمرغ را به دست آوردو جای تعجب اینکه سیمرغ نقش مکمل مرد به او داده شد!
آنطور که اکبر عبدی گفته، برای بازی در نقش زن از بازی درخشان رابین ویلیامز در فیلم ماندگار «خانم داوت فایر» الهام گرفته و بعد از دیدن این فیلم بوده که تصمیم گرفته است که نقش زن بازی کند.او ایفای این گونه نقشها را با فیلم جنجالی «آدم برفی» آغاز کرد؛ فیلمی که سه سال به دلیل شمایل متفاوت عبدی توقیف بود و نهایتا توانست در سال 76 اکران شود اما اکران آن هم بیحاشیه نبود.فیلم تنها در یک مورد از حاشیههایش، با هجوم عدهای خودسر به چند سینما همراه بود اما نهایتا «آدم برفی» به عنوان یکی از فیلمهای پرفروش سینمای ایران شناخته شد و در سالهای بعد، از تلویزیون پخش شد!دومین تجربه اکبر عبدی در ایفای نقش زن، بازی در «خوابم میاد» رضا عطاران بود که برای او بازخوردهای متفاوتی را رقم زد.
اینبار بازی درخشان او در نقش یک پیرزن، با اعتراض چندانی مواجه نشدبلکه تنها چند نفر محدودی نسبت به این نقش اعتراض کردند.تغییر زمانه و نگرشها، این بار باعث شد که «خوابم میاد» نه تنها توقیف نشود بلکه اکبر عبدی برای بازی درخشانش در این نقش توانست سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را از جشنواره سیام فجر بگیرد و در اکران هم با اقبال منتقدان و مخاطبان روبهرو شود. سومین ایفای نقش زن توسط اکبر عبدی به فیلم «خوابزدهها» فریدون جیرانی باز میگردد که اکنون در حال اکران است. او در این فیلم در دو نقش زن (یکی فرنگرفته و دیگری دهاتی) به طور همزمان بازی میکند تا تبحر بازیگری خود را یکبار دیگر به رخ همه بکشد. اکبر عبدی از جمله بازیگران شاخص طنز ایران است که بازیهای درخشان او در بسیاری از فیلمهای سینمایی، موجب پرفروش شدن آنها شده است.
کد مطلب: 142736