دعوت به جنگ فرقه‌ای یا وحدت؟

محمد توکلی- روزنامه بهار
پس از وقایع ناگوار دوشنبه شب در خیابان پاسداران تهران که سبب آسیب‌های فراوان جانی، مالی و روحی به نیروهای برقرارکننده نظم، دراویش و شهروندان شد شاهد آن بودیم که در فضای مجازی و رسانه‌ها دو رویکرد مختلف درباره این موضوع به وجود آمد. رویکرد اول تلاش داشت تا با مخالفت و اعتراض صریح به خشونت غیرقابل قبول رخ داده در آن حوادث کلیت جریان دراویش را مردمانی به دور از چند اخلالگر معرفی کند و بر مرزبندی میان افرادی که به هدف بر هم زدن امنیت جامعه وارد عمل شدند با افراد دیگر تاکید داشت و در نقطه مقابل جریانی افراطی قرار داشت که با بهانه قرار دادن آنچه در خیابان پاسداران در جریان بود تلاش می‌کرد تا از صدر تا ذیل این جریان فرقه‌ای ، مذهبی را مورد اتهامات سنگین قرار دهد و با لحن توهین‌آمیز و گاه تهدیدگر علیه اندیشه‌های آنان و بزرگان این جریان مطالبی منتشر شد.

اینکه اندیشه‌های دروایش گنابادی یا هر اندیشه و فرقه دیگری تا چه حد مورد پسند ما و یا در چارچوب اصول و ارزش‌های ما قرار می‌گیرد مادامی که آن اندیشه‌ها آسیبی به دیگران وارد نسازد به طور طبیعی به هیچ فرد یا مسئولی ارتبط پیدا نمی‌کند، از همین رو تمسخر، اهانت و تهدید اندیشه‌ها و بزرگان این فرقه به بهانه وقایع تلخی که دوشنبه شب رخ داد رفتاری منطقی و قانونی نیست.

پس از گذر از جوّ بحرانی اولیه شاهد آن بودیم که رئیس‌جمهور روحانی و وزیر کشور به عنوان دو مقام ارشد دولتی تلاش کردند تا با همدلی با کلیت این جریان به بهانه خشونت‌‌های شکل گرفته در آن حادثه که سبب از دست رفتن جان عده‌ای شد به خشونت‌آفرینان از هر گروهی که باشند هشدار دهند. اما در نقطه مقابل همچنان همان تلاش برای افزایش تنش و ایجاد درگیری‌های فرقه‌ای ادامه دارد. برخی مطالب در فضای مجازی از سوی جناح تندرو که به روشنی حکایت از عبور از چارچوب‌های قانونی را دارد و به نوعی تهدید مستقیم علیه افراد است این نگرانی را دامن می‌زند که ممکن است این بار بی خِرَدان هفت سر که به «خودسر» مشهور شده‌اند سبب ایجاد خشونت شوند.

از همین رو انتظار می‌رود نهادهای امنیتی کشور هوشیاری لازم را برای مقابله با چنین تحرکاتی که در شرایط امروز ایران می‌تواند به تهدید مستقیم علیه امنیت ملی کشور منجر شود به کار بندند. نکته دیگر انتظار برای اقدامات دستگاه قضایی است. قوه قضاییه می‌تواند به عنوان مدعی‌العموم وارد شده و در کنار بررسی پرونده خشونت آفرینان دستگیر شده در خیابان پاسداران به چنین تهدیدهایی نیز بپردازد.

مطلب آخر آنکه ایرانِ ما در همه تاریخ خود شاهد هم کناری و مدارای میان ادیان و مذاهب بوده است چه در دورانی که بنا بر روایت رسمی حاکمان در پی مقابله با دین بودند و چه در زمانی که اجرای معارف دینی تبدیل به هدف نظام سیاسی شده است. از همین رو می‌توان گفت اکثریت قریب به اتفاق مردم با روحیه مداراجویانه و تعامل‌گرا توانسته‌اند از اختلافات فکری، قومی، فرقه‌ای ومذهبی عبور کرده و طیف رنگین‌کمانی را در آسمان ایران بسازند، اگر امروز خللی در این تصویر وحدت‌بخش ایجاد شود باید قصور و تقصیر را در عملکرد جریانات تندرو و همینطور برخی تصمیم‌گیری‌های نادرست و نابجا در طول سال‌ها دید.