«یوهان اشنایدر امان» ـ رییسجمهور پیشین سوییس ـ در سفری که دو سال پیش و پس از برجام با همراهی هیأتی سیاسی و اقتصادی به ایران داشت در میان توافقهای انجام شده با دولت ایران، نقشه راه گردشگری را هم امضا کرد، سندی که سوییس روی آن متمرکز شده تا تغییراتی را در تعاملات گردشگری با یک بازار نوظهور بوجود آورد، درحالیکه ایران هنوز نگاه سنتی خود را به این بازار قدیمی حفظ کرده است.
«فدریکو سوماروگا» مدیر بازاریابی دفتر بازارهای نوظهور در سازمان گردشگری کشور سوییس است که تا به حال ۱۳ بار به ایران سفر کرده تا زمینههای تغییر را بوجود آورد. او در آخرین سفرش دربارهی طرحها و ایدئولوژی سوییس درباره ایران با ایسنا گفتوگو کرد و افزود: ما بازارهای گردشگری را به چهار گروه تقسیم کردهایم، بازارهای هستهای و یا اولویتدار که شامل سوییس، آلمان، بخش عظیمی از اروپای غربی، انگلیس، آمریکا و چین است.
دیگری بازارهای استراتژیک است که کشورهای عربی، هند و آسیای جنوب شرق را شامل میشود. بازارهای فعالی نیز وجود دارد که سایر کشورهای اروپایی از جمله اسپانیا، لهستان و بلاروس را در برگرفته، اما بازارهای نوظهوری نیز وجود دارند که آنها را به چهار گروه تقسیم کردهایم که در بین آنها اولویت نخست با اوراسیا و کشورهایی چون قزاقستان و آذربایجان است.
گروه دوم از همین بازارهای نوظهور تنها به ایران اختصاص دارد و شهرهای تهران، شیراز، اصفهان و مشهد را شامل میشود، اما گروه سوم از همان گروه بازارهای گردشگری شامل کشورهای آمریکای جنوبی مانند آرژانتین، آمریکای مرکزی، کلمبیا، کاستاریکا است. گروه چهارم هم به کشورهای اروپای جنوب شرقی مانند ترکیه، رومانی، یوگسلاوی سابق، کرواسی و صربستان اختصاص دارد.
سوییس که از ابتدای مذاکرات هستهای ایران و ۱ + ۵ تا به سرانجام رسیدن برجام، برای چندین دوراز مقرهای اصلی این مذاکرات بوده، نگاه منعطفتری در تعاملات گردشگری و اقتصادی با ایران داشته، هرچند که هنوز آنچنان که دو طرف خواستهاند به بار ننشسته است. سوماروگا در اینباره گفت: تاریخ امضا شدن برجام بسیار مهم بود، چون تحریمها رفع شد و ایران به عنوان بازاری جدید به دنیا معرفی شد، سوییس هم به دنبال این اتفاق عینک جدیدی به چشمانش زد و شکل دیگری به ایران نگاه کرد.
در ادامهی آن آقای«اشنایدر امان » ـ رییسجمهور سوییس ـ با هیأتی به ایران آمد که بالاترین مقام گردشگری کشور آنها را همراهی میکرد. در بین توافقهایی که بین رؤسای جمهور دو کشور امضا شد، نقشه راهی در حوزه گردشگری بین ایران و سوییس امضا و سپس از من درخواست شد فعالیت در ایران را به عنوان بازاری نوظهور آغاز کنم.
او ادامه داد: کار را از تهران به عنوان پایتخت ایران و شهری با جمعتی در حدود ۱۸ تا ۲۰ میلیون نفر آغاز کردیم و سپس سراغ شهرهای دیگر رفتیم تا درک بهتری از ایران داشته باشیم. نخست میخواستیم ایران را کشف کنیم. به اصفهان رفتیم و متوجه شدیم مردم این شهر زیبا مهماننوازند و به سوییس علاقمندند. شیراز، تبریز، یزد، کرمان و کیش هم هدف مهمی برای ما بودند.
وی بیان کرد: به هر حال باید ایران را درک میکردیم. وقتی در سوییس هستیم دیگر فرقی نمیکند از کدام شهر آمده باشد، برای ما مهم این است که گردشگر از ایران داشته باشیم.
رییس دفتر بازارهای نوظهور در سازمان گردشگری سوییس بهانهی انتخاب این شهرها را وجود خط هوایی بینالمللی برای دسترسی آسانتر ذکر کرد و گفت: هواپیمایی سوییس همکار اصلی ما در فعالیتهای گردشگری است، اما چون به ایران، قزاقستان و آذربایجان خط هوایی مستقیم ندارد، مجبوریم از خطوط هوایی دیگر بهره ببریم. خط هوایی ترکیه بیشتر مد نظرمان قرار گرفت، چون تعداد پروازهایش از ایران بیشتر است و از پنج شهر میتواند مسافران را به ترکیه و بعد به سه فرودگاه سوییس در شهرهای زوریخ، ژنو و بازل جابهجا کند، یعنی دست مسافر برای انتخاب ساعت و روز پرواز بازتر است و این موضوع مهمی برای تعامل گردشگری با یک کشور است.
وی دربارهی برقراری خط هوایی مستقیم بین ایران و سوییس، اظهار کرد: گفتوگوهایی در جریان است تا در آینده اگر پروازهای ایرانی بین تهران و ژنو و یا تهران و زوریخ برقرار شود، بیشتر روی آنها تمرکز کنیم. البته برقراری پروازهای مستقیم بین دو کشور روندی هست که توسط مقامات رسمی هواپیمایی و سفارتخانهها و بانکها پیگیری میشود و سازمان گردشگری سوییس وقتی همه چیز آماده شد میتواند حمایتهای لازم را انجام دهد. البته ما از پرواز مستقیم استقبال میکنیم برای ما فرقی ندارد که این پرواز مستقیم توسط کدام ایرلاین انجام شود، پرواز مستقیم باعث افزایش تجارت و گردشگری می شود و آینده متفاوتی را برای دو کشور رقم میزند.
سوماروگا سپس به اثرگذاری برجام و حتی روند مذاکرات بر تقویت همکاریهای گردشگری دو کشور داشت، اشاره کرد و افزود: سوییس به عنوان کشور بیطرف فضایی را برای دیگر کشورها ایجاد کرد تا بتوانند دربارهی آینده و شکل دادن به آن مذاکره کنند. این اتفاق تصویری را از سوییس به عنوان میزبان این مذاکرات و مجادلهای که به مصالحه تبدیل شد، به جا گذاشت. از طرف دیگر تا ۳۰ سال قبل سوییس یک مقصد مهم برای ایرانیها بود، اما بعدها این نمودار سقوط کرد، با این حال سوییس همیشه به عنوان یک مقصد شناخته شده برای ایرانیها بوده است. معتقدم این کشور به عنوان یک بیطرف در مذاکرات هستهای، تصویر متفاوتی را از خود به جا گذاشت.
وی اظهار کرد: ژنو مقر سازمانهای ملل، بهداشت جهانی، کار و ... است و اتوماتیک بهترین مکان برای این مذاکرات بود. البته مذاکرات باعث نشد گردشگران سوییس بیشتر شود، اما این جریان یک بار دیگر نشان داد سوییس آغوش باز برای مذاکره کردن و رسیدن به صلح را دارد و میتوانند این بار میزبان گردشگران نیز باشد. این روند نرمی است که همیشه در سوییس اتفاق میافتد.
او سپس از ایدئولوژی سوییس در بازار ایران سخن گفت و افزود: از ۱۶ هزار و ۴۶۱ ایرانی که برای سفر به سوییس درخواست ویزا دادهاند ۱۲ هزار و ۱۵۴ نفر ویزا گرفتنند. مدت اقامت ایرانیها در سوییس بین چهار تا پنج شب است که آماری اقامت مسافران ایرانی را در کل به ۸۰ هزار شب رسانده است که ما قصد داریم آن را امسال به ۴۰ تا ۵۰ درصد برسانیم.
دفتر بازارهای نوظهور در سازمان گردشگری کشور سوییس روی نقشه راهی که بین دو دولت امضا شده حرکت میکند و فعالیتهایی را برای تبلیغ و معرفی مقاصد جدید سوییس در ایران، آموزش آژانسها و راهنماهای ایرانی آغاز کرده است، سوماروگا گفت: ۲۰ میلیون گردشگر از کشورهای مختلف به سوییس سفر کردهاند که ۳۸ میلیون شب اقامت شده است. از ایران نزدیک به ۱۶ هزار درخواست ویزا شده بود که برای ۱۲ هزار و ۱۵۴ نفر ویزا صادر شد، این تعداد ۸۰ هزار شب اقامت در سوییس را رقم زد.
وی اضافه کرد: مقایسه این آمارها نشان میدهد سهم ایران در گردشگری سوییس کمتر از یک درصد است. ما دنبال افزایش این سهم هستیم و روی ۲۰۰ هزار تا ۲۵۰ هزار شب اقامت ایرانیها هدفگذاری کردهایم.
مدیر بازاریابی دفتر بازارهای نوظهور در سازمان گردشگری کشور سوییس دربارهی انعطاف این کشور در تسهیل صدور ویزا با توجه به سیاست توسعه گردشگری با ایران، گفت: سازمانهای گردشگری در اروپا توانایی و ملزوماتی که در اختیار دارند برای ترغیب گردشگران برای سفر به این کشورها است، اما برای ویزا مقاماتی که این تواناییها را برای صدور ویزا دارند سازمانهای دیگری هستند. وزارت خارجه باید این شرایط را فراهم کند.
سوماروگا بیان کرد: متاسفانه در اروپا این نگاه حاکم است که جمعیت ایرانیهایی که به کشورشان برنگشتهاند زیاد است، به همین دلیل شرایط سختگیرانهای برای داد ویزا به ایرانیها وجود دارد. با این حال وظیفهی ما ترغیب گردشگران به سفر و وظیفه سازمانهای دیگر صدور ویزا است و ما نمیتوانیم در این موضوع دخالتی کنیم. سوییس جزئی از محدوده شینگن است و به تنهایی نمیتواند در اینباره تصمیم بگیرد.