سپیده توکلی، بانوی طلایی دوومیدانی ایران

گروه ورزشی_رسانه ها: هفته نامه همشهری جوان نوشت: 1800 سال پیش از میلاد وقتی مردان خشن و خستگی ناپذیر ایرلندی در جزیره سبز و صخره ای شان تصمیم گرفتند با دویدن کنار یکدیگر با هم رقابت کنند، تصور نمی کردند پایه ورزشی را خواهند گذاشت که در چهار هزار سال آینده تبدیل به یکی از مهم ترین رقابت های ورزشی جهان خواهد شد. دوومیدانی رشته ای به قدمت تاریخ بشری که به مادر ورزش ها هم معروف است.

اگرچه در تصور خیلی از ما دوومیدانی تنها به مسابقات سرعت 100 متر محدود می شود اما این رشته جذاب و پرتماشاگر (البته در خارج از کشور) دربرگیرنده 29 رقابت جذاب و تماشایی است. چند هفته پیش، مجموعه ورزشی آفتاب انقلاب تهران میزبان مسابقات قهرمانی داخل سالن آسیا بود. اگرچه هیچ تصویر و فیلمی از مسابقات بانوان پخش نشد اما دختران دوومیدانی کار ایران در این مسابقات خوش درخشیدند. سپیده توکلی برای اولین بار در مسابقات سخت و نفسگیر پنجگانه طلا گرفت و در پرش ارتفاع هم به مدال نقره رسید.
اگرچه تعداد بانوان مدال آور ایران در مسابقات قهرمانی آسیا زیاد بود اما سراغ سپیده توکلی بانوی طلایی دوومیدانی ایران رفتیم و در مورد امیدها، آرزوها و مشکلات کمتر شناخته شده این رشته جذاب با او به گفتگو نشستیم.

دوومیدانی اصولا رشته چندان محبوبی به شمار نمی آید. تصور دویدن چند نفر در یک پیست، حداقل از لحاظ بصری برای ما ایرانی ها چندان جذاب نیست، شما چطور با وجود این همه رشته جذاب تر وارد دوومیدانی شدید؟
- من از پنج سالگی به صورت مستمر در حال ورزش کردن هستم. از رشته های شنا و ژیمناستیک گرفته تا والیبال، بسکتبال و تکواندو همه را امتحان کرده ام اما آشنایی من با دوومیدانی از طریق مسابقات مدارس اتفاق افتاد. در مسابقات آمادگی جسمانی مدرسه مقام آوردم و به مسابقات استانی رفتم. آنجا با اصرار مربیان، این رشته را ادامه دادم و آنقدر سریع پیش رفتم که در شانزده سالگی به تیم ملی ایران رسیدم.

شما در مسابقات داخل سالن آسیا در رشته پنجگانه صاحب مدال طلا شدید. اصلا مسابقات پنجگانه، هفتگانه و دهگانه چه معنایی در دوومیدانی دارند؟
- مسابقات دهگانه که مخصوص مردان است اما خانم ها مسابقات پنجگانه و هفتگانه دارند. این دو رشته از سخت ترین و نفسگیرترین رشته های دوومیدانی هستند؛ چرا که ترکیبی از مواد دو 100 متر با مانع، پرش ارتفاع، پرتاب وزنه، دو 200 متر، پرش طول، پرتاب نیزه و دو 800 متر است. این ماده در کنار دهگانه مردان در بین خود اهالی دوومیدانی به رقابت قهرمان قهرمانان معروف است، چرا که هر ورزشکاری در این مسابقات شرکت می کند، باید در تمامی این مواد جزء بهترین ها باشد. مسابقات آن هم خیلی سخت و نفسگیر است و اگر شرکت کننده در فقط یکی از مواد دچار خطا یا اشتباه شود، شانس مدال را به کلی از دست می دهد.

سپیده توکلی در طول روز چند ساعت باید تمرین کند؟ برای موفقیت در پنج رشته حتما کار سختی داری؟
- خود من شش روز در هفته حتما تمرین می کنم. ساعت آن هم از دو تا چهار ساعت متغیر است. زمستان ها هم که هوا برای تمرینات ما مساعد نیست به داخل سالن می رویم. خدا را شکر در تهران مجموعه آفتاب انقلاب را داریم. قبل از ساخته شدن مجموعه آفتاب در مجموعه کشوری تمرین می کردیم که زمین خیلی فرسوده ای بود.
یک شبانه روز قهرمان طلای آسیا چطور می گذرد؟
- هر روز از ساعت نه در سالن حاضر می شوم و تقریبا تا ساعت یک و دو تمرین می کنم. ظهر باید برای ناهار خوردن و استراحت به خانه برگردیم و معمولا بعدازظهر هم تمرینات آمادگی جسمانی و ریکاوری را انجام می دهم. در تمام هفته هم این سبک زندگی تکرار می شود. تمام روزهای سال تمرین می کنم، بدون تعطیلی.

وضعیت لیگ دوومیدانی بانوان چطور است، آیا مبلغ قراردادهای شما به عنوان یک ملی پوش راضی کننده است؟
- لیگ دوومیدانی هر سال در فصل تابستان برگزار می شود اما مبلغ قراردادها واقعا پایین است. تعداد تیم های بانوان چندان زیاد نیست و تنها دو تیم دانشگاه آزاد و پیام نور مبالغ خوبی را به بازیکنان خود می دهند. خود من با تیم دانشگاه آزاد قرارداد دارم. البته مبلغ هم چندان بالا نیست و از 10 میلیون تومان فراتر نمی رود. تا زمانی که دکتر دادکان در رأس ورزش دانشگاه آزاد قرار داشت، پرداخت های ما خیلی به موقع بود اما از وقتی ایشان از این سمت رفته اند، حتی هنوز قراردادهای امسال را هم نگرفته ایم.
یک عضو تیم ملی هر سال چقدر باید برای این رشته هزینه کند؟ فدراسیون در تامین این هزینه ها به شما کمک می کند؟
- برخلاف تصور خیلی ها، دوومیدانی به وسایل فراوانی نیاز دارد؛ مثلا رشته ای مثل هفتگانه و پنجگانه، شما برای هر ماده به یک کفش مخصوص نیاز دارید. هیچ کدام از کفش های ما در داخل تولید نمی شوند. مجبوریم از خارج از کشور تهیه کنیم.

خرید مکمل های غذایی، خرید لباس و هزینه مربی شخصی نیاز به پول دارد. برای همه اینها به طور میانگین ماهی پنج میلیون تومان پول نیاز است. متاسفانه در بخش بانوان، فدراسیون هیچ کدام از هزینه های ما را تقبل نمی کند. حتی در دو سال اخیر حقوق ماهانه ای که به ملی پوشان می دادند قطع شده است. فدراسیون تنها برای چند نفر از ملی پوشان مرد که شانس مدال دارند، هزینه مربی شخصی، اردوی اروپا و مسابقات تدارکاتی را تامین می کند.
چه کشورهایی در آسیا رقیب شما هستند؟
- در غرب آسیا که رقیبی نداریم اما کشورهایی مثل هند، ازبکستان و کشورهای شرق آسیا واقعا قوی هستند. البته من هنوز به مسابقات جهانی نرفته ام اما سطح دوومیدانی کل آسیا از اروپا و آفریقا خیلی پایین تر است.
فکر می کنید دوومیدانی ایران چقدر با رسیدن به المپیک 2020 فاصله دارد؟
- فاصله فعلی ما با رکوردها زیاد است اما اگر از همین امسال دست کم امکانات برابر با مردان برای ما فراهم شود، کسب سهمیه المپیک 2020 دور از دسترس نیست.

مدال طلای پنجگانه در مسابقات تهران اولین مدال شما در این بخش بود؟
- بله اما در بازی های آسیایی 2010 و 2014 تا یک قدمی مدال پیش رفتم اما به دلیل خطا نتوانستم مدال بگیرم. امیدوارم در مسابقات جاکارتا طلسم مدال های آسیایی ام شکسته شود.
شما رشته های مختلفی را امتحان کردید. آیا از این که وارد دوومیدانی شده اید، پشیمان نیستید؟
- سال گذشته به دلیل اتفاقات مختلف خیلی اذیت شدم. حتی با خودم فکر کردم ای کاش وارد والیبال یا رشته دیگری شده بودم اما حمایت پدر و مادر و همسرم در کنار مربی ام آقای محسن ربانی باعث شد بتوانم از آن شرایط خارج شوم.

کار کردن در رشته دوومیدانی چه تاثیری بر زندگی شما داشته است؟
- از نظر روحی و روانی واقعا برایم تاثیرگذار بوده است. من در رشته ای فعالیت می کنم که مشکلات و سختی های فراوانی دارد. به همین خاطر با مشکلات زندگی خیلی راحت تر روبرو می شوم.
الگویی بین چهره های مطرح این رشته دارید؟
- بله، از بچگی عاشق «بلانکا ولاسیچ» اهل کرواسی بودم که رکورددار پرش ارتفاع جهان است. «جسیکا انیس» انگلیسی رکورددار هفتگانه جهان از الگوهای من بود. الان هم با تمام رقیبان آسیایی ام رابطه خیلی دوستانه و نزدیکی دارم و در فضای مجازی با هم معاشرت می کنیم.

در شبکه های اجتماعی فعال هستید؟ تا به حال شده از کامنت های مردم خیلی خوشحال یا خیلی ناراحت شوید؟
- بله، هر روز به شبکه های اجتماعی سر می زنم و خیلی فعالم. خدا را شکر مردم مشکلات و سختی های ورزش بانوان را درک می کنند و مدام به ما روحیه و انگیزه می دهند. کامنت منفی و توهین آمیز به ندرت داشته ام.
در دانشگاه در چه رشته ای تحصیل می کردید؟
- من لیسانس مهندسی صنایع دارم اما برای فوق لیسانس و دکترا سراغ مدیریت ورزشی رفتم و دوست دارم در پایان دوران ورزش حرفه ای ام در این رشته تدریس کنم.