علی لاریجانی در اجلاس سراسری مدیران سازمان بیمه سلامت ایران که صبح امروز در مرکز قلب شهید رجایی برگزار شد، اظهار کرد: باید کمیتهای مشترک بین دولت و مجلس برای بررسی کمبودها و نواقص طرح تحول سلامت تشکیل شود تا برخی امور از طریق کم کردن هزینهها انجام شود و منابع پایدار برای این طرح نیز پیشبینی شود. وی با بیان اینکه «اقدامات انجام شده در زمینه طرح تحول سلامت رو به جلو بوده است»، افزود: جا دارد از وزارت بهداشت و دکتر هاشمی و همکاران ایشان تشکر کنم که این سالها مشکلات زیادی در زمینه سلامت را حل کردند. اگر به خاطر داشته باشید چند سال پیش وضعیت بهداشت با مشکلات زیادی مواجه بود، مشکل کمبود دارو و دسترسیهای ناقص را شاهد بودیم که با یک حرکت جهشی دولت کارش را شروع کرد و این بخش میتواند آرامشی به جامعه بدهد. لاریجانی خطاب به مدیران بیمه سلامت، گفت: اقداماتی که انجام دادید را دست کم نگیرید. این اقدامات مفید بوده و نباید از خاطرهها محو شود البته همه بخشهای وزارت بهداشت، بیمارستانها، دانشگاهها و بیمهها تلاش کردند از این وضعیت در بیاییم اگرچه هنوز نقایصی داریم اما الان در وضعیتی هستیم که باید به برخی مشکلات نگاه دقیقتری داشته باشیم. باید ببینیم چطور میشود این مشکلات را حل کرد.
*در ادبیات حقوقی بحثی به نام آزمون وسع وارد شد که نمیدانم چه سرانجامی دارد. اگر این موضوع موفقیتآمیز بود باید توفیق آن را در یارانهها میدیدیم که اینچنین نشد. به نظر میرسد در نظامهای میکرو ممکن است سیستمی جواب بدهد اما اگر همان روش در سیستمهای ماکرو پیاده شود موفقیتآمیز نیست. مثلا ممکن است آزمون وسع در یک روستا انجام شود ولی در تهران باید این سیستم تغییر یابد.
*در مورد یارانهها ما بحثهای زیادی در مجلس داشتیم. در مجموع معلوم شد امکان اینکه آزمون وسع در بحث یارانهها داشته باشیم وجود ندارد و باید راه دیگری پیدا شود. البته ممکن است چهار پنج میلیون نفر از درآمدهای رسمی شناسایی شود اما در یک قالب ۸۰ میلیون نفری که بتوان همه افراد را سامان داد چنین اطلاعاتی نیست. البته اگر در آینده بتوان از سیستمهای مکانیزه استفاده کرد بحث دیگری است اما فکر نمیکنم به سالهای آینده برسد و باید این موضوع را ملموستر حل کنیم. در برنامه ششم هم پیشبینی شده دولت الکترونیک شکل بگیرد و ما باید به این موضوع اهتمام داشته باشیم چرا که در این مساله عقب افتادگی داریم. به هر حال باید روشها متفاوت شود. اگر آزمون وسع بگذاریم نمیتوانیم ماحصلی پیدا کنیم و این نفعی برای ساختار ندارد.
*موضوع سلامت در قانون اساسی به عنوان یک حق در نظر گرفته شده است. در مقابل هر حق یک تکلیف وجود دارد و این تکلیف بر عهده دولت و آحاد جامعه است. باید مشخص شود دولت باید در چه زمینهای کمک کند و کجا سرمایهگذاری شود. دولت و مجلس گامهای خوبی در حوزه سلامت برداشتند اما نقایصی هم است که باید مرتفع شود.
*بخشی از منابع طرح تحول سلامت ممکن است از ارزش افزوده باشد که در آن سهیم هستیم و بخشی دیگر هم ممکن است نوع دیگر استفاده از یارانهها باشد. در بودجه سال ۹۷ بیش از چهار هزار میلیارد تومان از هدفمندی مربوط به وزارت بهداشت میشود. ما در این زمینه مکانیزم را عوض کردیم. ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در اختیار سازمان برنامه قرار دادیم که آن را به بخشهای مختلف بدهد و این مشکل که پول دیر پرداخت میشد حل شد. این گام در قانون بودجه امسال برداشته شد.
*استخراج نقایص طرح تحول سلامت توسط کمیته مشترک دولت و مجلس، ضرورت دارد. اگر این کمیته نقایص را استخراج کرد میتوان در بخش یارانهها اقداماتی انجام داد و با مردم صحبت کرد تا درصدی از یارانهها صرف بخش سلامت شود. اگر وزارت بهداشت در این زمینه کمبود داشته باشد میتوان برای آن فکری کرد. در واقع این موضوع هم از طریق قانون مالیات بر ارزش افزوده قابل پیگیری است و هم در بحث یارانهها تا تکلیف وزارت بهداشت را از نظر پشتیبانی مشخص کنیم. نمایندگان کمیسیونهای بهداشت و برنامه و بودجه میتوانند در این کمیته حضور داشته باشند.
*اگر بعد از پنج سال از اجرای طرح تحول سلامت ایرادی در این طرح وجود دارد اشکالی ندارد که در آن بازنگری کنیم تا ایرادات مرتفع شود. من هم به سهم خود آماده هستم تا وفاق بین بخشهای مختلف حکومت و صاحب نظران ایجاد شود. ما باید این طرحها را چکشکاری کنیم و همه پای آن بایستند. این گلایه آقای هاشمی به برخی وزرای دیگر هم بهحق است که باید برای بودجه وقت بگذارند و این مساله با اعصاب خردی همراه است و یک چالش بلاوجه است. اگر بودجه را ابتدای کار واقعبینانه در نظر بگیریم هر بخش باید تکلیف خود را بداند و تغییرات در حد سه چهار درصد باشد نه اینکه یک بودجه متورم پیشبینی کنیم و در زمان تخصیصها ۴۰، ۵۰ درصد تغییر داشته باشد.
*ما امسال تلاش کردیم لایحه بودجه را تراش دهیم خصوصا در بخش اوراق مشارکت. ما معتقدیم اوراق باید در بخشهایی استفاده شود که بازدهی اقتصادی روشنی دارد حتی در برخی پروژههای عمرانی که نقد نمیشود و کار اقتصادیاش توجیه ندارد استفاده از اوراق سربار میشود و برای دولت بدهی ایجاد میکند. ما در بودجه سعی کردیم سقف اوراق مشارکت را کاهش دهیم. البته به هر حال کمبودهایی وجود داشته که لاجرم باید از آن استفاده میشد اما این راه علاج آینده نیست و باید اصلاح شود. میشود منابع پایدار و روشنی فراهم کرد که تکلیف این بخش هم روشن باشد.
*ساختار طرح تحول سلامت باید مورد قبول همه باشد و اگر اشکالی دارد مرتفع شود. ما تکلیفی از نظر قانون اساسی داریم و کشور بضاعت مشخصی دارد و منابع محدود است. به هر حال نیازهایی در بخشهای مختلف مثل وزارت علوم و آموزش و پرورش وجود دارد که همگی تکلیف است و باید تامین شود. ما باید در مقوله سلامت از روشهایی استفاده کنیم که از منابع درستی برخوردار شویم. به هر حال در این زمینه تکالیفی داریم و باید در بخش پیشگیری و مداوا امکاناتی در اختیار مردم بگذاریم.
*بخشهای دولتی در این زمینه وظیفه مهمی دارند اما بخشهای خصوصی هم میتوانند وارد عمل شوند مثلا اشکالی ندارد که سیستم بیمهای متفاوتی داشته باشیم که برخی افراد از آن استفاده کنند اما باید سطحی را به عموم مردم اختصاص بدهیم اما میتوان از روشهایی استفاده کرد که فشار بر وزارت بهداشت کاهش یابد.
*اهمیت حوزه سلامت از بخشهای دیگر بیشتر است و به نوعی ارجحیت دارد. اگر بتوانیم نواقص را رفع کنیم کمک میکنیم که با آرامش روحی بیشتر این کار انجام شود. رهبری معظم انقلاب، رییسجمهور و مجلس هم بر این موضوع وفاق دارند که به موضوع سلامت به عنوان مساله حیاتی کشور و موضوع استراتژیک نگریسته شود و در این زمینه کم نگذاریم البته اگر از نظر رفتار اجرایی مشکلی داریم باید آن را حل کنیم.