نوروز: روزی که «پارس» رسما «ایران» شد

روز اول فروردین ۱۳۱۴ شمسی مطابق بخشنامه وزارت امور خارجه نام پارس یا پرشیا، رسما به ایران تغییر یافت. گرچه روز ۶ دی ۱۳۱۳ شمسی دولت ایران با انتشار اعلامیه‌ای از دیگر کشورها خواسته بود در مکاتبات رسمی به جای واژه‌های پرشیا، پرس و پرسه، نام «ایران» را به کار ببرند. تا آغاز سده بیستم، مردم جهان، ایران را با نام پارس، پرس یا پرشین می‌شناختند اما در دوره رضاشاه بحث بازگشت به ایران باستان و تاکید بر ارزش‌های پیش از اسلام قوت گرفت و در پی آن گروهی از روشنفکران از جمله سعید نفیسی، محمدعلی فروغی و سیدحسن تقی‌زاده درباره تغییر نام کشور بازاندیشی کردند. سعید نفیسی که از مشاوران نزدیک رضاشاه بود به وی پیشنهاد کرد نام کشور رسما به «ایران» تغییر یابد.
نفیسی دلایل خود را برای این پیشنهاد در مقاله‌ای با عنوان «از این پس همه باید کشور ما را بنام ایران بشناسند» در روزنامه اطلاعات منتشر کرد. وی با برشمردن دلایل تاریخی و ریشه‌شناختی نامهای کهن سرزمین و اقوام ایرانی استدلال کرد که کلمه ایران کهن‌ترین نامی است که این سرزمین به آن نامیده شده است.

وی در پایان مقاله خود می‌افزاید: «اینکه اروپائیان مملکت ما را در عرف زبان خود پرس یا نظایر آن می‌نامیدند و این عادت مورخین یونانی و رومی را‌‌ رها نمی‌کردند، چه از نظر علمی و چه از نظر اصطلاحی، به هیچ وجه منطق نداشت زیرا که هرگز اسم این مملکت در هیچ زمان پراس یا کلمه‌ای نظیر آن نبوده و همواره پارس یا پرس نام یکی از ایالات آن بوده است که ما اینک فارس تلفظ می‌کنیم. حق همین بود که ما از تمام دول اروپا خواستار شویم که این اصطلاح غلط را ترک کنند و مملکت ما را همچنان که ما خود همواره نامیده‌ایم ایران و منسوب آن را ایرانی بنامند.»