شکلگیری تمدنهای آشور، اورارتو، مانا، ماد و پارس در قبل از اسلام و ظهور سلسلهها و حکومتهای محلی در آذربایجان غربی به همراه حضور اقلیتهای دینی متعدد ترک، کرد، ارمنی و آشوری به همراه هممرزی با سه کشور خارجی موجب شده تا این بخش از ایران، بزرگترین مرکز تعامل فرهنگی در غرب کشور باشد.اگر در نوروز ۹۷ خیال سفر دارید، میتوانید در کنار تماشای آثار تاریخی بینظیر شامل کلیساها، مساجد، طبیعت منحصربهفرد ازجمله آبشارها و دریاچههای اسرارآمیز، بازارچههای مرزی به همراه چهارفصل ایران را در آذربایجان غربی یکجا و همزمان تجربه کنید.آبشارهای متعدد، رودخانههای خروشان،تالابهایی با پرندگان مهاجر، چشمههای طبیعی،کوههای پر از برف و درمجموع طبیعت زیبا و چشمنواز استان آذربایجان غربی ازیکطرف، به همراه جاذبههای تاریخی و معماری دیدنی منطقه، شامل ساختمانهای مساجد، کلیساها، حمامها و فرهنگ کهن، جذابیتهای این استان را برای سفرهای نوروزی بیش از سایر مناطق کشور نشان میدهد.آذربایجان غربی ازلحاظ جغرافیایی از شمال با کشورهای آذربایجان و ترکیه، از غرب با کشورهای ترکیه و عراق، از شرق با استانهای آذربایجان شرقی و زنجان و از جنوب با استان کردستان هممرز است و با هممرزی با ۳ کشور موقعیتی خاص و ممتاز دارد.
بازارچههای مرزی چشمانتظار گردشگران و مسافران نوروزی است
پیرانشهر نزدیکترین شهر به مرز عراق بوده که این امر منجر به ایجاد بازارچه مرزی و پاساژهای بسیار در قلب بافت شهری شده است که در آن کالاها ازجمله لوازمخانگی، بهداشتی و صنعتی با قیمت و کیفیت مناسب به مصرفکنندگان عرضه میشود.بازارچه مرزی رازی، بازارچه مرزی سردشت و نیز بازارچه مرزی بازرگان و ماکو از دیگر ظرفیتهای مناسب گردشگری استان به شمار میرود که میتواند مقصد مناسبی برای مسافران و گردشگران نوروزی که از جایجای کشور قصد سفر و خرید مناسب نوروزی دارند به همراه طبیعت بکر و آب و هوایی منحصربهفرد باشد.
سفری ماندنی به ارومیه شهری به قدمت نینوا و سارد
آذربایجان غربی با یک هزار و ۵۷۵ اثر ملی، ۵۸ منطقه نمونه و ۱۳ مسیر بکر گردشگری، میراث دار تمدن ۸ هزارسالهای است که در دل خود رمز و رازهای زیادی دارد، تمدنی بینظیر که این روزها بیصبرانه به انتظار گردشگران نوروزی نشسته است.آبوهوای ارومیه تقریباً مدیترانهای و چهارفصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان در آن بهوضوح دیده میشود. باغهای سیب، انگور و سایر میوهجات در بهار و تابستان دیدنی و میوههای آن در کام مهمانان ارومیه بسیار شیرین و دلپذیر است.ارومیه از سوی غالب مورخان و جغرافی نگاران ایرانی، زادگاه زرتشت قلمداد شده است.مسجد تاریخی جامع ارومیه، مسجد سردار، کلیسای تاریخی ننه مریم، اثر تاریخی زیبای سه گنبد به همراه جاذبههای طبیعی منحصربهفرد و روستاهای تاریخی با طبیعت بکر ازجمله روستای بند، مارمیشو و دره قاسملو تنها بخشی از ظرفیتهای گردشگری است که میتواند برای هر مسافر و گردشگر نوروزی جالب و جذاب باشد.
کلیسای ننه مریم ارومیه، دومین کلیسای قدیمی جهان
آذربایجان غربی سرزمین احترام به ادیان، باورها و آئینهای گوناگون و دربرگیرنده آثار و بقایای تاریخی از زرتشت که نخستین آیین یکتاپرستی جهان تا مسیحیت و اسلام بوده و هماکنون نیز با گذشت هزاران سال در تبادل اندیشهها، تعامل ادیان و مذاهب نقش محوری ایفا میکند.مساجد تاریخی با معماری کمنظیر ایرانی و اسلامی در کنار کلیساهای تاریخی جلوهای از تمدن و همزیستی مسالمتآمیز را در این دیار به تصویر کشیده که بیشک در ایام نوروز میتواند مقصد خیلی از گردشگران نوروزی باشد.«کلیسای ننه مریم» ارومیه، میراثی است بهجامانده از آشوریان. اعتقاد برخی از باستانشناسان و محققان بر این است که این کلیسا از کهنترین کلیساهای جهان بوده است، بهگونهای که آن را پس از کلیسای «بیتلحم» در فلسطین، دومین کلیسای قدیمی جهان دانستهاند. البته روایت دیگری نیز این مکان مذهبی را نخستین کلیسای مشرق زمین معرفی کرده است.
مسجد جامع ارومیه بنایی از قرون اولیه اسلام است
مسجد جامع ارومیه یکی از آثار کهن و قدیمی شهر تاریخی ارومیه است که در خیابان اقبال این شهر قرار دارد، این مسجد در میان بازار قدیمی شهر واقعشده و یکی از ارکان اصلی بافت قدیمی شهر محسوب میشود. برخی از محققین معتقدند این بنا ابتدا آتشکده بود و بعد از تسلط مسلمین ویران شد و سپس در قرن هفتم بر روی آن مسجدی ساخته شد. به اعتقاد این گروه از محققین سبک تزیینات، گچبریها، ستونبندیها و طاقهای مسجد عیناً شبیه به سبک معماری سلجوقیان است.از خصوصیتهای بارز این مسجد شباهت قسمت قدیمی آن با کاخ ساسانی دامغان است و بنا بر روایتی، مسجد پیشازاین معبدی دوره ساسانی بوده است، هسته نخستین مسجد جامع ارومیه، شبستان گنبدداری در وسط است که ساختمان آن به دوران سلجوقیان و قرن ششم هجری قمری تعلق دارد و ۴۰ ستون متصل به این شبستان گنبددار مربوط به دوران ایلخانی است.آذربایجان غربی در کنار جاذبههای گردشگری مرزی و نیز آثار تاریخی که نماد تعامل اقوام و مذاهب مختلف است میزبان دو اثر تاریخی بینظیر ثبتشده جهانی است که ضمن نشان دادن تمدن ایران باستان رازهای سربهمهری دارند که دل هر مسافر و گردشگری را میرباید.
مجموعه جهانی تخت سلیمان نمایش فرهنگ آتش و خاک در تکاب
مجموعه جهانی تخت سلیمان اولین اثر تاریخی ثبتشده کشور در فهرست یونسکو، نمونهای فوقالعاده از معابد زرتشتیان است که در ادوار مختلف محل سکونت مادها، اشکانیان، ساسانیان و مغولها بوده و با معماری ساسانیان کامل شده است.تخت سلیمان تکاب مجموعه تاریخی کمنظیر و آثار باستانی آن یکی از مهمترین و مشهورترین مراکز تاریخ و تمدن کشور ایران است، این آثار تاریخی که در کوهستانهای غرب کشور و در محل بسیار مصفا و خوش آبوهوای تکاب قرارگرفته، در زمانهای قدیم دارای موقعیت سوقالجیشی حساس بوده است.در سه کیلومتری غرب تخت سلیمان، کوه مخروطی میانتهی وجود دارد که هزاران سال پیش، بر اثر وقوع آتشفشان به وجود آمده، اهالی محل این کوه زیبا را با عنوان «زندان سلیمان» یا «زندان دیو» میشناسند و معتقدند که حضرت سلیمان دیوهایی را که از فرمانش سرپیچی میکردند در این کوه زندانی میکرد.
دریاچه سحرآمیز با جزیره شناور که در تمام فصول سال سرسبز است
در فاصله ۲۰ کیلومتری تخت سلیمان نیز یک دریاچه سحرآمیز قرارگرفته که یک جزیره بر روی آن شناور است، قطر دریاچه ۸۰ متر و قطر جزیره شناور روی آن ۶۰ متر است که وزش باد، هرروز دو بار این جزیره را از اینسو به آنسو جابجا میکند.چمن متحرک یکی از بینظیرترین پدیدههای ایران و حتی جهان است که در دل طبیعت و در کنار مجموعه جهانی تخت سلیمان تکاب جا خوش کرده و هنوز رازی سربهمهر به شمار میرود، «چملی گول» در زبان محلی این منطقه یعنی «جزیرهای از چمن بر روی برکه».چمن متحرک چملی، قطعه بزرگی از نیهایی است که از به هم چسبیدن ریشه آنها بدون ارتباط با زمین بر روی آب شناور مانده، تشکیل شده است.این چمن بهصورت جزیرهای متحرک به مساحت بیش از ۱۰۰ مترمربع بر روی برکهای کوچک خودنمایی میکند که با وزش باد و جریان هوا و یا تکان خاصی به جهات مختلف تغییر مسیر داده و حرکت میکند و همین امر موجب منحصربهفرد شدن این جاذبه طبیعی شده است.
تپه حسنلو میراث دار تمدن۸۰۰۰ ساله مسافران نوروزی را فرامیخواند
یکی از دیگر از ظرفیتهای گردشگری استان که میتواند مقصد خیلی از گردشگران بهخصوص در ایام تعطیلات نوروزی باشد تپههای باستانی است. تپههایی که نماد تاریخ، تمدن و هویت هر ملتی هستند، تپههای تاریخی در این استان جلوه گری ویژهای دارند.تپه باستانی حسنلو در میان جلگهای سرسبز و خرم که به نام «سلدوز» معروف است در کنار دهکدهای به همین نام قرار دارد، دهکده حسنلو را چند ده دیگر مانند نگینی در برگرفتهاند و تپههای باستانی زیادی پیرامون تپه حسنلو را فراگرفته و گویا هنگام آبادی حسنلو و تمدن عظیمش تمدنهای دیگری نیز با این تپه در تماس بوده و همدوره تمدن حسنلو به وجود آمدهاند.سال ۱۳۵۱ باستانشناسانی که در تپه حسنلو مشغول حفاری بودند خودشان هم چیزی را که میدیدند باور نمیکردند. تیم مشترک تحقیقاتی ایران و آمریکا به سرپرستی دکتر «رابرت اچ دایسون» مشغول تحقیقات در این تپه باستانی بودند که قبری پیدا کردند.در قبری با قدمت حدود ۳ هزار سال اسکلت دو نفر در کنار یکدیگر پیدا شد. در قبر بهجز تختهسنگی که در بالای سر شخص سمت چپ قرار دارد شیء دیگری وجود نداشت و از آن زمان آنها لقب «عشاق» را گرفتند.مهمترین اثر مکشوفه تپه باستانی حسنلو که اهمیت ویژهای در جهان و باستانشناسی دارد، جام طلایی حسنلو است. وزن این جام ۹۵۰ گرم، بلندای آن ۲۱ سانتیمتر، قطر آن ۲۵ سانتیمتر و محیط لبه آن ۶۱ سانتیمتر است و در موزه ایران باستان تهران نگهداری میشود.
قره کلیسا؛ قدیمیترین کلیسای جهان و نماد همزیستی ادیان است
قره کلیسا اولین کلیسای جهان است که بر مقبره طادی مقدس و سه هزار و ۵۰۰ نفر از پیروان این دین در زمان اشکانیان در چالدران بنا شده و از همین رو نهمین اثر کشور در ردیف آثار جهانی است.بر باور مسیحیان ، کلیسای تاتائوس نخستین کلیسایی است که توسط مبشرین مسیح در دنیا ساختهشده، این کلیسا در۲۰ کیلومتری شمال شرقی چالدران در کنار روستایی به همین نام واقعشده است.تاریخ ساخت این کلیسا بنا به روایت مؤسس خورناتسی مورخ مشهور ارمنیان به اوایل دوره مسیحیت برمیگردد. بدین ترتیب که کلیسای موردنظر بر روی آرامگاه تادئوس مقدس که از مبشران دین مسیحیت بود بنا شده است. بنای اولیهٔ آن به اوایل سده چهارم بازمیگردد و از ابتدا یکی از زیارتگاههای مهم ارمنیان بوده است.
قصر تاریخی باغچه جوق
کاخموزه زیبای باغچه جوق در ماکو یکی از رؤیاییترین کاخهای ایران است که عمری بیش از ۱۲۰ سال دارد و این روزها برای بازدید گردشگران آمادهشده است، قصر تاریخی باغچه جوق که از یک ساختمان دوطبقه تشکیلشده در داخل محوطه باغی به مساحت ۱۱ هکتار قرار دارد، معماری کاخ تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و غربی، بهویژه معماری روسیه اواخر سده نوزدهم است.خانواده سردار ماکویی تا سال ۱۳۵۳ در این کاخ زندگی میکردند و پس از مرمت و بازسازی محوطه و ساختمان آن از سال ۱۳۵۸ بهمنظور بازدید عموم افتتاح شد. این کاخموزه در سال ۱۳۶۶ در اختیار میراث فرهنگی کشور قرار گرفت.روستای باغچه جوق (در زبان ارمنی یعنی ده) در فاصله ۶ کیلومتری شهر ماکو و حدود ۲ کیلومتری از سمت غرب جاده اصلی بازرگان قرار دارد، این روستا از غرب و جنوب به دامنه کوه چرکین و چشمهای به نام کلیسه منتهی میشود. در بخش جنوب شرقی روستای باغچه جوق، ساختمان مجلل و تاریخی قصر باغچه جوق قرار دارد که مربوط به اواخر دوره قاجاریه است.
سهولان؛ عجیبترین غار آبی جهان در مهاباد
غار سهولان مهاباد وسیعترین غار آبی ایران، امسال نیز همانند سالهای گذشته آماده استقبال از مسافران نوروزی است، این غار در جنوب آذربایجان غربی در ۳۵ کیلومتری شهرستان مهاباد و جاده مهاباد - بوکان واقعشده که دنیایی شگفتانگیز در اعماق زمین بوده و سالانه پذیرای هزاران گردشگر نوروزی برای تماشای زیباییهای سحرانگیز است.این غار از چند حوضچه بزرگ که بهوسیله دالانهای آبی به هم متصل شدهاند تشکیلشده است، ارتفاع سقف آن از سطح آب در حوضچه آخر ۵۰ متر و عمق آب در حوضچه وسط به ۳۵ متر میرسد، بر اساس نوشتههای یک هیئت غارنورد از دانشگاه آکسفورد که در سال ۱۳۵۰ هجری شمسی از آن دیدن کرده بودند، غار سهولان را بهعنوان یکی عجیبترین غارهای آبی جهان به شمار آوردند.
آذربایجان غربی مهیای استقبال از میهمانان نوروزی است
جلیل جباری مدیرکل میراث فرهنگی آذربایجان غربی اظهار داشت: آذربایجان غربی دارای ۳۶ هتل، ۵۳ مهمانپذیر، ۶ اقامتگاه بوم گردی، ۸۲ دفتر خدمات گردشگری، ۴۳ واحد پذیرائی بینراهی،۱ سفرهخانه سنتی، ۲مجتمع گردشگری و ۵۸ منطقه نمونه گردشگری بوده که آماده استقبال از مسافرین نوروزی است.وی با بیان اینکه ۴۶ مجتمع بینراهی در استان آماده ارائه خدمت به مسافران نوروزی هستند گفت: همچنین در ایام نوروز ۱۰۰ نمایشگاه مختلف با بیش از ۲۰۰ غرفه در سراسر استان برپا شده است.مدیرکل اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری آذربایجان غربی اضافه کرد: سه کمیته برنامهریزی و آمار، رفاه و اسکان و کمیته تبلیغات و اطلاعرسانی ستاد اجرایی خدمات سفر زیر نظر این اداره کل هستند.
جباری با بیان اینکه ارزانسازی هزینه سفر و تخفیف در قیمت هتلها و مراکز اقامتی یکی از اقدامات اصلی این اداره کل جهت رونق گردشگری در نوروز امسال است افزود: در حال حاضر هیچگونه کمبود هتل و مرکز اقامتی در استان دیده نمیشود و در آینده نزدیک ۲هزار تخت دیگر نیز به ظرفیت مراکز اقامتی استان اضافه میشود.وی احیای آیینها را یکی دیگر از موارد رونق گردشگری در استان عنوان کرد و گفت: برگزاری نوروزگاه ها در سراسر استان در راستای همین امر بوده و ایجاد این مراکز کمک شایانی به احیای آدابورسوم و جذب گردشگر میکند.
۳۰ هزار نفر در قالب کمیتههای مختلف ستاد اجرایی خدمات سفر استان آذربایجان غربی برای استقبال از مسافرین آماده هستند.