بهار نیوز - ضرورت دستورات اجتماعی برای پیشگیری از سکته مغزی

ضرورت دستورات اجتماعی برای پیشگیری از سکته مغزی

گروه علمي: رئیس انجمن سکته مغزی ایران ضمن تاکید بر اهمیت رعایت دستورات فردی برای پیشگیری از ابتلا به سکته مغزی گفت: در کنار رعایت این موارد از سوی تک تک افراد جامعه، لازم است دستورات اجتماعی هم که جنبه جمعی و عمومی دارد، از سوی مسئولان مربوطه پیگیری و بر اجرای آن نظارت شود.

به گزارش ایرنا، دستورات اجتماعی پیشگیری کننده از شیوع بیماری ها که با همکاری و همفکری مسئولان بخش های سلامت کشور مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بخش قانونگذار همچون مجلس شورای اسلامی تدوین و تصویب می شوند، شامل موارد متعددی همچون اعمال محدودیت ها، ممنوعیت هایی در انجام برخی رفتارها در اماکن عمومی و مجازات های متناسب در صورت عدم رعایت این موارد می شود که اجرای تمام آنها نیازمند پیگیری و نظارت دستگاه های مسئول است.'مجلس شورای اسلامی در سال 1385 قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات را به تصویب رساند. در این قانون به طور مستقیم به استفاده از قلیان اشاره‌ نشده است، اما استعمال دخانیات توسط قلیان نیز مصداق استعمال مواد دخانی است و برای مجرمانه تلقی شدن عمل مصرف‌کننده وسیله قلیان، این عمل باید در محل‌های عمومی انجام شود. به این ترتیب تبصره 1 ماده 13 قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات اشاره کرده که مصرف دخانیات در اماکن عمومی یا وسایل ‌نقلیه عمومی موجب حکم به جزای نقدی از 50 هزار ریال تا 100 هزار ریال است.در بند 8 آیین‌نامه اجرایی قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات نیز مفهوم اماکن عمومی بیان شده است؛ ' اماکن عمومی عبارت از محل‌هایی که مورداستفاده و مراجعه جمعی یا عموم مردم است، از قبیل اماکن متبرکه دینی، بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، سالن‌های نمایش، سینماها، فضاهای عمومی مهمان‌خانه‌ها و مهمان‌سراها و میهمان‌پذیرها، خوراک‌ سراها (رستوران‌ها)، قهوه‌خانه‌ها، کارخانجات، گنجینه‌ها (موزه‌ها)، پایانه‌های مسافربری، فروشگاه‌های بزرگ، اماکن فرهنگی، اماکن ورزشی، کتابخانه‌های عمومی، مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی، وسایل نقلیه‌عمومی، موسسات و سازمان‌های دولتی و عمومی، نهادهای انقلاب اسلامی، بانک‌ها و شهرداری‌ها و هر نوع مرکز و محل جمعی دیگر است.

آیین‌نامه اخیر در تایید مقررات قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات، تاکید کرده است که به منظور حفظ سلامت عمومی به ویژه محافظت در مقابل استنشاق تحمیلی دود محصولات دخانی، استعمال این مواد در اماکن عمومی ممنوع است و براساس این آیین‌نامه هر سه سال یکبار، حداقل و حداکثر جزای نقدی مقرر برای استعمال دخانیات توسط وسایل گوناگون نظیر قلیان، به پیشنهاد وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی براساس نرخ رسمی تورم سالانه که توسط بانک مرکزی اعلام می‌شود، با تصویب هیات وزیران افزایش می‌یابد.برای اجرای بهتر مبارزه علیه دخانیات، صرف‌نظر از وظایف دوگانه مربوط به متصدیان اماکن عمومی، ماموران وزارت بهداشت نیز مسئولیت‌هایی دارند. به این ترتیب همه ماموران بهداشتی و سایر ماموران در اجرای این قانون موظفند گزارش‌های خود را حسب مورد جرایم موضوع این قانون برای مراجع ذی‌صلاح ارسال کنند.' (منبع: نشرحقوقی عدلیه - پایگاه تخصصی حقوق و فقه)دکتر بابک زمانی رئیس انجمن استروک ایران و یکی از فعالان حوزه سلامت کشور روز یکشنبه مشخصا در خصوص ضرورت رعایت دستورات اجتماعی پیشگیری کننده از بروز سکته های مغزی، در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: ریسک فاکتورهای متعددی در بروز این بیماری نقش دارند که برخی از آنها جنبه فردی داشته و رعایت آن برعهده افراد است و افراد از عهده انجام آن برمی آیند اما برخی موارد جنبه اجتماعی دارند و هرچند افراد موارد فردی را رعایت کنند، اگر جامعه و اجتماع در اماکن عمومی موارد لازمه را انجام ندهند، تلاش های فردی به نتیجه مطلوب نمی رسد.
وی گفت: دستورات فردی که در پیشگیری از سکته مغزی باید رعایت شود، شامل کنترل فشارخون، مصرف کمتر نمک و شیرینی ها، افزایش فعالیت فیزیکی، دوری از استرس و به خصوص در کشور ما دوری از مصرف دخانیات و قلیان است که خطر جدی سکته مغزی را چند برابر می کنند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: اینها دستورات فردی است که از سوی رسانه ها، مراکز پزشکی درمانی و پزشکان و متخصصان به افراد گوشزد می شود اما توصیه های اجتماعی و جمعی نیز وجود دارد؛ دستورات اجتماعی عبارت از این است که جامعه باید چه اقداماتی انجام دهد تا شیوع سکته مغزی را به حداقل برساند. این دستورات نسبت به دستورات فردی از اولویت بیشتری برخوردار است به دلیل اینکه عده زیادی از مردم را شامل می شود و همچنین باید توسط دستگاه هایی انجام می شود که وظیفه آنها است.زمانی از لزوم اعمال محدودیت های سختگیرانه در مورد مصرف دخانیات به خصوص قلیان و به ویژه در اماکن سربسته و نظارت بر اجرای آن تاکید کرد و گفت: بارها انجمن استروک ایران این مورد را هشدار داده است اما توجه جدی نمی شود؛ کشور ما از معدود کشورهایی است که در آن مصرف دخانیات در اماکن دربسته به خوبی کنترل نمی شود و این مساله خطرناکی است.وی افزود: مورد دیگری که باید به عنوان یکی از دستورات کلی در جلوگیری از سکته مغزی ازجنبه اجتماعی به آن توجه شود، کنترل روی مواد غذایی کارخانه ای است؛ مواد غذایی که در حال حاضر مردم مصرف می کنند، تاحدود زیادی از پیش تهیه شده است و بخشی از پروسه ساخت و تهیه آن در کارخانه ها انجام می شود؛ بنابراین باید میزان نمک و چربی آنها مورد بررسی قرار گیرد.
زمانی با تاکید بر نقش فعالیت های فیزیکی در پیشگیری از بروز بیماری ها اظهار کرد: همچنین باید امکاناتی برای انجام فعالیت فیزیکی برای شهروندان در سطح شهرها فراهم شود؛ فرصت هایی برای پیاده روی و استفاده از وسایل نقلیه ای مانند دوچرخه که فعالیت فیزیکی بیشتری می طلبند.

رئیس انجمن استروک ایران برخی از اقدامات صورت گرفته در وزارت بهداشت به عنوان یکی از اعضای مسئول در این زمینه را خاطرنشان کرد و گفت: در سال 1394 سند کشوری سکته مغزی با جزئیات توسط چندین کمیته شامل ده ها نورولوژیست و صدها ساعت وقت تدوین شد؛ از این قرار که تمام خصوصیات درمان سکته مغزی در مراکز جامع در وزارت بهداشت تعریف شود؛ وزارت بهداشت، نقش محوری و هدایت کننده در نوشتن این سند داشته و از سال 1395 آن را اجرایی کرده است.
زمانی همچنین به سامانه ثبت تعداد سکته مغزی به عنوان دیگر اقدام صورت گرفته در این زمینه توسط وزارت بهداشت و با همکاری این انجمن اشاره کرد و افزود: تلاش می شود در راستای اجرای این برنامه، تمام بیماران سکته مغزی 24 ساعت اول براساس گزارش های مراکز درمانی سراسر کشور ثبت شوند.وی با بیان اینکه طبق آخرین آمار، حدود هزار و 700 نفر بیمار طبق این برنامه ثبت شده اند، توضیح داد: با ثبت تعداد سکته های مغزی در کشور و داشتن نمای کلی از شمار این بیماران می توان از اطلاعات به دست آمده در سیاستگذاری ها و تصمیم گیری های کلان سلامت کشور بهره مند شد.

** سکته مغزی (استروک)
سکته مغزی یک عامل ناتوان کننده است که نه تنها بیمار بلکه جامعه را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و مهمترین عارضه آن ازکارافتادگی بیمار و مواجه شدن با عواقب این از کارافتادگی و دورماندن از محیط شغلی و اجتماعی است.سالانه 120 تا 150 هزار سکته مغزی در ایران رخ می دهد و این عارضه دومین علت مرگ و میر در کشور ما به شمار می رود.سکته مغزی زمانی رخ می ‌دهد که جریان خونی که مسئول تغذیه قسمتی از مغز است، قطع شود یا به شدت کاهش یابد که این امر موجب محروم شدن بافت مغز از اکسیژن و غذا می شود و در مدت چند دقیقه سلول ‌های مغزی شروع به مردن و نابود شدن می کنند.سالانه 120 تا 150 هزار سکته مغزی در ایران رخ می دهد و این عارضه دومین علت مرگ و میر در کشور ما به شمار می رود.سکته مغزی، یک موقعیت اورژانس و فوریت پزشکی است که درمان سریع و بدون‌ درنگ درخصوص این بیماری بسیار تعیین ‌کننده و حیاتی است و با انجام اقدامات سریع و زودهنگام می ‌توان آسیب و صدمه مغزی و نیز عوارض آن را به حداقل رساند.
رئیس انجمن سکته مغزی ایران با تاکید بر اهمیت توجه به ارجاع به موقع بیمار سکته مغزی به مراکز درمانی و درمان سریع این بیماران، گفت: زمان طلایی درمان سکته مغزی 4.5پس از بروز سکته است و اگر از این زمان بگذرد عوارض می تواند ماندگار شود.زمان طلایی درمان سکته مغزی 4.5 ساعت پس از بروز سکته است؛ اگر بیماران در این مدت پس از بروز سکته به مراکز درمانی ارجاع داده شده و تحت درمان قرار گیرند، می توان با دارودرمانی بیماری را کاملا برطرف و از بروز عوارض آن پیشگیری کرد.زمانی با بیان اینکه سکته مغزی، یک موقعیت اورژانسی و فوریت پزشکی است که درمان سریع و بدون‌ درنگ درخصوص آن بسیار تعیین ‌کننده و حیاتی است و با انجام اقدامات سریع و زودهنگام می ‌توان آسیب و صدمه مغزی و نیز عوارض آن را به حداقل رساند، از کمبود آمبولانس های مخصوص حمل بیماران سکته مغزی در کشور انتقاد و ابراز امیدواری کرد در آینده نزدیک آمبولانس های مجهز به دستگاه های احیای اولیه در سطح کشور به کارگرفته و به بیماران خدمات ارائه دهند.