تاکنون اخبار ضد و نقیضی از تعداد دانش‌آموزان معتاد از سوی سازمان آموزش و پرورش شنیده می‌شد و تا چند سال قبل اساسا وجود دانش‌آموزان معتاد در مدارس از سوی مسئولان انکار می‌شد. امروز، واکنش آموزش و پرورش در قبال دانش‌آموزان معتاد با دو ، سه سال قبل تفاوت محسوسی دارد و آمار دقیقی از سوی این وزارتخانه اعلام شده است. به‌نظر می‌رسد آموزش و پرورش رویه انکار یا حدس را در قبال تعداد دانش‌آموزان معتاد کنار گذاشته است و تلاش می‌کند در بستری شفاف و پاسخگو نسبت به افزایش تعداد آنها به جامعه و خانواده‌ها هشدار دهد.دانش‌آموز معتاد تضمین‌کننده جامعه‌ای بیمار است. اگر دانش‌آموزان را آینده‌سازان کشور بدانیم وجود دانش‌آموزان معتاد گواه حرکت به سوی آینده‌ای است که نویدی جز تباهی، سیاهی و یاس ندارد.هرچند هنوز تعداد دانش‌آموزان معتاد رقم قابل‌توجهی به نسبت تعداد کل دانش‌آموزان کشور نیست، اما نباید از خاطر برد «یک بز گر، یک گله را گر می‌کند!»

این ضرب‌المثل هشداردهنده در این موضوع مصداق فراوانی دارد. بنابراین حتی یک دانش‌آموز معتاد می‌تواند گواه یک آینده مبهم و تاریک برای جامعه باشد. ارائه آمار از دانش‌آموزان معتاد اقدامی بسیار شایسته از سوی آموزش و‌پرورش است، اما به‌تنهایی چاره‌کار نیست. راه‌حل پذیرش این آمار از سوی نهادهای دخیل در مورد مبارزه با موادمخدر و ارائه راهکار از سوی تک‌تک آنهاست. برآیند راهکارها باید توسط یک نهاد در مدارس اجرا شود تا موضوع مبارزه با مساله دانش‌آموزان معتاد نیز همانند مسائل دیگر دچار موازی‌کاری‌های معمول در حوزه مبارزه با موادمخدر نشود. نکته مثبت موضوع آگاه‌سازی جامعه پیش از رسیدن به مرزهای هشدار است.در واقع آموزش‌و‌پرورش پس از سال‌ها راه‌حل منطقی برای مبارزه با این معضل یافته و دانش‌آموزان معتاد را از پستوی نمور و تاریک ذهن افراد جامعه بیرون کشیده و در معرض چشم همگان قرار داده است. علم روانشناسی ثابت کرده تا هنگامی که مسائل مقابل دیدگان مخاطب قرار نگیرد ناخودآگاه توجه چندانی را نیز برنمی‌انگیزند و اقدامی شایسته در مقابله با آنها صورت نمی‌گیرد. در نهایت باید گفت این بار هشدار به خانواده‌ها در زمینه بروز اعتیاد در میان فرزندانشان بسیار جدی است.

۱۰۰هزار دانش‌آموز در معرض اعتیاد
مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش اظهار کرد: امروزه حدود ۱۰۰‌هزار نفر از دانش‌آموزان کشور در معرض خطر اعتیاد هستند، به‌طوری که برخی از این دانش‌آموزان یا تجربه مصرف را داشته یا در معرض این آسیب قرار دارند. منصور کیایی افزود: حدود ۱۰‌هزار نفر از دانش‌آموزان کشور از نظر اعتیاد در مرحله‌ای قرار دارند که پس از تجربه مصرف اولیه به مصرف خود ادامه داده و امروزه نیازمند درمان هستند. او با اشاره به فعالیت‌های وزارت آموزش و پرورش در حوزه اعتیاد دانش‌آموزان گفت: وزارت آموزش و پرورش بارها و به‌صورت متعدد دغدغه‌های خود را در حوزه مصرف مواد در گروه سنی دانش‌آموزان مطرح کرده است. کیایی همچنین در ادامه افزود: بدون شک وزارت آموزش و پرورش فعالیت‌های خود را در حوزه اعتیاد دانش‌آموزان محدود به عملکردهای آماری نکرده است، به‌طوری که طی سال‌های گذشته و به‌ویژه در سال جاری اقدامات گسترده‌ای را در این حوزه انجام داده است.

او با اشاره به برنامه متنوع آموزشی، فرهنگی و مراقبتی این سازمان در مقابه با اعتیاد در گروه سنی دانش‌آموزان کشور، عنوان کرد: در حال حاضر به تناسب میانگین‌‌های آماری، رشد اعتیاد در میان دانش‌آموزان کشور حدود کمتر از یک‌درصد افزایش داشته است.مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به همکاری و تعامل میان وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی کشور، اظهار کرد: دانش‌آموزان معتاد شناسایی شده به‌واسطه همکاری وزارت بهداشت و درمان و سازمان بهزیستی با وزارت آموزش و پرورش با محوریت ستاد مبارزه با مواد مخدر بر اساس شیوه‌نامه‌های موجود مورد درمان قرار می‌گیرند.

لزوم توزیع یکسان امکانات فرهنگی در مدارس
سخنگوی کمیسیون آموزش بر جلوگیری از ازیاد تعداد دانش‌آموزان معتاد در مدارس تاکید می‌کند و می‌گوید: معلمان مانند گذشته احاطه کامل بر تمام جوانب تربیتی-آموزشی دانش‌آموزان را ندارند، بنابراین نمی‌توان تمام مسائل را در مدارس قابل‌حل دانست. از سوی دیگر کمتر از یک پنجم زمان دانش‌آموزان در مدرسه سپری شده و باقی در جامعه است. میرحمایت میرزاده می‌افزاید: دانش‌آموز داخل فضای خانواده تحت‌تاثیر فضای حاکم رسانه‌ها مانند رادیو و تلویزیون، گوشی‌ تلفن‌همراه، اینترنت و... و در خارج از فضای خانواده نیز تحت‌تاثیر فضای جامعه است. بنابراین می‌تواند تحت‌تاثیر آسیب‌های‌اجتماعی از سوی دوست‌های مجازی یا حقیقی خود باشد. بنابراین تعداد قابل‌توجه دانش‌آموزان معتاد تنها به معنای قصور از سوی آموزش و پرورش و مدرسه نیست. او می‌گوید: دستگاه‌های موازی فرهنگی بسیار زیادی به منظور مبارزه با موادمخدر از مجلس بودجه و اعتبار دریافت و در راستای پیشگیری، مبارزه و فرهنگسازی در زمینه موادمخدر تلاش می‌کنند. نکته‌ قابل‌توجه موازی‌کاری و دوباره‌کاری این 10 دستگاه است.

میرزاده می‌افزاید: در واقع دستگاهی به‌تنهایی متولی صد‌درصدی موضوع نیست که اعتبار و بودجه مبارزه با مواد‌مخدر را دریافت کند. در این صورت ممکن است یک دستگاه فرهنگی امیدوار به رفع مشکل جامعه پیرامونی خود در یک حوزه مشخص باشد، اما بودجه‌ای براساس قانون به این دستگاه‌ فرهنگی در شهر یا روستاتعلق نگرفته باشد و بنابراین این دستگاه ناچار به چشم‌پوشی از این آسیب‌اجتماعی است. او خاطرنشان می‌کند: بنابراین در نهایت در برخی محلات، کوچه‌ها و خیابان‌های شهر نظارت چندانی بر شیوع آسیب‌های‌اجتماعی صورت نمی‌گیرد و در مقابل در برخی مناطق تمرکز زیادی بر این موضوع است. میرزاده می‌افزاید: در برخی از مدارس خاص تعداد دانش‌آموزان معتاد بسیار اندک است، زیرا این دانش‌آموزان متعلق به طبقه بالای اقتصادی هستند و در مدرسه مشاور و مربی پرورشی و امکانات مختلف آموزشی و سالن‌های ورزشی ویژه خود را دارند. در واقع تمام این عوامل دست‌به‌دست یکدیگر داده تا دانش‌آموزان آسیب‌‌های اجتماعی کمتری را تحمل کنند.

او تاکید می‌کند: به محلات بسیاری دانش‌آموزان آنگونه که باید رسیدگی نمی‌شود و در محلات، دهات، کوچه‌ها و حاشیه‌ها امکانات‌فرهنگی مطلوب، نیروی انسانی و اعتبار لازم وجود ندارد. بنابراین به‌نظر می‌رسد جای موازی‌کاری‌ و دوباره‌کاری‌ها تنها یک متولی باید به رسمیت شناخته شود و مسئولیت آموزش، فرهنگسازی، مبارزه، مقابله و... در زمینه مواد‌مخدر را برعهده گیرد. البته باید پذیرفت توزیع امکانات در مدارس و مناطق مختلف کشور نیز باید عادلانه باشد. میرزاده می‌افزاید: در مناطق و محلات واقع در مناطق آسیب‌پذیر برای دانش‌آموزان ایجاد آسیب می‌شود. این دانش‌آموزان از سرویس مدرسه استفاده نمی‌کنند و مجموعه امکانات برای آنها بسیار کم است. او می‌گوید: برای مناطق خالی از تجهیزات تفریحی-ورزشی بایدایجاد امکانات کرد. اختصاص نیروی انسانی مانند مشاور و مربی پرورشی و فعالیت گسترده در محلات و مناطق آسیب‌پذیر شهری و روستایی نیز از اقداماتی است که مشکل را رفع می‌کند. در غیراین صورت اگر محلات، روستاها و مدارس بدون امکانات لازم برای دانش‌آموزان باشند طبیعی است باید در انتظار وخامت اوضاع کنونی باشیم.

بهار نیوز