اعتیاد فعالیت‌های شناختی مغز را مختل می‌کند

ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی معاونت علمی از طرح‌های پژوهشی محققان کشور در حوزه اعتیاد و تاثیر آن بر جنبه‌های شناختی تصمیم‌گیری حمایت می‌کند.در این زمینه نیز با حمایت این ستاد طرح پژوهشی با عنوان 'اثر اعتیاد به مورفین و ترک آن بر جنبه های شناختی تصمیم گیری بر پایه تاخیر و تلاش' در مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در حال انجام است که اثرات اعتیاد به 'مورفین' و روند ترک آن بر جنبه های شناختی تصمیم گیری برپایه تاخیر یا تلاش ،در مدل حیوانی موش آزمایشگاهی از نظر رفتاری و الکتروفیزیولوژی مورد بررسی قرار گرفته است.اعتیاد یکی از مشکلات مهم جوامع امروزی است و تاثیرات جسمی و روانی زیادی روی افراد معتاد به جا می گذارد، به طوری که مواد مخدر بر مراکز مهم تصمیم گیری مغز مانند 'کورتکس پری فرونتال' و 'استریاتوم ' اثر کرده و فرآیند تصمیم گیری در افراد معتاد را تحت تاثیر قرار می دهند.هنگام درمان اعتیاد، علاوه بر توجه به درمان جنبه های فیزیکی و ظاهری اعتیاد، لازم است به اثرات روانی آن مانند مختل شدن مسیر های تصمیم گیری در این افراد نیز توجه کرد زیرا برای ترک اعتیاد و بازگشت این افراد به زندگی عادی و قدم گذاشتن در مسیر خود باوری و موفقیت لازم است مراکز شناختی مغز مانند مراکز تصمیم گیری به درستی عمل کنند.دکتر عباس حق پرست مجری این طرح روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: معمولا تصمیم گیری در حالت طبیعی بر اساس سود و زیان انجام می شود اما این تحقیق نشان داد در حالتی که حیوان معتاد به مورفین است تصمیم نادرست می گیرد.

وی با اشاره به اینکه شناخت در موجودات زنده، جنبه های مختلف از جمله تصمیم گیری، توجه، یادگیری و حافظه دارد، اظهار داشت: در این طرح تحقیقاتی به دنبال پاسخ به این پرسش بودیم که اعتیاد در مدل حیوانی بر روی تصمیم گیری حیوان چه تاثیری دارد؟حق پرست با اشاره به اینکه این تحقیق بر روی موش صحرایی انجام گرفته است، افزود: هرچند تعمیم این موضوع به انسان نیاز به تحقیقات بیشتری دارد اما چون موش صحرایی از جنبه های مغزی و شناختی به انسان خیلی نزدیک است، می توان پیش بینی کرد که این موضوع در انسان هم قابل تعمیم است.وی با ابراز امیدواری از انجام پژوهش در مورد انسان با همکاری محققان بالینی گفت: تحقیقاتی به صورت پراکنده در حوزه انسانی در نیا درحال انجام است.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی افزود:نخست باید مدل حیوانی این پژوهش را کامل تر کنیم و سپس وارد مرحله انسانی این تحقیق شویم تا بتوان وارد حوزه درمان شد. براین اساس می توان داروها یا پروتکل ها لازم را برای تصمیم گیری درست در افراد معتاد یا کاهش اعتیاد را اتخاذ کرد.نتایج حاصل از انجام این پژوهش نشان می دهد، اعتیاد به مورفین تصمیم گیری بر پایه تاخیر و تصمیم گیری بر پایه تلاش را کاهش می دهد و همچنین هنگام اعتیاد، فعالیت نورونی ناحیه 'کورتکس پری فرونتال 'مغز تحت تاثیر قرار می گیرد.