کیانوش جهانپور درباره علت واردات برخی داروها با حجم بالا در چهار ماهه اول سال توضیح داد و گفت: مجوز واردات دارو یا مواد اولیه دارویی بر اساس روند مصرف سال‌های گذشته صادر می‌شود. بارها اعلام کرده‌ایم که از نظر روند واردات دارو تقریبا مشکلی از ابتدای سال نداشته‌ایم. آنچه مورد تاکید سازمان قرار دارد،  این است که  شاید امسال نیاز داشته باشیم بر خلاف سال‌های گذشته به جای اینکه بار واردات دارو و مواد اولیه در تمام ماه‌های سال توزیع شود، تا پایان مهرماه بتوانیم بخش عمده‌ای از این واردات را از طریق بخش خصوصی انجام دهیم و آنها را ذخیره کنیم.وی با بیان اینکه در روند عادی واردات دارو و مواد اولیه مشکلی نداشتیم، ادامه داد: الان به صورت فوری نیازمند تسریع و تسهیل در این موضوع هستیم تا طی هفته‌های آتی بتوانیم این کار را انجام دهیم. این برنامه نیازمند همکاری جدی و شبانه‌روزی تمامی دستگاه‌های مسئول با وزارت بهداشت است. اگر به جز این باشد قطعا با تشدید تحریم‌ها، در برخی موارد ممکن است با مشکل روبرو شویم.

تسهیلات واردات دارو فراهم شود
سخنگوی سازمان غذا و دارو همچنین اضافه کرد: بارها اعلام کرده‌ایم که مجموعه نظام دارویی کشور این آمادگی را دارند؛ به شرط اینکه این شرایط تسهیل شود و امکانات موجود در اختیار آنها قرار گیرد، نقدینگی ریالی تامین شود و بخش زیادی از مطالبات حوزه دارو تسویه شود. همچنین تسهیلات فرایند واردات با توجه به مصوبات  کمیسیون ویژه اقتصادی دولت به شکل حداکثری عملیاتی شود تا بخش خصوصی و غیر دولتی بتواند به صورت فوری واردات خود را تا پایان مهرماه در حوزه دارو و مواد اولیه انجام دهد.جهانپور در ادامه در پاسخ به چرایی واردات ۴۹ میلیون دلاری داروهای IVIG،  آلبومین و فاکتور هشت در چهارماهه اول امسال، تاکید کرد: این میزات واردات در راستای سیاست‌گذاری سازمان است. مجوزها بر اساس روند مصرف گذشته و برآورد نیاز کشور صادر می‌شود. قبلا نیز اعلام کرده بودیم که تقریبا در بسیاری از اقلام دارویی کمبودی نداریم. با توجه به این میزان واردات نباید روند کمبود جاری داشته باشیم. اگرچه باید ظرف چندماه پیش رو، ذخیره‌ای یک تا یک‌ونیم ساله برای خود ایجاد کنیم.

چرا برخی اقلام دارویی کمیاب می‌شوند؟
جهانپور دلیل کمیاب شدن برخی اقلام دارویی را جنگ روانی اعلام کرد و گفت: این موضوع  فعالان اقتصادی و مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افزون بر آن گاهی سیاست‌های توزیع، «توزیع ناگهانی» انتخاب نمی‌شود. وقتی رفتار اقتصادی تحت تاثیر جنگ روانی قرار می‌گیرد، ما به عنوان تنظیم کننده نباید در این زمین بازی کنیم؛ به همین دلیل باید در توزیع و سیاست‌گذاری‌ها محدودیت‌های خاصی اعمال شود و آزادسازی و توزیع به صورت تدریجی اتفاق افتد تا بازار با شوک در آینده روبرو نشود.سخنگوی سازمان غذا و دارو افزود: ممکن است موجودی بعضی از داروها به کمتر از سه ماه رسیده باشد؛ به همین دلیل توزیع آن قطره چکانی انجام می‌شود. بعضی از داروها نیز ممکن است کاربرد خاصی داشته باشند؛ با توجه به این موضوع باید توزیع آنها محدود شود و آن را با ارز دولتی و ترجیحی وارد کنیم. اگر این دارو به صورت ناگهانی در شبکه توزیع شود، این امکان وجود دارد که از آن طرف مرزها به عنوان دارویی ارزان سر درآورد و شیب قاچاق از ایران به سمت خارج از کشور برود؛ اتفاقی که قطعا پذیرفته نیست.

توزیع ناگهانی دارو احتمال قاچاق را افزایش می‌هد  
وی درباره راهکار جلوگیری از قاچاق داروهایی که با ارز دولتی وارد شده‌اند، توضیح داد و گفت: همزمان که باید واردات و ذخیره سازی دارو را تسریع کنیم،  همزمان ‌باید مراقب باشیم توزیع این دارو که با ارز  دولتی وارد شده و به نوعی ارزان‌تر از کشورهای مجاور تمام می‌شود، دسترسی آسان را برای افراد سودجو ایجاد نکند؛ چون در این صورت  این دارو را بعدا باید در مرزها و کشورهای مجاور پیدا کنید. همزمان با واردات مجبور هستیم در سیاست‌های توزیع تا جایی که امکان دارد اجازه ندهیم این دارو مجددا از ایران به کشورهای دیگر قاچاق شود.جهانپور ادامه داد: گاهی موجودی دارویی در کشور به کمتر از سه ماه می‌رسد؛ بنابر این دارو را به فاز کمبود می‌بریم و فقط داروخانه‌های منتخب را برای توزیع آن تعیین می‌کنیم. همچنین ممکن است موجودی یک نوع دارو به کمتر از دو ماه برسد؛ در این صورت  داروخانه‌های ویژه‌ای را به آن اختصاص می‌دهیم و باز هم محدود می‌کنیم. گاهی واردات دارو انجام شده و دپوی مورد نیاز  وجود دارد، اما دارو از جنس اقلام دارویی خاصی است یا کاربرد بیمارستانی دارد یا قیمت تمام شده آن پایین‌تر از کشورهای همجوار است. اگر این دارو به سهولت توزیع شود و در دسترس هر فردی قرار گیرد، قطعا با پدیده‌ای به نام قاچاق مجدد دارو از ایران به خارج از کشور روبرو می‌شویم.

لیست کمبودهای دارویی مشخص است
وی با بیان اینکه برای هر مورد دارو، تصمیم‌گیری و سیاست‌گزاری می‌شود، تصریح کرد: لیست اقلام دارویی که با کمبود روبرو هستند، مشخص است و در حال حاضر کمتر از ۴۸ قلم است. برای داروی آلبومین نیز فراخوان داده شده است که شرکت‌هایی که می‌توانند واردات انجام دهند، در این فراخوان شرکت تا نیاز یکساله کشور تامین شود.میزان واردات آلبومین در ابتدای سال کافی نبوده است. این دارو مصرف بیمارستانی خاص دارد و قطعا در چنین شرایطی باید تجویز و مصرف آن را تحت سیاست‌های خاصی درآوریم؛ نباید قابلیت عرضه مستقیم و راحت برای چنین داروهایی، در چنین شرایطی و با این قیمت‌ها که ارزان‌تر از کشورهای اطراف است، ایجاد شود.  

IVIG کمبود ندارد
جهانپور همچنین با تاکید بر اینکه داروی IVIG کمیاب نشده است، بیان کرد: ممکن است این موضوع در برخی استان‌ها به دلیل اختلافات و معوقات مالی داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها با شرکت‌های پخش دارو وجود داشته باشد؛ سازمان غذا و دارو در حال پیگیری است. شرکت‌های پخش باید این موارد را عرضه کنند و آن را  مشروط به  مشکلات و مطالبات مالی خود از داروخانه‌ها به خصوص داروخانه‌های بیمارستانی و خاص نکنند. تقریبا کمبودی در این زمینه نداشتیم و نیازهای کشور تقریبا هرماه وارد و رفع شده است. با توجه به اینکه مصرف این دارو محدود به موارد خاصی است، قطعا توزیع آن باید با سیاست‌های خاصی انجام شود.

مجوز شرکت‌های پخش متخلف باطل می‌شود 
تذکر به دو شرکت پخش
سخنگوی سازمان غذا و دارو با اشاره به تعلل برخی سیستم‌های پخش دارو برای توزیع این کالا، اظهار کرد: برخی از شرکت‌های پخش‌ کشوری یا استانی ممکن است به هر دلیلی مانند مطالبات و معوقه مالی از برخی داروخانه‌های دولتی و بیمارستان‌ها در توزیع تعلل کنند. این در حالی است که عدم ارائه دارو تخلف است. اگر شرکت‌ها به جز این عمل کنند به مراجع ذیصلاح قضایی معرفی می‌شوند. در برخی موارد نیز اگر شرکت‌ها در توزیع دارو به ویژه داروی بیماران خاص تعلل کنند، مجوز پخش از آنها گرفته می‌شود. دو شرکت‌ پخش به همین دلیل تذکر گرفته‌اند.

امکان گران‌فروشی دارو برای شرکت‌های پخش وجود ندارد
جهانپور در ادامه در پاسخ به این پرسش که آیا تعلل در توزیع دارو می‌تواند با هدف بالا بردن قیمت انجام شود، تاکید کرد: امکان انجام چنین کاری در کشور وجود ندارد؛ چراکه قیمت دارو تعیین شده و با دستور رییس جمهوری تا اردیبهشت ۹۸، آنچه در قیمت‌گذاری بر مبنای ارز ۴۲۰۰ تومان در کمیسیون قیمت گذاری در ابتدای سال ۹۷ انجام شده‌ است، پایدار خواهد ماند. اگر کسی چنین اقدامی انجام دهد قطعا به دنبال این است که تاریخ مصرف داروهایش بگذرد و متضرر خواهد شد. ما تغییر قیمت داروی فاحشی نخواهیم داشت؛ چون تغییر قیمت ارز نیز نداریم.

نظارت بر زنجیره مجاز دارو
جهانپور در ادامه، با اشاره به اخباری درباره احتکار دارو توسط دختر یکی از وزرای سابق، گفت: در این گزارش آمده است که این انبار خارج از زنجیره مجاز دارویی بوده است. اگر نظارتی در نظام سلامت انجام می‌شود بر زنجیره مجاز دارو است؛ یعنی نظارت بر جایی انجام می‌شود که شناسنامه دارد. در غیر این واردات تخلف و به معنی قاچاق، توزیع یا نگهداری دارو خارج از زنجیره رسمی است. هر محلی که کشف شود نیز با آن برخورد می‌شود.وی تاکید کرد: ما بر انبارهای دارویی مجاز نظارت می‌کنیم؛ هم بر شیوه انبار آن و هم ورود و خروج و کمیت و کیفیت توزیع آن. ما نه دستگاه امنیتی هستیم و نه انتظامی. اگر انبار غیرمجازی کشف کنیم، اطلاعات آن را در بازرسی‌ها به دست آوریم یا از طریق منابع مردمی اطلاعاتی مبنی بر وجود چنین انبارهایی خارج از زنجیره رسمی توزیع به دست آوریم، از مسیر اداره کل حقوقی و بازرسی و رسیدگی شکایات سازمان و همچنین مجاری ذیصلاح سازمان تعزیرات و مراجع قضایی پیگیری می‌کنیم. چنانچه قبلا این اتفاق افتاده و به صورت مستمر نیز انجام می‌شود. البته این به معنای ۱۰۰ درصد بودن نظارت و اطلاعات ما بر کل انبارهای بالقوه موجود در گوشه و کنار کشور نیست.

بهار نیوز